Προστασία της Κυκλαδικής Ταυτότητας από την Ανάπτυξη Χωρίς Ορια
Η δημοσίευση της τεχνικής έκθεσης του προγράμματος «7 Most Endangered 2024» της Europa Nostra και του European Investment Bank Institute αναδεικνύει τους αυξανόμενους κινδύνους, που απειλούν τις Κυκλάδες, και συγκεκριμένα τα νησιά Σέριφο, Σίφνο και Φολέγανδρο. Η έκθεση, η οποία συντάχθηκε μετά από ενδελεχή έρευνα και επιτόπιες επισκέψεις εμπειρογνωμόνων, υπογραμμίζει τις σοβαρές πιέσεις που δέχονται τα νησιά από την υπερανάπτυξη τουριστικών εγκαταστάσεων και παραθεριστικών κατοικιών, με αποτέλεσμα την αλλοίωση του φυσικού τοπίου, την καταπόνηση των υποδομών και τη διάβρωση της τοπικής πολιτιστικής ταυτότητας.
Οι κύριες απειλές
Ανεξέλεγκτη τουριστική ανάπτυξη και δόμηση, που συχνά γίνεται κατά παράβαση πολεοδομικών κανόνων και αλλοιώνει τον παραδοσιακό αρχιτεκτονικό χαρακτήρα των νησιών.
Υπερβολική εμπορευματοποίηση, η οποία οδηγεί σε μαζική τουριστικοποίηση και απομάκρυνση των τοπικών πληθυσμών λόγω αύξησης του κόστους διαβίωσης.
Σοβαρές ελλείψεις σε υδάτινους και ενεργειακούς πόρους, με την κλιματική αλλαγή να επιτείνει το πρόβλημα.
Υποβάθμιση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς, εξαιτίας της εντατικής τουριστικής εκμετάλλευσης και της έλλειψης ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού.
Η ανάγκη για άμεσες και συντονισμένες δράσεις είναι επιτακτική, προκειμένου να διασφαλιστεί η προστασία του μοναδικού φυσικού και πολιτιστικού κεφαλαίου των Κυκλάδων.
Βασικές προτάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης:
Αμεση ολοκλήρωση και εφαρμογή των Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ/ΕΠΣ) με διαφανείς διαδικασίες διαβούλευσης.
Ελεγχος και περιορισμός της νέας δόμησης, που δεν ευθυγραμμίζεται με τις αρχές της βιωσιμότητας και της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Στρατηγικές επενδύσεις και μεγάλες επενδύσεις, που περιλαμβάνουν ολόκληρους νέους οικισμούς δεν έχουν θέση στα νησιά.
Ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών μέσω της στήριξης της παραδοσιακής γεωργίας, της αλιείας και της τοπικής επιχειρηματικότητας.
Προώθηση βιώσιμων πρακτικών τουρισμού που θα εξασφαλίζουν ισορροπημένη ανάπτυξη και σεβασμό στη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά.
Ανάπτυξη ολοκληρωμένων στρατηγικών διαχείρισης φυσικών πόρων, ιδιαίτερα σε σχέση με το νερό, την ενέργεια και τη διαχείριση αποβλήτων.
Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου των Κυκλάδων είναι καίριας σημασίας για τη διατήρηση της αυθεντικότητας και της βιώσιμης ανάπτυξής τους. Η υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών και η ενίσχυση της τοπικής κοινότητας μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στη διασφάλιση ενός ισορροπημένου μέλλοντος για τα νησιά.
Την ένταξη των τριών νησιών των Κυκλάδων στο Πρόγραμμα «7 Most Endangered 2024» της Europa Nostra είχε προτείνει πέρυσι η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ), σε μια προσπάθεια να προληφθεί η υπερβολική τουριστική τους ανάπτυξη και κυρίως η υπερβολική δόμηση, που συναντάμε σε άλλα κυκλαδονήσια, και ο τουρισμός τους να αναπτυχθεί με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης
