Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι οικονομίες και το οποίο αντανακλάται στην πορεία των διεθνών χρηματοπιστωτικών αγορών είναι ο πληθωρισμός σε συνδυασμό με μεγάλες αλλαγές που συντελούνται, όπως η ενεργειακή κρίση, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Queen’ s College του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ και επικεφαλής οικονομικό σύμβουλο της Allianz, Μοχάμεντ Ελ Εριάν.
Μιλώντας στο συνέδριο του Economist, ο κ. Ελ Εριάν είπε ότι είναι πολύ πιθανό το ενδεχόμενο ενός στασιμοπληθωρισμού στην παγκόσμια οικονομία, δηλαδή χαμηλών ρυθμών ανάπτυξης με υψηλό πληθωρισμό, ενώ σημείωσε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει πολλαπλασιάσει τα προβλήματα και έχει αυξήσει τον κίνδυνο μίας ύφεσης. Οι αγορές είχαν συνηθίσει να κινούνται με τη ρευστότητα που δίνουν οι κεντρικές τράπεζες κάτι που σήμερα πλέον δεν συμβαίνει, είπε.
Η αντιμετώπιση του πληθωρισμού, είπε ο διακεκριμένος οικονομολόγος, θα γίνει δυνατή, αν οι κεντρικές τράπεζες διασφαλίσουν μέσω της νομισματικής πολιτικής ότι οι προσδοκίες του κόσμου για τις αυξήσεις των τιμών δεν θα γίνουν ανεξέλεγκτες, ενώ τόνισε ότι χρειάζεται συνεργασία σε παγκόσμιο επίπεδο για τον σκοπό αυτό. Οι κυβερνήσεις, είπε, πρέπει να εστιάσουν τις προσπάθειές τους στη στήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και στις μεταρρυθμίσεις, ενώ τόνισε ότι οι τράπεζες δεν αποτελούν πλέον μέρος του προβλήματος.
Τόνισε, επίσης, ότι έχει χαθεί χρόνος στη μάχη κατά του πληθωρισμού, εστιάζοντας την κριτική του κυρίως στην κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ, η οποία, όπως είπε, καθυστέρησε πολύ να καταλάβει ότι ο πληθωρισμός δεν ήταν προσωρινός, ενώ οι επιχειρήσεις είχαν δείξει ότι δεν τον θεωρούσαν προσωρινό. Επέκρινε, επίσης, το ότι η Fed συνέχισε να δίνει ρευστότητα στην αμερικανική οικονομία ακόμη και έως τον Μάιο, ενώ είχε διαπιστώσει από τον περασμένο Νοέμβριο πως ο πληθωρισμός δεν είναι προσωρινός.
Η καθυστέρηση στην αλλαγή της πολιτικής της, είπε ο Ελ Εριάν, έχει ως αποτέλεσμα να πρέπει τώρα να κάνει μεγαλύτερες αυξήσεις επιτοκίων με κίνδυνο, οπότε ο κίνδυνος θα είναι πολύ μεγάλος να υπάρξει ύφεση στην αμερικανική οικονομία χωρίς να μειωθεί σημαντικά ο πληθωρισμός. Ουσιαστικά, είπε, η Fed προκάλεσε με την καθυστέρηση στην αλλαγή της πολιτικής της ένα αχρείαστο πρόβλημα, διευκολύνοντας την αύξηση του πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα, με αρνητικές επιπτώσεις για όλο τον κόσμο καθώς είναι η μεγαλύτερη κεντρική τράπεζα του κόσμου. Ερωτηθείς αν υπάρχει κίνδυνος υπεραντίδρασης με μεγάλες αυξήσεις επιτοκίων και από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ο Ελ Εριάν είπε ότι υπάρχει και είναι σημαντικός
Ο πρόεδρος της Qualco Group, Ορέστης Τσακαλώτος
Μιλώντας στο ίδιο πάνελ του συνεδρίου, ο εκτελεστικός πρόεδρος και ιδρυτής της Qualco Group, Ορέστης Τσακαλώτος, είπε ότι η Ελλάδα μπορεί να εκμεταλλευθεί το νέο δύσκολο περιβάλλον – που προδιαγράφουν οι γεωπολιτικές προκλήσεις και ο υψηλός πληθωρισμός – και να δείξει τον δρόμο προς τα μπροστά, διασφαλίζοντας κάποιες προϋποθέσεις, όπως την ανάπτυξη της τεχνολογίας και τη μετατροπή του brain drain σε brain gain. Η πορεία των τελευταίων τριών ετών έχει δείξει ότι όλα είναι εφικτά, είπε, προσθέτοντας ότι οι εταιρείες στην Ελλάδα φαίνονται εκπαιδευμένες να δουλεύουν σε δύσκολους καιρούς. Η χώρα, είπε, έδειξε ανθεκτικότητα για να επιβιώσει στις κρίσεις της τελευταίας δεκαετίας.
Απαντώντας σε ερώτηση της διευθύντριας του Economist Intelligence Unit, Τζόαν Χόι, ο κ. Τσακαλώτος τόνισε ότι είναι πολύ θετικός στις εκτιμήσεις του για την πορεία της Ελλάδας, σημειώνοντας ότι η χώρα πήρε το μάθημα από την κρίση του 2008.
Με τη διαπίστωση αυτή συμφώνησε και ο Ελ Εριάν, λέγοντας ότι η Ελλάδα έπαθε έμφραγμα το 2012 και το γεγονός ότι τα κατάφερε στη συνέχεια είναι πολύ σημαντικό. Αντίθετα, είπε, σε άλλες χώρες συνεχίζουν την κατανάλωση φαγητού με υψηλή χοληστερίνη.
Ο Ελ Εριάν είπε, επίσης, ότι ήταν λάθος η διατήρηση της πολιτικής φθηνού χρήματος από τις κεντρικές τράπεζες για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.
Α.Χ.
