Ταινίες από όλο τον κόσμο, εργαστήρια, ομιλίες, πρωτότυπες οπτικοακουστικές εγκαταστάσεις και περφόρμανς περιλαμβάνει η 9η διοργάνωση του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου (SIFF), που πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), και καταλαμβάνει το νησί των Κυκλάδων από τις 22 έως τις 26 Ιουλίου.
Από κλασικά αριστουργήματα μέχρι σύγχρονο πειραματικό σινεμά και από τη Ρωσία μέχρι τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, το SIFF αναμειγνύει μορφές τέχνης, εικόνες, ήχους και πολιτισμούς στα πιο απρόσμενα σημεία του νησιού.
Η επιλεγμένη θεματική «Off Season / Εκτός εποχής» συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά και οι ταινίες που προβάλλονται, εστιάζουν στις διαφορετικές αντιλήψεις για τον χρόνο, τις διαφορετικές «ταχύτητες» στις οποίες λειτουργεί η ανθρωπότητα, την αναγκαστική μετακίνηση και στάση, τη διαχείριση του προσωπικού και του «ελεύθερου» χρόνου ως θεμελιώδους ανθρώπινου δικαιώματος.
Έτσι, στο πλαίσιο της «Off Season / Εκτός εποχής» θεματικής, το SIFF παρουσιάζει δύο πρωτότυπες αναθέσεις καλλιτεχνικών έργων που για πρώτη φορά αξιοποιούν δυσεύρετο αρχειακό υλικό. Το «Χειρόγραφον», μια ελεγεία για τη μετανάστευση από τη Μεσόγειο στις ΗΠΑ το πρώτο μισό του 20ού αιώνα, είναι μια μεθυστική found-footage ταινία, στην οποία ο μοντέρ Harout Arakelian ενώνει σε μια λυρική σύνθεση σπάνια πλάνα από πρώιμα ντοκιμαντέρ και κινηματογραφικά επίκαιρα (μεταξύ άλλων), ενώ ο μουσικοσυλλέκτης Ian Nagoski ανασύρει από τα αρχεία του σπάνιες, πρωτότυπες ηχογραφήσεις από διάφορες μεταναστευτικές κοινότητες της εποχής, φέρνοντας στο σήμερα το ηχόχρωμα μιας αλλοτινής γειτονικής Ανατολής. Το έργο θα παρουσιαστεί τη βραδιά έναρξης του Φεστιβάλ παρουσία ενός αφηγητή επί σκηνής – μια ζωντανή δράση παράλληλη με την προβολή, η οποία παραπέμπει ευφάνταστα στις συνθήκες θέασης την εποχή του πρώιμου, βωβού κινηματογράφου.
Αντίστοιχα, η δεύτερη ανάθεση του φεστιβάλ αφορά στην τοπο-ειδική οπτικοακουστική εγκατάσταση σε δημόσιο χώρο «Τελετή καθέλκυσης» της κινηματογραφίστριας και εικαστικού Μαρίνας Γιώτη, ένα πρωτότυπο έργο που πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Η Γιώτη χρησιμοποιεί σπάνια οπτικοακουστικά αρχεία από παλαιότερες τελετές καθέλκυσης σκαφών, εστιάζοντας στις συνθήκες της προσδοκίας και της αναμονής, ενώ το έργο βρίσκεται σε «διάλογο» με το ιστορικό ναυπηγείο του Ταρσανά στο οποίο και θα παρουσιαστεί. Η συνθέτρια και θερεμινίστρια από τη Θεσσαλονίκη May Roosevelt, θα γράψει τη μουσική της ταινίας/εγκατάστασης, η οποία θα εκτελεστεί ζωντανά την ημέρα των εγκαινίων στις 23 Ιουλίου.
Η συνέχεια της «Off Season / Εκτός εποχής» θεματικής εκτυλίσσεται στο φημισμένο «αυτοσχέδιο» ντράιβ-ιν στην Ντελαγκράτσια με το «A Matter of Life and Death» (Ηνωμένο Βασίλειο, 1946), τη βαθιά ανθρωπιστική ταινία του Michael Powell και του Emeric Pressburger, η οποία θέλοντας να αμβλύνει τις εντάσεις ανάμεσα στη Βρετανία και την Αμερική, διασχίζει τον χρόνο και τον χώρο αποτίνοντας φόρο τιμής στην υπερβατική αξία της αγάπης. Τη σκυτάλη παίρνει η Γαλλίδα σκηνοθέτις Claire Denis, μία από τις μεγάλες ποιήτριες της εικόνας στην εποχή μας, όπου με το «Beau Travail» (Γαλλία, 1999) παραδίδει παλλόμενες, υπνωτικές εικόνες που τελικά εκρήγνυνται σε ένα από τα εκπληκτικότερα και αξέχαστα φινάλε του σύγχρονου κινηματογράφου.
Από το πρόγραμμα του SIFF 2021 δεν λείπουν, ως είθισται, το πειραματικό σινεμά, οι art house ταινίες και ο βωβός κινηματογράφος συνοδεία ζωντανής μουσικής, όπως το παραγνωρισμένο αριστούργημα του πρώιμου εθνογραφικού κινηματογράφου (και σοβιετικής προπαγάνδας) «Salt for Svanetia» του Mikhail Kalatozov (ΕΣΣΔ, 1930), κατά τη διάρκεια του οποίου ο Κωστής Δρυγιανάκης θα εκτελέσει ζωντανά την πρωτότυπη μουσική σύνθεση, ένα ηχοτοπίο που συνενώνει ήχους από την ταινία, ιστορικές ηχογραφήσεις, ηχογραφήσεις πεδίου, βιομηχανικούς θορύβους και πρωτότυπες αφηγηματικές φωνές.
Σε ό,τι αφορά τις ελληνικές συμμετοχές, παρακολουθούμε, μεταξύ άλλων, την κινηματογραφική οπτική της επιδραστικής σκηνοθέτιδας και ποιήτριας Φρίντας Λιάππα «Στα χρόνια της μεγάλης ζέστης» (Ελλάδα, 1991), μια ελεύθερη απόδοση του μύθου της Ηλέκτρας η οποία είναι τοποθετημένη σε μια απολύτως φαντασιακή κατάσταση. Ακόμη, η εικαστικός Ελένη Μπαγάκη παρουσιάζει το μικρού μήκους «The Film» (Ελλάδα, 2017), μια ανάθεση του Radio Ath?nes που πραγματοποιήθηκε ως μέρος του πρότζεκτ «A book, a film, and a soundtrack». Μια συνάντηση αφήγησης, εικόνας και διάθεσης που αντλεί έμπνευση από μια αποτυχημένη ρομαντική σχέση μεταξύ μιας καλλιτέχνιδας και ενός κινηματογραφιστή.
Όλες οι προβολές και εκδηλώσεις του Φεστιβάλ θα πραγματοποιηθούν σε εξωτερικούς χώρους τηρώντας τα πρωτόκολλα για τη δημόσια υγεία που θα ισχύουν τη δεδομένη περίοδο.
Η είσοδος σε όλες τις «Off Season / Εκτός εποχής» προβολές και εκδηλώσεις είναι δωρεάν.
Δείτε εδώ το πρόγραμμα του SIFF 2021 όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής: www.syrosfilmfestival.org
