«Έγκλημα άνευ προηγουμένου» λέει η Χαμάς
Βίαια επεισόδια ξέσπασαν τη νύχτα της Τρίτης προς Τετάρτη ανάμεσα στην ισραηλινή αστυνομία και πιστούς που η ίδια παρουσίασε ως «ταραχοποιούς» μέσα στο ισλαμικό τέμενος Αλ Ακσά, στην ανατολική Ιερουσαλήμ, έναν από τους πιο εμβληματικούς χώρους λατρείας του ισλάμ, εγείροντας ανησυχία για την περαιτέρω κλιμάκωση των εντάσεων καθώς φέτος συμπίπτουν το Ραμαζάνι, το εβραϊκό και το χριστιανικό Πάσχα.
Καταγγέλλοντας αυτό το «έγκλημα άνευ προηγουμένου», το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα Χαμάς, στην εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας, κάλεσε τους Παλαιστίνιους της Δυτικής Όχθης να «πάνε μαζικά στο ισλαμικό τέμενος Αλ Ακσά για να το υπερασπιστούν».
Το Αλ Ακσά βρίσκεται στην Πλατεία των Τεμενών, τον τρίτο ιερότερο τόπο λατρείας του ισλάμ, στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, τον παλαιστινιακό τομέα της ιερής πόλης που έχει καταλάβει και προσαρτήσει το Ισραήλ. Η πλατεία βρίσκεται σε αυτό που οι εβραίοι ονομάζουν Όρος του Ναού, τον ιερότερο τόπο του ιουδαϊσμού.
Τα επεισόδια καταγράφονται εν μέσω Ραμαζανιού κι ενώ οι εβραίοι από απόψε γιορτάζουν το Πάσχα, με φόντο τη συνέχιση της έξαρσης της βίας στην ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση φέτος.
Η ισραηλινή αστυνομία δημοσιοποίησε αποσπάσματα βίντεο 50 και πλέον δευτερολέπτων στα οποία εικονίζονται εκρήξεις που μοιάζουν να οφείλονται σε πυροτεχνήματα στον χώρο λατρείας, ενώ σιλουέτες διακρίνονται καθώς πετούν πέτρες. Σε άλλη σεκάνς, αστυνομικοί με εξαρτύσεις αντιμετώπισης ταραχών προελαύνουν μέσα στο τέμενος υψώνοντας ασπίδες για να προστατευτούν από αντικείμενα που εκτοξεύονται εναντίον τους. Εικονίζονται επίσης αστυνομικοί να απομακρύνουν τουλάχιστον πέντε ανθρώπους με τα χέρια δεμένα πισθάγκωνα.
Σύμφωνα με την παλαιστινιακή Ερυθρά Ημισέληνο, τραυματίστηκαν τουλάχιστον επτά Παλαιστίνιοι. Κατά την ίδια πηγή, εμποδίστηκαν τραυματιοφορείς να μπουν στο ισλαμικό τέμενος.
Άλλες πηγές, όπως η εφημερίδα Jerusalem Post, έκαναν λόγο για 13 τραυματίες, 12 Παλαιστίνιους κι έναν ισραηλινό αστυνομικό.
«Καθόμουν σε μια καρέκλα κι απήγγειλα (το Κοράνι)», αφηγήθηκε ηλικιωμένη στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς, ανασαίνοντας ακόμα με δυσκολία, όταν εισέβαλαν ισραηλινοί αστυνομικοί και «πέταξαν χειροβομβίδες κρότου-λάμψης, μια από τις οποίες με πέτυχε στο στήθος», πρόσθεσε, προτού αρχίσει να κλαίει.
Τα πλάνα εικονίζουν επίσης νεαρούς να έχουν οχυρωθεί πίσω από μια πόρτα.
Η αστυνομία ανέφερε πως η επιχείρηση έγινε για να «απομακρυνθούν ταραχοποιοί» που είχαν μπει στον χώρο λατρείας με «πυροτεχνήματα, ρόπαλα και πέτρες» και είχαν σκοπό να «διαταράξουν τη δημόσια τάξη» και να «συλήσουν τον ναό», ενώ φώναζαν «συνθήματα υποκίνησης του μίσους και της βίας», καθώς και ότι αποφασίστηκε να διεξαχθεί έπειτα από πολλές προσπάθειες να πειστούν να φύγουν ειρηνικά.
