Στα κίνητρα που θεσπίζει η κυβέρνηση στην προσπάθειά της να καταπολεμήσει την φοροδιαφυγή και το μαύρο χρήμα μέσω της προώθησης των ηλεκτρονικών πληρωμών και του πλαστικού χρήματος, αναφέρεται ρεπορτάζ της ολλανδικής εφημερίδας Financieele Dagblad, υπό τον τίτλο «Οι Ελληνες καλούνται να πληρώνουν συχνότερα με κάρτες».
Συγκεκριμένα, η εφημερίδα συνομιλεί με την υφυπουργό Οικονομικών, Κατερίνα Παπανάτσιου, η οποία εμφανίζεται συγκρατημένα αισιόδοξη για το νέο νομοθετικό πλαίσιο που θα υποχρεώνει μισθωτούς, αγρότες, ελεύθερους επαγγελματίες και συνταξιούχους να χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά μέσα για τις συναλλαγές τους προκειμένου να τύχουν φοροαπαλλαγών. Οπως ειδικότερα σημειώνει, «δεν διαθέτουμε προς το παρόν συγκεκριμένα στοιχεία, αλλά τα πρώτα σημάδια είναι θετικά και αυξάνονται τα έσοδα από τον ΦΠΑ. Για να έχουμε όμως μια πληρέστερη εικόνα πρέπει να περιμένουμε μέχρι το καλοκαίρι».
Η εφημερίδα παρατηρεί ότι πρόκειται για μια ακόμα προσπάθεια της ελληνικής πολιτείας να αντιμετωπίσει την ιδιαίτερα διαδεδομένη στην Ελλάδα πρακτική του «μαύρου χρήματος» και την εκτεταμένη παραοικονομία, η οποία αντιστοιχεί περίπου στο 25% του ΑΕΠ. Παρά τις συνεχείς προσπάθειες, έχει σταθεί αδύνατο να τεθεί ένας φραγμός στην φοροδιαφυγή στην οποία επιδίδονται ολόκληρες επαγγελματικές ομάδες, όπως οι δικηγόροι, οι γιατροί και οι μηχανικοί που αποφεύγουν συστηματικά να δηλώνουν τα πραγματικά εισοδήματά τους. «Από τα τέλη Ιουνίου πρέπει όλα τα μαγαζιά, αλλά και κάθε γιατρός ή δικηγόρος, λογιστής ή κουρέας, να είναι εφοδιασμένος με τα ειδικά μηχανήματα για ηλεκτρονικές πληρωμές», αναφέρει η Κ. Παπανάτσιου.
Επισημαίνεται πάντως πως υπάρχουν μεγάλες αντιδράσεις για την χρήση των μηχανημάτων ηλεκτρονικών πληρωμών από τις μικρές επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες οι οποίοι επικαλούνται τις υψηλές προμήθειες των τραπεζών, καθώς επίσης και τα εξίσου υψηλά έξοδα αγοράς και συντήρησης των μηχανημάτων. Από την πλευρά της η υφυπουργός αναγνωρίζει το πρόβλημα, εντούτοις σημειώνει ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να εξαναγκάσει τις τράπεζες να μειώσουν την προμήθειά τους. Ωστόσο ευελπιστεί πως με τον εντεινόμενο ανταγωνισμό και την επέκταση της πελατείας, οι τιμές θα μειωθούν. Δεν παραλείπει επίσης να τονίσει ότι ολόκληρες επαγγελματικές ομάδες, όπως οι ιδιοκτήτες περιπτέρων, δεν θα υποχρεωθούν να δέχονται ηλεκτρονικές πληρωμές επειδή το περιθώριο κέρδους που έχουν είναι πολύ μικρό.
Αναφορικά με την αποτελεσματικότητα των μέτρων επικρατεί πάντως μεγάλος προβληματισμός, προσθέτει η εφημερίδα. Το κρίσιμο ερώτημα είναι κατά πόσον θα καταστεί δυνατό να μπει ένα τέλος στη μεγάλη φοροδιαφυγή. Για παράδειγμα, είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια οι γιατροί ‘κόβουν’ συχνότερα αποδείξεις, ωστόσο πολύ μικρότερης αξίας από την πραγματική. Στις περισσότερες συναλλαγές, είτε πρόκειται για μεσίτες είτε για εργολάβους κηδειών, τα μισά τουλάχιστον χρήματα εξακολουθούν να καταβάλλονται «κάτω από το τραπέζι». Και τούτο διότι οι πελάτες εξοικονομούν με τον τρόπο αυτό εκατοντάδες ευρώ, με αποτέλεσμα να συναινούν σε παρόμοιες «ανίερες» συναλλαγές. Είναι αυτονόητο ότι η πρακτική αυτή συνεχίζεται ακόμα και μετά την καθιέρωση των ηλεκτρονικών πληρωμών, με μόνη διαφορά ότι το κομμάτι του ποσού που αναγραφόταν στις αποδείξεις, τώρα καταβάλλεται ηλεκτρονικά, συμπληρώνει η εφημερίδα.
Σημειώνεται επίσης πως σύμφωνα με πολλούς Ελληνες, τα μέτρα αυτά δεν θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την φοροδιαφυγή, καθώς για πολλούς επαγγελματίες η πρακτική αυτή αποτελεί ουσιαστικά «ζήτημα επιβίωσης». Οπως ειδικότερα υποστηρίζουν, η υπέρμετρη φορολόγηση δεν αφήνει πολλά περιθώρια «νομοταγούς συμπεριφοράς» σε πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες παλεύουν να ορθοποδήσουν εν μέσω κρίσης. Με την κυκλοφορία του μαύρου χρήματος, καταφέρνουν να επιβιώσουν πολλοί επαγγελματίες, προσθέτει η εφημερίδα.
Συνοψίζοντας, η εφημερίδα παρατηρεί ότι με αυτά και με αυτά, τα τελευταία χρόνια συντελέστηκαν «τεκτονικές αλλαγές» σε ό,τι αφορά την συμπεριφορά και τους τρόπους πληρωμής των Ελλήνων καταναλωτών. Επισημαίνεται ειδικότερα πως από τότε που επιβλήθηκαν οι κεφαλαιακοί έλεγχοι το 2015, οι Ελληνες διαθέτουν ένα περιορισμένο ποσό μετρητών κάθε εβδομάδα και με τον τρόπο αυτό αναγκάζονται για τις δοσοληψίες τους να καταφύγουν στις πληρωμές μέσω καρτών ή τις ηλεκτρονικές πληρωμές. Με τον τρόπο αυτό αυξάνονται και τα φορολογικά έσοδα, καταλήγει η εφημερίδα.
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ
Financieele Dagblad: Οι Ελληνες καλούνται να πληρώνουν συχνότερα με κάρτες
