Εάν ο επιμελητής της φετινής 58ης Μπιενάλε εικαστικών της Βενετίας Ραλφ Ρούγκοφ θέλησε να προσδώσει και ένα πολιτικό μήνυμα στον τίτλο της «Μπορεί να ζούμε σε ενδιαφέροντες καιρούς», ένα από τα εκθέματα που παρουσιάζονται στο διεθνές ετούτο γεγονός, χωρίς να είναι καθαρά αισθητικό, κατορθώνει να δημιουργήσει ακριβώς το συναίσθημα μίας πολιτικής δήλωσης. Τούτο το συναισθηματικά και πολιτικά φορτισμένο έκθεμα είναι το σκάφος που πρωταγωνίστησε στο τραγικότερο ναυτικό δυστύχημα στα νερά της Μεσογείου με θύματα 800-900 μετανάστες τον Απρίλιο του 2015.
Ο Ελβετο-ισλανδός καλλιτέχνης Κριστόφ Μπουσέλ έφερε στην 58η Μπιενάλε Τέχνης της Βενετίας το κουφάρι ενός ψαράδικου από την Τυνησία, το οποίο στις 18 Απριλίου του 2015 βυθίστηκε στα ανοιχτά των ακτών της Λιβύης στέλνοντας στον υγρό τάφο τουλάχιστον 800 πρόσφυγες.
Με επωνυμία «Barca Nostra» («Η δική μας βάρκα», πικρή παραλλαγή του «Terra Nostra», δηλ. «Η δική μας γη»), θα εκτεθεί στο πλαίσιο διεθνούς έκθεσης υπό την επιμέλεια του Ραλφ Ρούγκοφ, στο Αρσενάλε της Γαληνοτάτης, στα καρνάγια όπου ναυπηγούντο οι γαλέρες της.
Το ψαράδικο είχε ναυπηγηθεί για πλήρωμα 15 ατόμων, αλλά εκείνον τον Απρίλιο μετέφερε εκατοντάδες άμοιρους συνανθρώπους μας όταν, σε απόσταση 96 χιλιομέτρων από τη Λιβύη και 193 χιλιομέτρων από την ιταλική νήσο Λαμπεντούζα, συγκρούστηκε με πορτογαλλικό φορτηγό πλοίο, στα διεθνή ύδατα. Ανασύρθηκε από τον βυθό από το ιταλικό ναυτικό και αργότερα παραδόθηκε στην κοινότητα της Αουγκούστα, η οποία συνεργάζεται με τον Κριστόφ Μπουσέλ στο πρότζεκτ «Barca Nostra».
Στο πλαίσιο της εικαστικής παρέμβασης του Ελβετού καλλιτέχνη Κριστόφ Μπουσέλ, «Η Βάρκα μας» (Barca Nostra, ένα λογοπαίγνιο με το Mare Nostrum, την κοινή και «ανοικτή» θάλασσα της Μεσογείου, που υποτιθέμενα μοιραζόμαστε όλα τα κράτη που τα βρέχουν τα νερά της και όλοι οι κάτοικοί τους) το κουφάρι του σκάφους αυτού, από το οποίο μόλις 28 άνθρωποι ανασύρθηκαν ζωντανοί, μετά τη σύγκρουσή του με το πορτογαλικό πλοίο που είχε σπεύσει να τους διασώσει, έχει μεταφερθεί αυτούσιο στο Αρσενάλε -έξω από την κεντρική έκθεση του επιμελητή- ως μία θλιβερή υπενθύμιση, ένα memento mori, του ανθρώπινου δράματος που είχε εξελιχθεί τη βραδιά της 18ης προς 19η Απριλίου. Συνάμα όμως αποτελεί κι ένα αλάθευτο και εκκωφαντικό σχόλιο για τις παραλείψεις, τις αστοχίες, τις αδυναμίες και την αδιαφορία ίσως και τη λήθη, όλων ημών του δυτικού και «πεπολιτισμένου» κόσμου απέναντι στο δράμα των μεταναστών και των προσφύγων από συρράξεις-που συχνά, φευ, η βαθύτερη αιτία τους βρίσκεται στην προβληματική σχέση εξάρτησης των κοινωνιών αυτών με τη Δύση.
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ
