Tα οφέλη κι οι παραλείψεις – Πώς βλέπει το deal η Τουρκία
“Τιτάνια” αμυντική συμφωνία υπέγραψε η Ελλάδα με το Ισραήλ. Θετικές και αρνητικές πτυχές της συμφωνίας.
Εδώ και λίγες μέρες η Ελλάδα υπέγραψε με το Ισραήλ τη μεγαλύτερη έως σήμερα συμφωνία για την προμήθεια αμυντικού εξοπλισμού.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η ισραηλινή εταιρεία αμυντικών ηλεκτρονικών συστημάτων Elbit Systems Ltd. θα λειτουργεί ένα κέντρο εκπαίδευσης για την ελληνική Πολεμική Αεροπορία με βάση ένα συμβόλαιο που αγγίζει το ποσό των 1,65 δισ. δολαρίων, σύμφωνα με το ισραηλινό υπουργείο.
Η εταιρεία Elbit ανακοίνωσε ότι θα προμηθεύσει ολόκληρο τον εκπαιδευτικό στόλο της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας–που αποτελείται από δεκάδες εκπαιδευτικά αεροσκάφη M-346 και T-6– με νέα εκπαιδευτικά αεροσκάφη M-346 και θα τον συντηρεί για περίπου 20 χρόνια.
«Η στρατηγική σχέση με το Ισραήλ είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την ελληνική ασφάλεια» επισημαίνει στο Sputnik ο Ζαχαρίας Μίχας, διευθυντής μελετών στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας (ΙΑΑΑ-ISDA).
Καθώς η Ελλάδα έχει φιλοδυτικό προσανατολισμό ο αναλυτής επισημαίνει ότι οι Ισραηλινοί χρησιμοποιούν την Ελλάδα ως «γέφυρα για τους δυτικούς θεσμούς συνεργασίας και ασφάλειας, κυρίως το ΝΑΤΟ και την ΕΕ».
«Ο γεωστρατηγικός έλεγχος της Ανατολικής Μεσογείου ενισχύεται από τη στενή σχέση στον αμυντικό τομέα για την Ελλάδα, καθώς τουλάχιστον στο επίπεδο του Ναυτικού και της Αεροπορίας οι επιχειρησιακές δυνατότητες των δυο χωρών είναι από τις κορυφαίες στον κόσμο».
Την ίδια στιγμή αναγνωρίζει οφέλη στον οικονομικό τομέα, καθώς όπως επισημαίνει, οι προσβάσεις των Ισραηλινών στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα μπορούν να ενισχύσουν καθοριστικά την προσπάθεια της Ελλάδας να εξέλθει από την οικονομική κρίση.
«Θεαματική μπορεί να είναι η συνδρομή στον τομέα των επενδύσεων, κυρίως όμως στην οργάνωση του τομέα υψηλής τεχνολογίας στην Ελλάδα και την αξιοποίηση των start-up εταιριών που θα βοηθήσει στην ανάσχεση του καταστροφικού για μια οικονομία brain-drain», σημειώνει.
Παράλληλα ο κ. Μίχας επισημαίνει ότι θα μπορούσε να είναι κομβικής σημασίας για την Ελλάδα το έμμεσο «μάθημα» από την ισραηλινή εξωτερική πολιτική.
«Παρότι είναι μια χώρα με ξεκάθαρο δυτικό προσανατολισμό, στο στρατηγικό επίπεδο και παρά τα προβλήματα, κατορθώνει να έχει μια λειτουργική διπλωματική σχέση με την Κίνα και τη Ρωσία» υπογραμμίζει.
Σημεία κριτικής
Εάν κάποιος θα επιχειρούσε να ασκήσει κριτική, αυτή θα αφορούσε τον χειρισμό από ελληνικής πλευράς, σύμφωνα με τον αναλυτή.
«Ενώ είναι γνωστό ότι η ισραηλινή αμυντική βιομηχανία διαθέτει οπλικά συστήματα τεχνολογίας αιχμής, πραγματικούς πολλαπλασιαστές ισχύος για τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, το φως της δημοσιότητας έχουν δει συστήματα που δεν αποτελούν προτεραιότητα, ή και δεν είναι ανταγωνιστικά από επιχειρησιακή άποψη» επισημαίνει.
Και καταλήγει: «Επίσης, στη γενικότερη συμπεριφορά απέναντι στη στρατηγική συνεργασία, από το ένα άκρο της πλήρους αδιαφορίας, εξού και τα 20 χρόνια καθυστέρηση να αντιληφθούμε τη σημασία, περάσαμε στο άλλο άκρο. Αυτό οδηγεί σε “υπερβολές” σε πολλά επίπεδα, οι οποίες μακροπρόθεσμα μπορούν να φέρουν τα αντίθετα αποτελέσματα από όσα επισήμως και ενθουσιωδώς διακηρύσσονται». Πώς «βλέπει» τη συμφωνία η Τουρκία
Ο Τούρκος σχολιαστής αμυντικών ζητημάτων Τόλγκα Οζμπεκ, σε δηλώσεις του στο Sputnik σχολίασε την ισραηλινή-ελληνική συμφωνία και την πιθανή απειλή που τίθεται για την τουρκική πολεμική αεροπορία.
«Για ποιο λόγο η Ελλάδα υπέγραψε συμφωνία με το Ισραήλ; Εάν αφήσουμε στην άκρη την ισορροπία δύναμης στην περιοχή, τις ανεπτυσσόμενες ελληνοϊσραηλινές σχέσεις και κοιτάξουμε τι συμβαίνει μόνο από την άποψη του αεροπορικού ενδιαφέροντος, θα δούμε ότι η ελληνική Πολεμική Αεροπορία διαθέτει αεροσκάφη T-6 turboprop που αγοράστηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τα οποία χρησιμοποιούν για εκπαίδευση πιλότων. Επιπλέον, η Ελλάδα πραγματοποιεί εκπαίδευση σε πολύ ξεπερασμένα αεροσκάφη T-2» τονίζει μεταξύ άλλων.
Ο ίδιος αναφέρει ότι η Ελλάδα είχε δύο επιλογές. «Είτε να αγοράσει πιο σύγχρονα εκπαιδευτικά αεροσκάφη της νέας γενιάς για δισεκατομμύρια δολάρια ώστε να αντικατασταθούν τα παλιά T-2, ή, όπως κάνουν πολλές χώρες, να λάβει μέρος σε διεθνή διαγωνισμό ώστε να αξιοποιήσει τις υπηρεσίες μιας ιδιωτικής εταιρείας. Εταιρείες από την Ιταλία και το Ισραήλ υπέβαλαν αιτήσεις συμμετοχής σε αυτόν τον διαγωνισμό, και τελικά κέρδισε η ισραηλινή εταιρεία Elbit Systems.
Η εκπαίδευση περιλαμβάνει την εκμάθηση της πτήσης σε αεροσκάφη που κινούνται με έλικα. Στη συνέχεια, σε μαχητικά τζετ. Και στο τρίτο στάδιο, πραγματοποιείται εκπαίδευση σχετικά με τον τύπο των αεροσκαφών στα οποία ο πιλότος θα εκτελέσει μια αποστολή μάχης – για την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία, αυτά είναι τα F-16, Mirage-2000 και Rafale, τα οποία θα αγοραστούν. Τα στοιχεία σχετικά με το τι περιλαμβάνει η συμφωνία είναι πολύ περιορισμένα. Σύμφωνα με τις υποθέσεις μου, θα πραγματοποιηθεί βασική εκπαίδευση πτήσεων, στη συνέχεια η απαραίτητη στρατιωτική εκπαίδευση και η επακόλουθη εκπαίδευση θα πραγματοποιηθεί υπό τον έλεγχο της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας» τονίζει ο αναλυτής.
Εξηγώντας το τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό για την τουρκική Πολεμική Αεροπορία, ο ειδικός τόνισε: «Τα αεροσκάφη νέας γενιάς και τα πυρομαχικά τους αποτελούν άριστο αποτρεπτικό μέσο. Αυτό όμως απαιτεί πολύ καλή προετοιμασία. Εάν έχεις έναν καλά εκπαιδευμένο στρατό, μπορείς να λειτουργήσεις πολύ καλύτερα με ακόμη και αεροσκάφη και πυρομαχικά χαμηλότερης βαθμίδας. Μακροπρόθεσμα, πιστεύω ότι η Ελλάδα θα αυξήσει τα πρότυπα εκπαίδευσης για τους πιλότους της. Η τρέχουσα εστίαση του ενδιαφέροντος της Ελλάδας έγκειται στο σχηματισμό δύναμης στο Αιγαίο ενάντια στην Τουρκική Πολεμική Αεροπορία. Αλλά μια ισχυρή αεροπορία δεν βασίζεται μόνο στην καλή εκπαίδευση, πρόκειται για μια συνεχώς εξελισσόμενη πολύπλευρη διαδικασία».
Λάμπρος Ζαχαρής
