Οι υποστηριζόμενοι από τη Ρωσία αυτονομιστές του Ντονμπάς αποφάσισαν χτες να εκκενώσουν τις περιοχές αυτές, μια απρόσμενη, σοκαριστική εξέλιξη στη ρωσοουκρανική κρίση, την οποία η Δύση πιστεύει ότι η Μόσχα θα χρησιμοποιήσει ως δικαιολογία για να εισβάλει στην Ουκρανία.
Οι σειρήνες ήχησαν στο Ντονέτσκ, αφού οι αυτονομιστικές αρχές της περιοχής αυτής, καθώς και της λεγόμενης “Λαϊκής Δημοκρατίας” του Λουχάνσκ ανακοίνωναν την απομάκρυνση εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων – προηγούνταν οι γυναίκες, τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι.
Λίγες ώρες αργότερα, ένα τζιπ εξερράγη έξω από το κτίριο της «κυβέρνησης» του Ντονέτσκ, στην ομώνυμη πρωτεύουσα της επαρχίας. Δημοσιογράφοι του πρακτορείου Reuters είπαν ότι είδαν το διαλυμένο όχημα, με μια από τις ρόδες του να έχει εκτιναχθεί μακριά. Σύμφωνα με τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης, το τζιπ ανήκε σε έναν από τους ηγέτες των αυτονομιστών.
Η ουκρανική κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι δεν σχεδιάζει καμία επίθεση και δεν στοχοθετεί αμάχους.
Οι περισσότεροι από τους κατοίκους των δύο περιοχών είναι ρωσόφωνοι και πολλοί έχουν ήδη αποκτήσει τη ρωσική υπηκοότητα.
Μέσα σε λίγες ώρες από την αιφνιδιαστική ανακοίνωση, ολόκληρες οικογένειες συγκεντρώθηκαν για να επιβιβαστούν στα λεωφορεία. Οι αρχές εκτιμούν ότι περίπου 700.000 άνθρωποι θα φύγουν.
Μια γυναίκα αγκάλιασε κλαίγοντας τα παιδιά της.
Η Ιρίνα Λισάνοβα, 22 ετών, που μόλις επέστρεψε από ένα ταξίδι στη Ρωσία, είπε ότι τώρα μαζεύει ξανά τα πράγματά της για να γυρίσει πίσω, μαζί με τη συνταξιούχο μητέρα της. «Η μαμά πανικοβάλλεται. Ο μπαμπάς μας στέλνει μακριά», είπε. Ο πατέρας της, Κονσταντίν, 62 ετών, δήλωσε αποφασισμένος να μην φύγει. «Αυτή είναι η πατρίδα μου και η γη είναι δική μας. Θα μείνω και θα σβήνω τις φωτιές», είπε.
Η εκκένωση αποφασίστηκε αφού κατά μήκος της γραμμής οριοθέτησης, σε μια ζώνη που σιγοβράζει εδώ και χρόνια, ξεκίνησαν οι σφοδρότεροι βομβαρδισμοί που έχουν σημειωθεί εδώ και πολύ καιρό. Η ουκρανική κυβέρνηση και οι αυτονομιστές αλληλοκατηγορούνται για την κλιμάκωση της έντασης.
Οι δυτικές χώρες πιστεύουν ότι οι βομβαρδισμοί που ξεκίνησαν την Πέμπτη και εντάθηκαν σήμερα, αποτελούν μέρος της προσπάθειας του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν να δημιουργήσει ένα πρόσχημα για να δικαιολογήσει την εισβολή. Η Ρωσία από την άλλη επιμένει ότι δεν έχει σκοπό να επιτεθεί στην Ουκρανία και κατηγορεί τη Δύση για ανεύθυνη πολεμοκαπηλία.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Tass, που επικαλείται την αποστολή της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ στο Κοινό Κέντρο Ελέγχου και Συντονισμού, οι ουκρανικές δυνάμεις βομβάρδισαν με τουλάχιστον 177 οβίδες έξι οικισμούς απόψε, μέσα σε διάστημα μικρότερο της μιάμισης ώρας.
Στο Ντονέτσκ, πολλοί συνέχιζαν κανονικά τη ζωή τους. Δεν υπήρχαν ενδείξεις πανικού και μόνο μια μικρή ουρά είχε σχηματιστεί σε ένα ΑΤΜ. «Νομίζω ότι όλα θα ξεθυμάνουν σε λίγες μέρες» είπε ένας από αυτούς που περίμεναν, ο 30χρονος Ίλια.
«Η μεγαλύτερη στρατιωτική κινητοποίηση μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο»
Με τον φόβο ενός πολέμου να προκαλεί κραδασμούς στα Χρηματιστήρια και την Ευρώπη σε διπλωματική κρίση, η Ρωσία ανακοίνωσε αυτήν την εβδομάδα ότι άρχισε να αποσύρει δυνάμεις από τα σύνορα με την Ουκρανία. Όμως οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι στην πραγματικότητα έκανε το αντίθετο: αύξησε τις δυνάμεις της, από 100.000 στρατιώτες στα τέλη Ιανουαρίου στις 169.000-190.000 χιλιάδες τώρα.
«Βλέπουμε πρόσθετες δυνάμεις να οδεύουν στα σύνορα. Συμπεριλαμβανομένων και δυνάμεων αιχμής που θα μπορούσαν να μετάσχουν σε κάποια επίθεση» είπε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν, στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια.
Οι δυτικές χώρες φοβούνται μια σύρραξη σε κλίμακα που δεν έχει ξαναδεί η Ευρώπη τουλάχιστον από τους πολέμους της Γιουγκοσλαβίας και της Τσετσενίας, τη δεκαετία του 1990, όταν χιλιάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν και εκατομμύρια αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.
Η Ουκρανία είναι η δεύτερη σε έκταση χώρα της Ευρώπης μετά τη Ρωσία και ο πληθυσμός της ανέρχεται στα 40 εκατομμύρια.
«Αυτή είναι η σημαντικότερη στρατιωτική κινητοποίηση στην Ευρώπη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο», είπε ο αμερικανός πρεσβευτής Μάικλ Κάρπεντερ στη συνεδρίαση του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη. Την ίδια άποψη εξέφρασε και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, μιλώντας στη γερμανική τηλεόραση ZDF. «Η Ρωσία είναι ασφαλώς σε θέση, χωρίς άλλη προειδοποίηση, να επιτεθεί» στην Ουκρανία, σχολίασε.
Η Ουκρανία υποστήριζε ότι η Ρωσία σχεδιάζει «σκηνοθετημένες» επιθέσεις, όπως να κυκλοφορήσει ένα βίντεο με μια ψεύτικη επίθεση σε χημικό εργοστάσιο, ώστε να κατηγορήσει το Κίεβο για «προβοκάτσια» στις αυτονομιστικές περιοχές.
«Οι ουκρανικές δυνάμεις δεν σχεδιάζουν καμία επιθετική επιχείρηση και δεν θα χρησιμοποιήσουν τα όπλα τους εάν μπορεί να απειληθούν φιλειρηνικοί πολίτες», διαβεβαίωσε ο ουκρανικός στρατός.