Τι κοινό έχουν οι παρακάτω δέκα ξένες κινηματογραφικές ταινίες: «Το παιδί και το δελφίνι» (1957), «Τα κανόνια του Ναβαρόνε» (1961), «Συνέβη στην Αθήνα» (1962), «Αλέξης Ζορμπάς» (1964), «Οι καβαλάρηδες των ουρανών» (1976), «Για τα μάτια σου μόνο» (1981), «Απέραντο γαλάζιο» (1988), «Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλλη» (2001), «Mamma Μia» (2008) και «Έρωτας αλά Ελληνικά» (2009);
Ολες γυρίστηκαν εξ΄ ολοκλήρου ή κατά ένα σημαντικό μέρος σε ελληνικό έδαφος! Και είναι ορισμένες μόνο από τις τουλάχιστον 50 ξένες κινηματογραφικές ταινίες που γυρίστηκαν με σκηνικό κάποια ελληνική γωνιά. Η αμερικανική ταινία «Το παιδί και το δελφίνι» γυρίστηκε πριν από ακριβώς 60 χρόνια στην Ύδρα και είναι αυτή με την οποία ξεκίνησε ουσιαστικά η κινηματογραφική προβολή της Ελλάδας.
Τόσο αυτή, όσο και πολλές ακόμη ταινίες, όπως η σχετικά πρόσφατη «Mamma Mia» που γυρίστηκε το 2008 σε Σκόπελο (κυρίως) και Σκιάθο έγιναν σημαντικοί πρεσβευτές της Ελλάδας σε θέματα προβολής της και προσέλκυσης ξένων τουριστών και μετέτρεψαν την εικόνα της χώρας σε αναγνωρίσιμο τουριστικό προορισμό.
Από τον κατάλογο αυτών των ταινιών δεν πρέπει να λείπει η ταινία του Jules Dassin «Ποτέ την Κυριακή» (Never on Sunday -1962) που απέσπασε Oscar για τη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι και βραβείο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας για τη Μελίνα Μερκούρη, στο Φεστιβάλ Κανών.
Στο ερώτημα: «Μπορεί ο κινηματογράφος να συμβάλλει στο branding των τόπων που αποτελούν κομμάτι των ταινιών;» η απάντηση είναι προφανώς καταφατική. Αυτό εξάλλου δείχνουν διάφορες μελέτες και έρευνες που εξέτασαν το ρόλο του κινηματογράφου στην τουριστική προώθηση ενός τόπου. Μια τέτοια μελέτη παρουσίασε πρόσφατα, στο 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μάρκετινγκ & Branding τόπου, στη Λάρισα, η Σοφία Γουργουλιάνη, νομικός, υποψήφια διδάκτωρ, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Την ολοκλήρωσαν από κοινού με τον Μιχάλη Ζουμπουλάκη, καθηγητή στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του ίδιου Πανεπιστημίου.
Μιλώντας στο «ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ» η κ. Γουργουλάνη επισήμανε πως από τη μελέτη συγκεκριμένων παραδειγμάτων διαπίστωσαν πως τα όποια θετικά αποτελέσματα προέκυψαν από τον λεγόμενο κινηματογραφικό τουρισμό είναι σε αρκετές περιπτώσεις τυχαία και πρόσκαιρα και όχι αποτελέσματα που προέκυψαν από την εφαρμογή συγκεκριμένης πολιτικής με μακροπρόθεσμη διάρκεια. Ως παράδειγμα ανέφερε δύο εκ των τεσσάρων ξένων ταινιών που περιέλαβαν στη μελέτη τους και οι οποίες γυρίστηκαν στην Ελλάδα (οι άλλες δύο γυρίστηκαν σε άλλες χώρες): «Mamma Mia» και «Έρωτας αλά Ελληνικά» (My Life in Ruins) που γυρίστηκε το 2008 στην Αθήνα με πρωταγωνίστρια την Ελληνοκαναδή ηθοποιό Nia Vardalos.
Για την πρώτη που θεωρείται ένα από τα πιο επιτυχημένα μιούζικαλ στην ιστορία του Χόλυγουντ, επισήμανε ότι η ταινία δεν αποτέλεσε κομμάτι κανενός στρατηγικού σχεδίου για το branding της τοποθεσίας. Παρόλα αυτά οπαδοί της ταινίας σε ολόκληρο τον κόσμο οργάνωσαν ταξίδια στη Σκόπελο προκειμένου να δουν την ομορφιά του τοπίου από κοντά. Ξενοδοχεία και χώροι εστίασης ήταν γεμάτα τα επόμενα χρόνια, ενώ αυξήθηκε η αγορά των ακινήτων».
