Στις 11 Οκτωβρίου η Ολομέλεια του ΣτΕ καλείται να κρίνει τη συνταγματικότητα των διατάξεων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ, Ν.4057/2012), οι οποίες εισάγουν μπόνους δόμησης (προσαυξήσεις Σ.Δ, πρόσθετο ύψος κ.α.) . Και η απόφαση αυτή θα είναι καθοριστική για το παρόν και το μέλλον του αστικού περιβάλλοντος των ήδη εξαιρετικά βεβαρημένων οικοδομικά πόλεων της χώρας μας εν καιρώ δε συνεχώς επιδεινούμενης κλιματικής κρίσης.
Η αμφισβήτηση των κατά τον ΝΟΚ “ευνοϊκών” επιπτώσεων στο περιβάλλον εκδηλώθηκε, όταν πολλοί Δήμοι, αρχικά Δήμοι προαστίων της Αθήνας (Αλίμου, Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, Χολαργού-Παπάγου και Κηφισιάς κ.α.), άρχισαν να συνειδητοποιούν, ότι όλο και με μεγαλύτερη συχνότητα γκρεμίζονταν μονώροφα και διώροφα σπίτια, σπίτια από εκείνα που διαμόρφωναν μια ανθρώπινη εικόνα στις γειτονιές των προαστίων, και ότι ξεριζώνονταν δέντρα και καταστρέφονταν κήποι για να χτιστούν ψηλά και ογκώδη κτίρια, που περιορίζουν το φως, τον ήλιο και τον αέρα των περιοίκων. Η ανταπόδοση του ΝΟΚ προς τους περιοίκους είναι το λεγόμενο φυτεμένο δώμα, που προφανώς δεν προσφέρει σε καμιά περίπτωση όσα ένας κήπος με ψηλά δέντρα.
Οπως ήταν αναμενόμενο, οι Δήμοι άρχισαν να διεκδικούν την μη εφαρμογή των μπόνους του ΝΟΚ και να ζητούν την τήρηση των όρων δόμησης των ειδικών Π.Δ/των, που ίσχυαν στις περιοχές αυτές. Αλλά και ο Δήμος Αθηναίων πήρε σχετική απόφαση του Δημοτικού του Συμβουλίου για τις οικοδομικές άδειες που εκδίδονται για οικόπεδα εντός των διοικητικών του ορίων.
Εχει προηγηθεί η απόφαση 705/2020 της Ολομέλειας του ΣτΕ, που αφορούσε τη γνωστή υπόθεση για το ύψος πολυώροφων κτιρίων-ξενοδοχείων στην περιοχή του Μακρυγιάννη και που εκδόθηκε μετά από αίτηση ακυρώσεως της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) και κατοίκων της περιοχής. Με την απόφαση αυτή το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο συνόψισε την μέχρι τότε νομολογία του για τα ύψη στην Αθήνα αλλά και σε άλλες περιοχές, όπου ίσχυαν ειδικά καθεστώτα δόμησης, κρίνοντας ότι τα εν λόγω ειδικά καθεστώτα επικρατούν των ρυθμίσεων του ΝΟΚ.
Η πλευρά του ΥΠΕΝ, πιεζόμενη από το ΤΕΕ και τους κατασκευαστές-μέλη του, επιχειρεί, με ανάθεση ειδικής μελέτης, να αξιολογήσει τις επιπτώσεις των μπόνους στο αστικό περιβάλλον και να προλάβει έτσι μια αρνητική γι’αυτό απόφαση του ΣτΕ.
Η ΕΛΛΕΤ, υπήρξε, όπως είναι γνωστό, από τους πρώτους φορείς που κινήθηκαν κατά των προσαυξήσεων των όρων δόμησης και της αλλοίωσης και επιδείνωσης του αστικού περιβάλλοντος και προσβλέπει στην απόφαση της Ολομέλειας για την οριστική επίλυση ενός πολύ σημαντικού περιβαλλοντικού προβλήματος στη Χώρα μας. Η στάθμιση συμφερόντων, που καλείται να αναλάβει η Ολομέλεια του ΣτΕ είναι μεταξύ των βραχυπρόθεσμων συμφερόντων των κατασκευαστών και εργολάβων και των άμεσων αλλά και μακροχρόνιων επιπτώσεων στη ζωή των πολιτών καθώς και των μακροπρόθεσμων συμφερόντων της χώρας.