Ο Ρότζερ Φέντερερ ανήκει σε εκείνη τη σπάνια κατηγορία αθλητών που κάποια στιγμή, μπορεί να θεωρήθηκαν μεγαλύτερες οντότητες από το ίδιο το άθλημα που υπηρετούν. Ενας αληθινός παγκόσμιος σταρ, που αν μη τι άλλο σημάδεψε μία ολόκληρη εποχή στο τένις, αλλά και συνολικά στον παγκόσμιο αθλητισμό. Η συνύπαρξή του με τον Ράφα Ναδάλ και -λίγο μεταγενέστερα- τον Νόβακ Τζόκοβιτς, μπορεί να του στέρησε ένα απλησίαστο ρεκόρ κατάκτησης τίτλων, ταυτόχρονα όμως «εκτόξευσε» τη δημοτικότητα του τένις, δημιουργώντας ένα “big-3” αστέρων που δεν είχε προηγούμενο στην ιστορία του αθλήματος.
Γεννημένος στις 8 Αυγούστου 1981 στη Βασιλεία, από Ελβετο-Γερμανό πατέρα και Νοτιοαφρικανή μητέρα, ο Φέντερερ δοκίμασε διάφορα αθλήματα ως παιδί, αλλά τον κέρδισε το τένις. Ξεκίνησε να παίζει στα juniors σε ηλικία 14 ετών και το 1998 κατέκτησε τον αντίστοιχο τίτλο στο Γουίμπλεντον, τόσο στο απλό όσο και στο διπλό των αγοριών. Ηταν ένα προμήνυμα για την κυριαρχία του στο αρχαιότερο και πλέον φημισμένο από τα τέσσερα τουρνουά γκραν σλαμ, του οποίου είναι ο πολυνίκης (στην κατηγορία ανδρών) με οκτώ τρόπαια.
Την ίδια χρονιά (1998) έκανε το ντεμπούτο του στο ATP Tour, συμμετέχοντας στο τουρνουά του Γκστάαντ και σιγά-σιγά άρχισε να ανεβαίνει τα… σκαλιά. Τον Σεπτέμβριο του 1999, λίγο αφότου έκλεισε τα 18 του χρόνια, μπήκε για πρώτη φορά στο Top-100 της παγκόσμιας κατάταξης, το 2000 στη Μασσαλία έπαιξε τον πρώτο τελικό του και το 2001 κατέκτησε τον παρθενικό τίτλο του στο Μιλάνο. Το πρώτο από τα συνολικά 103 τρόπαια που κέρδισε στο απλό σε τουρνουά της ATP, αριθμός που τον φέρνει στη δεύτερη θέση όλων των εποχών, πίσω από τον Τζίμι Κόνορς. Την ίδια χρονιά έφτασε ως τα προημιτελικά του Ρολάν Γκαρός και μπήκε στην πρώτη 15άδα της παγκόσμιας κατάταξης. Εκεί όμως που «σόκαρε» τον κόσμο του τένις ήταν (φυσικά) στο Γουίμπλεντον του 2001, όταν απέκλεισε στη φάση των «16» το Νο1 του κόσμου Πιτ Σάμπρας, ο οποίος είχε κατακτήσει τον τίτλο στο Λονδίνο επτά φορές την προηγούμενη οκταετία (1993-2000).
Από εκεί και πέρα, η «εκτόξευση» ήταν θέμα χρόνου. Το 2002 κατέκτησε το πρώτο του τουρνουά Masters, στο Αμβούργο (νωρίτερα είχε ηττηθεί στον τελικό του Μαϊάμι), και μπήκε στην πρώτη δεκάδα της κατάταξης, κλείνοντας τη χρονιά στο Νο6. Το πρώτο γκραν σλαμ ήρθε το 2003 στο Λονδίνο (πού αλλού…) με νίκη επί του Μαρκ Φιλιππούση στον τελικό και στις 2/2/2004 ανέβηκε για πρώτη φορά στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης. Εμελλε να μείνει εκεί συνολικά 310 εβδομάδες, εκ των οποίων 237 συνεχόμενες (απόλυτο ρεκόρ), ενώ πέντε φορές έκλεισε τη χρονιά στο Νο1.
