Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής χρειάζεται την απόλυτη πλειοψηφία των βουλευτών για να εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία
Το 2019, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εξασφάλισε την κορυφαία θέση στις Βρυξέλλες με νύχια και με δόντια, όταν διορίστηκε στην προεδρία της Επιτροπής με διαφορά μόλις εννέα ψήφων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τη μικρότερη που έχει καταγραφεί ποτέ.
Πέντε χρόνια μετά, η 65χρονη Γερμανίδα διεκδικεί μια δεύτερη θητεία – και υπάρχει μια δυσοίωνη αίσθηση d?j? vu στους διαδρόμους του Στρασβούργου.
Αυτό συμβαίνει επειδή η φον ντερ Λάιεν χρειάζεται την απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων στην αίθουσα των 720 εδρών την Πέμπτη, αν θέλει να εξασφαλίσει άλλα πέντε χρόνια στο τιμόνι της εκτελεστικής εξουσίας.
Ενώ το δικό της Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) είναι σίγουρο ότι έχει τόσο τους αριθμούς όσο και την εντολή μετά την επιβλητική νίκη του κόμματος στις εκλογές του Ιουνίου, το περιθώριο της ψήφου θα μπορούσε να είναι μικρό και φέτος.
Η φον ντερ Λάιεν έχει πιστωθεί ότι οδήγησε το μπλοκ σε μια από τις πιο ταραχώδεις περιόδους του, συμπεριλαμβανομένης μιας παγκόσμιας πανδημίας, του πολέμου στην Ουκρανία και της ενεργειακής κρίσης.
“Νομίζω ότι όλα τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατανοούν τι διακυβεύεται. Δεν πρόκειται μόνο για την προσωπικότητα της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία έχει αποδείξει τις ηγετικές της ικανότητες (…) αλλά και για ένα ζήτημα σταθερότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης”, δήλωσε στο Euronews ο νομοθέτης του ΕΛΚ και πρώην πρωθυπουργός της Λιθουανίας Andrius Kubilius.
Αλλά και η ίδια διχάζει τις απόψεις. Οι δεξιοί συντηρητικοί έχουν κατακεραυνώσει την κάποτε ακλόνητη δέσμευσή της να καταστήσει την Ευρώπη την πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρο στον κόσμο, ενώ οι σύμμαχοί της στα αριστερά την έχουν κατηγορήσει ότι καλοπιάνει τη σκληρή δεξιά και τους επιτρέπει να αποδυναμώσουν τις πράσινες φιλοδοξίες της.
Οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες (S&D) και οι φιλελεύθεροι της Ανανεωτικής Ευρώπης θα την υποστηρίξουν πιθανότατα, αφού δεσμεύτηκε να μην επιδιώξει επίσημη συνεργασία με υπερσυντηρητικές δυνάμεις όπως οι νομοθέτες των Αδελφών της Ιταλίας της Τζόρτζια Μελόνι στο επόμενο νομοθετικό σώμα.
Μαζί με το ΕΛΚ, οι τρεις κεντρώες ομάδες κατέχουν συνολικά 401 έδρες, αρκετές για να περάσει η υποψήφια. Αλλά είναι γνωστό ότι ορισμένοι ανάμεσά τους είναι πιθανό να την καταψηφίσουν, θωρακισμένοι από τη μυστικότητα της ψηφοφορίας.
Η γαλλική και η σλοβενική αντιπροσωπεία στο ΕΛΚ έχουν ήδη καταστήσει σαφές ότι θα αψηφήσουν τη συναίνεση και θα ψηφίσουν κατά της επικεφαλής υποψήφιας του κόμματός τους. Μεταξύ των Φιλελευθέρων, η ιρλανδική αντιπροσωπεία πρόκειται να προσχωρήσει στην αντιπολίτευση σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την αντίδρασή της στον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς, ενώ οι Γερμανοί, οι Σλοβάκοι και οι Πορτογάλοι αμφιταλαντεύονται.
