Ο κ. Tuomas Saarenheimo, πρόεδρος Euro Working Group, υπογράμμισε τη δυνατότητα «αυτοσχεδιασμού» στα εθνικά σχέδια για την αξιοποίηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο παροχής ευελιξίας τόσο στην Ελλάδα όσο και στις υπόλοιπες χώρες – μέλη της Ευρωζώνης, παρότι ξεκαθάρισε ότι θα πρέπει να καταστούν σεβαστοί οι βασικοί άξονες που διέπουν αυτή την ανακαμψιακή – επενδυτική προσπάθεια, κατά την ομιλία του στο διαδικτυακό συνέδριο του Economist με θέμα: EU RECOVERY AND RESILIENCE FUND FOR GREECE: European Green Deal – Digital transformation – Infrastructure».
Σ’ άλλο σημείο της ομιλίας του, υποστήριξε ότι τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης «είναι σημαντικά για την Ελλάδα και σημαίνουν πολλά για την ελληνική οικονομία». Στο πλαίσιο αυτό, έκανε ειδική μνεία στην ανάγκη ορθής διαχείρισης των 32 δισεκατομμυρίων ευρώ, διαμηνύοντας ότι «οι επενδύσεις χρειάζονται σχεδιασμό και ανθρώπους με έμπνευση».
Έσπευσε πάντως, να προειδοποιήσει ότι η υλοποίηση του Ταμείου δεν αποτελεί εύκολη υπόθεση και υπό αυτό το πρίσμα εξήγησε ότι όσο πιο γρήγορα επιτευχθεί η σωστή διαχείριση, τόσο πιο γρήγορα θα φανούν και τα αποτελέσματα.
Από την πλευρά του, ο κ. Χρήστος Σταϊκούρας, υπουργός Οικονομικών Ελλάδας, δήλωσε σχετικά με το ελληνικό σχέδιο για την αξιοποίηση των 32 δισ. ευρώ, το οποίο έχει ήδη υποβληθεί στις Βρυξέλλες, ότι «είμαστε σε μια βάση κοινής συνεργασίας με την Κομισιόν για να διαμορφώσουμε την τελική μορφή του». «Είναι μια ευκαιρία που πρέπει να αδράξουμε για να αυξήσουμε την ανταγωνιστικότητα» κατέληξε ο επικεφαλής του οικονομικού επιτελείου.
Στο ίδιο μήκος κύματος, η κ. Celine Gauer, γενική διευθύντρια, SG. RECOVER, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπογράμμισε την ανάγκη εξεύρεσης μιας σωστής ισορροπίας μεταξύ των εθνικών αναγκών και των βασικών πυλώνων του σχεδίου δράσης της Κομισιόν. «Χρησιμοποιούμε τον κανονισμό (σ.σ. του Ταμείου Ανάκαμψης) ως βάση, αλλά ενισχύουμε τον διάλογο με τα κράτη – μέλη για να υπάρξει πρόοδος. Η διαδικασία δεν είναι εύκολη, είναι επίπονη. Το βλέπουμε ως μια ομαδική προσπάθεια» διαμήνυσε η Ευρωπαία αξιωματούχος.
Επεσήμανε δε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπαθεί να στηρίξει τα κράτη – μέλη τόσο στη φάση υλοποίησης όσο ιδίως στην απορρόφηση και την αποτελεσματικότητα των επενδύσεων. «Έχουμε εντατικές επαφές με την ελληνική αρχή. Η Ελλάδα ήταν από τις πρώτες χώρες που μας υπέβαλε ένα σχέδιο, το οποίο μας επέτρεψε να είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον. Όσο πιο μπροστά είμαστε σ’ αυτά τα σχέδια, τόσο πιο εύκολα θα υπάρξει έγκριση και εκταμίευση των χρημάτων» ανέφερε.
Ο κ. Χρήστος Μεγάλου, διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς, εστίασε στον ρόλο τον οποίο οι τράπεζες θα πρέπει να επιτελέσουν για την ορθή αξιοποίηση των 32 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης. «Οι τράπεζες πρέπει να παίξουν έναν σημαντικό ρόλο, παρέχοντας την χρηματοδότηση – γέφυρα για να φθάσουν τα χρήματα στην ελληνική κοινωνία» σημείωσε, χαρακτηριστικά. Σ’ αυτό το πλαίσιο, προσέδωσε ιδιαίτερη σημασία στην προσέλκυση νέων επενδύσεων και στη μόχλευση των κονδυλίων στην οικονομία. «Δεσμευόμαστε να κάνουμε ό,τι μπορούμε. Να λειτουργήσουμε με τρόπο, ώστε να επιτευχθεί βιωσιμότητα σ’ όλους τους τομείς, διασφαλίζοντας ότι θα μοχλεύσουμε ό,τι είναι διαθέσιμο μέσω των δανείων και των επιχορηγήσεων που θα λάβει η Ελλάδα».
Από την πλευρά του, ο κ. Declan Costello, αναπλ. γενικός διευθυντής, ΓΔ Οικονομικών και Χρηματοδοτικών Υποθέσεων, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εμφανίστηκε αισιόδοξος για την αποτελεσματική αξιοποίηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι η Ελλάδα θα ανταποκριθεί στις προσδοκίες. «Ξεκινήσαμε πολύ καλά. Η Ελλάδα έχει υποβάλλει ένα καλό και ολοκληρωμένο σχέδιο. Είμαστε αισιόδοξοι ότι θα επιτύχει αυτό το πλάνο» τόνισε, μεταξύ άλλων.
Ειδική μνεία έκανε στην ανάγκη επίλυσης του προβλήματος της χαμηλής παραγωγικότητας. «Μιλάμε για ανανέωση του παραγωγικού μοντέλου, με έμφαση στην αναβάθμιση του μεγέθους της οικονομίας, αλλά και στην αξιοποίηση των ιδιωτικών επενδύσεων». Παράλληλα, επιβεβαίωσε ότι «έχει γίνει σοβαρή προσπάθεια και το πλάνο βρίσκεται στη σωστή στρατηγική». «Βλέπουμε προσπάθειες να κινηθούμε προς τα εμπρός» συνέχισε, επικαλούμενος ως παράδειγμα το ζήτημα του ψηφιακού μετασχηματισμού.
Όσον αφορά, τέλος, τις προκλήσεις, τις οποίες τυχόν κληθεί να διαχειριστεί η Ελλάδα, ο κύριος Costello εξήγησε ότι οι όποιες δυσκολίες δεν αφορούν την κατανόηση της αρχιτεκτονικής του σχεδίου, αλλά την υλοποίησή του. «Οι προκλήσεις θα έχουν να κάνουν με την υλοποίηση. Είναι μια τεράστια πρόκληση για τον δημόσιο τομέα. Αυτό είναι το κεντρικό ζήτημα» απάντησε, ενώ ειδική μνεία έκανε και στη συμφωνία για τους χρονικούς στόχους του προγράμματος, οι οποίοι θα πρέπει να είναι φιλόδοξοι.
Τη διασύνδεση περίπου 600.000 ταμειακών μηχανών και τερματικών POS με τις φορολογικές και ελεγκτικές αρχές έθεσε ως στόχο ο κ. Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού της Ελλάδος, παρουσιάζοντας πέντε διαφορετικά παραδείγματα επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης. Πιο συγκεκριμένα, ο οικονομικός σύμβουλος του κ. Μητσοτάκη επικεντρώθηκε στην ενίσχυση της διαφάνειας και στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, με την αντικατάσταση εκατοντάδων χιλιάδων ταμειακών μηχανών με νέες, οι οποίες θα είναι συνδεδεμένες με το ηλεκτρονικό σύστημα της ΑΑΔΕ και θα μεταφέρουν σε πραγματικό χρόνο πληροφορίες για τις αποδείξεις, τις οποίες κόβουν οι επιχειρήσεις.
Ειδική αναφορά έκανε και στη βελτίωση της προσβασιμότητας των πολιτιστικών χώρων, ιδίως για άτομα με αναπηρία ή προβλήματα όρασης και ακοής, καθώς και στα σχέδια αναδάσωσης και προστασίας της βιοποικιλότητας, κάνοντας λόγο για το μεγαλύτερο εγχείρημα αναδάσωσης που έχει λάβει χώρα στην Ελλάδα, με τη φύτευση 30 εκατομμυρίων δέντρων σε έκταση 500.000 στρεμμάτων.
Στη συνέχεια, ο κ. Πατέλης εστίασε σε μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που συμβάλλουν στην ψηφιακή μετάβαση της Ελλάδας, προσδίδοντας ιδιαίτερη σημασία στην ανάπτυξη των δικτύων 5G. Όπως επεσήμανε, μάλιστα, η μεταρρύθμιση είχε ήδη δρομολογηθεί και σε μία εβδομάδα θα γίνει η δημοπρασία των συχνοτήτων.
