Οι καλύτερες επανεκδόσεις του καλοκαιριού
Όπου κι αν βρίσκονται τα θερινά σινεμά αποτελούν σημείο συνάντησης και σταθμός ενός ιδιότυπου δροσερού ταξιδιού μακριά από την καθημερινότητα, αν και τις περισσότερες φορές βρίσκονται στην καρδιά της πόλης, λίγα μέτρα από την αχνιστή άσφαλτο, τις γκρίζες πολυκατοικίες, το βουητό της αέναης μετακίνησης.
Για μια ακόμη φορά τα γραφεία διανομής και οι ιδιοκτήτες των θερινών σινεμά έχουν προγραμματίσει μία σειρά από επανεκδόσεις για να μας θυμίσουν τις καλύτερες στιγμές του παγκόσμιου κινηματογράφου, να γνωρίσουν οι νεότεροι σπουδαίους δημιουργούς και πρωταγωνιστές του παρελθόντος.
Μπορεί εδώ και περίπου 30 χρόνια, να έχουν περιοριστεί οι επανεκδόσεις παλαιών ταινιών, να έχουν σχεδόν εξαφανιστεί οι μαγικές νύχτες που προσέφεραν τα κλασικά γουέστερν (Τζον Φορντ, Άντονι Μαν, Σαμ Πέκινπα κλπ), οι κωμωδίες αλά ιταλικά (Μονιτσέλι, Ρίζι κλπ), αφιερώματα σε σκηνοθέτες, από Αϊζενστάιν και Ταρκόφσκι μέχρι Κουροσάβα και Ντέιβιντ Λιν, αξέχαστες περιπέτειες καταξιωμένων σκηνοθετών με λαμπερούς σταρ, αθάνατα ρομάντζα, φιλμ νουάρ ή πολιτικά δράματα, αλλά πάντα οι επανεκδόσεις έχουν τη χάρη τους και δίνουν πολλές φορές μία ανάσα στους γνήσιους σινεφίλ και μία οικονομική τόνωση στους δοκιμαζόμενους πολλές φορές ιδιοκτήτες των σινεμά.
Έτσι, ενόψει του καλοκαιριού, επιλέξαμε τις δέκα καλύτερες επανεκδόσεις, που αναμένεται να προσελκύσουν τους κινηματογραφόφιλους, αλλά και που αξίζει να ανακαλύψουν οι νεότεροι, για να μπουν βαθύτερα στην κινηματογραφική μαγεία, να κάνουν συγκρίσεις με τη σημερινή εποχή, να αρχίσουν να κρατάνε αποστάσεις από την εκτεταμένη μετριότητα, που προβάλλεται ως κάτι σπουδαίο.
Σκοτεινοί Δολοφόνοι
(“Sweet Smell of Success”) Αριστουργηματικό δράμα, που δένει δεξιοτεχνικά με το φιλμ νουάρ, γυρισμένο το 1957 από τον Αλεξάντερ Μακέντρικ, με τον Τόνι Κέρτις και τον Μπαρτ Λάνκαστερ, του οποίου η εταιρεία ανέλαβε και την παραγωγή. Θαυμάσιο σενάριο, βασισμένο σε διήγημα του Έρνεστ Λέμαν, που σκιαγραφεί αριστοτεχνικά τους δυο βασικούς χαρακτήρες και τα παρασκήνια στο χώρο του θεάματος και της δημοσιογραφίας. Ο Λάνκαστερ είναι ο πανίσχυρος Νεοϋορκέζος αρθρογράφος που χειραγωγεί την κοινή γνώμη και κάνει ότι μπορεί για να μην παντρευτεί η αδελφή του έναν μουσικό της τζαζ, ενώ ο Κέρτις είναι ένας νεαρός φιλόδοξος ατζέντης, ένας αριβίστας που θέλει να καταξιωθεί με κάθε κόστος στο θεατρικό χώρο. Πανέμορφη ταινία, η οποία δεν άρεσε αρχικά στο κοινό της εποχής, λόγω της απαισιοδοξίας της και των δυο αρνητικών πρωταγωνιστικών χαρακτήρων και κυρίως του Τόνι Κέρτις, που για πρώτη φορά έδειξε ότι μπορεί να συνταράξει σε ένα δραματικό ρόλο.
Umberto D.
