Συμφωνίες για περισσότερες αμερικανικές επενδύσεις στη Θεσσαλονίκη και γενικότερα στην Ελλάδα αναμένεται να «κλείσουν» στο προσεχές μέλλον, ενώ εξαιρετικά ευοίωνες είναι και οι προοπτικές για τις ελληνικές εξαγωγές στις ΗΠΑ τα επόμενα χρόνια, όπως επισημαίνει, σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου, επιχειρηματίας Νίκος Μπακατσέλος.
Προσθέτει ότι τα μηνύματα που λαμβάνει πλέον από ξένους επενδυτές είναι ότι «η ελληνική οικονομία “επανασυστήνεται” και αποτελεί προορισμό εμπιστοσύνης σε μια διευρυμένη επενδυτική ατζέντα». Αναφερόμενος ειδικά στην ενέργεια υπογραμμίζει ότι η διακυβέρνηση Μπάιντεν δείχνει ισχυρή δυναμική διασύνδεσης και συνεργασίας με την Ελλάδα σε αυτόν τον τομέα. Με αφορμή δε, την πρόσφατη διεθνή έκθεση Άμυνας και Ασφάλειας DEFEA 2021 στην Αθήνα, ο κ. Μπακατσέλος διατυπώνει την εκτίμηση ότι «οι προοπτικές είναι εξαιρετικά ευοίωνες, ώστε να παγιωθεί ισχυρή διασύνδεση (Ελλάδας-ΗΠΑ)» στον συγκεκριμένο τομέα, η οποία θα αποτυπωθεί και τον Οκτώβριο στη διοργάνωση της AUSA 2021 στην Ουάσινγκτον.
Αναλυτικότερα, ερωτηθείς υπό ποιες προϋποθέσεις θα δούμε στη Θεσσαλονίκη και την Ελλάδα περισσότερες αμερικανικές επενδύσεις στην ψηφιακή οικονομία και αν κάποια deals βρίσκονται κοντά στην υπογραφή, ο κ. Μπακατσέλος απαντά: «Η Θεσσαλονίκη και η ευρύτερη περιοχή της Βόρειας Ελλάδας έχει εξελιχθεί σε σημαντικό ψηφιακό κόμβο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με πολλές προοπτικές ανάπτυξης, έχοντας ενταχθεί ουσιαστικά στον επενδυτικό χάρτη των ΗΠΑ. Σημαντικό ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση έχει διαδραματίσει η διμερής συμφωνία στους τομείς της Επιστήμης και της Τεχνολογίας, που υπεγράφη στη Θεσσαλονίκη τον Σεπτέμβριο. Το προσεχές διάστημα θα δούμε και άλλα deals, τα οποία αποτελούν προϊόν συντονισμένης και διαρκούς κινητικότητας της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και απόρροια των μεταρρυθμίσεων, που έχουν διαμορφώσει ένα πολύ θετικό κλίμα για τη χώρα στις διεθνείς αγορές».
Οι επενδύσεις δεν είναι μόνο θέμα αριθμών
Στο ερώτημα σχετικά με το συνολικό ύψος των αμερικανικών επενδύσεων στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία, μετά και την πρόσφατη της «Microsoft», ο κ. Μπακατσέλος επισημαίνει ότι το όφελος αυτών των επενδύσεων δεν είναι μόνο θέμα αριθμών, αλλά και διάχυσης συνολικότερου οφέλους στην ελληνική κοινωνία: «Παρακολουθούμε μια διαρκώς αναπτυσσόμενη επενδυτική δυναμική από τις ΗΠΑ στην Ελλάδα, η οποία σαφώς αποτυπώνεται και στους αριθμούς. Η διάσταση που διαμορφώνεται από το επενδυτικό αποτύπωμα των αμερικανικών εταιρειών δεν περιορίζεται μόνο στο ύψος των επενδύσεων, αλλά διαχέεται στην κοινωνία μέσα από την ενσωμάτωση νέας γνώσης και αντίληψης για το επιχειρείν, την καινοτομία, τη δημιουργικότητα και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Ειδικά για την επένδυση της “Microsoft”, το ευρύτερο συνολικό αποτύπωμα στην οικονομία και κοινωνία, μπορεί να αγγίξει το 1 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, επενδύσεις όπως αυτές των “Cisco”, “Pfizer”, “Deloitte”, “Digital Realty” και άλλων κολοσσών συνθέτουν έναν επενδυτικό χάρτη, όπου οι αριθμοί έχουν μεγάλη σημασία, αλλά εντάσσονται σε μια ακόμη μεγαλύτερη εικόνα, που είναι ο συνολικός μετασχηματισμός της ελληνικής κοινωνίας και του επιχειρείν» υπογραμμίζει.
Υψηλό το επίπεδο της αμυντικής σχέσης ΗΠΑ – Ελλάδας
Κάνοντας τον απολογισμό της DEFEA 2021, ο πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου επισημαίνει πως, σε μια κρίσιμη συγκυρία, η συγκεκριμένη έκθεση «υπογράμμισε το υψηλό επίπεδο στο οποίο βρίσκεται η αμυντική σχέση ΗΠΑ-Ελλάδας. Ειδικότερα, το Αμερικανικό Περίπτερο, αποτέλεσε σημείο αναφοράς μέσα από την παρουσία κορυφαίων αμερικανικών επιχειρήσεων της αμυντικής βιομηχανίας, δίνοντας το στίγμα των διμερών εταιρικών σχέσεων στον τομέα της άμυνας και της ασφαλείας. Οι προοπτικές είναι εξαιρετικά ευοίωνες ώστε να παγιωθεί μια ισχυρή διασύνδεση, η οποία θα αποτυπωθεί και στη σημαντικότερη εκδήλωση στη Βόρεια Αμερική για τα θέματα της παγκόσμιας αμυντικής βιομηχανίας, την ΑUSA 2021, στις ΗΠΑ, τον Οκτώβριο. Εκεί αναμένεται πολύ σημαντική ελληνική παρουσία, σε μια ευκαιρία για ουσιαστική διασύνδεση με την παγκόσμια κοινότητα στον τομέα της άμυνας και ασφάλειας» σημειώνει.
Ισχυρή δυναμική συνεργασίας στην ενέργεια
Για τις ενεργειακές επενδύσεις στην Ελλάδα λέγεται συχνά πως οι αποδόσεις τους υπερβαίνουν το πιθανό ρίσκο της χώρας και, πράγματι, είδαμε αμερικανικές εταιρείες να επενδύουν σημαντικά κεφάλαια στον ενεργειακό τομέα της Ελλάδας. Τι «βλέπουν» στην περιοχή μας, που τις οδήγησε σε αυτές τις επενδύσεις; Πώς αντιμετωπίζει η Προεδρία Μπάιντεν τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Ελλάδα στον ενεργειακό τομέα; «Η Ελλάδα αποτελεί σημαντικό ενεργειακό κόμβο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και παράγοντα σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή, γεγονός που έχει διαμορφώσει τις συνθήκες, ώστε οι αμερικανικές εταιρείες να επενδύουν σημαντικά κεφάλαια στην ενέργεια. Η διακυβέρνηση Μπάιντεν σε αυτόν τον τομέα δείχνει την ίδια ισχυρή δυναμική διασύνδεσης και συνεργασίας με την Ελλάδα. Το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση, στον κομβικό τομέα της ενέργειας, προχωρεί σε πολύ σημαντικές πρωτοβουλίες για την ανάδειξη όλων των παραμέτρων που συνθέτουν το ενεργειακό παζλ στην περιοχή, με αποκορύφωμα το Southeast Europe Energy Forum, που θα διεξαχθεί τον Σεπτέμβριο στη Θεσσαλονίκη. Μέσα από τη συμμετοχή εξεχουσών θεσμικών και επιχειρηματικών προσωπικοτήτων από την Ελλάδα, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, θα συζητηθούν όλα τα σημαντικά ζητήματα που συνδέονται με την επενδυτική προοπτική και διασύνδεση των περιφερειακών αγορών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, και τον ρόλο των ΗΠΑ στον ενεργειακό χάρτη της περιοχής».
Ξυραφάκια BIC, ελληνικό γιαούρτι και εξαγωγές στις ΗΠΑ
Ελληνικά προϊόντα όπως τα ξυραφάκια BIC ή το ελληνικό γιαούρτι (έστω ως brand, ακόμα και αν δεν είναι πάντα «made in Greece») δείχνουν να τα πηγαίνουν εξαιρετικά στην αγορά των ΗΠΑ. Σε ποιους τομείς υπάρχει δυναμικό για περισσότερες ελληνικές εξαγωγές και τι πρέπει να γνωρίζει οπωσδήποτε όποιος θέλει να εξάγει στις ΗΠΑ; «Οι Αμερικανοί καταναλωτές, κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, εμπιστεύονται τα ελληνικά προϊόντα και αναγνωρίζουν την υψηλή ποιότητά τους. Σύμφωνα με το αμερικανικό Υπουργείο Εμπορίου, οι ΗΠΑ εισήγαγαν πέρυσι αγαθά αξίας 1,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την Ελλάδα, με τις προοπτικές να εμφανίζονται εξαιρετικά ευοίωνες για τα επόμενα χρόνια. Όσον αφορά το τι πρέπει να γνωρίζει κάποιος, η αγορά των ΗΠΑ, μία από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως, διαθέτει εξαιρετική ποικιλομορφία. Αποτελείται από 325 εκατομμύρια καταναλωτές και παρουσιάζει υψηλή καταναλωτική δαπάνη παγκοσμίως. Ωστόσο, κάθε Πολιτεία των ΗΠΑ είναι διαφορετική, με το δικό της προφίλ τόσο από άποψη οικονομίας, καταναλωτικής συμπεριφοράς και δημογραφικών στοιχείων και πολιτιστικών στοιχείων, όσο και λόγω ορισμένων ιδιαίτερων πολιτειακών κανονιστικών ρυθμίσεων» εξηγεί.