Τέλος, ο κ. Πατέλης προανήγγειλε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα κατάρτισης για την καταπολέμηση των διακρίσεων με βάση το φύλο, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την αναπηρία, την ηλικία ή άλλα χαρακτηριστικά των εργαζομένων. Το πρόγραμμα θα αφορά τόσο τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα και περιλαμβάνει τη δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού, ηλεκτρονικής πλατφόρμας αλλά και διαδικασία πιστοποίησης για τους συμμετέχοντες.
Ο κ. Νίκος Βέττας, γενικός διευθυντής, Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), Καθηγητής, Οικονομικό Παvεπιστήμιο Αθηvώv, υπογράμμισε ότι το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί ευκαιρία να διορθώσουμε τα προβλήματα του παρελθόντος και να καταστήσουμε πιο παραγωγική την ελληνική οικονομία. Όσον αφορά την επόμενη ημέρα, έθεσε το ερώτημα τι οικονομία θέλουμε να έχουμε, υπενθυμίζοντας ότι η Ελλάδα συστηματικά έχει έλλειμμα παραγωγικότητας και συμμετοχής εργατικού δυναμικού. «Ό,τι κάνουμε, θα πρέπει να επικεντρωθεί σ’ αυτό. Δεν μπορούμε απλά να αντιγράψουμε ό,τι κάνει η Ευρώπη, πρέπει να κάνουμε κάτι παραπάνω. Δηλαδή να αξιοποιήσουμε το ανθρώπινο κεφάλαιο, να γίνουμε ένα ισχυρό hub στην ανατολική μεσόγειο και τη νοτιοανατολική Ευρώπη». «Πρέπει να κάνουμε ένα μεγάλο άλμα προς τα εμπρός. Για να γίνει αυτό, τα χρήματα δεν θα πρέπει να προέλθουν με τρόπο, ο οποίος μόνο θα ενισχύει την ελληνική οικονομία. Αλλά και με τρόπο, ο οποίος θα προετοιμάζει την οικονομία για την επόμενη ημέρα αλλά να προετοιμάσει την επόμενη ημέρα» κατέληξε ο κ. Βέττας.
Ο κ. Άδωνις Γεωργιάδης, υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων της Ελλάδα, που μόλις είχε βγει από μια σύσκεψη με επιτροπή επιδημιολόγων προκειμένου να λάβει αποφάσεις για το άνοιγμα της αγοράς, αναφέρθηκε στα μοντέλα που συζητήθηκαν, μεταξύ των οποίων το click away, σε συνδυασμό με την συμπεριφορά των συστημάτων ταχυμεταφορών. Μιλώντας για την ασφαλέστερη επανεκκίνηση του εμπορίου αναφέρθηκε ειδικότερα στις ψηφιακές υπηρεσίες. Αναρωτήθηκε ωστόσο πόσες ελληνικές επιχειρήσεις είναι έτοιμες να υιοθετήσουν το ψηφιακό μοντέλο προκειμένου να ανταποκριθούν στις νέες καταναλωτικές τάσεις. Όπως σημείωσε ο κ. Γεωργιάδης, μετά την πανδημία, μετά τους πρώτους 5-6 μήνες του 2021 πολλοί άνθρωποι θα συνεχίσουν να κάνουν τις αγορές τους ψηφιακά. Επιπλέον σημείωσε ότι πολλές επιχειρήσεις επένδυσαν χρόνο και χρήμα για να αναπτύξουν e-shops και εφοδιαστικές αλυσίδες.
Υπό αυτό το πρίσμα δήλωσε πεπεισμένος ότι το κύμα της πανδημίας θα επηρεάζει την αγορά και μετά την κρίση και γι’ αυτό το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων σχεδιάζει πρόγραμμα επιχορήγησης επιχειρήσεων για την ανάπτυξη του ψηφιακού καναλιού τους.
Ο κ. Γεωργιάδης αναφέρθηκε επίσης στις ψηφιακές υποδομές που έχουν αναπτυχθεί εν μέσω πανδημίας για την εξυπηρέτηση των πολιτών τονίζοντας ότι η πανδημία λειτούργησε ως καταλύτης ώστε η κοινωνία να οργανωθεί ψηφιακά.