Η εξαετία 2004-2009 σηματοδοτεί την περίοδο της απόλυτης κυριαρχίας του Φέντερερ. Σχεδόν απόλυτης για την ακρίβεια, καθώς η εμφάνιση του -σχεδόν ανίκητου στο χώμα- Ράφα Ναδάλ, τού στέρησε την ευκαιρία να πανηγυρίσει το 4/4 στα γκραν σλαμ μίας χρονιάς. Το 2004, το 2006 και το 2007 κατέκτησε τον τίτλο σε Γουίμπλεντον, US Open και Australian Open, αλλά δεν τα κατάφερε στο Παρίσι, χάνοντας τις τελευταίες δύο χρονιές από τον Ισπανό στον τελικό. Το 2008 το σενάριο στη Γαλλία επαναλήφθηκε, με τον Ναδάλ να διαλύει τον Ελβετό στον τελικό (6-1, 6-3, 6-0) και περίπου ένα μήνα αργότερα του πήρε τα «σκήπτρα» και στο Γουίμπλεντον, κερδίζοντας αυτόν που από πολλούς θεωρείται ως ο τελικός του αιώνα με σκορ 6-4, 6-4, 6-7, 6-7, 9-7, σε 4 ώρες και 48 λεπτά «καθαρού» αγώνα (συνολικά ο τελικός κράτησε πάνω από 7 ώρες, καθώς διακόπηκε δύο φορές λόγω βροχής). Η χρονιά εκείνη, κατά την οποία ο Φέντερερ ταλαιπωρήθηκε για αρκετό διάστημα από πρόβλημα υγείας (λοιμώδης μονοπυρήνωση), περιλάμβανε και την κατάκτηση του χρυσού Ολυμπιακού μεταλλίου στο διπλό, με παρτενέρ τον συμπατριώτη του και κουνιάδο του, Σταν Βαβρίνκα.
Αν και ο Ναδάλ απειλούσε ήδη την κυριαρχία του, ο Φέντερερ έμεινε για άλλον ένα χρόνο στην κορυφή. Το 2009 ήταν η χρονιά που έμελλε να «σπάσει την κατάρα» του Ρολάν Γκαρός, νικώντας στον τελικό τον Σουηδό Ρόμπιν Σόντερλινγκ, ο οποίος νωρίτερα είχε φροντίσει να του… ανοίξει το δρόμο, αποκλείοντας στον 4ο γύρο τον Ναδάλ. Επανήλθε στην κορυφή και στο Γουίμπλεντον και έφτασε ως τον τελικό των άλλων δύο γκραν σλαμ, χάνοντας στη Μελβούρνη από τον Ναδάλ και στη Νέα Υόρκη από τον Αργεντινό Χουάν Μαρτίν Ντελ Πότρο. Με τη νίκη του στο Australian Open του 2010, ο Ελβετός ολοκλήρωσε ένα απίθανο σερί 4,5 χρόνων, κατά το οποίο μετείχε σε 18 από τους 19 τελικούς γκραν σλαμ!
Η συνεχής άνοδος του Ναδάλ και στις άλλες επιφάνειες (πλην της χωμάτινης) και η εμφάνιση στο προσκήνιο του Νόβακ Τζόκοβιτς «κλόνισαν» την κυριαρχία του Φέντερερ. Οι διαδοχικοί αποκλεισμοί του στα προημιτελικά του Ρολάν Γκαρός και του Γουίμπλεντον το 2010 τον «γκρέμισαν» από την κορυφή της κατάταξης στο Νο3, ενώ το 2011 ήταν η πρώτη σεζόν του από το 2003 που δεν κατάφερε να κατακτήσει κάποιο τουρνουά γκραν σλαμ. Επανέκαψε το 2012, κερδίζοντας για έβδομη φορά στο Λονδίνο, όπου επέστρεψε λίγο καιρό αργότερα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες και κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο στο απλό, χάνοντας στον τελικό από τον Αντι Μάρεϊ.