Από τις πλέον τρυφερές ανθρώπινες στιγμές του ιταλικού νεορεαλισμού, από τον «πατέρα» του είδους Βιτόριο ντε Σίκα. Τέσσερα χρόνια έπειτα από το κορυφαίο αριστούργημα «Κλέφτης Ποδηλάτων», το 1952, ο ντε Σίκα θα παραδώσει ένα συγκλονιστικό πορτρέτο ενός γηραιού φτωχού συνταξιούχου, που έχει για μοναδική συντροφιά ένα σκυλάκι και κινδυνεύει με έξωση, ενώ ταυτόχρονα σχολιάζει, με τον δικό του, μοναδικό τρόπο, τη μεταπολεμική Ιταλία, τα τραύματά της, το επερχόμενο «οικονομικό θαύμα», την αγριότητα των εποχών που θα ακολουθήσουν. Το σενάριο του μέγιστου Τσέζαρε Τζαβατίνι ήταν υποψήφιο για Όσκαρ, ενώ τον βασικό ρόλο κρατά ο ερασιτέχνης ηθοποιός Κάρλο Μπατίστι.
Ρεβέκκα
(“Rebecca”) Η φημισμένη ταινία του Άλφρεντ Χίτσκοκ, η πρώτη που έκανε στην Αμερική (1940), σε παραγωγή του πανίσχυρου και ιδιοφυούς παραγωγού Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ, ο οποίος κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας. Η ταινία προτάθηκε για έντεκα Όσκαρ και ανάμεσά τους ήταν και αυτό της καλύτερης σκηνοθεσίας, το οποίο έχασε τελικά και δίκαια ο Χίτσκοκ από τον Τζον Φορντ για «Τα Σταφύλια της Οργής». Ωστόσο και το περισσότερο δραματικό παρά θρίλερ του «μετρ» είναι αξιοθαύμαστο, έχοντας ένα άψογο σενάριο, βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Δάφνης Ντι Μοριέ. Μια γκουβερνάντα παντρεύεται έναν Άγγλο αριστοκράτη, για ν’ ανακαλύψει πως ο ίδιος και η οικονόμος του παράξενου πύργου του, είναι ακόμα επηρεασμένοι από την πρώτη γυναίκα του, τη Ρεβέκκα, που πέθανε κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες. Πρωταγωνιστούν οι Λόρενς Ολιβιέ, Τζόαν Φοντέν, Τζούντιθ Άντερσον και Τζορτζ Σάντερς.
Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές
(“Murder on the Orient Express”)
Η καλύτερη μεταφορά του μπεστ σέλερ της Αγκάθα Κρίστι, από τον Σίντνεϊ Λιούμετ, που προσφέρει μυστήριο και αρκετή αγωνία, στιβαρή σκηνοθεσία και ένα αξιοθαύμαστο καστ, με τους Σον Κόνερι, Ίνγκριντ Μπέργκμαν (Όσκαρ Β Γυναικείου Ρόλου), Άλμπερτ Φίνεϊ, Μάικλ Γιορκ, Άντονι Πέρκινς, Λορίν Μπακόλ, Βανέσα Ρεντγκρέιβ, Ρίτσαρντ Γουίτμαρκ κα. Ο Ηρακλής Πουαρό καλείται να λύσει το αίνιγμα της δολοφονίας ενός μυστηριώδους επιχειρηματία που γίνεται μέσα στο «Οριάν Εξπρές», το οποίο έχει ακινητοποιηθεί στη χιονισμένη Γιουγκοσλαβία. Η ταινία ήταν υποψήφια για έξι Όσκαρ το 1974.
Διακοπές στη Ρώμη
(“Roman Holiday”) Νοσταλγική και γοητευτικότατη ρομαντική κομεντί του 1953, απ’ αυτές που δεν θέλεις να τελειώσουν ποτέ. Εκτός από την πρωτοεμφανιζόμενη Όντρεϊ Χέπμπορν, η οποία κέρδισε και το Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου, εξαιρετικός και ο Γκρέγκορι Πεκ, αν και όλα τα λεφτά είναι η Ρώμη. Ο Ντόναλντ Τράμπ υπογράφει το σενάριο και ο Γουίλιαμ Γουάιλερ του δίνει πνοή, ενώ καταφέρνει να αποφύγει και το μελό, όπως επιβάλει το Χόλιγουντ και η εποχή. Μια όμορφη νεαρά πριγκίπισσα αποφασίζει να το σκάσει από το ασφυκτικό περιβάλλον της, κατά τη διάρκεια μίας επίσκεψής της στη Ρώμη, για να γνωρίσει έναν μποέμ δημοσιογράφο που θα της προσφέρει τις απολαύσεις της πραγματικής ζωής.
