Οι «Ορνιθες» του ΚΘΒΕ στο Θέατρο Δάσους

Το …έργο άρχιζε από την είσοδο του θεάτρου Δάσους.
Μάσκες που προσφερόταν στο κοινό (όσους δεν είχαν ήδη φροντίσει), συνωστισμός, αμηχανία, μια σειρά εικαστικών έργων κατά μήκος του υπαίθριου δασικού διάδρομου προς το θέατρο (έργα 28 ομογενών ζωγράφων, φωτογράφων, σκηνογράφων, γλυπτών και φωτογράφων -εμπνευσμένα από την Αριστοφανική έννοια των «Ορνίθων»), οι ταξιθέτες με μάσκες και γάντια, που προσπαθούσαν να «τοποθετήσουν» τους θεατές στις «σωστές» (με τη δέουσα απόσταση) θέσεις και άνθρωποι που διεκδικούσαν επιτακτικά …εμφανή θέση στις «πρώτες σειρές», με αποτέλεσμα στο κάτω διάζωμα να επικρατήσει σε όλη τη διάρκεια της παράστασης συνωστισμός.
Στους «Ορνιθες» του Αριστοφάνη, δύο Αθηναίοι πολίτες τη εποχής, ο Πεισθέταιρος και ο Ευελπίδης, απηυδισμένοι από τη διαφθορά σε πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, στην οποία έχει περιέλθει η πόλη, αποφασίζουν να ιδρύσουν μια νέα -ιδανική- Πολιτεία μεταξύ ουρανού και γης… Ετσι, ο Πεισθέταιρος συνδιαλέγεται με θεούς και ανθρώπους, συνάπτει συμμαχίες, επιβάλλει τους δικούς του κανόνες στο όνομα της Δημοκρατίας, και τελικά… παντρεύεται την κόρη του Δία (Εξουσία- Βασιλεία) και ανακηρύσσεται παντοκράτορας. Η Νεφελοκοκκυγία (η ιδανική πολιτεία του πολιτικού οράματος) βουλιάζει στις …νεφέλες της διαφθοράς, όπου υποπίπτει (νομοτελειακά;) η εξουσία…
Η πρεμιέρα των Αριστοφανικών «Ορνίθων» -της συμμετοχής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (ΚΘΒΕ) στο ιδιότυπο φετινό θεατρικό καλοκαίρι- δόθηκε το βράδυ της Τετάρτης στο Θέατρο Δάσους… Κι ήταν όλοι εκεί. Πολίτες-θεατές στην «πλατεία» (ειδικά στο κάτω διάζωμα και τις πρώτες κερκίδες του), πολιτικές και ιδεολογικές ουτοπίες στη σκηνή, σύγχρονες δυστοπίες, μάσκες (χειρουργικές και πάνινες για τους θεατές, μάσκες -ράμφη για τους ηθοποιούς) πολύχρωμα φτερά για τους τσαλαπετεινούς και τις κάριες και τους κορυδαλλούς και τα περιστέρια του χορού των πουλιών αλλά και… δυο (μάλλον άσχημες) ογκώδεις σφαίρες με ακίδες γύρω τους (το εργαστηριακό σχήμα του …κορονοϊού).
– Πανδημία!», κραύγασε ο τσαλαπετεινός Εποπας, αλλά και… «Ολη η Νεφελοκοκκυγία ένας πολιτισμός!».
– «Covid-19», «Covid -19», έψαλλε αγγλιστί ο χορός των πουλιών…
Ηταν επίσης εκεί, (στην ορχήστρα-σκηνή ) «τοποθετημένοι» απ’ τον Αριστοφάνη πριν από …2.434 χρόνια (το έργο είναι γραμμένο το 414 π.Χ.) κι όλοι οι διαχρονικοί «ήρωες» της πολιτικής. Πολίτες, δούλοι, ποιητές, χρησμολόγοι, ψευδομάρτυρες, οικογενειοκράτες, κόλακες, δικαστές, ιερείς, επόπτες, γεωμέτρες, αλλά και … σύγχρονοι «Χορηγοί – σύμβουλοι», «αποδημητικοί όρνιθες, που έρχονται ελεύθερα ή με πλαστά πιστοποιητικά από τα Βαλκάνια», «τουρίστες με κορονοιό ή χωρίς», «Εργολάβοι του μετρό Θεσσαλονίκης», «Γραφεία δημοσίων σχέσεων και προβολής», «παραβιασμένο FIR» μεταφερμένοι στο σύγχρονο λόγο που κλήθηκαν να αρθρώσουν οι ηθοποιοί της παράστασης (μεταφρασμένο από τον Κώστα Γεωργουσόπουλο – Κ. Χ Μύρη, ο οποίος «αναρωτιέται» στο σημείωμά του στο λιτό έντυπο πρόγραμμα αν …«η όποια απόπειρα συγκρότησης μιας δίκαιης Πολιτείας καταντά -νομοτελειακά;- σε τυραννίδα, δικτατορία και καθεστώς καταπίεσης»)…
«Ας πάμε απ’ τα ..Δεξιά. Απ’ τ’ Αριστερα το δοκιμάσαμε, δεν πάει…» συμφωνούν από την πρώτη κιόλας σκηνή, ψάχνοντας τον… δρόμο για την ιδανική Πολιτεία , οι…”γκάγκαροι Αθηναίοι» πολίτες Ευελπίδης κι ο Πεισθέταιρος, αλλά… σύντομα καταλήγουν πως… «Τζίφος κι από Δεξιά…».
Οι θεατές χειροκροτούν. Συνεχώς. Στην έναρξη, στην είσοδο των πρωταγωνιστών (Ταξιάρχη Χάνου και Γιάννη Σαμψαλάκη στους ρόλους του Πεισθέταιρου και του Ευελπίδη), σε ..άκομψες Αριστοφανικές «αθυροστομίες», και σύγχρονα πολιτικά νοούμενα, στο τραγούδι της «Αηδόνας» απ’ τον Εποπα – Χρήστο Στέργιογλου, στη ροκ κίνηση των χορικών, σε μουσικές αναφορές στον προσφάτως αποδημήσαντα Ενιο Μορικόνε -όχι όμως και στο ηχητικό απόσπασμα (μόλις 6 δευτερολέπτων) από την Πάροδο των ιστορικών (προ 60ετίας) «Ορνίθων» του Κάρολου Κουν σε μουσική του Μάνου Χατζιδάκι, ως ..ηχητική «ρίζα» της παράστασης, κι ύστερα απ’ τη ..μουσική της μήτρα γεννιούνται οι ..σύγχρονες εξαίσιες νότες του Γιώργου Χριστιανάκη.
«Γόνος» -με σχέση κυτταρική με την ιστορική παράσταση του Κ. Κουν (στην τρίτη αναβίωσή της το 1975)- είναι και ο σκηνοθέτης της παράστασης του ΚΘΒΕ, Γιάννης Ρήγας, που παρακολούθησε από τα πάνω διαζώματα την εξέλιξη της παράστασης, τηρώντας τις αναγκαίες αποστάσεις (και από τη νοσταλγία για την «ιστορική» παράσταση και το περιβάλλον της εποχής της, αλλά και από το …θεσμικό κοινό της πρεμιέρας).
Υποκλίθηκε στο τέλος μαζί με τους συνεργάτες του: Κέννυ ΜακΛέλλαν (σχεδίασε το λιτό σκηνικό μιας …δυστοπικής -σύγχρονης Νεφελοκοκκυγίας), Δέσποινα Ντάνη (τα εικαστικά – εντυπωσιακά φτερά και κοστούμια του θιάσου) Γιώργο Χριστιανάκη (μουσική), τον χορογράφο Δημήτρη Σωτηρίου και τους 28 ηθοποιούς της δίωρης και πλέον (128 λεπτά) παράστασης, που χειροκροτήθηκε μάλλον αμήχανα από τους 1.500 και πλέον θεατές.
Η παράσταση των «Ορνίθων» θα επαναληφθεί στις 23 και 24/7, στις 29 και 30 Ιουλίου στο Θέατρο Δάσους, το Σάββατο 1 Αυγούστου θα παρουσιαστεί στο αρχαίο θέατρο του Δίου και την Παρασκευή 7 Σάββατο 8 και Κυριακή 9 Αυγούστου στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου (αποτελεί τη συμμετοχή του ΚΘΒΕ στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου).
Β. Χαρισοπούλου