Μεγάλες πιέσεις ασκούνται στις τιμές των μετοχών στη χρηματιστηριακή αγορά, καθώς επιδεινώνεται το κλίμα και στις ευρωπαϊκές αγορές

Το «ξεπούλημα» στις ευρωπαϊκές μετοχές εντείνεται μετά την απάντηση της Κίνας στους δασμούς του Τραμπ με την επιβολή πρόσθετων δασμών ύψους 34% στα αμερικανικά προϊόντα. Η νέα κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου τερματίζει τις όποιες ελπίδες υπήρχαν για αποκλιμάκωση της έντασης, με τον κίνδυνο οι μεγαλύτερες οικονομίες να οδηγηθούν σε ύφεση.
Στο επίκεντρο των ρευστοποιήσεων βρίσκονται οι τραπεζικές μετοχές, ο δείκτης των οποίων υποχωρεί 7,91%.
O Γενικός Δείκτης Τιμών στις 15:00, διαμορφώνεται στις 1.579,27 μονάδες σημειώνοντας μεγάλη πτώση 5,92%.
Η αξία των συναλλαγών ανέρχεται στα 266,79 εκατ. ευρώ.

Ο δείκτης υψηλής κεφαλαιοποίησης σημειώνει πτώση σε ποσοστό 6,27%, ενώ ο δείκτης της μεσαίας κεφαλαιοποίησης υποχωρεί σε ποσοστό 5,25%.
Πτωτικά κινούνται όλες οι μετοχές της υψηλής κεφαλαιοποίησης και τη μεγαλύτερη πτώση καταγράφουν οι μετοχές της Eurobank (-9,55%), Optima (-8,74%), της Εθνικής (-8,39%) και της Πειραιώς (-8,16%)
Το μεγαλύτερο όγκο συναλλαγών παρουσιάζουν η Alpha Bank και η Eurobank με 15.559.338 και 11.338.843 μετοχές, αντιστοίχως.
Τη μεγαλύτερη αξία συναλλαγών σημειώνουν η Πειραιώς με 51,45 εκατ. ευρώ και η Alpha Bank με 32,24 εκατ. ευρώ.
Ανοδικά κινούνται 4 μετοχές, 115 πτωτικά και 5 παραμένουν σταθερές.
Τη μεγαλύτερη άνοδο καταγράφουν οι μετοχές: Αττικές Εκδόσεις (+8,24%) και Προοδευτική (+3,79%).
Τη μεγαλύτερη πτώση σημειώνουν οι μετοχές: CPI (-12,28%) και Ξυλεμπορία(π) (-10,00%).

Έπειτα από εκεχειρία δύο μηνών, το Ισραήλ ξανάρχισε στις 18 Μαρτίου τις επιχειρήσεις του στη Γάζα δηλώνοντας ότι η στρατιωτική πίεση είναι το μόνο μέσο για να αναγκάσει τη Χαμάς να παραδώσει τους γύρω στους 60 ομήρους

Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι εξαπέλυσε νέα χερσαία επιχείρηση στην Πόλη της Γάζας, λιγότερο από 48 ώρες μετά τη δέσμευση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου να αυξήσει τη στρατιωτική πίεση στη Χαμάς έως ότου εξασφαλίσει την απελευθέρωση των ομήρων που εξακολουθεί να κρατάει το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα στη Λωρίδα της Γάζας.

“Στη διάρκεια των τελευταίων ωρών, οι (ισραηλινές δυνάμεις) άρχισαν να διεξάγουν χερσαίες επιχειρήσεις στην περιοχή της Σουτζαΐγια (…) προκειμένου να επεκτείνουν τη ζώνη ασφαλείας”, αναφέρει ο ισραηλινός στρατός σε ανακοίνωσή του, αναφερόμενος στην ουδέτερη ζώνη που δημιούργησε ο ισραηλινός στρατός στο εσωτερικό της Λωρίδας της Γάζας κατά μήκος των συνόρων με το Ισραήλ και την Αίγυπτο.
“Στο πλαίσιο αυτής της επιχείρησης, οι στρατιώτες εξάλειψαν πολλούς τρομοκράτες και διέλυσαν τρομοκρατικές υποδομές της Χαμάς, κυρίως κέντρο διοίκησης και ελέγχου”, προστίθεται στην ανακοίνωση του ισραηλινού στρατού.
Οι στρατιώτες “επιτρέπουν την απομάκρυνση αμάχων από τη ζώνη μάχης μέσω οργανωμένων οδών για την ασφάλειά τους”, επισημαίνει ο ισραηλινός στρατός χωρίς να διευκρινίζει περαιτέρω.

Έπειτα από εκεχειρία δύο μηνών, το Ισραήλ ξανάρχισε στις 18 Μαρτίου τις επιχειρήσεις του στη Γάζα δηλώνοντας ότι η στρατιωτική πίεση είναι το μόνο μέσο για να αναγκάσει τη Χαμάς να παραδώσει τους γύρω στους 60 ομήρους, ζωντανούς ή νεκρούς, που εξακολουθεί να κρατάει στον παλαιστινιακό θύλακα.
“Κατακερματίζουμε τη Λωρίδα της Γάζας και αυξάνουμε την πίεση, βήμα προς βήμα, ώστε να μας επιστρέψουν τους ομήρους μας

Μία εικοσαετία θα απαιτηθεί ακόμη προκειμένου το ΑΕΠ της Ελλάδας να φθάσει στο ίδιο επίπεδο με την υπόλοιπη Ευρώπη, εκτιμά ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας.

Στην ερώτηση της Ολλανδικής εφημερίδας NRC, σε συνέντευξη που παρεχώρησε σε αυτήν, «πόσα χρόνια θα χρειαστούν προκειμένου το ΑΕΠ της Ελλάδας να επιστρέψει στα προ της κρίσης επίπεδα» ο κ. Στουρνάρας απάντησε χαρακτηριστικά ότι «Είμαστε πιο φιλόδοξοι από αυτό. Θέλουμε μέσα σε λιγότερο από είκοσι χρόνια να φτάσουμε στο ίδιο επίπεδο με την υπόλοιπη Ευρώπη. Αναπτυσσόμαστε ταχύτερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Γι’ αυτό και είμαι πεπεισμένος ότι θα το πετύχουμε.»

Στην παρατήρηση του δημοσιογράφου στην ίδια συνέντευξη ότι «η Ελλάδα, με βάση την αγοραστική δύναμη, κατατάσσεται σε μία από τις τελευταίες θέσεις στην Ευρώπη, μεταξύ της Βουλγαρίας και της Λετονίας» ο κ. Στουρνάρας παρατήρησε ότι , τα εισοδήματα αυξάνονται με αργούς ρυθμούς. Συμπληρώνοντας χαρακτηριστικά ότι «Δεν είμαστε πλέον στο σημείο που βρισκόμασταν πριν από την κρίση. Αλλά η οικονομία τότε ήταν μια φούσκα, δεν ήταν πραγματική. Οι μισθοί έχουν γίνει πιο ανταγωνιστικοί, αλλά έχουμε ακόμα πολλά να κάνουμε για να βελτιώσουμε τη διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα. Δείτε για παράδειγμα τις δημόσιες υποδομές, τη δικαιοσύνη, το εκπαιδευτικό σύστημα, το γεγονός ότι ακόμη και άτομα με υψηλές δεξιότητες δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Επίσης, ορισμένοι κλάδοι της οικονομίας παραμένουν πολύ κλειστοί στους νεοεισερχόμενους».

