Το Tanz im Varieté, που φιλοτεχνήθηκε από τον Ernst Ludwig Kirchner, συμπεριλήφθηκε στη λίστα των Ναζί με την «εκφυλισμένη τέχνη» και οδήγησε στο να πουληθούν ή να καταστραφούν εκατοντάδες έργα του.
Ένας πίνακας που είκαζαν ότι είχε χαθεί ή καταστραφεί από τους Ναζί πριν από οκτώ δεκαετίες πουλήθηκε για ένα τεράστιο ποσό.
Το Tanz im Varieté φιλοτεχνήθηκε από τον Ernst Ludwig Kirchner, έναν Γερμανό εξπρεσιονιστή που συμπεριλήφθηκε στη λίστα των Ναζί με την «εκφυλισμένη τέχνη» και οδήγησε στο να πουληθούν ή να καταστραφούν εκατοντάδες έργα του.
Ο πίνακας με λάδι σε καμβά χρονολογείται από το 1911 και απεικονίζει έναν μαύρο και μια λευκή γυναίκα να χορεύουν σε ένα πάρτι.
Πιστεύεται ότι κάνουν το cakewalk, έναν χορό που διαδόθηκε από Αφροαμερικανούς χορευτές σε όλη την Ευρώπη στις αρχές του 1900.
Ο πίνακας, ο οποίος είχε αποτυπωθεί μόνο σε ασπρόμαυρες φωτογραφίες που είχε τραβήξει ο ίδιος ο καλλιτέχνης, νόμιζαν ότι είχε επίσης πουληθεί ή καταστραφεί.
Επανεμφανίστηκε ωστόσο σε έναν οίκο δημοπρασιών νωρίτερα μέσα στη χρονιά, με τους ιστορικούς της τέχνης να κάνουν λόγο για έναν πίνακα που προκαλεί αίσθηση.
Ένας εκπρόσωπος του οίκου δημοπρασιών Ketterer Kunst είπε πως «πέρασαν πάνω από 100 χρόνια από την τελευταία δημοσίευση του πίνακα. Τώρα είναι πίσω. Το Tanz im Varieté μπορεί επιτέλους να πάρει τη θέση που του αξίζει στην ιστορία της Τέχνης».
Έτσι γλίτωσε από βέβαιη καταστροφή
Αποκαλύφθηκε τώρα πως ο πίνακας ανήκε σε έναν σχεδιαστή κοσμημάτων το 1944, ο οποίος το κράτησε σε ένα αγρόκτημα στην ύπαιθρο για να τον προστατεύσει από τους βομβαρδισμούς και από τους Ναζί.
Όταν τα γαλλικά στρατεύματα κατέλαβαν το χωριό το 1945, βρέθηκε το κιβώτιο που το είχε κρύψει και ο πίνακας υπέστη ζημιά από μια σφαίρα και μαχαιρώθηκε με ξιφολόγχη.
Αλλά οι στρατιώτες άφησαν πίσω τους το κιβώτιο και τον πίνακα, επιτρέποντας στο Tanz im Varieté να διασωθεί και να αποκατασταθεί.
Στη συνέχεια ο ιδιοκτήτης έδωσε τον πίνακα στα δύο παιδιά του το 1980 στα 75α γενέθλιά του και τους είπε να τον επιστρέψουν σε κοινή θέα στο μέλλον. Ζήτησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους.
Το σημάδι από τη σφαίρα είχε καταστρέψει το κεφάλι μιας εκ των χορευτριών, ενώ το σώμα του χορευτή είχε τρυπηθεί με ξιφολόγχη.
Ενώ η ζημιά είναι ακόμα ορατή στην πίσω πλευρά του καμβά, το έργο πωλήθηκε για ένα τεράστιο ποσό σε δημοπρασία.
Βγήκε στο σφυρί στο Βερολίνο και άγγιξε τα 6.958.000 ευρώ, ποσό υπερδιπλάσιο από τα 2.000.000 που είχε εκτιμηθεί.
«Ο πίνακας Tanz im Varieté είναι ένα ντοκουμέντο της γοητείας που άσκησε ο χορός στον Kirchner. Ωστόσο περίμενε την είσοδό του στη σκηνή πίσω από την αυλαία της ιστορίας της Τέχνης για σχεδόν 100 χρόνια» σημείωσε ο οίκος δημοπρασιών.
Η τελευταία φορά που είχε παρουσιαστεί ο πίνακας δημόσια ήταν σε μια έκθεση στο Paul Cassirer στο Βερολίνο στα τέλη του 1923.
«Λίγο μετά ο πίνακας εξαφανίστηκε από τη σκηνή. Η επανεμφάνισή του είναι πραγματική αίσθηση».
Ο Kirchner πέθανε στην Ελβετία το 1938. Αρχικά πίστευαν ότι ο θάνατός του ήταν αυτοκτονία, αλλά οι ιστορικοί αναφέρουν τώρα ότι πιθανότατα πυροβολήθηκε από κάποιον άλλο, με θεωρίες που περιλαμβάνουν τη σκανδάλη του συντρόφου του, γειτονικούς αγρότες ή ντόπιους Ναζί.
