Γιατί δεν θα επιλέγουμε εμβόλιο κορονοϊού: Οι εξηγήσεις, αλλά και οι αστερίσκοι που βάζουν ειδικοί

Η μη δυνατότητα επιλογής εμβολίου για τον κορονοϊό, όπως ανακοίνωσε ο υφυπουργός Υγείας, Βασίλης Κοντοζαμάνης, είναι κάτι το απολύτως λογικό εξηγούν οι ειδικοί στο Sputnik, δίνοντας όμως και μια πρόβλεψη για το τι θα συμβεί σε ένα δεύτερο χρόνο.
Ως ένα εμβόλιο θα αντιμετωπιστούν τα εμβόλια κορονοϊού που θα φτάσουν στην Ελλάδα, όπως δήλωσε πριν δύο ημέρες, ο υφυπουργός Υγείας κατά την καθιερωμένη ενημέρωση για την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα.
«Σε ό,τι αφορά το εμβόλιο, επιτρέψτε μου να επαναλάβω για μία ακόμη φορά ότι εφόσον τα εμβόλια θα κυκλοφορήσουν, εφόσον χορηγηθεί άδεια κυκλοφορίας από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, σημαίνει ότι το εμβόλιο πληροί όλες τις προϋποθέσεις ποιότητας, αποτελεσματικότητας και ασφάλειας. Αρα μπορεί να κυκλοφορήσει και να χορηγηθεί στον κόσμο. Δεν θα υπάρχει δυνατότητα επιλογής. Αλλωστε αυτό συμβαίνει και στην γρίπη, για παράδειγμα. Κάνουμε το αντιγριπικό εμβόλιο. Δεν διαλέγουμε εμβόλια. Τα εμβόλια του κορονοϊού θα αντιμετωπιστούν ως ένα εμβόλιο και δεν θα υπάρχει επιλογή» δήλωσε χαρακτηριστικά.
«Πολυτέλεια η δυνατότητα επιλογής μέσα σε αυτές τις πολεμικές συνθήκες»
Σε σχετική ερώτηση του Sputnik, γνωστός λοιμωξιολόγος και μέλος της επιτροπής των εμπειρογνωμόνων, σημείωσε πως αν ξεκινήσουμε τον εμβολιασμό με δύο εμβόλια ταυτόχρονα, πράγμα πολύ πιθανό καθώς Pfizer και Moderna τρέχουν σχεδόν δίπλα-δίπλα, με την AstraZeneca να ακολουθεί σε απόσταση αναπνοής όσον αφορά στα εμβόλια που θα προμηθευτεί η Ευρωπαϊκή Ενωση, τότε η επιλογή του εμβολίου στα εξουσιοδοτημένα κέντρα εμβολιασμού θα είναι δύσκολη έως αδύνατη.
Το ραντεβού των πολιτών θα γίνεται στα κέντρα εμβολιασμού. Οι πολίτες θα λαμβάνουν μια ειδοποίηση και θα καλούνται σε εμβολιασμό σε συγκεκριμένο κέντρο, σε ορισμένη ημερομηνία.
«Η δυνατότητα επιλογής θα είναι πολυτέλεια μέσα σε αυτές τις πολεμικές συνθήκες που επικρατούν αυτή τη στιγμή. Και φυσικά, όποιος κάνει την πρώτη δόση από ένα συγκεκριμένο εμβόλιο, θα πρέπει να κάνει και την ίδια, δεύτερη δόση από το ίδιο εμβόλιο. Οπως καταλαβαίνετε, τα logistics της κατανομής και της διανομής δεν γίνεται, και ειδικά σε αυτή τη φάση, να εξαρτώνται από την προτίμηση του κάθε πολίτη» ανέφερε χαρακτηριστικά ο λοιμωξιολόγος.
Σημειώνεται, πως ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) ανακοίνωσε ότι στις 29 Δεκεμβρίου θα διεξάγει συνεδρίαση, προκειμένου να αποφασίσει εάν είναι επαρκή τα δεδομένα για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του εμβολίου κατά του κορονοϊού που έχει αναπτυχθεί από την Pfizer και τη BioNTech, για να δώσει έγκριση για κυκλοφορία. Ακόμη, όπως ανέφερε ο Οργανισμός, η απόφαση για την έγκριση του εμβολίου που έχει αναπτύξει η Moderna θα μπορούσε να ληφθεί στις 12 Ιανουαρίου.