Οι Πράσινοι αναδεικνύονται σε ρυθμιστές
Η αβεβαιότητα δεν άφησε στη φον ντερ Λάιεν άλλη επιλογή από το να αλιεύσει επιπλέον ψήφους από τους Πράσινους και τους ακροδεξιούς Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές (ECR), ανταλλάσσοντας δεσμεύσεις πολιτικής με αντάλλαγμα την υποστήριξη.
Όμως, με τις δύο αυτές ομάδες να απέχουν ιδεολογικά πολύ μεταξύ τους – και με τους Πράσινους να εξαρτούν την υποστήριξή τους από το αν η φον ντερ Λάιεν αποκλείσει την επίσημη συνεργασία με το ECR – αναγκάστηκε να περπατήσει σε τεντωμένο σχοινί για να εξασφαλίσει την υποστήριξή τους.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους μετά από μια συνάντηση μιας ώρας με το ECR την Τρίτη, η φον ντερ Λάιεν περιέγραψε τη συνεδρίαση ως “έντονη”. Μάλιστα, την πλησίασε ένας Πολωνός ευρωβουλευτής από το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) καθώς έβγαινε από την αίθουσα.
“Χειραγώγησε τη διαδικασία και δεν θα την ψηφίσουμε”, δήλωσε στους δημοσιογράφους ο ευρωβουλευτής του PiS Arkadiusz Mularczyk. Ωστόσο, παραδέχθηκε ότι ορισμένα μέλη της ομάδας του θα καταλήξουν να δανείσουν την ψήφο τους στη φον ντερ Λάιεν, όπως εκείνα που ανήκουν στο Δημοκρατικό Κόμμα των Πολιτών (ODS) της Τσεχίας και στη Νέα Φλαμανδική Συμμαχία (NVA) του Βελγίου.
Παραμένει ασαφές πώς θα ψηφίσουν οι νομοθέτες των Αδελφών της Ιταλίας (FdI) της Τζιόρτζια Μελόνι, αφού η Ιταλίδα πρωθυπουργός, εξοργισμένη που αποκλείστηκε από τη διαδικασία σύναψης συμφωνίας, απείχε από τον επαναδιορισμό της φον ντερ Λάιεν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Η εχθρότητα προς τη φον ντερ Λάιεν εντός του ECR σημαίνει ότι, παρά την απώλεια εδρών στις εκλογές, οι 53 νομοθέτες των Πρασίνων θα μπορούσαν να αναδειχθούν σε ρυθμιστικό παράγοντα. Ένας ευρωβουλευτής των Πρασίνων δήλωσε στο Euronews ότι είναι πιθανό να της δώσουν την ψήφο τους, αν μη τι άλλο για να αποφύγουν τη “θεσμική κρίση” που θα ξεσπούσε αν δεν εκλεγόταν.
“Αναγνωρίζουμε ότι η εναλλακτική υποψηφιότητα του ΕΛΚ θα μπορούσε να είναι ακόμη χειρότερη από τη φον ντερ Λάιεν”, δήλωσε ο ευρωβουλευτής, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας.
“Αλλά δεν είναι ακόμη 100% σαφές τι σημαίνει όταν υπόσχεται ότι δεν θα έχει επίσημη συνεργασία με σκληρές δεξιές δυνάμεις όπως το ECR”.
Την Τετάρτη ανακοινώθηκε η απόφαση σε μια υψηλού ρίσκου νομική υπόθεση που ασκήθηκε από τους Πράσινους κατά του εκτελεστικού οργάνου της φον ντερ Λάιεν, με το Γενικό Δικαστήριο του μπλοκ να λέει ότι η Επιτροπή δεν έδωσε “επαρκώς ευρεία πρόσβαση” στις συμβάσεις για το εμβόλιο COVID-19.
Παρόλο που η απόφαση επέφερε πλήγμα στη φον ντερ Λάιεν μόλις την παραμονή της ψηφοφορίας, δεν αναμένεται να επηρεάσει τις ψήφους των Πρασίνων, επιβεβαίωσε ευρωβουλευτής της ομάδας.