Από το 2013, διαδοχικοί τραυματισμοί (κυρίως στη μέση) επηρέασαν την καριέρα του και σταδιακά ο Φέντερερ περιόρισε τις συμμετοχές του, εστιάζοντας κυρίως στα μεγάλα τουρνουά. Μετά από τέσσερις αποτυχημένες προσπάθειες και δύο χαμένους τελικούς από τον Τζόκοβιτς, ο Ελβετός κατέκτησε το πολυπόθητο όγδοο «στέμμα» του στο Γουίμπλεντον το 2017, νικώντας στον τελικό τον Κροάτη Μάριν Τσίλιτς. Αυτό ήταν το 20ό τρόπαιο της καριέρας του σε γκραν σλαμ (αριθμός ρεκόρ τότε για τους άνδρες) και έμελλε να είναι και το τελευταίο, με τους Ναδάλ (22) και Τζόκοβιτς (21) να τον ξεπερνούν έκτοτε και να τον αφήνουν στην τρίτη θέση, έκτη συνολικά σε άνδρες και γυναίκες. Είναι τρομακτική η σκέψη και μόνο πόσα γκραν σλαμ θα είχε κερδίσει ο Φέντερερ, αν η εποχή του δεν είχε συμπέσει με εκείνη των δύο μεγάλων αντιπάλων του…
Εκτός από τα 20 γκραν σλαμ και τους συνολικά 103 τίτλους του στο ATP Tour, ο Φέντερερ είναι έξι φορές νικητής του τελικού τουρνουά της σεζόν (ATP Finals), ενώ υπό τη σημαία της Ελβετίας κατέκτησε το Davis Cup του 2014 και τρία Hopman Cup. Οταν αναδείχθηκε νικητής το 2018 στη Μελβούρνη, αναρριχήθηκε προσωρινά ξανά στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης και έγινε στα 36 του ο γηραιότερος κάτοχος του Νο1.
Τα κέρδη του μόνο από τη συμμετοχή του στα διάφορα τουρνουά, κατά τη διάρκεια της 24ετούς επαγγελματικής καριέρας του, ξεπερνούν τα 130 εκατ. δολάρια, ποσό που τον φέρνει στην τρίτη θέση όλων των εποχών, πίσω από τους δύο μεγάλους αντιπάλους του. Φυσικά, στα χρήματα αυτά δεν προσμετρώνται τα κέρδη του από διαφημίσεις, χορηγίες κ.τ.λ., που τον φέρνουν σε μόνιμη βάση μεταξύ των δέκα πιο καλοπληρωμένων αθλητών στον κόσμο. Χαρακτηριστικά, το 2020 ήταν πρώτος στη σχετική λίστα Forbes, με συνολικά έσοδα που άγγιζαν τα 100 εκατ. δολάρια. Διαθέτει ένα σημαντικό μέρος αυτών των χρημάτων σε φιλανθρωπικό έργο, μέσω του Ιδρύματος Ρότζερ Φέντερερ, που βοηθά πολύ φτωχά παιδιά στην Αφρική.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΟΓΛΟΥ
Φωτογραφία: Το γράφημα αποτυπώνει στατιστικά στοιχεία για έναν αληθινό παγκόσμιο σταρ, που αν μη τι άλλο σημάδεψε μία ολόκληρη εποχή στο τένις, αλλά και συνολικά στον παγκόσμιο αθλητισμό / ΑΠΕ – ΜΠΕ / Δημοσιογραφική επιμέλεια: Γιάννης Δημητρόγλου