Ωστόσο παλαιστινιακά μέσα ενημέρωσης έκαναν λόγο για ταραχές έπειτα από «βίαιη εκδίωξη» πιστών.
«Επικίνδυνη κλιμάκωση»
Λίγη ώρα αφού έγινε γνωστή η είδηση πως ξέσπασαν επεισόδια στον χώρο λατρείας, εκτοξεύθηκαν τουλάχιστον εννέα ρουκέτες από τη Λωρίδα της Γάζας εναντίον της επικράτειας του Ισραήλ, πέντε από τις οποίες «αναχαιτίστηκαν από τη αντιαεροπορική άμυνα» στον τομέα της Σντερότ (νότια) και οι υπόλοιπες τέσσερις κατέπεσαν σε ακατοίκητες περιοχές.
Σε «ανταπόδοση» για την εκτόξευση των ρουκετών, μαχητικά αεροσκάφη έπληξαν δυο κέντρα εκπαίδευσης και κατασκευής όπλων της Χαμάς στο κεντρικό τμήμα της Λωρίδας της Γάζας και περί τις 06:15 (τοπική ώρα· 07:15 ώρα Ελλάδας) ακολούθησαν νέα πλήγματα στον θύλακα. Δεν αναφέρθηκαν πάντως θύματα.
Νωρίτερα, βγήκαν στους δρόμους δεκάδες διαδηλωτές σε διάφορες τοποθεσίες κι έβαλαν φωτιά σε ελαστικά και άλλα αντικείμενα. «Ορκιζόμαστε να υπερασπίσουμε και να προστατεύσουμε το Αλ Ακσά», φώναζαν οι συγκεντρωμένοι.
Το υπουργείο Άμυνας της Αιγύπτου δημοσιοποίησε δελτίο Τύπου τονίζοντας πως «καταδικάζει την εφόρμηση της ισραηλινής αστυνομίας στο εσωτερικό του (ισλαμικού τεμένους) Αλ Ακσά και την επίθεση εναντίον πιστών».
«Η Αίγυπτος καθιστά το Ισραήλ, τη (…) δύναμη κατοχής, υπεύθυνη για αυτή την επικίνδυνη κλιμάκωση που μπορεί να υπονομεύσει τις προσπάθειες (να τηρηθεί) εκεχειρία», πρόσθεσε το αιγυπτιακό ΥΠΕΞ.
Ανακοινώσεις με ανάλογο περιεχόμενο εξέδωσαν επίσης η διπλωματία της Ιορδανίας -του θεματοφύλακα των ιερών τόπων στην Ιερουσαλήμ- και της Σαουδικής Αραβίας.
Ο Νάμπιλ Αμπού Ρουντέινα, εκπρόσωπος του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς, τόνισε πως «προειδοποιούμε τη δύναμη κατοχής (σ.σ. το Ισραήλ) να μην ξεπεράσει τις κόκκινες γραμμές στους ιερούς τόπους, διότι θα οδηγήσει σε μεγάλη έκρηξη».
Η ισραηλινοπαλαιστινιακή διένεξη μοιάζει να παραμένει φέτος στην τροχιά κλιμάκωσης που άρχισε την άνοιξη του 2022, αφού ανέλαβε τα καθήκοντά της η νέα κυβέρνηση του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, μια από τις πιο δεξιές στην ιστορία του Ισραήλ. Από την αρχή του 2023, έχουν χάσει τους πάνω από 110 άνθρωποι – τουλάχιστον 88 Παλαιστίνιοι (μαχητές και άμαχοι, συμπεριλαμβανομένων ανηλίκων), ένας ισραηλινός Άραβας, άλλοι 14 Ισραηλινοί (μέλη των δυνάμεων ασφαλείας και πολίτες) και μια Ουκρανή, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασιζόμενη στις επίσημες ανακοινώσεις των ισραηλινών και των παλαιστινιακών αρχών.
Η σχετική ηρεμία που επικρατούσε αφότου άρχισε το Ραμαζάνι (την 23η Μαρτίου) έλαβε τέλος το σαββατοκύριακο.
