Η Κωνσταντινούπολη του 19ου αιώνα σε έκθεση στην Αγιορειτική Εστία

Φωτογραφίες – ντοκουμέντα αλλά και φωτογραφίες που έχουν να… αφηγηθούν ιστορίες «μαγικές» ανθρώπων και μνημείων από την πλέον φωτογραφημένη πόλη του κόσμου, την Κωνσταντινούπολη, φωτογραφίες μιας «ασπρόμαυρης», αλλά τόσο… χρωματιστής Ανατολής για τους τουρίστες της Εσπερίας, αλλά και φωτογραφίες που επιδιώκουν να εφεύρουν τον… εαυτό τους ως έργα τέχνης, φωτογραφίες από την εκπνοή του 19ου αιώνα στην πόλη σύμβολο Ανατολής – Δύσης, φιλοξενεί από την Τρίτη 25 Απριλίου, στους χώρους της, η Αγιορειτική Εστία Θεσσαλονίκης.
Πρόκειται για σειρά πενήντα φωτογραφιών που καταγράφουν άγνωστες και άκρως γοητευτικές πτυχές της Κωνσταντινούπολης της τελευταίας δεκαετίας του 19ου αιώνα, όπως αυτές φωτογράφηκαν από το «ξακουστό» δίδυμο των φωτογράφων Jean Pascal Sebah και Polycarpe Joaillier του ομώνυμου («Sebah & Joaillier») στούντιο της Πόλης των τελών του 19ου αιώνα.
Η έκθεση «Η Κωνσταντινούπολη των Jean Pascal Sebah & Polycarpe Joaillier (1890-1900) από την Τρικόγλειο Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ» πραγματοποιείται στο πλαίσιο του εορτασμού της συμπλήρωσης των 90 χρόνων της Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης του ΑΠΘ και συνδιοργανώνεται από την Κεντρική Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ, το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης και την Αγιορειτική Εστία.
Στην έκθεση παρουσιάζονται 50 φωτογραφίες των Jean Pascal Sebah (1872-1947) και Polycarpe Joaillier (1848-1904), οι οποίοι δημιούργησαν το φωτογραφικό εργαστήριο Sebah & Joaillier και ασχολήθηκαν κυρίως με τη φωτογράφιση της Κωνσταντινούπολης και της Αιγύπτου. Σκοπός της δουλειάς τους ήταν η παραγωγή εντυπωσιακών φωτογραφικών λευκωμάτων, τα οποία προορίζονταν να πουληθούν σε επισκέπτες από τη Δύση, που γοητεύονταν από το φυσικό περιβάλλον και τα μνημεία του παρελθόντος, ωστόσο, σε κάποιες από τις φωτογραφίες εμφανίζονται δείγματα της πρόθεσης των φωτογράφων για τη δημιουργία όχι μόνο ντοκουμέντων αλλά και έργων τέχνης. Οι φωτογραφίες της έκθεσης προέρχονται από τη Φωτοθήκη της Τρικογλείου Βιβλιοθήκης, ενώ οι εκδόσεις προέρχονται από τη συλλογή σπάνιων βιβλίων της. Τη βιβλιοθήκη του δώρισε το 1963 στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ο Ελληνοαιγυπτιώτης Ιωάννης (Γιάγκος) Τρικόγλου (Αλεξάνδρεια, 1888 – Αθήνα, 1966).
«Η φωτοθήκη της Τρικογλείου βιβλιοθήκης περιελάμβανε 105 φωτογραφίες. Επιλέξαμε τις 50, ενώ οι υπόλοιπες θα προβάλλονται σε ειδικό βίντεο στις εγκαταστάσεις της έκθεσης. Πρόκειται για μια ιδιαίτερη ματιά των φωτογράφων, οι οποίοι παρότι επίσημοι φωτογράφοι του Σουλτάνου ξεφεύγουν συχνά από την τουριστική λογική της εποχής (καταγραφή τοπίων) και επιχειρούν να επανεφεύρουν τη φωτογραφία, επιχειρώντας να διηγηθούν και ιστορίες της Ανατολής μέσα απ’ τα «κλικ» τους, παίζοντας ένα παιγνίδι άκρως σουρεαλιστικό», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο εκ των επιμελητών της έκθεσης Θοδωρής Μάρκογλου.
«Οι εικόνες με τα χαρακτηριστικά της καρτ-ποστάλ είναι συγχρόνως και απόπειρες διαχείρισης του φωτός και της σκιάς στη σύνθεση. Είναι ηθογραφικές και εθνογραφικές, αλλά ταυτόχρονα η παρουσία της ανθρώπινης μορφής «καδράρεται» σ’ ένα μελαγχολικό, συμβολικό, ενίοτε σουρεαλιστικό, τοπίο, εικόνες δηλαδή τουριστικές, αλλά με βαθιά εικαστικό χαρακτήρα. Η διττή αυτή φύση καθιστά τις εικόνες αυτές ξεχωριστές ακόμη και σήμερα, όχι μόνο ως ντοκουμέντα της εποχής και ως δείγματα της τεχνολογίας της, αλλά και ως προσπάθειες της φωτογραφίας του 19ου αιώνα να ανυψωθεί στο επίπεδο των καλών τεχνών» σημειώνουν στο κείμενο τους οι επιμελητές Θοδωρής Μάρκογλου, Αντώνης Σαραγιώτης και Μαρία Φαρμάκη.
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