Ποιοι είναι οι λόγοι που οι Γερμανοί «προτιμούν» τη συνεργασία τους με τους Τούρκους αντί για τη συμμαχία με τους Έλληνες. Πού οφείλεται η «χλιαρή» στάση της.
Σε ρόλο «πυροσβέστη» στην ελληνοτουρκική ένταση βρέθηκε την Τρίτη στην Αθήνα ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Χάικο Μάας.
Το μήνυμα που έφερε μαζί του ο έμπειρος σοσιαλιστής πολιτικός είναι η στήριξη της Γερμανίας και της ΕΕ προς την Ελλάδα αναφορικά με την ελληνοτουρκική ένταση και η «ανάγκη αποκλιμάκωσης».
Ωστόσο δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που πιστεύουν ότι η Γερμανία υιοθετεί μια ιδιαίτερα ήπια στάση απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα.
Η ακτινογραφία των σχέσεων Γερμανίας-Τουρκίας δείχνει μια ποικιλία διμερών σχέσεων, που δεν υπάρχει ούτε στο ελάχιστο με την Ελλάδα.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η Γερμανία είναι ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας και ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής της.
Πάνω από 7400 γερμανικές και τουρκικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Τουρκία χρησιμοποιούν γερμανικό επενδυτικό κεφάλαιο.
Την ίδια στιγμή, η Γερμανία είναι η πρώτη χώρα στην οποία κατευθύνονται οι τουρκικές εξαγωγές.
«Η Γερμανία κρατάει χαμηλούς τόνους στα ελληνοτουρκικά. Αυτό συμβαίνει ώστε να έχουν δίαυλο επικοινωνίας με τους Τούρκους. Όμως το τελευταίο διάστημα φαίνεται να στηρίζει την Ελλάδα» επισημαίνει μεταξύ άλλων στο Sputnik ο Κώστας Υφαντής, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
«Ωστόσο, τις δύο χώρες συνδέουν πέρα από ισχυρές οικονομικές σχέσεις μερικά εκατομμύρια Τουρκογερμανών που κατοικούν στη Γερμανία. Από τη δεκαετία του ’50-’60, αρκετοί Τούρκοι μετανάστευσαν στη Γερμανία. Σήμερα υπολογίζονται γύρω στα 3-4 εκατομμύρια» προσθέτει.
Σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε διμερές επίπεδο, η γερμανική κυβέρνηση παρέχει στην Τουρκία υποστήριξη για περίπου 3,7 εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες που ζουν στη χώρα. Από το 2012, το Γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών έχει παράσχει συνολικά 198 εκατομμύρια ευρώ σε ανθρωπιστική βοήθεια, κυρίως για την κάλυψη των βασικών αναγκών των προσφύγων (τροφή, στέγη και υγειονομική περίθαλψη). Παράλληλα από το 2015, το Γερμανικό Υπουργείο Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης έχει παράσχει περίπου 349 εκατομμύρια ευρώ για να βοηθήσει τους πρόσφυγες και τους τουρκικούς δήμους που τους φιλοξενούν.
Σημαντική είναι η αμυντική συνεργασία με ενδεικτικό παράδειγμα ότι για μια πενταετία (2006-2011), γερμανική εταιρεία οπλικών συστημάτων είχε παραδώσει συνολικά 354 άρματα μάχης Leopard 2 στην Τουρκία. Την κοινοπραξία RBSS έχουν δημιουργήσει η τουρκική κατασκευάστρια φορτηγών και λεωφορείων BMC, και η γερμανική εταιρεία Rheinmetall.
Σε πολιτιστικό και εκπαιδευτικό επίπεδο οι δύο χώρες βρίσκονται επίσης πολύ κοντά καθώς εκπαιδευτικές κοινοπραξίες ή εκπαιδευτικά ιδρύματα της μίας χώρας λειτουργούν στο έδαφος της άλλης. Ενδεικτικό είναι το τουρκογερμανικό πανεπιστήμιο στην Κωνσταντινούπολη και τα γερμανικά σχολεία στην Άγκυρα, την Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη.
Την ίδια στιγμή ο Κ. Υφαντής εξηγεί τη διαφορά προσέγγισης μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας όσον αφορά στην Τουρκία:
«Υπάρχει μια διαφορετική προσέγγιση απέναντι στην Τουρκία. Η Γερμανία φαίνεται να θεωρεί ότι θα έπρεπε να δοθεί ένα καρότο στην Τουρκία, ενώ η Γαλλία ένα μαστίγιο. Άκρως αποσταθεροποιητικά θεωρεί η Γαλλία τα όσα κάνει η Τουρκία από τη Λιβύη έως τη μέση Ανατολή. Την ίδια στιγμή θεωρεί ότι η τουρκική παρέμβαση πρέπει να αντιμετωπιστεί διπλωματικά. Αντίθετα η Γερμανία έχει διαφορετική αντίληψη, καθώς πιστεύει ότι δεν πρέπει να χαθεί η Τουρκία για τη Δύση».
Για την ήπια στάση της Γερμανίας σχολίασε στο Sputnik o Αντώνης Κλάψης, επίκουρος καθηγητής Διπλωματίας και Διεθνούς Οργάνωσης στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.
«Η Γερμανία λογαριάζει την Τουρκία σαν μια σημαντική χώρα. Λογικό είναι να έχει μια πιο μετριοπαθή για τα δικά της δεδομένα αντιμετώπιση των πραγμάτων, καθότι κατέχει και την προεδρία της ΕΕ. Η Γερμανία δεν έχει γενικά έναν ιδιαίτερα παρεμβατικό ρόλο, διότι φαίνεται ότι δεν έχει κάτι να προασπιστεί στην περιοχή. Σε αντίθεση με τη Γαλλία που είναι μια μεσογειακή χώρα και ενδιαφέρεται απόλυτα για τη Μεσόγειο».
Άλλοι αναλυτές ωστόσο, επισημαίνουν ότι η πολιτική των Γερμανών έναντι της Τουρκίας καθορίζεται από το διαχρονικό άγχος του Βερολίνου να αποκτήσει «φωνή» στα μεσογειακά ζητήματα, υπερβαίνοντας τον καθιερωμένο αγγλογαλλικό αποικιακό άξονα.
Την ίδια στιγμή, δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που επισημαίνουν ότι η στήριξη της Ελλάδας από τη Γαλλία μόνο τυχαία δεν είναι.
«Θα πρέπει να είναι κανείς αφελής για να πιστεύει ότι ο Μακρόν αποφάσισε να κινητοποιήσει τη γαλλική πολεμική και διπλωματική μηχανή για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της Ελλάδας στο όνομα μιας παλιάς «φιλίας» και των κοινών ευρωπαϊκών αξιών. Η στάση του καθορίζεται προφανώς από την αντιπαράθεσή του με τον Ερντογάν για τις σφαίρες επιρροής και τα ενεργειακά αποθέματα της Βόρειας Αφρικής, τις οποίες και οι δυο χώρες αντιμετωπίζουν ούτε λίγο ούτε πολύ σαν δική τους αποικία» σημείωσε μεταξύ άλλων ο Άρης Χατζηστεφάνου σε πρόσφατη ανάλυσή του στο Sputnik.
Λάμπρος Ζαχαρής
Γιατί οι Γερμανοί «προτιμούν» τη συνεργασία με τους Τούρκους αντί για τη συμμαχία με τους Έλληνες