Τι θα δούμε την επόμενη 5ετία στο πλαίσιο της διμερούς επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας
Τι αναμένεται να δούμε τα επόμενα χρόνια επί του πρακτέου ως αποτέλεσμα της ελληνοαμερικανικής συμφωνίας επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας, που υπεγράφη πέρυσι στη Θεσσαλονίκη, παρουσία του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο; «Η πράξη είναι εκείνη που αποτελεί τον καθρέφτη κάθε συμφωνίας. Και σε αυτή την περίπτωση έχουμε μπροστά μας έναν οδικό χάρτη, που θα δημιουργήσει νέο περιβάλλον στο τεχνολογικό και επιστημονικό πεδίο. Συντονισμένα ερευνητικά έργα, εκπαίδευση επιστημόνων και τεχνικών εμπειρογνωμόνων, από κοινού χρήση ερευνητικού εξοπλισμού και υλικών, επισκέψεις και ανταλλαγές επιστημόνων, μηχανικών η άλλου καταλλήλου προσωπικού είναι σημαντικές παράμετροι της συμφωνίας, που θα δούμε να διαμορφώνεται σε βάθος πενταετίας. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό και με αρκετές ακόμη πρωτοβουλίες, αποτελούν το θεμελιώδες υπόβαθρο για να δρομολογηθεί μια επενδυτική και αναπτυξιακή δυναμική, που θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τη συνολική προσπάθεια ψηφιακού μετασχηματισμού της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας.
Η Ελλάδα έχει υπολογιστεί ότι χρειάζεται επενδύσεις 100 δισ. ευρώ μέσα σε λίγα χρόνια, για να φτάσει στα προ κρίσης επίπεδα. Τα κεφάλαια αυτά είναι πρακτικά αδύνατο να προέλθουν μόνο από μερικές μεγάλες επενδύσεις».
Τι μπορεί να κάνει η Ελλάδα, σε επίπεδο επιχειρηματικού κλίματος, για να προσελκύσει και πολλές μικρότερες επενδύσεις από τις ΗΠΑ; «Οι κινήσεις που πρέπει να γίνουν το επόμενο διάστημα πρέπει να έχουν στόχευση, μέθοδο, συνέπεια και συνέχεια. Απαιτείται ένα κλίμα συναίνεσης και ουσιαστικής συνεργασίας ανάμεσα στην επιχειρηματική κοινότητα και την πολιτεία για τη διαμόρφωση των προϋποθέσεων εκείνων που θα σταθεροποιήσουν αυτή την επενδυτική δυναμική. Πέρα από τις παγιωμένες πρακτικές που θα πρέπει να ακολουθηθούν στο φορολογικό, νομικό και επιχειρησιακό πλαίσιο, σε αυτό το νέο περιβάλλον απαιτείται πολλές φορές η “out of the box” σκέψη, εγρήγορση, άμεσα αντανακλαστικά και σαφής αντίληψη των τάσεων και της παγκόσμιας προοπτικής όπως αυτή διαμορφώνεται» επισημαίνει ο κ. Μπακατσέλος.
Συμπληρώνει πως ένας από τους βασικούς «πονοκεφάλους» που έχουν αντιμετωπίσει το προηγούμενο χρονικό διάστημα οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα, είναι το στρεβλό και αναχρονιστικό παραγωγικό μοντέλο. «Παρά όμως και τη δύσκολη συγκυρία που διανύουμε τον τελευταίο ενάμιση χρόνο εξαιτίας της πανδημικής κρίσης, η Ελλάδα, ξεπερνά τις παθογένειες και τις αγκυλώσεις του παρελθόντος και σταδιακά κερδίζει ολοένα το “στοίχημα” του βιώσιμου επιχειρείν. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να παγιωθούν μια σειρά από πρωτοβουλίες όπως ο εξορθολογισμός της φορολογίας και ουσιαστικά κίνητρα για την επιχειρηματική δραστηριότητα, η εντατικοποίηση της ψηφιοποίησης, καθώς επίσης η ουσιαστική ενσωμάτωση και προώθηση της καινοτομίας» λέει, ενώ ερωτηθείς για την πρόσφατη διοργάνωση του «Thessaloniki Future Thinking Dialogues» (ΤFTD), επισημαίνει πως αυτό «θα εξελιχθεί σε ένα θεσμικό forum, με ένα μεγάλο φάσμα δράσεων, που θα ανακοινώσουμε το προσεχές διάστημα και θα αφορά στο σύνολο της χώρας».
Αλεξάνδρα Γούτα
ΦΩΤΟ ΑΠΕ-ΜΠΕ