Ο ίδιος παραδέχθηκε ότι ένα από τα λάθη που έγιναν την περίοδο της κρίσης ήταν ότι πρώτα μεταρρυθμίστηκε δραστικά την αγορά εργασίας – που τώρα είναι μια από τις πιο ευέλικτες στην Ευρώπη, ενώ η αγορά αγαθών και υπηρεσιών ακολούθησε αργότερα. «Έτσι, μειώσαμε τους μισθούς, αλλά δεν κάναμε το ίδιο με τις τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών. Και μόνο μετά από πολλά χρόνια αρχίσαμε να αντιμετωπίζουμε την ισχύ μιας μικρής ομάδας επιχειρήσεων, των ολιγοπωλίων. Αν είχαμε παρέμβει και στους δύο τομείς ταυτόχρονα, η μείωση της αγοραστικής δύναμης θα ήταν ίσως λιγότερο σοβαρή και η ύφεση λιγότερο βαθιά. Η σειρά με την οποία εφαρμόζονται οι μεταρρυθμίσεις είναι σημαντική» είπε ο κ. Στουρνάρας.

Αύξηση 1,59% στις τιμές των προϊόντων στα σούπερ μάρκετ τον Μάρτιο του 2025 σε σχέση με τον Μάρτιο του 2024 καταδεικνύει έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ). Επίσης, συνολικά το κυλιόμενο 12μηνο (Απρίλιος 2024-Μάρτιος 2025) καταγράφεται μείωση 0,27%, ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2025 καταγράφεται αύξηση 0,76%. Σημειώνεται, ότι οι τιμές του Μαρτίου 2025 σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, Φεβρουάριο 2025, καταγράφονται μειωμένες κατά 0,19%. Η αυξητική τάση που καταγράφεται τον Μάρτιο του 2025 σε σχέση με τον Μάρτιο του προηγούμενου έτους, παρά τη μείωση του σχετικού δείκτη, οφείλεται στη χαμηλή βάση σύγκρισης του προηγούμενου έτους, σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ.

Μεγαλύτερες μειώσεις τιμών στο 12μηνο καταγράφονται στις κατηγορίες: Απορρυπαντικά και είδη καθαρισμού (-5,66%), τροφές και είδη για κατοικίδια (-3,65%), τρόφιμα παντοπωλείου (-2,58%), χαρτικά, καλλυντικά και είδη προσωπικής υγιεινής (-1,99%), έτοιμα γεύματα (-0,31%). Κατά το ΙΕΛΚΑ, οι μειώσεις που καταγράφονται είναι αποτέλεσμα της ομαλοποίησης της αγοράς μετά την πανδημία και της μείωσης στις τιμές παραγωγού σε ορισμένα προϊόντα.

Μεγαλύτερες αυξήσεις στο 12μηνο καταγράφονται στις κατηγορίες: Μπισκότα, σοκολάτες, ζαχαρώδη (+12,20%), ορεκτικά, αλίπαστα και άλλα σερβιριζόμενα είδη (+6,96%), φρέσκα ψάρια και θαλασσινά (+5,99%), είδη πρωινού και ροφήματα (+5,77%), φρέσκα κρέατα (+5,67%). Σημειώνεται, ότι οι διεθνείς τιμές του κακάο και του καφέ σίγουρα επηρεάζουν τις κατηγορίες των γλυκών και των ροφημάτων, αλλά και την κατηγορία με τα είδη πρωϊνού, που περιλαμβάνει και πολλά είδη με σοκολάτα. Σε σχέση με τις αυξήσεις στα θαλασσινά, είναι αποτέλεσμα της προφοράς και της ζήτησης, με την αλίευση ανοιχτής θαλάσσης και τις ιχθυοκαλλιέργειες να επαρκούν οριακά για την κάλυψη της ζήτησης. Σε σχέση με τα φρέσκα κρέατα πρόκειται για αναμενόμενη εξέλιξη λόγω της μείωσης στο ζωικό κεφάλαιο το 2024, εξαιτίας των ασθενειών των ζώων στις περισσότερες περιοχές της επαρχίας. Οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφηκαν στα απορρυπαντικά και είδη καθαρισμού, στις τροφές για κατοικίδια και στα τρόφιμα παντοπωλείου λόγω και της αποκλιμάκωσης της τιμής στο ελαιόλαδο. Από τις 23 κατηγορίες που εξετάζονται οι 5 κατέγραψαν μείωση, οι 16 αύξηση και δύο ήταν αμετάβλητες.

Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, οι λόγοι στους οποίους αποδίδεται η τάση της ευρύτερης συγκράτησης των τιμών προϊόντων στα σουπερμάρκετ είναι:

– Αποκλιμάκωση πληθωρισμού. Οι τιμές παρουσιάζουν συγκράτηση το τελευταίο δωδεκάμηνο στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων λόγω των μεγάλων όγκων προϊόντων που διακινούν, των οικονομιών κλίμακας, της οργανωσιακής τεχνολογικής ετοιμότητάς τους και των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας.

– Η πορεία των τιμών των πρώτων υλών τους προηγούμενους μήνες στις διεθνείς αγορές και η ομαλοποίηση της αγοράς. Οι διεθνείς δείκτες πρώτων υλών τροφίμων (π.χ. FAO Food Price Index) καταγράφουν αύξηση από τα μέσα του 2024 στις περισσότερες περιπτώσεις. Σε περιπτώσεις όπως ο καφές και το κακάο, όμως, η επίδραση είναι εντονότερη.

– Κυβερνητικές θεσμικές παρεμβάσεις. Οι αλυσίδες σουπερμάρκετ λειτουργούν σε αυστηρό θεσμικό πλαίσιο (π.χ. απαγόρευση προωθητικών ενεργειών σε περίπτωση ανατιμήσεων 6969/2024). Τον Μάρτιο μπαίνει σε εφαρμογή ο νέος κώδικας δεοντολογίας για τις προωθητικές ενέργειες.

– Προσφορές και εκπτώσεις. Οι προσφορές και οι εκπτώσεις στο κανάλι του οργανωμένου λιανεμπορίου είναι περισσότερες σε αριθμό, σε ένταση και σε ποσοστιαία έκπτωση, κάτι που επηρεάζει τις τελικές τιμές των προϊόντων.

– Υψηλή κυκλοφοριακή ταχύτητα αποθεμάτων. Η συγκράτηση στις τιμές εμφανίζεται πολύ πιο γρήγορα στα μεγάλα σημεία πώλησης λόγω μεγαλύτερης κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων. Δηλαδή διακινούν πιο γρήγορα το απόθεμά τους και προβαίνουν πιο σύντομα σε νέες αγορές για αναπλήρωση των αποθεμάτων.

– Επίδραση προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Τα μερίδια πωλήσεων προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας είναι μεγαλύτερα στις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ λόγω μεγαλύτερου εύρους κωδικολογίου, ενώ την τελευταία διετία καταγράφουν αύξηση.

ΦΩΤΟ ΑΠΕ-ΜΠΕ

Επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο βρέθηκαν σήμερα αντιμέτωπες με υψηλότερες τιμές και περιορισμένη πρόσβαση στη μεγαλύτερη παγκοσμίως αγορά αφού ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επιβεβαίωσε τους χειρότερες φόβους τους, επιβάλλοντας δασμούς σε όλο τον κόσμο.

Ο Τραμπ κλιμάκωσε τον εμπορικό του πολέμου με δασμούς από 10% έως σχεδόν 50%. Λέει ότι οι δασμοί θα φέρουν θέσεις εργασίας πίσω στις ΗΠΑ –αλλά τα στελέχη επιχειρήσεων επικεντρώνονται κυρίως στην αύξηση των τιμών, την μείωση των φορτίων που αποστέλλουν ή τον περιορισμό της επενδυτικής τους δραστηριότητας.

«Αυτός είναι τρόπος να σαμποτάρεις την παγκόσμια οικονομική μηχανή ενώ υποστηρίζεις ότι την τροφοδοτείς», δήλωσε ο Νάιτζελ Γκριν, διευθύνων σύμβουλος του διεθνούς ομίλου παροχής χρηματοπιστωτικών συμβουλών deVere Group. «Η πραγματικότητα είναι σκληρή: οι δασμοί αυτοί θα οδηγήσουν σε άνοδο τις τιμές σε χιλιάδες καθημερινά προϊόντα –από τα τηλέφωνα έως τα τρόφιμα—και θα τροφοδοτήσουν τον πληθωρισμό σε μια περίοδο που είναι ήδη επίμονος».

