Ανακαλύφθηκε απολίθωμα ζώου που σερνόταν πριν 550 εκατ. χρόνια

Η ανακάλυψη του απολιθώματος ενός ζώου, που θα έμοιαζε με διασταύρωση σαρανταποδαρούσας και σκουληκιού, καθώς και της απολιθωμένης διαδρομής που άφησε πίσω του πριν από 550 εκατομμύρια χρόνια, αποτελεί μια από τις παλαιότερες ενδείξεις αυτόνομης κινητικότητας και πολύπλοκης συμπεριφοράς στη Γη.
Μάλιστα, ορισμένοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η ανακάλυψη μεταφέρει ακόμη πιο πίσω στο παρελθόν το ξεκίνημα των πρώτων κινούμενων ζώων, αρκετά εκατομμύρια χρόνια πριν την λεγόμενη «Κάμβρια έκρηξη» που άρχισε πριν 539 εκατομμύρια χρόνια.
Οι ερευνητές από την Κίνα και τις ΗΠΑ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», ανακάλυψαν σε πετρώματα ηλικίας 551 έως 539 εκατομμυρίων ετών κοντά στην κινεζική πόλη Γιλίνγκ το απολιθωμένο ίχνος που άφησε το σύρσιμο του ζώου σε έδαφος που κάποτε θα ήταν μαλακό, πιθανώς λασπώδης βυθός θάλασσας. Συνολικά ανακαλύφθηκαν 35 απολιθώματα του ίδιου ζώου και 13 απολιθώματα των μονοπατιών του.
Η ανακάλυψη κρίνεται σημαντική από εξελικτική πλευρά, καθώς ρίχνει φως στις πρώιμες προσπάθειες των έμβιων οργανισμών να κινηθούν πάνω στην επιφάνεια του πλανήτη μας κατά την Εδιακρανική περίοδο (πριν 635 έως 539 εκατομμύρια χρόνια), η οποία προηγήθηκε την ζωικής «έκρηξης» της Κάμβριας περιόδου. Το εν λόγω απολίθωμα θεωρείται η πιο πειστική ένδειξη μέχρι σήμερα για την πρώιμη κινητικότητα των ζώων, καθώς βρέθηκε για πρώτη φορά το σώμα του ίδιου του ζώου ως απολίθωμα, στο τέρμα της διαδρομής που άφησε πίσω του επίσης ως απολίθωμα (κάτι τρομερά σπάνιο).
«Η ανακάλυψη δείχνει ότι κινητικά ζώα είχαν ήδη εξελιχθεί πριν 550 εκατομμύρια χρόνια. Η κινητικότητα επέτρεψε στα ζώα να αφήσουν το αποτύπωμα τους στη Γη, κυριολεκτικά και μεταφορικά», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής, ο κινεζικής καταγωγής καθηγητής γεωεπιστημών, Σουχάι Σιάο του αμερικανικού Κολλεγίου Επιστημών Virginia Tech.
Το ζώο, που ονομάσθηκε Yilingia spiciformis, είχε μήκος έως δέκα εκατοστά και πλάτος έως δυόμισι εκατοστά, ενώ το απολιθωμένο μονοπάτι που άφησε λίγο πριν το θάνατο του, είναι γύρω στο 60 εκατοστά. Το ζώο εκτιμάται ότι ήταν ήδη αρκετά εξελιγμένο ανατομικά, με κεφάλι, κοιλιά, ουρά και περίπου 50 διακριτά τμήματα στο αμφίπλευρα συμμετρικό σώμα του, ενώ πιθανότατα διέθετε κεντρικό νευρικό σύστημα.
Οι παλαιοντολόγοι δεν έχουν προς το παρόν ιδέα στο πού θα πρέπει να κατατάξουν το ζώο στο εξελικτικό «δέντρο» των ζώων. Πιθανώς θα πρέπει να θεωρηθεί συγγενής και ίσως πρόδρομος των εντόμων και των καρκινοειδών (αστακών, γαρίδων κ.α.), που ανήκουν στα αρθρόποδα.
Τα ζώα ξεκίνησαν ως στατικοί οργανισμοί και αρχικά μάλλον έμοιαζαν με σύγχρονους σπόγγους της θάλασσας. Το πρώτο κινούμενο ζώο πιθανώς εμφανίσθηκε πριν 565 εκατομμύρια χρόνια και ίσως προχωρούσε σαν σαλιγκάρι στο βυθό. Το πότε και πώς τα πρώτα ζώα απέκτησαν την ικανότητα να κινούνται με δική τους πρόθεση, αποτελεί ένα ανοιχτό ζήτημα για την επιστήμη.
Παύλος Δρακόπουλος