Φθίνει η επιχειρηματική δραστηριότητα της μικρής λιανικής (περίπτερα) στην Αττική, με το τζίρο του 2020 να εμφανίζει μείωση περίπου 200 εκατ. ευρώ ενώ ζημιές ύψους 70 εκατ. αναμένονται και για το 2021, και επιπλέον η πλειοψηφία του κλάδου δηλώνει ότι δεν επηρεάζεται από την τουριστική δραστηριότητα.
Αυτά προκύπτουν από έρευνα που πραγματοποίησε το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, σε συνεργασία με την ICAP, για την οικονομική ζημία από την πανδημία στις επιχειρήσεις μικρής λιανικής (περίπτερα) το έτος 2020 καθώς και την πρόβλεψη για το έτος 2021 στην περιφέρεια Αττικής.
Βασικά ευρήματα είναι πως, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις για το 2020, ο τζίρος των περιπτέρων της γεωγραφικής ζώνης ενδιαφέροντος του επιμελητηρίου ανήλθε σε 1,23 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση έναντι του 2019 κατά 13,8% ή 196,2 εκατ. ευρώ, ενώ το 2021 προβλέπεται μείωση κατά 5,7% ή 70 εκατ. ευρώ. Η ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων το 2020 έναντι του 2019 ανήλθε σε -13,8%, ενώ για το 2021 προβλέπεται μικρότερη μείωση κατά 5,7% έναντι του 2020. Σε ό,τι αφορά στην απασχόληση, βάσει της έρευνας, η απασχόληση μειώθηκε το 2020 κατά 7,7%, ενώ το 2021 προβλέπεται αύξηση κατά 1%.
Στην παρουσίαση της έρευνας ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος και του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, δήλωσε: «Μετά τη μελέτη για τις ζημιές από την πανδημία στον κλάδο της εστίασης, το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών σε συνεργασία με την ICAP, εκπόνησε ανάλογη μελέτη και για τον κλάδο της Μικρής Λιανικής. Το γεγονός ότι για το 2020 επιχειρήσεις του συγκεκριμένου κλάδου εμφάνισαν μείωση τζίρου περίπου 200 εκατ. ευρώ ενώ ζημιές ύψους 70 εκατ. αναμένονται και για το 2021, καταδεικνύει το μέγεθος του προβλήματος. Τα περίπτερα σιγά σιγά εξαφανίζονται από τον επιχειρηματικό χάρτη εξαιτίας μείωσης της κατανάλωσης αλλά και λόγω των προβλημάτων που απειλούν σήμερα συνολικά το επιχειρείν, όπως η αδυναμία αποπληρωμής των υποχρεώσεων και η έλλειψη ρευστότητας. Ως Επιμελητήριο και βεβαίως και ως Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος έχουμε ζητήσει από την κυβέρνηση να λάβει στοχευμένα μέτρα στήριξης αυτών των επιχειρήσεων, μεταξύ των οποίων είναι η δημιουργία χρηματοδοτικών εργαλείων, η μείωση της φορολογίας, η επέκταση του μέτρου της επιδότησης ενοικίου, η αντιμετώπιση των αυξήσεων στην ενέργεια, η μη επιστροφή της επιστρεπτέας προκαταβολής, η διεύρυνση των κριτηρίων ενίσχυσης, η μείωση δημοτικών τελών.
Εμείς ως ΕΕΑ αλλά και ως ΚΕΕΕ δηλώνουμε ότι θα είμαστε δίπλα στις επιχειρήσεις της μικρής λιανικής, με στόχο να τις στηρίξουμε με όλες μας τις δυνάμεις».
Μέτρα
Όπως σημειώνεται στην έρευνα, τα σημαντικότερα μέτρα στήριξης που προτείνει ο κλάδος είναι η οικονομική στήριξη από το κράτος για τις φορολογικές υποχρεώσεις, η οικονομική στήριξη με νέα κεφάλαια με πηγή χρηματοδότησης εκτός τραπεζικού συστήματος, η μείωση φορολογίας, η επέκταση επιδότησης ενοικίου, η αντιμετώπιση των αυξήσεων στο κόστος ενέργειας, η επιδότηση προσωπικού, η μη επιστροφή της επιδότησης από την επιστρεπτέα προκαταβολή, η μείωση των δημοτικών τελών ενώ τα υπόλοιπα μέτρα έλαβαν μικρότερα ποσοστά.
Η έρευνα
Σύμφωνα με την έρευνα:
– Ο αριθμός των επιχειρήσεων που διαχειρίζονται περίπτερα και είναι καταχωρημένα στο μητρώο του Επαγγελματικού Επιμελητήριου Αθηνών ανέρχεται σε 1.384, ενώ εκτιμάται ότι στην ζώνη ενδιαφέροντος του ΕΕΑ δραστηριοποιούνται 2.200 περίπτερα.
– Σημειώνεται ότι τα περίπτερα, ως δραστηριότητα, καταγράφονται στον κωδικό NACE Rev. 2.0 (4719) με περιγραφή “άλλο λιανικό εμπόριο σε μη ειδικευμένα καταστήματα” στον οποίο περιλαμβάνονται επιπλέον πολυκαταστήματα στα οποία δεν κυριαρχούν τα τρόφιμα-ποτά, καταστήματα εξυπηρέτησης, μικρής λιανικής, ψιλικά κλπ. ως εκ τούτου δεν υπάρχουν δημοσιευμένα δεδομένα τζίρου από δευτερογενείς πηγές. Οι εκτιμήσεις τζίρου προέρχονται από την έρευνα στις επιχειρήσεις.
– Σε ό,τι αφορά στην καταναλωτική συμπεριφορά, μετά το λοκντάουν, όπως διαπιστώνεται από τα ευρήματα πρόσφατων ερευνών που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο Convenience Retailing Conference μετά το λοκντάουν οι καταναλωτές σε ποσοστό 75% επισκέφτηκαν τα περίπτερα και λοιπά καταστήματα εξυπηρέτησης έναντι 87% τα σούπερ μάρκετ, με μέση συχνότητα επίσκεψης 6,5 επισκέψεις ανά μήνα στα περίπτερα έναντι 6,3 στα μίνι μάρκετ, 5,1 στα καταστήματα ψιλικών και πολύ υψηλότερη συχνότητα 10,2 στα σούπερ μάρκετ.
– Η εξέλιξη του αριθμού των καταστημάτων εξυπηρέτησης και των περιπτέρων κατά την τελευταία δεκαετία ήταν συνεχώς πτωτική. Τα περίπτερα μειώθηκαν μεταξύ 2010 και 2020 κατά 50%, ενώ τα λοιπά καταστήματα εξυπηρέτησης κατά 24%.
– Βάσει πρόσφατης έρευνας το 69,3% της αξίας πωλήσεων (στοιχεία κυλιόμενου 12μηνου) επιλεγμένων κατηγοριών προϊόντων (τσιπς, σνακς, καφές, νερό, φρυγανιές, συσκευασμένοι ξηροί καρποί, ζαχαρώδη, σοκολάτες, παγωτά, τσίχλες, χυμοί, κριτσίνια, μπύρες, μπισκότα, προφυλακτικά, καραμέλες, έτοιμο τσάι, γιαούρτια, μπάρες δημητριακών, γάλα, χαρτομάντηλα, αναψυκτικά, ψημένα σνακς, μπαταρίες, επιδόρπια, στιγμιαία ροφήματα) πραγματοποιείται σε καταστήματα σύγχρονου εμπορίου έναντι 30,7% σε καταστήματα παραδοσιακού εμπορίου και από αυτό το 10,2% αφορά περίπτερα ενώ το 20,5% τα λοιπά καταστήματα εξυπηρέτησης.
– Στα περίπτερα πραγματοποιείται η κατανάλωση του 15% των ζαχαρωδών προϊόντων, το 13,4% των ποτών-ροφηματων και το 8,2% των αλμυρών σνακς, ενώ στα λοιπά καταστήματα εξυπηρέτησης τα αντίστοιχα μερίδια κατανάλωσης είναι 22,3%, 24,7% και 18,2%.
– Επιπλέον, το 41,9% των αθλητικών ροφημάτων, το 27,2% του έτοιμου καφέ, το 24,6% των παγωτών, το 27,8% στις τσίχλες, το 24,0% σε καραμέλες και γλειφιτζούρια, το 23,0% στο έτοιμο τσάι, το 28,4% στα προφυλακτικά πραγματοποιείται στα περίπτερα.
– Σημειώνεται ότι οι τιμές στα περίπτερα κατά μέσο όρο είναι λίγο υψηλότερες έναντι των λοιπών καταστημάτων εξυπηρέτησης ενώ τα περίπτερα έχουν οριακά υψηλότερη ποικιλία στα σνακς και τα παγωτά και μόνο στα αθλητικά ποτά με διαφορά διαθέτουν μεγαλύτερη ποικιλία.
– Το 2020 το 52,9% των επιχειρήσεων Μικρής Λιανικής (περίπτερα) βρισκόταν σε λειτουργία χωρίς ένταξη σε πλαίσιο στήριξης, ενώ το 34,6% ήταν πληττόμενες χωρίς αναστολή λειτουργίας με ένταξη σε πλαίσιο στήριξης.
– Το 56,1% των περίπτερων δεν εντάχθηκε σε κάποιο χρηματοδοτικό μέτρο στήριξης.