Τέλος απαντώντας σε ερώτηση για τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται προκειμένου ο ψηφιακός μετασχηματισμός να μην αφήσει πίσω την Τρίτη ηλικία σημείωσε ότι υπάρχει προγραμματισμός με σεμινάρια, διαφημιστικές καμπάνιες, ενημερώσεις μέσω ΜΜΕ κ.ο.κ..
Ευκαιρία ζωής χαρακτήρισε ο κ. Roberto Viola, γενικός διευθυντής, ΓΔ Επικοινωνιακών Δικτύων, Περιεχομένου και Τεχνολογιών, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το πλάνο ανάκαμψης της Ευρώπης τόσο για την Ευρώπη όσο και για την Ελλάδα ειδικότερα τονίζοντας ότι με την συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα 1 δισ. ευρώ επενδύσεις στην ψηφιακή οικονομία μπορούν να γίνουν 10. Σημείωσε ότι το 20% του ταμείου ανάκαμψης που κατευθύνεται στον ψηφιακό μετασχηματισμό είναι εξαιρετικά σημαντικό για κάθε κράτος-μέλος. Όπως είπε χαρακτηριστικά, υπό άλλες συνθήκες θα χρειαζόμασταν 70 χρόνια ψηφιακών επενδύσεων για να πετύχουμε αυτά που μπορούμε να πετύχουμε σήμερα σε σύντομο χρόνο.
Αναφέρθηκε επίσης στην εξαιρετική, όπως είπε, συνεργασία με τις ελληνικές αρχές, οι οποίες καταθέτουν καλές ιδέες και μίλησε για σημαντικές προτεραιότητες αναφορικά με τις ψηφιακές μεταρρυθμίσεις που προωθούνται με τη στήριξη του ταμείου. Ειδικότερα αναφέρθηκε στη σημασία που πρέπει να δοθεί στην διασυνδεσιμότητα, που όπως είπε είναι η “κόλλα” της κοινωνίας όπως κατέστη σαφές στη διάρκεια της πανδημίας. Αναφέρθηκε επίσης στην μετάβαση της βιομηχανίας στην οποία πρέπει να δώσει έμφαση η κυβέρνηση αλλά και στις ψηφιακές δεξιότητες των ανθρώπων. Η Ελλάδα σημείωσε, έχει δυνατότητες ως αναφορά το ανθρώπινο δυναμικό, μπορεί να κάνει άλματα στην ψηφιακή εκπαίδευση και να αλλάξει έτσι όλο το εκπαιδευτικό της προφίλ αλλά τόνισε επίσης ότι απαιτούνται μεταρρυθμίσεις, όπως με την ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης, όπου έχουν γίνει βήματα.
Χάρης Μπρουμίδης, πρόεδρος & διευθύνων σύμβουλος, Vodafone Ελλάς
Ευκαιρία για την Ελλάδα και ίσως την τελευταία, χαρακτήρισε ο κ. Χάρης Μπρουμίδης την δυνατότητα που έχει η χώρα μέσω του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (RRF) να αλλάξει το οικονομικό της μοντέλο και να γίνει πιο ανταγωνιστική στο μέλλον.
Απαντώντας σε ερώτημα σχετικά με την ανταγωνιστικότητα της αγοράς στο επίπεδο των τιμών τόνισε ότι δεν λαμβάνει ως δεδομένο ότι υπαγόμαστε στις πιο ακριβές χώρες. Το πραγματικό κόστος είναι κοντά στον μ.ο. της ΕΕ είπε, τόσο για την κινητή όσο και για τη σταθερή ενώ σημείωσε ότι η αγορά των τηλεπικοινωνιών απαιτεί μεγάλες επενδύσεις. Η Ελλάδα έχει μια πολύ ανταγωνιστική αγορά πρόσθεσε αλλά τόνισε και τη σημασία της ευρωστίας, καθώς δεν υπάρχει μεγάλος αριθμός παικτών με κερδοφορία προκειμένου να είναι βιώσιμοι και ικανοί να επενδύσουν.
Έμφαση στο πρόγραμμα της κυβέρνησης για την προσέλκυση πράσινων επενδύσεων με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας έδωσε ο κ. Κωστής Χατζηδάκης υπουργός περιβάλλοντος και ενέργειας της Ελλάδας. Σον πυρήνα του σχεδιασμού του υπουργείου Περιβάλλοντος όπως είπε, είναι η απολιγνητοποίηση και η δίκαιη μετάβαση, με έργα που απορροφούν το 37,5% του πακέτου του ταμείου ανάκαμψης που προορίζονται για την Ελλάδα. Στόχος, όπως είπε, είναι η προώθηση των επενδύσεων με τον ταχύτερο δυνατό ρυθμό και στο πλαίσιο αυτό, υπάρχει αισιοδοξία ότι οι ελληνικές προτάσεις θα τύχουν θετικής αντιμετώπισης. Εξάλλου, σημείωσε ότι ήδη υπάρχει καλή εικόνα από τις πρώτες ανεπίσημες επαφές.
