Η χρήση του είναι παράνομη, βάσει του ευρωπαϊκού δικαίου
Οι ευρωβουλευτές συζήτησαν τη περασμένη Τρίτη στην ολομέλεια του Στρασβούργου με εκπρόσωπο της τσεχικής Προεδρίας και τον επίτροπο Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρέιντερς τις καταγγελίες περί παρακολουθήσεων και χρήσης του λογισμικού «Predator» στην Ελλάδα.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παίρνοντας σαφή θέση ανέφερε: «Πολλοί ευρωβουλευτές εξέφρασαν την αγανάκτησή τους για τις πρόσφατες αποκαλύψεις περί συνακροάσεων από την ΕΥΠ, καθώς και για τη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού, με στόχο πολιτικούς, δημοσιογράφους και άλλα δημόσια πρόσωπα στην Ελλάδα. Μεταξύ των προσώπων που έχουν στοχοποιηθεί βρίσκεται ο ευρωβουλευτής Νίκος Ανδρουλάκης (Σοσιαλιστές, Ελλάδα), πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, ο οποίος έλαβε το λόγο ως εκπρόσωπος της πολιτικής του ομάδας. Στο βήμα ανέβηκαν ακόμη πολλοί Eλληνες ευρωβουλευτές από ολόκληρο το πολιτικό φάσμα.
Σχεδόν όλοι οι ομιλητές καταδίκασαν τη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού στην Ελλάδα και άλλες χώρες της ΕΕ, η οποία είναι παράνομη βάσει ευρωπαϊκού δικαίου, όπως ανέφερε μεταξύ άλλων ο αρμόδιος επίτροπος της ΕΕ. Ορισμένοι ευρωβουλευτές τόνισαν ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει αρνηθεί ότι κατέχει παράνομο λογισμικό και ότι οι αρμόδιες αρχές διερευνούν σε βάθος την υπόθεση, ενώ η κυβέρνηση παίρνει σχετικά μέτρα, δίνοντας το καλό παράδειγμα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Aλλοι αμφισβήτησαν τις δηλώσεις της κυβέρνησης και κάλεσαν τους ευρωπαϊκούς θεσμούς να αναλάβουν δράση για την προστασία των ευρωπαϊκών αξιών στην Ελλάδα. Μερικοί ομιλητές ζήτησαν την πλήρη απαγόρευση της δραστηριοποίησης των εταιρειών που αναπτύσσουν και εμπορεύονται τέτοιου είδους λογισμικό ή παρέχουν σχετικές υπηρεσίες.
Η συζήτηση περιστράφηκε επίσης σε μεγάλο βαθμό γύρω από τις ανησυχίες που εξέφρασαν πολλοί ευρωβουλευτές περί προστασίας της δημοκρατίας και των ευρωπαϊκών αξιών στην Ελλάδα αλλά και άλλες χώρες της ΕΕ, ανεξαρτήτως του σύννομου ή παράνομου χαρακτήρα των παρακολουθήσεων που αφορούν πολιτικά πρόσωπα, δημοσιογράφους και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών. Στο πλαίσιο αυτό, δεν έλειψαν οι αναφορές και οι συγκρίσεις (θετικές και αρνητικές) μεταξύ της Ελλάδας και άλλων κρατών μελών της ΕΕ, όπου έχουν καταγγελθεί παρόμοια περιστατικά.
Αναμένεται η υποβολή σχεδίου ψηφίσματος κατά την επόμενη σύνοδο της ολομέλειας του ΕΚ, στις αρχές Οκτωβρίου.
Στις αρχές του 2022, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συγκρότησε εξεταστική επιτροπή για να διερευνήσει τη χρήση λογισμικών παρακολούθησης. Την Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου, η επιτροπή συνεδρίασε με θέμα την Ελλάδα, παρουσία Ελλήνων αξιωματούχων και δημοσιογράφων που παρακολουθούνταν από κατασκοπευτικό λογισμικό ή έχουν ερευνήσει το θέμα. Η εξεταστική επιτροπή αναμένεται να διοργανώσει αποστολή στην Ελλάδα μέχρι το τέλος του έτους».
Παρεμβάσεις Ελλήνων ευρωβουλευτών για την υπόθεση των παρακολουθήσεων
«Δυναμική», χαρακτηρίζεται «η παρουσία των ευρωβουλευτών της ΝΔ στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στη συζήτηση για τα συστήματα παρακολούθησης και το κατασκοπευτικό λογισμικό Predator στην Ελλάδα», σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση της εκπροσώπου Τύπου της Ευρωομάδας της ΝΔ, Aννας Μισέλ Ασημακοπούλου.
Η κυρία Ασημακοπούλου, «αφού κατέστησε σαφές ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν χρησιμοποιεί παράνομο λογισμικό παρακολούθησης, επισήμανε ότι κακόβουλες δυνάμεις και εχθροί της Ελλάδας και του πρωθυπουργού της Κυριάκου Μητσοτάκη, διαστρεβλώνουν και μπλέκουν έναν μύθο με την αλήθεια, για να αποσταθεροποιήσουν την Ελλάδα και να επωφεληθούν στις επερχόμενες εκλογές του 2023». Oπως δήλωσε χαρακτηριστικά: «Ο ελληνικός λαός θα διαχωρίσει τον μύθο από την αλήθεια και περιμένω από αυτό το σώμα να κάνει το ίδιο».
Στη συνέχεια, η Ελίζα Βόζεμπεργκ-Βρυωνίδη, στην παρέμβασή της, υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα είναι η κοιτίδα της δημοκρατίας, με κράτος δικαίου και φιλελεύθερη δημοκρατική κυβέρνηση και τόνισε «πως τα κακόβουλα λογισμικά είναι νοσηρά φαινόμενα, που θίγουν θεμελιώδη δικαιώματα και χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης».
Σύμφωνα πάντοτε με τη σχετική ανακοίνωση, ο Μανώλης Κεφαλογιάννης «υπενθύμισε ότι η ελληνική κυβέρνηση, αφού άνοιξε τη Βουλή των Ελλήνων το καλοκαίρι, κίνησε άμεσα όλες τις εθνικές διαδικασίες, εκκίνησε τη διαδικασία Εξεταστικής Επιτροπής και κύρωσε την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που θα προσθέσει δικλείδες ασφαλείας, ενώ έκανε ξεκάθαρο πως η Ελλάδα είναι μία ισχυρή και ευνομούμενη δημοκρατία».
Τέλος, στην παρέμβαση της, η Μαρία Σπυράκη, «εξήγησε ότι το πρόβλημα της χρήσης των κακόβουλων λογισμικών είναι πανευρωπαϊκό και κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλάβει νομοθετική πρωτοβουλία να μην επιτρέπεται η αγορά ή ενοικίαση κατασκοπευτικών λογισμικών στην Ευρωπαϊκή Eνωση, παρά μόνο για λόγους εθνικής ασφάλειας» και «ανέδειξε το χρέος προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ελευθεριών των Ευρωπαίων πολιτών, στο ανώτατο δυνατό επίπεδο».
Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της Ευρωομάδας του κόμματος Δημήτρης Παπαδημούλης, σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε, εστίασε την παρέμβασή του στο ερώτημα γιατί παρακολουθούνταν ο Νίκος Ανδρουλάκης και ο δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης.
Ο κ. Παπαδημούλης χαρακτήρισε τις δηλώσεις του εκπροσώπου της Κομισιόν και του εκπροσώπου του Συμβουλίου «ηχηρό ράπισμα εναντίον των πρακτικών της κυβέρνησης Μητσοτάκη και προσωπικά του πρωθυπουργού» και απευθυνόμενος στον Επίτροπο Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρέιντερς ζήτησε “να απαιτήσετε από τον Έλληνα πρωθυπουργό να μας πει δημόσια: είναι πράκτορας ξένων συμφερόντων ο Ανδρουλάκης; Είναι ύποπτος για εγκλήματα; Ο ερευνητής δημοσιογράφος Κουκάκης, που ερευνούσε τραπεζικά και οικονομικά σκάνδαλα, είναι εθνικά επικίνδυνος;»
Τον λόγο πήραν επίσης – εκτός από τον Eλληνα ευρωβουλευτή και πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Νίκο Ανδρουλάκη – οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Κώστας Αρβανίτης και Στέλιος Κούλογλου και ο Κύπριος Ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ Γιώργος Γεωργίου – ως Πρόεδρος, της Ειδικής Επιτροπής PEGA, που έχει συγκροτήσει το Ευρωκοινοβούλιο, της οποίας διακομματική αποστολή θα επισκεφθεί το επόμενο διάστημα την Ελλάδα, σημειώνεται στο κείμενο της ίδιας ανακοίνωσης.
Ο Κώστας Αρβανίτης, με δική του ανακοίνωση, στην παρέμβασή του στην ολομέλεια, χαρακτήρισε τις παρακολουθήσεις «σκάνδαλο» και απέδωσε προσωπική ευθύνη στον Ελληνα πρωθυπουργό. Σημείωσε δε ότι «μέσω του κ. Ανδρουλάκη παρακολουθούμαστε όλοι οι ευρωβουλευτές οι οποίοι συνομιλούμε μαζί του».
Σύμφωνα με τα παραπάνω κείμενα ανακοινώσεων, η συζήτηση πραγματοποιήθηκε μετά από πρωτοβουλία της Ευρωομάδας της Αριστεράς και του Δημήτρη Παπαδημούλη και με τη στήριξη της Αριστεράς, των Σοσιαλιστών, των Πρασίνων και της ομάδας Renew.
Νίκος Ανδρουλάκης στην Ολομέλεια του ΕΚ: «Στις δημοκρατίες, καμία κρατική υπηρεσία δεν μπορεί να λειτουργεί σε απόλυτο σκοτάδι»
Aπό το βήμα της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο Στρασβούργο, όπου συζητήθηκε το ζήτημα των παρακολουθήσεων στις χώρες της ΕΕ, ο Νίκος Ανδρουλάκης υποστήριξε ότι στόχος της παρακολούθησής της του από την ΕΥΠ, ήταν η αυτονομία της παράταξης.
«Ο πρωθυπουργός με κάλεσε να πάω να ενημερωθώ από την ΕΥΠ για τους τυπικούς λόγους που με παρακολουθούσαν. Με καλεί όμως να κάνω κάτι, που έγινε παράνομο με νόμο της κυβέρνησής του. Μάλιστα όπως μαθαίνουμε, ο φάκελός μου καταστράφηκε την ίδια μέρα που ενημερώθηκε η Ανεξάρτητη Αρχή για την καταγγελία μου. Γιατί άραγε; Ο ελληνικός λαός πρέπει να μάθει την αλήθεια», ανέφερε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, απευθυνόμενος στους Ευρωπαίους συναδέλφους του.
Ο κ. Ανδρουλάκης σημείωσε ότι «ο Πρωθυπουργός, ως πολιτικός προϊστάμενος των μυστικών υπηρεσιών, μπορεί σύμφωνα με το νόμο 3649 του 2008 να άρει το απόρρητο και να γίνει γνωστός ο λόγος της παρακολούθησής μου, αντί να συνεχίζει να δηλητηριάζει και να διχάζει τον ελληνικό λαό με θεωρίες συνωμοσίας». Επεσήμανε ότι πρέπει να κληθούν στην εξεταστική επιτροπή, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Επιτροπή PEGA του Ευρωκοινοβουλίου, όλα τα πρόσωπα που βάσει της δημοσιογραφικής έρευνας σχετίζονται με τη χρήση αυτών των λογισμικών.
«Το προσπαθήσαμε ήδη μια φορά αλλά η κυβερνητική πλειοψηφία το απέρριψε. Από την πρώτη στιγμή έχω ξεκαθαρίσει ότι η υπόθεση δεν είναι ένα προσωπικό ζήτημα. Είναι ζήτημα δημοκρατίας», τόνισε ο Νίκος Ανδρουλάκης και υπογράμμισε: «Οι μυστικές υπηρεσίες οφείλουν να λειτουργούν εντός δημοκρατικού πλαισίου και να προστατεύουν το πολιτικό σύστημα από παράνομα λογισμικά, όχι να καλύπτουν τη χρήση τους. Στις δημοκρατίες, καμία κρατική υπηρεσία δεν μπορεί να λειτουργεί σε απόλυτο σκοτάδι. Το απόρρητο πρέπει να σταματάει εκεί που ξεκινάει η ανάγκη για διαφάνεια και λογοδοσία».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, δεν μπορεί να γίνει ανεκτή μια νέα κανονικότητα, όπου οι παρακολουθήσεις πολιτικών, κομμάτων, δημοσιογράφων, δικαστών, αλλά και κάθε απλού πολίτη, θεωρούνται εκ των προτέρων νόμιμες. «Αυτό ακριβώς είναι ο «μεγάλος αδελφός» είπε, «η αίρεση της ιδιωτικότητας και των ατομικών δικαιωμάτων στο όνομα μίας αόριστης και απόρρητης εθνικής ανάγκης».
Ο ίδιος επεσήμανε, πως στις δύσκολες στιγμές που περνάει η Ευρώπη, «αυταρχικοί ηγέτες υπονομεύουν ευθέως το κοινό μας μέλλον και τη φιλελεύθερη δημοκρατία, και κάποιοι δυστυχώς, ενώ τους καταδικάζουν, μιμούνται πρακτικές τους, όπως ο έλεγχος των μέσων ενημέρωσης, η παγίδευση των πολιτικών αντιπάλων και η εργαλειοποίηση της δικαιοσύνης, που δεν έχουν θέση στην Ευρωπαϊκή Eνωση. Αυτό δεν είναι ευρωπαϊκός τρόπος ζωής. Αυτό δεν είναι κράτος δικαίου».
Ο κ. Ανδρουλάκης υπογράμμισε ότι χρειάζεται ένα θεσμικό πλαίσιο το οποίο θα θωρακίζει τους Ευρωπαίους πολίτες, τόσο από τις αυθαιρεσίες των κυβερνήσεων, όσο και από ολιγάρχες που μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτά τα κακόβουλα λογισμικά, ενισχύοντας περαιτέρω τη δύναμή τους. Κάλεσε δε, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και όλους τους ευρωβουλευτές να είναι πρωτοπόροι σε αυτό τον νέο αγώνα για τα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου.
