Στα «Ελληνικά Χρονικά», το 1824, αναφέρεται η ύπαρξη Στρατιωτικής Μουσικής στην κηδεία του ρομαντικού ποιητή και κορυφαίου φιλέλληνα λόρδου Βύρωνα. Οι πρώτες προσπάθειες οργάνωσης Στρατιωτικής Μουσικής έγιναν στον ελλαδικό χώρο από τον Βαυαρό ανθυπολοχαγό Ερνέστο Βικελίνο Μάγγελ, ο οποίος αργότερα βαπτίστηκε χριστιανός, παίρνοντας το όνομα Μιχαήλ. Το 1825 συγκροτήθηκε στο Ναύπλιο, από τον Γάλλο συνταγματάρχη Κάρολο Φαβιέρο, στις τάξεις του νεοσύστατου Στρατού, η πρώτη Στρατιωτική Μπάντα, με πρώτο αρχιμουσικό τον Μιχαήλ Μάγγελ.
«200 χρόνια Στρατιωτική Μουσική» είναι το θέμα έκθεσης που αποτελεί συνένωση των συλλογών του τέως διευθυντή του Στρατιωτικού Μουσείου Βαλκανικών Πολέμων, Λεόντιου Μικρόπουλου και του τέως διευθυντή του Μουσικού Σώματος ΓΕΣ, Αθανάσιου Μανιάτη και διοργανώνεται στη Θεσσαλονίκη.
«Η έκθεση εστιάζει στη Στρατιωτική Μουσική, ένα Σώμα του Στρατού, το έργο και η βοήθεια του οποίου συνέβαλαν στη διατήρηση της εθνικής ταυτότητας και στην ανύψωση του ηθικού του στρατού και των τοπικών κοινωνιών, κατά τη διάρκεια της μακροχρόνιας ιστορίας του έθνους», τόνισε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο συντελεστής της Αθανάσιος Μανιάτης, εργασίες του οποίου έχουν παρουσιαστεί στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο και στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
«Η Στρατιωτική Μουσική ήταν παρούσα σε όλες τις στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια των πολέμων», επισήμανε και πρόσθεσε ότι με τον συνταγματάρχη Κάρολο Φαβιέρο, η πρώτη Στρατιωτική Μπάντα συμμετείχε και σε πολεμικά γεγονότα, όπως στη Μάχη του Χαϊδαρίου και στις επιχειρήσεις Καρύστου και Χίου.
Κειμήλια, μουσικά όργανα, παρτιτούρες χωρισμένες σε δύο μέρη- Βαλκανικοί Πόλεμοι, Α’ Παγκόσμιος και Μεσοπόλεμος, Πόλεμος του ’40 και Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, φωτογραφίες, ντοκουμέντα, καρτ ποστάλ, αφίσες, προγράμματα συναυλιών, στολές εποχής και αντίγραφα στολών εποχής, συνθέτουν την έκθεση, όπως ανέφερε ο τέως διευθυντής του Μουσικού Σώματος ΓΕΣ, ο οποίος ασχολείται συστηματικά με την έρευνα, συλλογή και διάσωση τεκμηρίων που αφορούν την ιστορία και εξέλιξη της Στρατιωτικής Μουσικής του Στρατού Ξηράς.
Μεταξύ άλλων παρουσιάζονται παρτιτούρες που αφορούν τον Μανώλη Καλομοίρη, διεθνούς φήμης και ακτινοβολίας εθνικό συνθέτη και αργότερα μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, ο οποίος από το 1917 έως το 1937 ήταν Γενικός Επιθεωρητής των Στρατιωτικών Μουσικών και προγράμματα συναυλιών που πραγματοποίησε κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, στη Θεσσαλονίκη.
Τα εμβατήρια ήταν τρόπος ψυχαγωγίας, μέσο που αναπτέρωνε την ψυχή των Ελλήνων, ανέφερε ο συντελεστής της έκθεσης, διευκρινίζοντας ότι επιλέχθηκαν να παρουσιαστούν 32 παρτιτούρες στρατιωτικών μουσικών συνθέσεων, όπως το «Ευζωνάκι» για τους Βαλκανικούς Πολέμους, το οποίο έγινε γνωστό, όταν παιζόταν στα «Παναθήναια» από την Κοτοπούλη για 120 παραστάσεις και «Πίνδος» αφιερωμένο στον ήρωα της Πίνδου, συνταγματάρχη Δαβάκη σε στίχους του ταγματάρχη Πεζικού Κ.Β. Γκικόπουλου και μουσική του λοχαγού μουσικού Ελευθέριου Μαυρομμάτη.
Ιδιαίτερη ενότητα της έκθεσης είναι οι δίσκοι γραμμοφώνου από το 1912 έως το 1952, κάποιοι από τους οποίους ηχογραφήθηκαν με περιφερόμενα συνεργεία. Η ηχογράφηση έγινε στην Ελλάδα και η κοπή των δίσκων έγινε στην Αμερική με Columbia σειρά Ε.
Τα εκθέματα προέρχονται από τις ιδιωτικές συλλογές του Λεόντιου Μικρόπουλου, ανχη (ΜΣ) ε.α και Αθανάσιου Μανιάτη ανχη (ΜΣ) ε.α και από έρευνα σε Μουσεία και Βιβλιοθήκες.
Η έκθεση, η οποία εγκαινιάζεται σήμερα στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής του δήμου Θεσσαλονίκης, θα διαρκέσει μέχρι τις 12 Ιανουαρίου 2022 και θα είναι ανοικτή καθημερινά από τις 9.00 το πρωί μέχρι τις 8.00 το βράδυ με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.
Κ. Γιαννίκη
ΦΩΤΟ ΑΠΕ-ΜΠΕ