Ανέδειξε επίσης τη σημασία και του νέου ΕΣΠΑ, που έρχεται να συμπληρώσει και να ενισχύσει τις προωθούμενες επενδύσεις – αν και το έχουμε αδικήσει, όπως είπε – και ανέπτυξε 11 επιμέρους δράσεις που υλοποιούνται από το υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος.
Ειδικότερα αναφέρθηκε στην απολιγνιτοποίηση, σχέδιο ύψους 5 δισ. ευρώ αν συνυπολογιστούν δάνεια και μόχλευση, το φιλόδοξο σχέδιο για τις ΑΠΕ που προβλέπει διπλασιασμό μεριδίου τους στο ενεργειακό μείγμα, ήτοι 35% ως το 2030. Αναφέρθηκε σε έργα καινοτομιών, εκσυγχρονισμό του δικτύου με πρόγραμμα 600 εκατ. ευρώ, έργα για την ηλεκτροκίνηση στα οποία η πρόταση για τα κονδύλια από το ταμείο ανάκαμψης φτάνει τα 400 εκατ. ευρώ σε συνδυασμό με κίνητρα για την εγκατάσταση φορτιστών ώστε να επιτευχθεί ο στόχος που έχει τεθεί ένα στα 3 αυτοκίνητα που θα πωλούνται το 2030 να είναι ηλεκτρικό. Ο κ. Χατζηδάκης αναφέρθηκε επίσης στο πρόγραμμα “εξοικονομώ αυτονομώ”, για το οποίο το υπουργείο έχει αιτηθεί 3 δισ. ευρώ, ένα πρόγραμμα για έξυπνους μετρητές ύψους 850 εκατ. ευρώ, καθώς και στις δράσεις για το χωροταξικό, για το οποίο έχει αιτηθεί από το ταμείο ανάκαμψης 350 εκατ. ευρώ. Επιπλέον με 360 εκατ. ευρώ προωθούνται αστικές παρεμβάσεις σε ένα πρόγραμμα που φέρει τον τίτλο “Διατηρώ” ενώ προωθούνται ειδικές δράσεις στον τομέα της διαχείρισης απορριμάτων με στόχο μοντέλο με 4 ρεύματα συλλογής και άλλες δράσεις με επενδύσεις 660 εκατ. ευρώ και με 550 εκατ. ευρώ να προστίθενται από ιδιωτικές επενδύσεις. Τέλος ο κ. Χατζηδάκης αναφέρθηκε σε δύο ακόμη δράσεις με τις οποίες όπως είπε, έχει συνδεθεί συναισθηματικά, την προστασία των περιοχών Natura με αίτημα για 160 εκατ. ευρώ και το εθνικό σχέδιο αναδασώσεων με επενδύσεις 310 εκατ. ευρώ από το ταμείο ανάκαμψης.
Ιδιαίτερη σημασία στην στήριξη της Ευρώπης μέσω του ταμείου ανάκαμψης έδωσε και η κ. Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, βουλευτής, τομεάρχης εργασίας και κοινωνικών υποθέσεων, ΣΥΡΙΖΑ, σημειώνοντας ότι πρόκειται για σημαντική εξέλιξη σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Δείχνει, όπως είπε, μια συγκροτημένη απάντηση από την Ευρώπη – που φάνηκε ότι έμαθε από την εμπειρία προηγούμενων κρίσεων – δίνοντας σημαντικούς πόρους στα κράτη μέλη και στην Ελλάδα ειδικότερα να αντιμετωπίσουν τις έκτακτες συνθήκες. Αναφέρθηκε στην τηλεργασία, ως απότοκο της κρίσης της πανδημίας, που αφορά σήμερα το 50% των εργαζομένων στη χώρα τονίζοντας τη σημασία που έχει ο τρόπος με τον οποίο θα υλοποιηθούν τα προγράμματα. Έχει σημασία, όπως εξήγησε, να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά τα προβλήματα.
Πρόεδρος Euro Working Group: Αυτοσχεδιάστε στα εθνικά σχέδια για την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης
