Η επιχείρηση άμετρης και άναρχης, ερήμην χωροταξικού σχεδιασμού δηλαδή, εγκατάστασης βιομηχανικής κλίμακας αιολικών πάρκων με γιγαντιαίες ανεμογεννήτριες σε κορυφογραμμές, σε δασικές εκτάσεις και σε πολύτιμα οικοσυστήματα στο Βέρμιο, τείνει να μετατρέψει το πράσινο βουνό σε κρανίου τόπο.
Με πρόσχημα την «πράσινη» μετάβαση και την επίτευξη του στόχου “Net Zero”, τη μετάβαση, δηλαδή, σε μια κατάσταση μηδενικών εκπομπών άνθρακα, οι κορυφές του Βερμίου ισοπεδώνονται, τα δάση του εκχερσώνονται και πολύτιμα και ευαίσθητα οικοσυστήματα από αυθεντικό πράσινο καταστρέφονται δια παντός, καθώς στη θέση τους εγκαθίστανται θηριώδη τσιμεντένια βιομηχανικά πάρκα τεράστιων ανεμογεννητριών.
Κι αυτό συμβαίνει χωρίς χωροταξικό σχεδιασμό για την εγκατάσταση των αιολικών πάρκων και χωρίς αξιόπιστη εκτίμηση και μελέτη αποκατάστασης των σοβαρών περιβαλλοντικών, αλλά και κλιματικών επιπτώσεων. Το αρνητικό περιβαλλοντικό και κλιματικό αποτύπωμα της εγκατάστασης γιγαντιαίων ανεμογεννητριών στις κορυφογραμμές του Βερμίου είναι πολλαπλό και εξειδικεύεται ως εξής:
Απώλεια της βιοποικιλότητας σε σπάνια και ευαίσθητα οικοσυστήματα Καταστροφή του μοναδικού τοπίου Ερημοποίηση της φύσης εξ αιτίας της εγκατάστασης τόνων τσιμέντου σε παρθένες, μέχρι πρότινος, πράσινες εκτάσεις Εγκατάλειψη της υπαίθρου και συνεπώς και κοινωνική και οικονομική ερημοποίηση, με συνέπεια την περαιτέρω αστικοποίηση του πληθυσμού Επιδείνωση της ύφεσης της ελληνικής οικονομίας εξ αιτίας της εγκατάλειψης σημαντικών συγκριτικών αναπτυξιακών πλεονεκτημάτων μας, ήπιων, δηλαδή και «πράσινων» οικονομικών δραστηριοτήτων, όπως η μελισσοκομία, η δασοκομία, ο οικοτουρισμός. Επιδείνωση των συνθηκών της κλιματικής αλλαγής, με τη μεταβολή του τοπικού κλίματος επί το θερμότερο και το ξηρότερο, ως συνέπεια της απώλειας της δασοκάλυψης και της φυτοκάλυψης στις κορυφογραμμές του βουνού. Επιδείνωση των ακραίων φαινομένων της ξηρασίας και των πλημμυρών που προκαλεί η κλιματική αλλαγή.
Επιδείνωση των καταστροφικών συνεπειών των πλημμυρικών φαινομένων, ως αποτέλεσμα της καταστροφής της δασοκάλυψης και της φυτοκάλυψης και συνεπώς και των ευεργετικών συνεπειών τους στην ανάσχεση των πλημμυρικών απορροών. Συμβαίνει, δηλαδή, το απολύτως οξύμωρο και αντιφατικό, στο όνομα της «πράσινης μετάβασης», στην οποία η διεθνής κοινότητα προχωρεί για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, να επιδεινώνονται οι συνθήκες που την προκαλούν και να πολλαπλασιάζονται οι συνέπειες που αυτή έχει σε ακραία φαινόμενα και φυσικές καταστροφές. Η άμετρη και άναρχη, εκτός χωροταξικού σχεδιασμού και χωρίς αξιόπιστες μελέτες περιβαλλοντικών και κλιματικών επιπτώσεων, εγκατάσταση βιομηχανικών αιολικών πάρκων στο Βέρμιο είναι καταστροφική για την οικολογική ισορροπία, αλλά και για τον αγώνα που δίνεται σήμερα για την αποκατάσταση της κλιματικής κρίσης. Στο όνομα του οποίου υποτίθεται ότι νομιμοποιείται το εγχείρημα της «πράσινης» μετάβασης. Η ανεξέλεγκτη ισοπέδωση των κορυφογραμμών και η άναρχη εκχέρσωση των δασικών εκτάσεων σήμερα έχει ως στόχο την ιδιωτικοποίηση των «κοινών αγαθών» και τον πλουτισμό των ενεργειακών επιχειρήσεων και όχι την αποκατάσταση της οικολογικής και της κλιματικής ισορροπίας. Στο όνομα της οποίας, υποτίθεται, ότι αυτές συντελούνται.
Αυτό που συμβαίνει σήμερα με την καταστροφή της φύσης και του κλίματος στο όνομα της «πράσινης» μετάβασης δεν είναι «πράσινη» ανάπτυξη, αλλά η χειρότερη εκδοχή μιας νέας και καταστροφικής για τη φύση οικονομικής δραστηριότητας, που εμφανίζεται με τον μανδύα του «πράσινου» καπιταλισμού. Άλλωστε, ο αρμόδιος Αντιπεριφερειάρχης Ημαθίας ήταν εύγλωττος, όσο και ξεκάθαρος ως προς τις προθέσεις της διοίκησης της Περιφέρειας. Απαντώντας προ ημερών στο Περιφερειακό Συμβούλιο στην πρόταση της παράταξης ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Κ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ για μορατόριουμ στην εγκατάσταση και άλλων αιολικών πάρκων βιομηχανικής κλίμακας χωρίς χωροταξικό σχεδιασμό και χωρίς αξιόπιστες περιβαλλοντικές και κλιματικές μελέτες, απάντησε αρνητικά. Αποδίδοντας την άρνηση της Περιφέρειας να σταματήσει την καταστροφή της φύσης και του κλίματος, στον κίνδυνο να… δυσαρεστηθούν οι επενδυτές. Χωρίς να υπολογίζει ούτε την καταστροφή της φύσης και του κλίματος, που θα φέρει νέα ύφεση και απώλεια θέσεων εργασίας, ούτε όμως και τη δυσαρέσκεια χιλιάδων πολιτών από την καταστροφική πολιτική περιφέρειας και κυβέρνησης. Κανείς δεν είναι απέναντι ούτε στην «πράσινη» ενέργεια, ούτε στην «πράσινη» μετάβαση σε καθεστώς μηδενικής ρύπανσης από άνθρακα. Τα βήματα, όμως, που πρέπει να γίνουν, πρέπει να ακολουθούν συγκεκριμένους κανόνες, ώστε η «πράσινη» ανάπτυξη να μη γίνει άλλοθι για την καταστροφή του αυθεντικού πρασίνου.
Οι κανόνες αυτοί είναι: Να σταματήσει προσωρινά (μορατόριουμ), η εγκατάσταση εκτός χωροταξικού σχεδιασμού νέων αιολικών πάρκων στο Βέρμιο και στα υπόλοιπα ελληνικά βουνά. Να ολοκληρωθεί ο χωροταξικός σχεδιασμός για την εγκατάσταση των αιολικών πάρκων και μετά να προχωρήσει η κατασκευή όσων εγκριθούν και ενταχθούν στα νέα σχέδια. Να συνταχθούν από την Πολιτεία και την Περιφέρεια – και όχι από τις ίδιες τις ενεργειακές επιχειρήσεις – αξιόπιστες μελέτες εκτίμησης και αποκατάστασης τόσο των περιβαλλοντικών, όσο και των κλιματικών επιπτώσεων που έχουν τα αιολικά πάρκα στην ελληνική φύση και στο τοπικό κλίμα. Οι μελέτες πρέπει να αναφέρονται τόσο στις επιπτώσεις κάθε πάρκου ξεχωριστά, όσο όμως και στις επιπτώσεις που έχουν όλα τα πάρκα που σχεδιάζονται μαζί και ως σύνολο στο περιβάλλον και στις κλιματικές συνθήκες. Η κατανομή των βιομηχανικής κλίμακας αιολικών πάρκων να γίνει κατά τρόπο ορθολογικό και δίκαιο τόσο σε κορυφογραμμές, όσο όμως και σε πεδινές, αγροτικές, ημιαστικές και αστικές περιοχές. Λαμβάνοντας υπόψη και την πρακτική αδυναμία αποθήκευσης και μεταφοράς της «πράσινης» ενέργειας από απομακρυσμένες περιοχές. Το 50% τουλάχιστον της παραγωγής «πράσινης» ενέργειας να ανήκει σε δήμους και σε ενεργειακές κοινότητες και το υπόλοιπο σε ιδιώτες.
Να αξιοποιηθεί η δυνατότητα να εγκατασταθούν αιολικά πάρκα και στα ανοικτά της θάλασσας, όπως συμβαίνει εδώ και χρόνια στη βόρεια Ευρώπη. Η επιστήμη και η τεχνολογία προχωρούν και επιτρέπουν, πλέον, την εγκατάσταση ανεμογεννητριών και σε βαθιά νερά. Η Ελλάδα είναι προνομιακή χώρα για μια τέτοια απόφαση, τόσο λόγω εκτεταμένης ακτογραμμής, όσο και λόγω κλιματικών συνθηκών, που ευνοούν ισχυρούς ανέμους στα πελάγη. Η «πράσινη» μετάβαση έχει ως απαραίτητη προϋπόθεση, προκειμένου να επιτύχει το σκοπό της απανθρακοποίησης, την ύπαρξη ενός υγιούς και ακέραιου φυσικού περιβάλλοντος. Καμία «πράσινη» ανάπτυξη, συνεπώς, δεν μπορεί να αντικαταστήσει το αληθινό πράσινο της φύσης. Καμία «πράσινη» μορφή ενέργειας δεν μπορεί να γίνεται αιτία για την καταστροφή του πράσινου των κορυφογραμμών, των δασικών εκτάσεων και των σπάνιων οικοσυστημάτων. Και καμία «πράσινη» τεχνολογία δεν μπορεί να γίνει άλλοθι για την περαιτέρω καταστροφή του κλίματος και του περιβάλλοντος, στο όνομα των οποίων υποτίθεται ότι επιχειρείται. Γιατί τίποτε δεν είναι πιο «πράσινο», από το αυθεντικό πράσινο της φύσης.
Ο Γιάννης Μυλόπουλος είναι Καθηγητής, πρώην Πρύτανης ΑΠΘ, Περιφερειακός Σύμβουλος, επικεφαλής παράταξης ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Κ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ.
