Ήταν Σεπτέμβριος του 1959, όταν ο μόλις 17 ετών τότε Νίκος Καλίας, με το δισάκι του στον ώμο και τα λιγοστά εργαλεία του μαραγκού περνούσε την πύλη του διεθνούς εκθεσιακού κέντρου της Θεσσαλονίκης ως βοηθός σε ξυλουργική εταιρεία για να εργαστεί για το στήσιμο των περιπτέρων της Έκθεσης εκείνης της χρονιάς. Από τότε ώς και σήμερα, που βρίσκονται σε εξέλιξη οι προετοιμασίες για τη φετινή ΔΕΘ, δεν έλειψε ούτε μία χρονιά από το στήσιμο των περιπτέρων της διοργάνωσης.
Με το πέρασμα των χρόνων, από βοηθός μαραγκού έγινε υπεύθυνος εταιρείας και σήμερα είναι από τους παλαιότερους μάστορες στην ιστορία της ΔΕΘ αφού δεν έχει σημειώσει καμιά απουσία εδώ και πάνω από μισό αιώνα.
Λίγες ημέρες πριν γίνουν τα φετινά εγκαίνια για την 85η διοργάνωση, ο Νίκος Καλίας είναι πάλι εδώ και μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, από το Περίπτερο 9, όπου επιβλέπει μια σειρά εργασιών, περιγράφει συγκινημένος τα όσα έζησε στις δεκάδες ΔΕΘ που συμμετείχε, κουβαλώντας ξύλα, κατασκευές, αλλά και χιλιάδες αναμνήσεις…
«Πέρασαν τόσα πολλά χρόνια, κι όμως, νιώθω σαν να ήταν χθες που στήναμε τη ΔΕΘ του 1959. Βέβαια δεν θύμιζε σε τίποτε τη σημερινή εικόνα. Υπήρχαν μόνο εξωτερικά περίπτερα, οι κατασκευές τους ήταν πολύ πιο απλές, αλλά υπήρχε πάντα το ίδιο άγχος και η ίδια αγωνία να πάνε όλα καλά και να ζωντανέψει η ΔΕΘ την περίοδο διεξαγωγής της, γεμίζοντας από χαμόγελα του κόσμου που την επισκεπτόταν κάθε χρόνο», αφηγείται.
Όπως λέει, αυτό που τον απασχολούσε δεν ήταν ποιος θα έκανε τα εγκαίνια, αλλά πώς θα γίνουν όλα όπως έπρεπε και στην ώρα τους. «Στήναμε τα περίπτερα και φεύγαμε. Μέναμε έξω από όλα τα πολιτικά γεγονότα. Πέρασαν τόσοι πρωθυπουργοί που εγκαινίασαν τη ΔΕΘ, αλλά εμείς μέναμε εδώ σταθεροί, αμετακίνητοι, δουλεύοντας με πάθος».
Από τα χέρια του έμπειρου τεχνίτη περάσαν οι ξύλινες κατασκευές σε χιλιάδες περίπτερα, καθώς τις περασμένες δεκαετίες δεν υπήρχαν οι εσωτερικοί χώροι και τα κτίρια με τους τεράστιους χώρους.
Η περσινή χρονιά ήταν η μοναδική που δεν έζησε την ένταση και τους φρενήρεις ρυθμούς της προετοιμασίας, καθώς λόγω των περιοριστικών μέτρων για την αποφυγή διάδοσης του κορονοϊού, η ΔΕΘ δεν πραγματοποιήθηκε. Για τον λόγο αυτό, φέτος περίμενε με ανυπομονησία την περίοδο της προετοιμασίας, η οποία έφερε ξανά το χαμόγελο στον ίδιο και στους υπόλοιπους ανθρώπους που εργάζονται δίνοντας τον καλύτερο εαυτό τους για το στήσιμο της διοργάνωσης.
«Οι εποχές που περάσαμε ήταν πιο παραδοσιακές. Ήμασταν μια μικρή παρέα, που μέναμε ακόμη και τη διάρκεια της νύχτας για να τελειώσουμε με τις κατασκευές. Δεν υπήρχαν τότε εκθέσεις κλαδικές, οπότε περιμέναμε τη μία και μεγάλη έκθεση της ΔΕΘ», αναφέρει και τονίζει ότι το μόνο που έμεινε ίδιο όλα αυτά τα χρόνια, είναι πως για όλες τις εκθέσεις εργαζόταν μέχρι και το τελευταίο λεπτό πριν από την έναρξή τους.
Από τα καραβίσια φώτα στην τεχνολογία και τα led
Το 1965 ξεκίνησε να εργάζεται ως ηλεκτρολόγος για τη ΔΕΘ και ο 75χρόνος σήμερα Γιάννης Παρτάλης. Αυτές τις ημέρες, λίγο πριν από τα φετινά εγκαίνια, αν και έχει αφήσει στο …πόδι του τον γιο του, βρίσκεται και ο ίδιος στη ΔΕΘ και επιβλέπει τις εργασίες για την τοποθέτηση των φωτιστικών. Ένας από τους παλαιότερους της διοργάνωσης, ο Γιάννης Παρτάλης δεν έχει λείψει ποτέ και -όπως τονίζει- δεν θα μπορούσε να λείπει και φέτος.
«Η ΔΕΘ είναι το σπίτι μου, την πονάω, την αγαπάω, μεγάλωσα μαζί της. Είναι μια ολόκληρη ζωή γεμάτη με εικόνες από τον πυρετό των προετοιμασιών. Εδώ έζησα πάρα πολλές στιγμές έντασης και αγωνίας, χαρές και λύπες. Όταν έγιναν μεγάλες πλημμύρες στη Θεσσαλονίκη, πριν από μερικά χρόνια και είχε χτυπηθεί και η ΔΕΘ, πόνεσα σαν να έχανα κάτι πολύ δικό μου», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Παρτάλης.
Οι προετοιμασίες είχαν κάθε χρονιά την ίδια ένταση και την ίδια αγωνία να πάνε όλα καλά και η εβδομάδα πριν από τα εγκαίνια ήταν όλα τα χρόνια η ίδια. Οι μηχανές δούλευαν στο φουλ, όπως ακριβώς και τώρα. «Άλλαξαν πολλά όλα αυτά τα χρόνια. Όταν άρχισα να δουλεύω στη ΔΕΘ βάζαμε τα παλιά τα φώτα, τα γνωστά ως καραβίσια και τώρα βάζουμε led και άλλους συγχρόνους τρόπους φωτισμού. Όταν τελείωνε η τοποθέτηση των φώτων και άναβαν όλα, καθόμουν από ψηλά και έλεγα: “εγώ το έστησα όλο αυτό;”», περιγράφει μ’ έναν τόνο νοσταλγίας στη φωνή.
Τόσο ο Νίκος Καλίας όσο και ο Γιάννης Παρτάλης έχουν μία και μόνο επιθυμία μετά το περσινό «πάγωμα» με τη μη λειτουργία της ΔΕΘ λόγω κορονοϊού: να πάνε όλα καλά και να απολαύσει ο κόσμος τη μεγάλη διοργάνωση της Θεσσαλονίκης.
Αναστασία Τελιανίδου