Το σενάριο εμπλοκής της Κίνας στην ελληνοτουρκική διένεξη εξετάζει το Sputnik. Ποιοι επιθυμούν μια τέτοια επέμβαση και ποιος ο ρόλος των Ουιγούρων.
Εν μέσω διπλωματικού «πυρετού» για την επίλυση της ελληνοτουρκικής κρίσης στο Αιγαίο καθώς το τουρκικό πλοίο Oruc Reis παραμένει εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, στο τραπέζι τίθεται το σενάριο της κινεζικής βοήθειας στο πλαίσιο του ΟΗΕ.
Μόνο τυχαίο δεν μπορεί να θεωρηθεί το γεγονός ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ενώπιον του Γιανγκ Τζιέχι, μέλους του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚ Κίνας, ότι «σταματούν οι προκλήσεις, ξεκινούν οι συζητήσεις» αναφορικά με τις τουρκικές κινήσεις στο Αιγαίο.
«Η παρουσία σας στην Ελλάδα σε αυτήν τη συγκυρία αποκτά αυξημένη σημασία, γιατί η Κίνα, ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, πρεσβεύει τις θέσεις αρχής του Διεθνούς Δικαίου» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης προς τον αξιωματούχο του Κομμουνιστικού κόμματος της Κίνας.
Διπλωματικές πηγές αναφέρουν στο Sputnik ότι σε αυτό το μήκος κύματος οι θιασώτες της ελληνοκινεζικής συνεργασίας εισηγούνται στους εκπροσώπους της κινεζικής διπλωματίας την άμεση επέμβασή τους με κάποια δήλωση αναφορικά με την αποκλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο.
Πρόκειται για επιχειρηματικούς και οικονομικούς κύκλους που βλέπουν ότι ενώ ο νέος «Δρόμος του Μεταξιού» είχε «παγώσει» λόγω πανδημίας δεν επιθυμούν να χάσουν επιπλέον χρόνο από επιπλέον αστάθεια στην περιοχή που μπορεί να δημιουργήσει μια ενδεχόμενη κλιμάκωση της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης.
Την κινεζική βοήθεια ζητά ο Φώτης Προβατάς, πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ελληνοκινεζικής Οικονομικής Συνεργασίας:
«Καθώς οι επενδύσεις και η ανάπτυξη ευδοκιμούν μόνο σε περιβάλλον ειρήνης και ασφάλειας, η Ελληνική Επιχειρηματική Κοινότητα αναμένει από την Κίνα, μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, κατεπείγουσες και στοχευμένες δράσεις και πράξεις, ώστε να μην μετατραπεί η Μεσόγειος από θάλασσα ειρήνης, ασφάλειας, συνεργασίας, ανάπτυξης και ευημερίας σε άλλη μια φλεγόμενη, λόγω πολιτικών τυχοδιωκτισμών, περιοχή του πλανήτη μας. Η Κίνα πρέπει τώρα να παίξει τον ρόλο της για την ειρήνη και την ευημερία στην περιοχή μας».
Οι Ουιγούροι του Σιντσιάνγκ
Λίγοι γνωρίζουν ότι οι σχέσεις Τουρκίας και Κίνας βαδίζουν σε μια λεπτή ισορροπία. Το σημείο τριβής βρίσκεται στην κοινότητα των Ουιγούρων του Σιντσιάνγκ.
Η Αυτόνομη Περιοχή των Ουιγούρων του Σιντσιάνγκ που βρίσκεται στα σύνορα της Κίνας με τη Ρωσία και άλλα επτά κράτη, προκαλεί «πονοκέφαλο» στο Πεκίνο το οποίο εδώ και δύο δεκαετίες βλέπει ανάμεσα στους κατοίκους της περιοχής, τρομοκράτες, που αναπτύσσουν ισλαμιστικό εξτρεμισμό, όπως αναφέρεται στην επίσημη σελίδα του κινεζικού ΥΠΕΞ, που ενημερώνει ότι από το 2014, έχουν συλληφθεί συνολικά 12.995 βίαιοι τρομοκράτες.
Ορισμένες από τις αυτονομιστικές ομάδες Ουιγούρων, σύμφωνα με το RT, που αγωνίζονται για ένα ανεξάρτητο Ανατολικό Τουρκεστάν στη βορειοδυτική Κίνα δεν θεωρούνται τρομοκράτες μόνο από το Πεκίνο.