Οι επιπτώσεις στις επιχειρήσεις είναι πιθανόν να γίνουν σχεδόν άμεσα αισθητές, καθώς θα διαταραχθούν οι καθιερωμένες εμπορικές διαδρομές.
Η γερμανική εταιρία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων Hapag-Lloyd δήλωσε σήμερα ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να πλήξουν τη ζήτηση, τη ροή εμπορευμάτων και τα κόστη. Η πέμπτη μεγαλύτερη στον κόσμο εταιρία μεταφοράς κοντέινερ δήλωσε ότι θα αναγκαστεί να προσαρμόσει το δίκτυο υπηρεσιών της για να αντιμετωπίσει την κατάσταση αυτή.
Τους ίδιους φόβους εξέφρασε ο Ντιρκ Γιαντούρα, πρόεδρος της γερμανικής ένωσης BGA, που εκπροσωπεί τους εισαγωγές και τους εξαγωγείς. «Θα πρέπει να μεταφράσουμε τους δασμούς σε αυξήσεις τιμών και σε πολλές περιπτώσεις αυτό σημαίνει μείωση στις πωλήσεις», δήλωσε.

ΠΛΗΓΜΑ ΣΤΟΥΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΣΙΑ

Ο Τραμπ θεωρεί τους δασμούς έναν τρόπο για να προστατεύσει την εγχώρια οικονομία από τον αθέμιτο παγκόσμιο ανταγωνισμό καθώς και ένα διαπραγματευτικό χαρτί για να εξασφαλίσει καλύτερους όρους για τις ΗΠΑ.

Η πιο συνήθης μέθοδος να αντιμετωπίσει κανείς τους δασμούς είναι να αυξήσει τις τιμές, μετακυλίοντας το κόστος στους καταναλωτές σε όση το δυνατόν μεγαλύτερη έκταση. Άλλες εταιρείες ίσως προσπαθήσουν να διαφοροποιήσουν τις εφοδιαστικές τους αλυσίδες αλλά οι αμοιβαίοι δασμοί 34% του Τραμπ στην Κίνα συνοδεύονταν από δασμούς 46%και 49% στο Βιετνάμ και την Καμπότζη, αντίστοιχα –όλες τους ασιατικές χώρες στις οποίες οι εταιρίες έστρεψαν την παραγωγή τους.

Οι μετοχές των δυτικών εταιριών αθλητικών ειδών Nike, Adidas και Puma κατέγραψαν σήμερα μεγάλες απώλειες καθώς το Βιετνάμ, η Ινδονησία και η Κίνα είναι βασικές αγορές για να προμηθεύονται και να παράγουν τα προϊόντα τους.

Στις ΗΠΑ, οι λιανικές εταιρίες Target και Best Buy έχουν δηλώσει ότι θα αναγκαστούν να αυξήσουν τις τιμές, αλλά τα περιθώριά τους είναι πιθανότερο να πιεσθούν, ενώ η Target και η Walmart προσπαθούν να διαπραγματευτούν με Κινέζους προμηθευτές.
Κάποιες ευρωπαϊκές εταιρίες που απευθύνονται κυρίως σε καταναλωτές με υψηλότερο εισόδημα σχεδίαζαν να αυξήσουν τις τιμές ακόμα και πριν επιβεβαιωθεί η επιβολή δασμών 20% σε εισαγωγές στην ΕΕ.

Οι ιταλικές Illy Caffe και Ferrari έχουν δηλώσει ότι θα αυξήσουν τις τιμές τους, θεωρώντας ότι όσοι προτιμούν τον καφέ υψηλότερης ποιότητας και οδηγούν σπορ οχήματα θα μπορούν να αφομοιώσουν το επιπλέον κόστος.

