Το ξεκάθαρο και αποφασιστικό μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να ανεχθεί τετελεσμένα όσον αφορά την κυριαρχία της και τα κυριαρχικά της δικαιώματα, έστειλε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας μετά τη συνάντηση με την ομόλογό του από τη Βουλγαρία, Εκατερίνα Ζαχάριεβα. «Μόνο ο πλήρης σεβασμός της διεθνούς νομιμότητας και των κανόνων καλής γειτονίας μπορούν να εγγυηθούν τη σταθερότητα στην περιοχή. Η Ελλάδα έχει επανειλημμένως τονίσει ότι θα εργάζεται προς την κατεύθυνση αυτή, προς την εφαρμογή των κανόνων του διεθνούς δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας» διαμήνυσε περαιτέρω ο υπουργός Εξωτερικών.
Ο κ. Δένδιας, όπως είπε, ενημέρωσε την κ. Ζαχάριεβα για τη συνεχιζόμενη τουρκική παραβατικότητα στην περιοχή, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, για τη συμπεριφορά της Τουρκίας που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ παντού στην περιφέρειά της, στην Κύπρο, στη Συρία, στο Ιράκ, ακόμη και στη Λιβύη.
Παρά τα σαφή μηνύματα της ΕΕ και της διεθνούς κοινότητας, η Τουρκία επιμένει σε παράνομες συμπεριφορές που υπονομεύουν την ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή, υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών.
Ιδιαίτερη αναφορά έκαναν και οι δύο υπουργοί Εξωτερικών στη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, με τον κ. Δένδια να κάνει λόγο για «ιστορικό ατόπημα της τουρκικής ηγεσίας» να αλλοιώσει το καθεστώς ενός εμβληματικού μνημείου της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Σε αυτό το θέμα, η Ελλάδα και η Βουλγαρία έχουν ταυτόσημες απόψεις, παρατήρησε ο υπουργός Εξωτερικών και προσέθεσε πως το ζήτημα της Αγίας Σοφίας είναι μια λάθος αντίληψη της Τουρκίας για τον τρόπο που χειρίζεται τα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς στο έδαφός της. Περαιτέρω, υπογράμμισε την αποφασιστικότητα της Ελλάδας να εργάζεται ώστε η παγκόσμια κοινότητα να παραμένει ευαισθητοποιημένη στο μεγάλο αυτό ζήτημα: Το ζήτημα μιας ασέβειας οικουμενικών διαστάσεων απέναντι στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά, αποσαφήνισε.
Κατά τη διάρκεια της κατ’ ιδίας συνάντησής τους, αρχικά, και των διευρυμένων επαφών, στη συνέχεια, οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Βουλγαρίας ξετύλιξαν το πλέγμα της διμερούς συνεργασίας, με την ευκαιρία των 140 χρόνων διπλωματικών σχέσεων που οι δύο χώρες γιορτάζουν φέτος. Ο κ. Δένδιας χαρακτήρισε τις διμερείς σχέσεις εξαιρετικές σε όλους τους τομείς και έκανε λόγο για σχέσεις γειτόνων, εταίρων και συμμάχων, που βασίζονται σε στέρεους δεσμούς που έχουν σφυρηλατηθεί στη βάση της αποδοχής των ευρωπαϊκών αξιών και της αποδοχής του διεθνούς δικαίου.
Εν συνεχεία οι δύο υπουργοί προχώρησαν σε μια αποτίμηση της πορείας των όσων συμφώνησαν οι δύο χώρες τον Φεβρουάριο στην Αλεξανδρούπολη, στο 4ο Συμβούλιο Συνεργασίας, παρουσία των δύο πρωθυπουργών, του κ. Μητσοτάκη και του κ. Μπορίσοφ. «Έχει δοθεί πλέον δοθεί η απαραίτητη θεσμική ώθηση στη διμερή συνεργασία σε όλους τους τομείς, στην ενέργεια, στην οικονομία, στις υποδομές, στην παιδεία, στον πολιτισμό, στην πολιτική προστασία, τη διασυνοριακή και αστυνομική συνεργασία» επισήμανε χαρακτηριστικά ο κ. Δένδιας.
Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών κατέστησε σαφές ότι Ελλάδα και Βουλγαρία είναι παράγοντες της σταθερότητας και της ανάπτυξης στην περιοχή μας. Ειδικότερα, ανέφερε ότι οι δύο χώρες είναι αρωγοί στην πορεία των βαλκανικών γειτόνων μας προς την ΕΕ, πάντοτε υπό όρους τήρησης της αιρεσιμότητας. Η ένταξη αυτών των χωρών στην ΕΕ αποτελεί για την Ελλάδα και τη Βουλγαρία στρατηγική επιλογή, που οδηγεί σε σταθερά Βαλκάνια.
Εξάλλου, οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας και της Βουλγαρίας αναφέρθηκαν στο Φόρουμ της Θεσσαλονίκης και εξέφρασαν την πρόθεσή τους να συγκαλέσουν κι άλλη συνάντηση που θα σχετίζεται με την πορεία των βαλκανικών χωρών προς την ΕΕ.
Εκτός από τις διμερείς σχέσεις και τη συνεργασία τους στα Βαλκάνια, οι δύο υπουργοί Εξωτερικών συζήτησαν και για θέματα της ΕΕ μετά την πρόσφατη απόφαση για το Ταμείο Ανάκαμψης και το πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, καθώς και για την πανδημία και τον αντίκτυπο που έχει στην κοινωνία, στην οικονομία και στις προσπάθειες των δύο χωρών για την επιστροφή στην ομαλότητα.
Όσον αφορά τον κορονοϊό, ο κ. Δένδιας είπε πως αισιοδοξεί πως τα υγειονομικά πρωτόκολλα που έχουν τεθεί σε εφαρμογή θα συμβάλλουν με ασφάλεια στην πλήρη αποκατάσταση της διασυνοριακής επικοινωνίας. Υπό αυτό το πρίσμα, η κ. Ζαχάριεβα έθεσε τόσο στον πρωθυπουργό, με τον οποίο συναντήθηκε νωρίτερα, όσο και στον κ. Δένδια την ανάγκη για το άνοιγμα ενός δεύτερου σημείου μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας στα βόρεια σύνορα. Όπως ανέφερε ο κ. Δένδιας, ο πρωθυπουργός υποσχέθηκε στην κ. Ζαχάριεβα ότι θα ασχοληθεί ειδικά και θα εξετάσει αυτό το ζήτημα, να ανοίξει δηλαδή το σημείο διέλευσης στη Νυμφαία.
Ακόμα, ο κ. Δένδιας και η κ. Ζαχάριεβα συζήτησαν το μεταναστευτικό. «Ελλάδα και Βουλγαρία είμαστε χώρες πρώτης γραμμής, είμαστε προστάτες των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ» επισήμανε ο κ. Δένδιας.
Εκ. Ζαχάριεβα: «Πλήρης αλληλεγγύη σε Ελλάδα και Κύπρο – Βαθιά θλίψη για την Αγία Σοφία»
Την πλήρη αλληλεγγύη της Βουλγαρίας στην Ελλάδα και στην Κύπρο όσον αφορά την κλιμάκωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο, εξέφρασε η υπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας Εκατερίνα Ζαχάριεβα και έστειλε το μήνυμα ότι τα κυρίαρχα δικαιώματα όλων των κρατών-μελών της ΕΕ πρέπει να τηρούνται, καθώς και οι κανόνες της διεθνούς νομιμότητας. Η κλιμάκωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο εγκυμονεί κινδύνους όχι μόνο για την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά και για την περιοχή και όλη την ΕΕ, προειδοποίησε η υπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας και εξέφρασε την ελπίδα να υπάρξει αποκλιμάκωση της έντασης. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, είπε πως «έχουμε συμφέρον να κρατήσουμε την Τουρκία συνεπή στις διεθνείς υποχρεώσεις της και στον σεβασμό του διεθνούς δικαίου». Δυστυχώς, παρατήρησε, «έχουμε τέτοιες αφορμές για το αντίθετο».
Παράλληλα, η υπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας εξέφρασε τη βαθύτατη θλίψη της για την αλλαγή του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας, υπογραμμίζοντας πως πρόκειται για ένα μνημείο τεράστιου ιστορικού συμβολισμού, το οποίο μαρτυρά τον διάλογο διαφορετικών πολιτισμών και θρησκειών. Εξίσου διαμήνυσε πως «επιμένουμε να διαφυλαχθεί η οικουμενική, ιστορική αξία του μνημείου αυτού, ως μέρος της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO».
Ξεκινώντας τη δήλωσή της, η Εκατερίνα Ζαχάριεβα επισήμανε πως η σημερινή επίσκεψή της στην Αθήνα είναι η πρώτη της στην περιοχή μετά την επανεκκίνηση των ταξιδιών μετά από το πρώτο κύμα του κορονοϊού και ότι η επίσκεψη αυτή συμπίπτει με τα 140 χρόνια διπλωματικών σχέσεων. Όσα έχουν επιτύχει η Ελλάδα και η Βουλγαρία ως στρατηγικοί εταίροι μπορούν να αποτελέσουν παράδειγμα -όχι μόνο για την περιοχή αλλά και για όλο τον κόσμο- πως, όταν υπάρχει αμοιβαία εμπιστοσύνη και βούληση μπορούν να ξεπεραστούν οι συσσωρευμένες ιστορικές αντιθέσεις, σημείωσε η κ. Ζαχάριεβα.
Εστιάζοντας με τη σειρά της στις διμερείς σχέσεις, η κ. Ζαχάριεβα είπε πως η Ελλάδα είναι από τους πιο σημαντικούς εταίρους της Βουλγαρίας και σημείωσε πως τις δύο χώρες συνδέουν όχι μόνο τα κοινά έργα υποδομής και η ενέργεια, αλλά και οι επιχειρηματικές και εμπορικές σχέσεις. Η Ελλάδα είναι σημαντικός εμπορικός εταίρος της Βουλγαρίας, τόνισε χαρακτηριστικά. Εν συνεχεία έδωσε έμφαση στην κατασκευή του Διασυνδετήριου Αγωγού (IGB), εκφράζοντας την αποφασιστικότητα της Βουλγαρίας να τηρήσει την προθεσμία για την αποπεράτωσή του.
Αναφερόμενη, τέλος, στην κατάσταση με τον κορονοϊό στη Βουλγαρία, διαβεβαίωσε πως είναι υπό έλεγχο.
Δημήτρης Μάνωλης
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΠΕ-ΜΠΕ