του Federico Rampini (*)
Πίσω από τα χαμόγελα, τα εγκώμια και τον θαυμασμό, ο Μπάρακ Ομπάμα έστειλε στο Σικάγο μια προειδοποίηση και μια πρόταση στην Κάμαλα Χάρις. Με απλά λόγια: πρώτον, μην παίζεις το οργισμένο θύμα, δεύτερον, αν θέλεις να νικήσεις πρέπει να πιστέψεις στην Αμερική, όχι να την επικρίνεις. Έτσι νίκησε ο ίδιος. Και αυτός είναι ο λόγος που ο Ομπάμα δεν «υιοθετήθηκε» ποτέ από τη ριζοσπαστική Αριστερά του αντιρατσισμού, εκείνη την Αριστερά που χαρακτηρίζει την Αμερική μια κόλαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μια κοινωνία που πάσχει από «συστημικό ρατσισμό». Η Black Lives Matter δεν συμπάθησε ποτέ τον Ομπάμα, πολλά στελέχη της μάλιστα τον αντιμετωπίζουν ως προδότη.
Όμως ο Ομπάμα κατάφερε να κερδίσει δύο φορές, μεταδίδοντας στις νέες γενιές μια αισιοδοξία που εκφραζόταν με το σύνθημα «Yes, we can». Ναι, μπορούμε να αλλάξουμε την Αμερική και τον κόσμο, μπορούμε να γράψουμε ιστορία. Μια άλλη διάσημη διακήρυξή του παρέπεμπε στον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, σύμφωνα με τον οποίο «το τόξο της ιστορίας κάμπτεται προς τη δικαιοσύνη». Ήταν μια δήλωση πίστης στην ανθρώπινη πρόοδο.
Λίγες ημέρες πριν ο Ντόναλντ Τραμπ κερδίσει τις εκλογές του 2016, ο Ομπάμα είχε κάνει κάτι που σήμερα μοιάζει σχεδόν προβοκατόρικο. Το περιοδικό Wired τού είχε προτείνει να γίνει διευθυντής για ένα τεύχος. Κι εκείνος είχε γράψει στο κύριο άρθρο τα εξής: «Την επόμενη φορά που θα σας πουν ότι η χώρα μας είναι καταδικασμένη ή ότι ο κόσμος πάει κατά διαβόλου, μη δώσετε πίστη στους καταστροφολόγους. Η αλήθεια είναι ότι αν έπρεπε να διαλέξετε απ’ όλη την ιστορία της ανθρωπότητας την περίοδο στην οποία θα θέλατε να ζήσετε, θα διαλέγατε στη σημερινή. Σήμερα, εδώ, στην Αμερική».
Πράγματι, από τότε που εμφανίστηκε στη Γη ο Homo Sapiens, δεν έχει υπάρξει ποτέ τόση ευημερία και τόση ασφάλεια. Και η πιο ευημερούσα χώρα του πλανήτη είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες. Ακόμη και για τις μειονότητες: οι Αφροαμερικανοί και οι Ισπανόφωνοι δεν είχαν ποτέ τόσα δικαιώματα όσα σήμερα.
Ο Ομπάμα έλεγε λοιπόν κάτι αυτονόητο. Κι όμως, εκείνη του η δήλωση θα έδειχνε σήμερα σε πολλούς νέους, είτε Αμερικανούς είτε όχι, παράλογη. Κι αυτό, επειδή αυτοί οι νέοι πιστεύουν ότι ζουν στον χειρότερο δυνατό κόσμο.
Όμως ο Ομπάμα ξέρει ότι δεν κερδίζεις τον Λευκό Οίκο μιλώντας για την Αποκάλυψη. Γι’ αυτό και έχει βαρύνουσα σημασία η προειδοποίησή του προς την Κάμαλα να μην επαναλάβει το λάθος του 2020, όταν είχε ευθυγραμμιστεί με τη Black Lives Matter και είχε εμφανιστεί ως θύμα μιας ρατσιστικής κοινωνίας. Ο πρώην πρόεδρος έδειξε στην υποψήφια πρόεδρο τον σωστό δρόμο: πρέπει να εμφανίζεσαι ως παράδειγμα του αμερικανικού ονείρου, όχι ως θύμα του αμερικανικού εφιάλτη.
(*) O Φεντερίκο Ραμπίνι είναι αρθρογράφος της Corriere della Sera