– Τα φορολογικά και τα εργασιακά είναι οι σημαντικότερες κατηγορίες μέτρων στήριξης με μερίδιο (35,0%) η κάθε μία και ακολουθούν τα δανειακά μέτρα με 20,0%.
– Το 47,4% των περίπτερων δήλωσε ότι τα μέτρα στήριξης ήταν ανεπαρκή, ενώ το 27,3% κρίνει ότι μέτρα επαρκούν αλλά σε μικρό βαθμό. Ωστόσο το 18,8% του συνόλου των επιχειρήσεων δήλωσε ότι τα μέτρα επαρκούν σε μεγάλο βαθμό.
– Ο κύκλος εργασιών για το 80,5% των επιχειρήσεων Μικρής Λιανικής (περίπτερα) παρουσίασε μείωση το 2020 έναντι του 2019 σε ποσοστό πάνω από 5%. Το 25,3% των επιχειρήσεων κατέγραψε μείωση τζίρου άνω του 50%, το 27,9% μείωση από 30% ως 50% και το 26,0% μείωση από 10% ως 30%. Χωρίς ουσιώδεις μεταβολές εμφανίζεται το 7,8% των επιχειρήσεων, ενώ μόνο το 11,6% του συνόλου δήλωσε ότι αυξήθηκαν οι πωλήσεις τους.
– Οι προβλέψεις για το 2021 δείχνουν βελτίωση του τζίρου με αύξηση πάνω από 5% για το 39,2% των επιχειρήσεων, ωστόσο μερίδιο που ανήλθε στο 43,1% του συνόλου προβλέπει νέα μείωση με ποσοστό άνω του 5%, ενώ παράλληλα δεν προβλέπεται σημαντική αλλαγή για το 17,9% των επιχειρήσεων.
– Το 2020 καταγράφηκε στην μικρή λιανική σημαντική αύξηση του ποσοστού των ζημιογόνων επιχειρήσεων στο 65,1% από 28,0% το 2019 με μείωση των κερδοφόρων σε 25,5% από 61,3% το 2019.
– Οι προβλέψεις για το 2021 δείχνουν μείωση των ζημιογόνων επιχειρήσεων σε 34,7% του συνόλου, με αύξηση του ποσοστού των κερδοφόρων σε 34,0%. Παράλληλα το 22% των επιχειρήσεων δήλωσε αδυναμία να προβλέψει την κατάσταση κερδοφορίας για το 2021.
– Η απασχόληση για το 67,1% των περίπτερων παρέμεινε σχεδόν στάσιμη το 2020 έναντι του 2019, ενώ για το 24,9% του συνόλου η μείωση διαμορφώθηκε σε επίπεδο άνω του 5%. Μόνο το 8,0% των επιχειρήσεων δήλωσε αύξηση της απασχόλησης σε ποσοστό 5% και άνω.
– Οι προβλέψεις για το 2021 δείχνουν στασιμότητα στην απασχόληση για το 69,4% των επιχειρήσεων, ενώ αυξημένο σε 14,3% είναι το μερίδιο των επιχειρήσεων που προβλέπει άνοδο της απασχόλησης σε ποσοστό 5% και άνω.
– Το 67,3% των περίπτερων δήλωσαν ότι δεν θεωρούν πιθανή την ένταξη τους σε δίκτυο με άλλες επιχειρήσεις, ενώ μικρή πιθανότητα δίνει το 20,3% του συνόλου. Ωστόσο ποσοστό των επιχειρήσεων που ανήλθε σε 2,6% θεωρεί ότι υπάρχουν πολλές πιθανότητες ένταξης σε δίκτυο, ενώ επιπλέον μερίδιο 2,6% δήλωσε ότι βλέπει αρκετές πιθανότητες ένταξης.
– Το 43,2% των επιχειρήσεων του κλάδου δήλωσαν ότι δεν επηρεάζονται καθόλου από τον τουρισμό, ενώ το 22,6% επηρεάζονται λίγο. Παράλληλα το 18,1% του συνόλου επηρεάζεται σημαντικά από τον τουρισμό και το 7,1% αρκετά.
– Τέλος, τα περίπτερα ρωτήθηκαν αν υπάρχουν παράγοντες που εμποδίζουν την πρόσβαση τους σε χρηματοδοτικά προϊόντα. Το 61,5% δήλωσε ότι δεν υπάρχουν τέτοιοι παράγοντες, ενώ ποσοστό 27,3% δήλωσε ότι δεν υπάρχουν εγγυήσεις, το 4,2% ότι υπάρχει μη εξυπηρετούμενο δάνειο και το 3,5% ότι η ηλικία του επιχειρηματία είναι κοντά στην σύνταξη.