Μονόδρομος η μη επιλογή των εμβολίων
«Δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά. Ζούμε σε πρωτόγνωρες συνθήκες όπου, στην αρχή τουλάχιστον, η παραγωγή θα είναι περιορισμένη, συγκεκριμένη και σε ραγδαία σύντομο χρονικό διάστημα» λέει με τη σειρά του ο διευθύνων σύμβουλος στον ΙΦΕΤ (Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Ερευνας και Τεχνολογίας), Δημήτρης Πανταζής.
Σύμφωνα με τον κ. Πανταζή, κάθε φαρμακευτική εταιρεία θα μπορεί να παραδώσει στην αρχή συγκεκριμένες δόσεις και το ίδιο θα συμβεί και με αυτές που θα διανεμηθούν σε κάθε χώρα της ΕE. Σημειώνεται ότι Pfizer και BioNTech αναμένεται να παράγουν έως και 50 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου μέχρι τα τέλη του 2020 και έως 1,3 δισεκατομμύρια δόσεις το 2021.
Οπως πάντως είπε, πριν από μερικές ημέρες η Φον ντερ Λάιεν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει πλέον εξασφαλίσει συμβόλαια για εμβόλια με έξι φαρμακευτικές εταιρείες. Οι πρώτοι Ευρωπαίοι πολίτες ενδέχεται να έχουν ήδη εμβολιαστεί πριν από τα τέλη Δεκεμβρίου. Υπάρχει φως στο τούνελ».
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΙΦΕΤ, είναι η πρώτη φορά που γίνεται τέτοια μεγάλης κλίμακας συζήτηση για τα εμβόλια και φυσικά τα ΜΜΕ παίζουν ρόλο σε αυτό «βομβαρδίζοντας» το κοινό, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο ίδιος, με πληροφορίες περί αποτελεσματικότητας και ποσοστών. Αυτές τις ιατρικές πληροφορίες δεν μπορεί ο καθένας να τις επεξεργαστεί, έτσι απλά, σύμφωνα με τον κ. Πανταζή.
«Πόσοι αλήθεια ψάχνουν κάθε χρόνο να δουν, ποιο από τα τέσσερα εμβόλια της γρίπης που κυκλοφορούν κάνουν οι ίδιοι;» διερωτάται.
«Η κατάσταση θα είναι περίπλοκη με δύο εμβόλια ταυτόχρονα»
«Τα εμβόλια θα είναι λίγα στην αρχή και για συγκεκριμένες ομάδες. Για όσους δεν ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, θα πρέπει να είναι στο χέρι τους να επιλέξουν αυτοί -ή καλύτερα ο γιατρός τους- με ποιο θα εμβολιαστούν»: Αυτή είναι η άποψη του Κώστα Νταλούκα, προέδρου της Ενωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων.
Οπως συνεχίζει να εξηγεί ο ίδιος, «τα εμβόλια έχουν διαφορές μεταξύ τους τόσο ως προς τον τρόπο κατασκευής όσο και από άποψη αποτελεσματικότητας. Οσον αφορά το προσωπικό των νοσοκομείων βέβαια, τους υγειονομικούς, αλλά και τις ευπαθείς ομάδες, εκεί δεν τίθεται ζήτημα, ο καθένας που ανήκει σε αυτές τις ομάδες θα πρέπει να κάνει όποιο εμβόλιο υπάρχει διαθέσιμο εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή».
Για τον ίδιο πάντως, η κατάσταση θα είναι περίπλοκη αν ξεκινήσουμε τον εμβολιασμό με δύο εμβόλια ταυτόχρονα, και μάλιστα διαφορετικού τύπου. Κατά τον κ. Νταλούκα, μπορεί οι γιατροί να εκφράσουν την άποψή τους για το ποιο εμβόλιο θέλουν να κάνουν.
«Η γνώμη μου είναι πως όσοι δεν ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες θα πρέπει να μπορούν να επιλέγουν εμβόλιο, οι γιατροί τους βασικά θα πρέπει να το κάνουν, ανάλογα με το ιατρικό προφίλ τους, τα νοσήματά τους και τις παρενέργειες που έχει κάθε εμβόλιο» εξηγεί και προσθέτει: «Ο καθένας θα πρέπει να κάνει αυτό που ταιριάζει στο προφίλ του. Αλλωστε, ακόμα κι αν την πρώτη χρονιά κάποιος εμβολιαστεί με ένα συγκεκριμένο εμβόλιο, δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να το αλλάξει την επόμενη. Το ζήτημα της αποτελεσματικότητας και των παρενεργειών κάθε εμβολίου, δεν είναι αμελητέο. Ακόμα δεν έχουμε δει γραπτώς το φάσμα των παρενεργειών, ποιες είναι αυτές, σε ποιες ηλικίες αφορούν. Το σίγουρο είναι ότι στις κατεπείγουσες περιπτώσεις, πρέπει, ναι, να εμβολιαστούν με όποιο εμβόλιο και να είναι. Θα υπάρχουν ζητήματα στο ξεκίνημα του μαζικού εμβολιασμού, αλλά από κάπου πρέπει να ξεκινήσουμε».
Πώς θα γίνει η αυτορρύθμιση της αγοράς των εμβολίων
Πάντως, κατά τον κ. Νταλούκα, στην πορεία κι αφού οι δόσεις των εμβολίων αρχίσουν να πολλαπλασιάζονται σταδιακά, μοιραία θα γίνει μια «αυτορρύθμιση» στην αγορά των εμβολίων.
Μάλιστα, όπως παρατηρεί, το ενδιαφέρον της υπόθεσης είναι πως το εμβόλιο της γρίπης -το οποίο μπήκε ως μέτρο σύγκρισης στην προχθεσινή δήλωση του κ. Κοντοζαμάνη- δεν δημιούργησε παρόμοιο ζήτημα και σε κάθε περίπτωση είναι μια πολύ διαφορετική ιστορία:
«Μπορεί μεν να κυκλοφορούν 3-4 διαφορετικά εμβόλια για τη γρίπη, αλλά είναι όλα τετραδύναμα. Εχουν ίδια τεχνολογία, ίδια επιστημονική βάση και κατασκευή και ίδιες παρενέργειες. Είτε κάποιος επιλέξει το ένα ή το άλλο, το αποτέλεσμα είναι ίδιο».
Από αυτή την άποψη, σύμφωνα με τον κ. Νταλούκα, βρισκόμαστε σε μια σπάνια στιγμή.
«Για πρώτη φορά στην Ιστορία θα μπουν ταυτόχρονα στην κούρσα πάνω από ένα εμβόλια για τον ίδιο ιό. Σε άλλες, όμως, περιπτώσεις τα πράγματα δεν έγιναν ακριβώς έτσι. Οταν, για παράδειγμα, κυκλοφόρησε το εμβόλιο για τον HPV, τελικά, στην πορεία, το εμβόλιο που αντιμετώπιζε μόνο 4 στελέχη έφυγε από την αγορά, εξαφανίστηκε. Επικράτησε το ισχυρότερο ανοσογονικά εμβόλιο, αυτό που δίνει το καλύτερο αποτέλεσμα. Το καινούριο αντιμετωπίζει 9 στελέχη» περιγράφει.
«Το εμβόλιο του πνευμονιόκοκκου ξεκίνησε αρχικά αντιμετωπίζοντας λιγότερα στελέχη και όταν έβαλε περισσότερα, το προηγούμενο σταμάτησε να έχει πια την ίδια κινητικότητα ή να συνταγογραφείται το ίδιο. Οι γιατροί συνταγογραφούσαμε πλέον το καινούριο» συμπληρώνει.
«Τι σημαίνουν όλα τα παραπάνω; Πως με το πέρασμα του χρόνου η συνταγογράφηση θα κατευθυνθεί προς αυτά που σε βάθος χρόνου θα φανούν πιο αποτελεσματικά».
Τον πρώτο χρόνο, βέβαια, κατά τον κ. Νταλούκα, όλα αυτά δεν θα αποτελούν μέρος της συζήτησης, αλλά θα επικρατεί η αίσθηση του κατεπείγοντος. Ο ίδιος, μάλιστα, είναι της άποψης πως για τις ομάδες πολύ υψηλού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχει ένας τρόπος υποχρεωτικότητας για το εμβόλιο: «Θα μπορούσαν για παράδειγμα να μπουν ηλικιακά όρια. Υπάρχει πάντως ένα κενό με τα παιδιά που πάσχουν από πολύ σοβαρά νοσήματα. Δυστυχώς οι μελέτες των εμβολίων δεν περιλαμβάνουν τα παιδιά κάτω των 18 ετών» παρατηρεί.
Πηγή: Sputniknews, Δήμητρα Τριανταφύλλου