Δείξε μου το παπούτσι σου να σου πω από τα μικρόβια στη σόλα από ποια πόλη του κόσμου ήλθες!

Κάθε πόλη του κόσμου έχει το δικό της διακριτό μικροβιακό «δαχτυλικό αποτύπωμα» ή «προφίλ», σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη γενετική μελέτη αστικών μικροβιωμάτων (ιών και βακτηρίων) που έχει γίνει ποτέ διεθνώς και δείχνει ότι είναι δυνατό, με την κατάλληλη ανάλυση, να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα.
Οι περισσότεροι από 900 συνεργαζόμενοι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή γενετικής Κρίστοφερ Μέισον του Ιατρικού Κολλεγίου Weill Cornell της Νέας Υόρκης, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό κυτταρικής βιολογίας «Cell», ανέλυσαν 4.728 δείγματα αέρα και επιφανειών από 60 πόλεις έξι ηπείρων, από το Λονδίνο, τη Στοκχόλμη και τη Νέα Υόρκη έως το Ρίο ντε Τζανέιρο, τη Σαγκάη και το Τόκιο. Τα δείγματα ελήφθησαν στη διάρκεια τριών ετών, κυρίως από μέσα μαζικής μεταφοράς. Ακολούθησε η γενετική ανάλυση τους για ιούς, βακτήρια και άλλους μικροοργανισμούς. Πρόκειται για τον πιο ολοκληρωμένο μέχρι σήμερα κατάλογο των αστικών μικροβιακών οικοσυστημάτων.
«Κάθε πόλη έχει τη δική της μοριακή «ηχώ» από μικρόβια που την προσδιορίζει. Αν μου δίνατε το παπούτσι σας, θα μπορούσα να σας πω με ακρίβεια περίπου 90% από ποια πόλη του κόσμου ήλθατε», δήλωσε ο Μέισον.
Τα μικροβιακά «προφίλ» των ευρωπαϊκών και βορειοαμερικανικών πόλεων διαφέρουν σημαντικά από εκείνο των ανεπτυγμένων πόλεων της ανατολικής Ασίας. Γενικότερα, όσο πιο κοντά βρίσκονται δύο πόλεις, τόσο περισσότερο μοιάζουν τα μικροβιακά «αποτυπώματα» τους. Πόλεις κοντά στον Ισημερινό έχουν μεγαλύτερη μικροβιακή βιοποικιλότητα, ενώ παραθαλάσσιες πόλεις έχουν αρκετά μικρόβια που σχετίζονται με το νερό.
Διαπιστώθηκε ότι, πέρα από τη διακριτή μικροβιακή «υπογραφή» κάθε πόλης, υπάρχει κι ένας πυρήνας 31 μικροβιακών ειδών που είναι κοινός στο σύνολο σχεδόν των πόλεων (97%). Σχεδόν τα μισά από αυτά τα κοινά είδη είναι βακτήρια που ζουν στο ανθρώπινο σώμα, κυρίως στο δέρμα. Συνολικά οι ερευνητές βρήκαν 4.246 γνωστά είδη αστικών μικροοργανισμών, εκ των οποίων τα δύο τρίτα ήταν βακτήρια και οι υπόλοιποι μύκητες, ιοί και άλλα μικρόβια. Ανακάλυψαν επίσης -προς μεγάλη έκπληξη τους- 10.928 νέους ιούς και 748 νέα είδη βακτηρίων, άγνωστα έως τώρα.
Οσο μεγαλύτερη είναι μια πόλη, τόσο πιο πολύπλοκο και διαφοροποιημένο είναι το μικροβίωμα της. Η προέλευση και οι λειτουργίες πολλών από αυτούς τους μικροοργανισμούς παραμένουν άγνωστες, αν και, σύμφωνα με τους επιστήμονες, δεν αποτελούν πηγή ιδιαίτερης ανησυχίας. Η μεγάλη πλειονότητα τους δεν φαίνεται να είναι παθογόνα και δεν συνιστούν κίνδυνο για τους ανθρώπους.