Το λεγόμενο Ισλαμικό Κίνημα του Ανατολικού Τουρκεστάν, γνωστό τώρα ως Ισλαμικό Κόμμα του Τουρκεστάν, αναγνωρίζεται ως τρομοκρατική ομάδα από τον ΟΗΕ.
Απρόσμενος σύμμαχος των Ουιγούρων φαίνεται να είναι οι Τούρκοι.
Και αυτό επειδή η Τουρκία, η οποία έχει όχι μόνο θρησκευτική αλλά γλωσσική και εθνοτική σχέση με τους περισσότερους από 12 εκατομμύρια Ουιγούρους της Κίνας, φιλοξενεί τουλάχιστον 50.000 από αυτούς σε γειτονιές της Κωνσταντινούπολης.
Σύμφωνα με τις απόψεις της Δύσης, το Πεκίνο επιχειρεί «εθνοκάθαρση» των μουσουλμάνων της περιοχής.
Ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έως τις αρχές του 2019 χαρακτήριζε τη μεταχείριση του Πεκίνου απέναντι στους Ουιγούρους γενοκτονία, «έριξε» τους τόνους καθώς επιχειρεί να μειώσει την εξάρτηση της χώρας του από τη Δύση στρεφόμενος σε κράτη όπως η Κίνα.
«Η Τουρκία φαίνεται ότι κάνει τα “στραβά μάτια” προς το παρόν καθώς ο Ερντογάν περιμένει κινεζικές επενδύσεις. Όμως μπορεί να χρησιμοποιήσει τους Ουιγούρους για προσπαθήσει να πιέσει την Κίνα προς διάφορες κατευθύνσεις, όπως έχει κάνει στο παρελθόν» αναφέρει στο Sputnik, διπλωματική πηγή.
Ενώ η Κίνα ανεβάζει τις επενδύσεις της σε ποσοστό 65% στο τρίτο μεγαλύτερο λιμάνι εμπορευματοκιβωτίων της Τουρκίας -το Kumport, στην ευρωπαϊκή πλευρά της Κωνσταντινούπολης- έχει στείλει ουκ ολίγες φορές σαφή μηνύματα προς την Τουρκία να σταματήσει να ανακατεύεται στο ζήτημα των Ουιγούρων.
«Η Τουρκία θα θέσει σε ρίσκο τους οικονομικούς δεσμούς με την Κίνα εάν συνεχίσει να επικρίνει τη μεταχείριση του Πεκίνου έναντι των Μουσουλμάνων Ουιγούρων» δήλωνε το 2019, ο πρέσβης της Κίνας στην Άγκυρα.
Δύσκολη βλέπει μια διένεξη Τουρκίας-Κίνας κατά το τρέχον χρονικό διάστημα αναφορικά με τους Ουιγούρους ο στρατηγικός αναλυτής Θανάσης Δρούγος αλλά και εξίσου δύσκολο να επέμβουν οι Κινέζοι στο Αιγαίο.
«Οι Κινέζοι προσέχουν αρκετά τα βήματά τους. Δεν θα ήθελαν να κοντραριστούν με την Τουρκία στην τρέχουσα συγκυρία, καθώς οι Τούρκοι στρέφονται προς ανατολάς επιθυμώντας νέες συμμαχίες. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι αδύνατο κάτι τέτοιο στο μέλλον. Το ανατολικό Τουρκεστάν είναι μια υπόθεση που δεν έχει κλείσει ακόμα» τονίζει, μεταξύ άλλων, ο αναλυτής.
Ωστόσο, διπλωματικές πηγές βλέπουν την ιστορική ευκαιρία της Κίνας να επιβληθεί στους Τούρκους, πετυχαίνοντας τρία πράγματα:
Τη διείσδυσή τους στην τουρκική οικονομία τώρα που η Τουρκία έχει αποδυναμωθεί οικονομικά, την κάμψη όποιων αντιστάσεων υπάρχουν για τους Ουιγούρους, ενώ παράλληλα έχουν τη δυνατότητα να τους αναγκάσουν να ρίξουν τους τόνους στα ελληνοτουρκικά, για την απρόσκοπτη διέλευση του νέου «Δρόμου του Μεταξιού» (σ.σ της πρωτοβουλίας One Belt, One Road) μέσω της Ελλάδας αλλά και της Τουρκίας.
Πηγή: Sputniknews, Λάμπρος Ζαχαρής