Η Τζοβάνα Τσεολίνι, επικεφαλής της οργάνωσης Confindustria Accessori Moda, που εκπροσωπεί ιταλικές εταιρίες στη βιομηχανία υποδημάτων, γούνας και δερμάτινων ειδών, δήλωσε ότι οι αμερικανικοί δασμοί έρχονται σε μια περίοδο που οι επιχειρήσεις ήδη παλεύουν με το αυξημένο κόστος.

«Ήδη φοβούμαστε ότι για τις επιχειρήσεις μας θα υπάρξει επιβράδυνση (στη ζήτηση). Θα εξαρτηθεί από το εάν οι Αμερικάνοι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν λίγο παραπάνω (για τα προϊόντα μας)», δήλωσε.
«Τα προϊόντα ‘Made in Italy’….χαίρουν εκτίμησης σε όλο τον κόσμο αλλά δεν μπορούν να ξεπεράσουν ένα όριο τιμής καθώς δεν θα μπορούν να πωληθούν».
Αναλυτές της Jefferies ανέμεναν αύξηση 6% στις αμερικανικές τιμές ειδών πολυτελείας καθώς οι εταιρίες θέλουν να προστατεύσουν τα περιθώρια.

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

Ο Λευκός Οίκος υποστηρίζει ότι οι δασμοί θα ενθαρρύνουν την επιστροφή στην αμερικανική ήπειρο, όπως συνέβη με την αναθεωρημένη εμπορική συμφωνία USMCA που υπέγραψε ο Τραμπ κατά την πρώτη του θητεία που ενθάρρυνε την μετατόπιση της μεταποιητικής δραστηριότητας από την Κίνα στο Μεξικό.

Η γερμανική εταιρία ebm-papst, που κατασκευάζει ανεμιστήρες και κινητήρες, εξετάζει εάν θα κατασκευάσει και τρίτη παραγωγική μονάδα ή θα επεκτείνει την υφιστάμενη εγκατάστασή της στο Τενεσί. Ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Κλάους Γκέισντέρφερ δήλωσε ότι αρχικά είχε σκεφθεί την κατασκευή ενός νέου εργοστασίου στο Μεξικό αλλά «κάποιοι λένε, ‘ίσως είναι καλύτερα να πάμε στις ΗΠΑ καθώς εν τέλει θα πρέπει να πληρώσουμε δασμούς τελωνείων στο Μεξικό».

Ο σοβαρότερος κίνδυνος, σύμφωνα με στελέχη με τα οποία μίλησε το Reuters, είναι οι επιχειρήσεις να σταματήσουν τις επενδύσεις.

Πολλά στελέχη δήλωσαν ότι πέρασαν τους τελευταίους μήνες επισπεύδοντας τις αγορές τους για να φέρουν αποθέματα στις ΗΠΑ.

Αυτοκινητοβιομηχανίες, εταιρίες αεροδιαστημικής, λιανικής πώλησης αλλά και βιομηχανίες έχουν όλες αυξήσει τις εισαγωγές τους –που διόγκωσαν το αμερικανικό εμπορικό έλλειμμα προϊόντων στο επίπεδο ρεκόρ των 157 δισεκ. δολαρίων τον Ιανουάριο— εν αναμονή της επιβολής δασμών. Τώρα, είναι πιθανότερο να καθυστερήσουν τα σχέδια τους για δαπάνες.
«Θα ετοιμαστούν για τα δύσκολα, δεν θα επενδύσουν, δεν θα κάνουν συμφωνίες και θα αφαιρέσουν κόστη για να προσπαθήσουν να προλάβουν την όποια επερχόμενη οικονομική δυσκολία ή ακόμα και ύφεση», δήλωσε ο Μπιλ Τζορτζ, πρώην διευθύνων σύμβουλος της Medtronic και ακαδημαϊκός.
ΤΦ

ΦΩΤΟ ΑΠΕ-ΜΠΕ