Η Θηλιά
(“The Rope”) Το κλασικό θρίλερ του Χίτσκοκ, που γύρισε το 1950 και έμεινε στην ιστορία για την τεχνική των μονοπλάνων του. Ένα φιλμ, πάνω στη διαστρέβλωση της θεωρίας του Νίτσε για τον «Υπεράνθρωπο» και το τέλειο έγκλημα. Και βεβαίως για την ομοφυλοφιλία, τη χειραγώγηση, τη διεστραμμένη ελιτίστικη άποψη για την ανωτερότητα. Δυο ευκατάστατοι νεαροί σκοτώνουν ένα φίλο τους που τον θεωρούν ανάξιο να ζει και καλούν τους γονείς και τους φίλους τους σε ένα πάρτι, για να αποδείξουν ότι υπάρχει το τέλειο έγκλημα. Έξοχος ο Τζίμι Στιούαρτ, στον ρόλο του καθηγητή που θα ανακαλύψει το φονικό.
Έγκλημα στο Νείλο
(“Death on the Nile”) Ταινία μυστηρίου, βασισμένη στο ομώνυμο μπεστ σέλερ της Αγκάθα Κρίστι, γυρισμένο το 1978 από τον συμβατικό Τζον Γκίλερμιν, που, όμως, δίνει μια γοητεία στο θέμα του, φωτίζοντας την ομορφιά της Αιγύπτου κι έχοντας στη διάθεσή του τον καλύτερο κινηματογραφικό Πουαρό, τον Πίτερ Ουστίνοφ. Ο Ηρακλής Πουαρό απολαμβάνει την κρουαζιέρα στον Νείλο, όμως η δολοφονία της πανέμορφης κληρονόμου μιας αμύθητης περιουσίας, σταματά απότομα τις διακοπές του. Από το πολυπρόσωπο καστ, ξεχωρίζουν οι Μπέτι Ντέιβις, Μάγκι Σμιθ, Τζον Φιντς, Τζορτζ Κένεντι, Άντζελα Λάνσμπερι και Τζέιν Μπίρκιν.
Όλα Πάνε Καλά
(“Tout Va Bien“) Ψυχολογικό δράμα (1972) με την υπογραφή του Ζαν Λικ Γκοντάρ και πρωταγωνιστές τους Ιβ Μοντάν και Τζέιν Φόντα. Κοινωνικός, πολιτικός και συναισθηματικός σχολιασμός για μια εποχή στο μεταίχμιο, από το «τρομερό παιδί» της νουβέλ βαγκ. Με φόντο την κατάληψη ενός εργοστασίου από τους εργάτες του, ένας Γάλλος σκηνοθέτης και μια Αμερικάνα δημοσιογράφος αναρωτιούνται αν όλα πάνε καλά στην πολιτική, την τέχνη και τις προσωπικές τους σχέσεις.
Τονί
(“Toni”) Μια από τις πρώτες σημαντικότατες δημιουργίες (1935) του κορυφαίου Γάλλου σκηνοθέτη Ζαν Ρενουάρ, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και πρόδρομος του ιταλικού νεορεαλισμού. Ρομαντικό, λαϊκό, κοινωνικό πεσιμιστικό, δράμα, που περιγράφει τη θυσία ενός Ιταλού εργάτη για τον έρωτά του. Βασισμένος σε μια αληθινή ιστορία, ο Ρενουάρ θα γυρίσει το φιλμ σε αληθινούς χώρους, με ημιερασιτέχνες ηθοποιούς, χωρίς ιδιαίτερο φωτισμό και αδούλευτη φωτογραφία, που σε κερδίζει με την αυθεντικότητά του και τα γνήσια συναισθήματά του.
Ένας Καταδικασμένος σε Θάνατο Δραπέτευσε
(“Un Condamn Mort s’est chapp”) Αριστουργηματικό δράμα (1956) του Ρομπέν Μπρεσόν, γύρω από τις περιπέτειες ενός φυλακισμένου στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής στη Γαλλία, που καταφέρνει να δραπετεύσει από τις φυλακές των ναζί. Η αφηγηματική της δύναμη και απλότητα θεωρείται αξεπέραστη, ενώ ο ήρωας του Μπρεσόν, Φρανσουά Λετεριέ, συμβολίζει τη δύναμη και το θάρρος του ανθρώπινου πνεύματος.
Χ. Αναγνωστάκης