Το κλειδί θα είναι η μεγάλη ομιλία που θα εκφωνήσει η φον ντερ Λάιεν το πρωί της Πέμπτης, στην οποία θα θέσει τις προτεραιότητες για την (πιθανή) πενταετή θητεία της. Τότε, δήλωσε ένας άλλος ευρωβουλευτής των Πρασίνων, οι 53 ευρωβουλευτές της ομάδας θα αποφασίσουν.
Η εναλλακτική λύση είναι η «θεσμική κρίση»
Ίσως τα πρόσφατα γεγονότα στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού να έχουν επίσης αλλάξει την τάση υπέρ της φον ντερ Λάιεν. Αρκετοί ευρωβουλευτές παραδέχθηκαν ότι η αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να κινητοποιήσει τους ψηφοφόρους του και να ενισχύσει τις προοπτικές του να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο μετά τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου.
Η φον ντερ Λάιεν είναι ένθερμη υποστηρίκτρια της Ουκρανίας και υπό την ηγεσία της το μπλοκ έχει παράσχει στρατιωτική, οικονομική και ανθρωπιστική βοήθεια που υπολογίζεται σε περίπου 100 δισεκατομμύρια ευρώ.
Εάν η υποψηφιότητά της καταψηφιστεί, θα σπείρει περαιτέρω αστάθεια σε ολόκληρη την ΕΕ, τη στιγμή που το μέλλον της δυτικής υποστήριξης προς το εμπόλεμο έθνος μοιάζει πιο εύθραυστο από ποτέ.
Η έλλειψη μιας αξιόπιστης εναλλακτικής λύσης για την απερχόμενη, λένε διπλωμάτες, σημαίνει ότι το μπλοκ θα οδηγηθεί σε μια άνευ προηγουμένου “θεσμική κρίση”. Οι 27 ηγέτες θα είχαν στη διάθεσή τους έως και ένα μήνα για να προτείνουν ένα νέο όνομα, μια αποστολή που σίγουρα θα τους δυσαρεστούσε.
Ένα παρόμοιο συναίσθημα εξαπλώνεται σε όλο το ημικύκλιο: πολλοί ευρωβουλευτές θα μπορούσαν να παραμερίσουν τα παράπονά τους και να συγκεντρωθούν γύρω από τη φον ντερ Λάιεν, έναν οικείο χαρακτήρα με δοκιμασμένα διαπιστευτήρια, παρά να διακινδυνεύσουν μια αντικατάσταση από το πουθενά.
“Όταν δεν ξέρουμε πώς θα συμπεριφερθούν οι Αμερικανοί στις εκλογές, η Ευρώπη χρειάζεται σταθερότητα, και η σταθερότητα έρχεται με το διορισμό της θεσμικής ηγεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης”, δήλωσε ο Andrius Kubilius.
“Όσοι θα ψηφίσουν κατά της φον ντερ Λάιεν θα εξυπηρετήσουν τους σκοπούς που θέλει να επιτύχει ο Πούτιν και ίσως αυτό που θέλει να επιτύχει ο κ. Όρμπαν – την αποσταθεροποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την αποδυνάμωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης”.
Η απειλή αυτή έγινε ακόμη πιο εμφανής μετά τη λεγόμενη “ειρηνευτική αποστολή” του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, η οποία τον οδήγησε αμφιλεγόμενα στο Κίεβο, τη Μόσχα, το Πεκίνο και την έπαυλη του Ντόναλντ Τραμπ στη Φλόριντα.
Σηματοδοτεί μια αυξανόμενη αίσθηση συνεργασίας μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων που αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό τη δυτική στήριξη της Ουκρανίας και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Η έγκριση της φον ντερ Λάιεν θα προσφέρει συνέχεια και σταθερότητα σε μια εποχή βαθιάς διεθνούς αβεβαιότητας, δήλωσε άλλος ευρωβουλευτής.
Πηγή:euronews
