“Eclipse” στην 7η Μπιενάλε της Αθήνας το φθινόπωρο

Η Μπιενάλε της Αθήνας προετοιμάζει για το φθινόπωρο την 7η διοργάνωσή της, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Ωνάση. Με τίτλο Eclipse (Έκλειψη) επιστρατεύει 100 καλλιτέχνες από τη Βόρεια και Νότια Αμερική, την Καραϊβική, την Αφρική και την Ευρώπη, να ανιχνεύσουν με εικαστικά μέσα το μεταίχμιο της εποχής μας, τη ρευστότητα των καιρών μας.
Από τις 25 Σεπτεμβρίου έως τις 29 Νοεμβρίου 2020, η Μπιενάλε, κατά τη συνήθεια της, θα ακτινιστεί σε διάφορα γνωστά και άγνωστα, ενεργά ή ανενεργά κτίρια της Αθήνας -δεν έχουν ακόμα ανακοινωθεί οι χώροι- εστιάζοντας, εφέτος, στον πολιτισμό της Μαύρης Ηπείρου με έργα καλλιτεχνών της αφρικανικής διασποράς όπως και άλλων καλλιτεχνικών φωνών που έχουν ιστορικά περιθωριοποιηθεί.
Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες, πολλοί από τους οποίους πρόκειται να εκθέσουν στην Ελλάδα για πρώτη φορά, θα ανακοινωθούν το καλοκαίρι του 2020.
«Η Μπιενάλε δεν είναι έκθεση, δεν είναι μόνο φορμαλιστικά έργα ή εγκαταστάσεις, επιδιώκει να προκαλέσει ερωτήματα που δεν καλύπτονται από άλλα φορμάτ. Να δούμε που βρισκόμαστε μέσα σε αυτή τη σκοτεινή μεταβατική περίοδο που διανύουμε. Η έκλειψη είναι εργαλείο γι αυτή την προσπάθεια» λέει ο Poka-Yio, ιδρυτικός διευθυντής της Μπιενάλε της Αθήνας, καλλιτεχνικός διευθυντής της, και υπεύθυνος Οπτικού Πολιτισμού του Ιδρύματος Ωνάση.
Στο ξεκίνημα της 15 χρόνια πριν, η Μπιενάλε, που διεξάγεται κάθε δύο χρόνια, «είχε σκοπό να βοηθήσει στο να τοποθετηθεί η Αθήνα στον διεθνή χάρτη της σύγχρονης τέχνης. Στη συνέχεια, προσπάθησε να δώσει μια ακτινογραφία της εποχής της και τώρα μπαίνει στην τρίτη φάση της, να βοηθήσει την αθηναϊκή σκηνή του πολιτισμού, ώστε να συνεισφέρει στον διεθνή διάλογο παρέχοντας την εναλλακτική οπτική μιας ανερχόμενης μητρόπολης».
Έως σήμερα, η Μπιενάλε της Αθήνας έχει φιλοξενήσει έργα από περισσότερους από 800 διεθνείς και εγχώριους καλλιτέχνες, 127 από τα οποία ήταν νέες παραγωγές ή και πρεμιέρες, ενώ στις έξι έως τώρα διοργανώσεις της έχει υποδεχθεί περίπου 315.000 επισκέπτες.
«Με το βλέμμα στραμμένο στο παρόν και το μέλλον, το Ίδρυμα Ωνάση και η Μπιενάλε της Αθήνας συνομιλούν με την εποχή και λειτουργούν βάσει της στιγμής και της κατάστασης» λέει η διευθύντρια πολιτισμού του Ιδρύματος Ωνάση Αφροδίτη Παναγιωτάκου. «Θέλουμε να είμαστε η συγκολλητική ουσία ανάμεσα σε ανθρώπους και ιδέες, να εγείρουμε συζητήσεις για τα μεγάλα θέματα των καιρών μας. Έκλειψη, λοιπόν, για να ξαναβγούμε στο φως, με ισχυρό κοινωνικό και πολιτικό αποτύπωμα, εδώ που συμβαίνει η ζωή, εδώ στην Αθήνα».
Στην επιμελητική ομάδα βρίσκεται ο Larry Ossei-Mensah και η κολεκτίβα των Omsk Social Club που εδρεύει στο Βερολίνο.
Για τον Γκανεζο-Αμερικανό Larry Ossei-Mensah είναι μια ευκαιρία μέσα από τις διαφορετικές θεματικές της 7ης Μπιενάλε Αθήνας, η οποία θα κινηθεί από την τέχνη, τις περφόρμανς, ως τη μουσική, ακόμα και τη γαστρονομία, να καταλάβουμε την ανθρώπινη φυλή. «Ευκαιρία να φωτιστεί η διαφορετικότητα. Να μιλήσουμε μέσα από το «Μαύρο Πρίσμα» κυριολεκτώντας στον τρόπο σκέψης και λειτουργίας του αφρικανικού πολιτισμού και εννοιολογικά μιλώντας για τις οντότητες που μπαίνουν στο περιθώριο, όπως οι LGBTQ, queer κ.α..». Για το τι σημαίνει να είσαι Έλληνας, ιθαγένεια, πολυπολιτισμική ταυτότητα, να αναδειχθεί η άγνωστη αφρικανική κοινότητα της Ελλάδας».
Για την Penny Rafferty από τους Omsk Social Club «στην εποχή μας έχουμε επωμιστεί πολλά βάρη ακόμα και ο κοροναϊός των ημερών μας, δεν είναι μόνο ασθένεια, είναι τραύμα παγκοσμιοποιημένο. Κουβαλάμε τραύματα, όχι μόνο του παρόντος, αλλά και ιστορικά τραύματα ανθρώπων και τόπων από το παρελθόν, τα οποία μπορεί να μην έχουμε βιώσει, αλλά τα φέρουμε από τις προηγούμενες γενιές. Σκοπός μας είναι να διαμορφώσουμε μια έκθεση που να περιστρέφεται γύρω από την ανάκτηση της ζωής και το πώς αντιλαμβανόμαστε συλλογικά μια νέα δυνατότητα εμπειρίας η οποία να μην αφορά μόνο την καλλιτεχνική μας πρακτική, αλλά να εκκινεί από τα αισθαντικά σώματά μας».
H 7η Μπιενάλε της Αθήνας υλοποιείται με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο του Ε.Π. «Αττική» του ΕΣΠΑ 2014-2020, τελεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Onassis Culture.
Νατάσσα Δομνάκη