Σύμφωνα μάλιστα και με τον Δήμαρχο Σκοπέλου, Χρήστο Βασιλούδη, «μετά το Mamma Mia αυξήθηκαν πολύ οι γάμοι στο νησί. Πολλά νέα ζευγάρια έρχονται εδώ για ενώσουν τις τύχες τους και να περπατήσουν στα μέρη που περπάτησε η Μέριλ Στριπ: στον Αμάραντο, στον Αι Γιάννη, στην Παναγίτσα του Πύργου κ.α. Είναι ζευγάρια από διάφορες χώρες, διαφόρων θρησκευμάτων και έρχονται εδώ για να κάνουν πολιτικό γάμο».
Αναφερόμενη στην ταινία «Eρωτας αλά Ελληνικά», η κ. Γουργουλιάνη είπε ότι αποτέλεσε την πρώτη ταινία μετά από περίπου 40 χρόνια που έλαβε άδεια για γυρίσματα στην Ακρόπολη και σε αντίθεση με τη MAMMA MIA «η προώθησή της αποτέλεσε κομμάτι του branding της Ελλάδας» «Η Ελλάδα παρουσιάζεται σαν ένας τόπος γεμάτος κέφι και θετική διάθεση». Υπενθύμισε μάλιστα πως «στόχος της πολιτικής την εποχή εκείνη ήταν να διατηρήσει τη θετική εικόνα που είχε δημιουργηθεί παγκοσμίως από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 και να ενισχύσει το τουριστικό ρεύμα».
Η ίδια επικαλέστηκε παλαιότερα στοιχεία του Tourism Competitive Intelligence (2012) σύμφωνα με τα οποία περίπου 40 εκατομμύρια τουρίστες επιλέγουν τον προορισμό των διακοπών τους επειδή τον είδαν σε κάποια κινηματογραφική ταινία, για να επισημάνει τις προοπτικές ανάπτυξης που έχει ο συγκεκριμένος τομέας (και) στη χώρα μας. Αρκεί όπως είπε να υπάρξει οργανωμένο μάρκετινγκ και να αρθούν σημαντικά εμπόδια, όπως είναι η γραφειοκρατία, το ασαφές νομικό πλαίσιο, η σύγχυση καθηκόντων μεταξύ αρμοδίων υπηρεσιών αλλά και ?πολύ σημαντικό- η έλλειψη φορολογικών κινήτρων. Επιπλέον, σημαντικό εμπόδιο αποτελεί και η δυσχέρεια στην έκδοση αδειών για γυρίσματα σε αρχαιολογικούς χώρους.
Συμπερασματικά η κ. Γουργουλιάνη έχει να επισημάνει ότι:
-Ο κινηματογραφικός τουρισμός δεν αποτελεί μια πρόσκαιρη μόδα που τείνει να χάσει τη σημασία και το κύρος της, αλλά σιγά σιγά εξελίσσεται σε βιομηχανία με οργανωμένο σχεδιασμό, συγκεκριμένη πολιτική και ξεκάθαρους οικονομικούς στόχους.
-Oχι μόνο οι υπερδυνάμεις του διεθνούς κινηματογραφικού στερεώματος, αλλά και μικρότερες χώρες, όπως η Κροατία και η Τσεχία που έχουν πλέον οργανωμένη πολιτική στον τομέα αυτό και κυρίως, έχουν θεσπίσει φορολογικά κίνητρα για αλλοδαπές παραγωγές (πχ επιστροφή 20% του ποσού που δαπανήθηκε στο έδαφος της χώρας).
Tip: Αλήθεια, τι γίνεται με το περίφημο πρότζεκτ της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου: «Το Ελληνικό Κινηματογραφικό Σχέδιο στη Σύρο» που προβλέπει ίδρυση Σχολής Κινηματογράφου και κατασκευή μόνιμων κινηματογραφικών εγκαταστάσεων στο νησί;
*Το παραπάνω ρεπορτάζ είναι δημοσιευμένο στο τελευταίο τεύχος του free press Το Πρακτορείο magazine
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ
