Οι προκλήσεις της στεγαστικής πολιτικής, η προσιτή κατοικία και ο ευρύτερος κοινωνικός αντίκτυπος του ζητήματος της στέγης αποτέλεσαν το θέμα μιας ιδιαίτερα ενδιαφέρουσας συζήτησης.
O Κωνσταντίνος Γλούμης-Ατσαλάκης, Γενικός Γραμματέας Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής στο Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, ανέπτυξε τους κεντρικούς κυβερνητικούς άξονες της πολιτικής για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης.
«Η Ελλάδα έχει να αντιμετωπίσει μια σειρά από προκλήσεις σε αυτό το θέμα, δημογραφικές, οικονομικές, δυσκολίες που σχετίζονται με τη γεωγραφία της ή με τις αλλαγές στον τρόπο ζωής», ανέφερε και πρόσθεσε πως «η ελληνική κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε πάνω από 40 παρεμβάσεις στο συγκεκριμένο θέμα που ποικίλλουν από οικονομικά κίνητρα για την αγορά κατοικίας έως συνεργασίες του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα για την αύξηση του οικιστικού αποθέματος».
Αναφέρθηκε στα προγράμματα “Σπίτι Μου 1” και “Σπίτι Μου 2” όπως και στο πρόγραμμα Κοινωνικής Αντιπαροχής που προτρέπει τους επιχειρηματίες του real estate να δραστηριοποιηθούν στον τομέα της κοινωνικής κατοικίας. «Επιπλέον μέσω πιλοτικού προγράμματος και μέσω των Δήμων Αθήνας και Θεσσαλονίκης, δίνουμε χρήματα σε ιδιοκτήτες ώστε να ανακαινίσουν κατοικίες και να στεγαστούν εκεί ευάλωτες οικογένειες. Είναι ένα πρόγραμμα μικρό σε μέγεθος, αλλά σημαντικό, καθώς για πρώτη φορά η κυβέρνηση συνεργάζεται σε αυτό το θέμα με τους δήμους που έχουν να παίξουν σημαντικό ρόλο στο στεγαστικό ζήτημα».
Τέλος, σχολίασε ότι σημαντική είναι και η ρύθμιση της αγοράς και διαχείρισης ακινήτων, ενώ αναφέρθηκε και στις πρόσφατες παρεμβάσεις για τη βραχυχρόνια μίσθωση και την Golden Visa. «Η κοινωνική και προσιτή κατοικία είναι κυβερνητική στρατηγική, όχι μόνο για λόγους άμεσης λύσης του στεγαστικού ζητήματος, αλλά και για λόγους κοινωνικής συνοχής και αστικής ανάπτυξης».
Στη συνέχεια, τον λόγο πήρε ο Ηλίας Νικολαΐδης, Διευθυντής Περιεχομένου, διαΝΕΟσις. Ανέφερε πως τα ελληνικά νοικοκυριά αντιμετωπίζουν πολύ υψηλές στα ενοίκια, πάνω από το 40% των εισοδημάτων δίδεται εκεί, πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη, και συνέχισε: «Αυτό που διαφοροποιεί την Ελλάδα είναι η οικονομική κρίση που έριξε τα εισοδήματα. Την ίδια περίοδο οι τιμές των ακινήτων έπεσαν και αυτό προκάλεσε μεγαλύτερη ζήτηση τους από το εξωτερικό, για λόγους που δεν σχετίζονται μόνο με τον τουρισμό. Έτσι, η ανισορροπία μεγάλωσε».
Σύμφωνα με τον κ. Νικολαΐδη, μια άλλη κληρονομία της κρίσης είναι πως καταργήθηκαν και οι φορείς στεγαστικής πολιτικής όπως ο ΟΕΚ, το 2012. «Έως πρόσφατα δεν υπήρχε στη δημόσια συζήτηση το θέμα της στέγασης και της κοινωνικής κατοικίας».
Ο Robert Kingsmill, Συνιδρυτής & Πρόεδρος, Μη Εκτελεστικό Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου – Πρόεδρος, Επιτροπή Επενδύσεων Ομίλου, Raven Housing Trust, Resolute Group παρατήρησε πως στο Ηνωμένο Βασίλειο «έχουμε πάνω από 150 χρόνια εμπειρίας στις πολιτικές για προσιτή κατοικία και όμως το θέμα ήταν κυρίαρχο ακόμα και στις τελευταίες εκλογές, δείγμα της πολυπλοκότητας του. Για μένα η κατοικία δεν είναι μόνο θέμα real estate αλλά και οικονομικό και φορολογικό. Αλλά και πολεοδομικό που σχετίζεται με τον αστικό σχεδιασμό», είπε.
Με βάση τη βρετανική εμπειρία ο κ. Kingsmill αναφέρθηκε σε διάφορες πολιτικές που μπορούν να εφαρμοστούν για την αντιμετώπιση του ζητήματος, όπως η παροχή φορολογικών κινήτρων σε developers που δραστηριοποιούνται σε υποβαθμισμένες περιοχές.
Ο Χρυσόστομος Καβουνίδης, Διευθύνων Σύμβουλος και Εταίρος του Boston Consulting Group, σχολίασε πως το 35% των ελληνικών νοικοκυριών έχουν πρόβλημα να αντιμετωπίσουν το κόστος στέγασης. Αναφερόμενος στα προγράμματα κοινωνικής και προσιτής στέγης είπε πως τα κριτήρια επιλεξιμότητας διαφοροποιούνται ανάλογα με τον στόχο που θέλουν να πετύχουν. «Άλλα κριτήρια θα μπουν για ένα νεαρό ζευγάρι άλλο για μία οικογένεια που δυσκολεύεται με το ενοίκιο». Επεσήμανε πως στην Ελλάδα υπάρχουν 500.000 άδεια ή αναξιοποίητα ακίνητα και αυτό δημιουργεί και ευκαιρίες για οικονομική δραστηριότητα. «Ένα εξαιρετικό παράδειγμα σε αυτό τον τομέα είναι η Ισπανία», είπε.
Τη συζήτηση συντόνισε ο Νικόλαος Έξαρχος, Επικεφαλής Ανάπτυξης Επιχειρήσεων, Resolute Cepal Ελλάδας, Εταίρος, Resolute Group.
