Στη Σύνοδο Κορυφή των ηγετών της ΕΕ, η Ελλάδα προσδοκά να επιβληθούν κυρώσεις έναντι της Τουρκίας. Ο διεθνολόγος Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος εξηγεί στο Sputnik γιατί η Γερμανία, που έχει την προεδρία της ΕΕ, «αφήνει ανενόχλητη την Τουρκία» και γιατί, εάν και όταν επιβληθούν κυρώσεις, «θα είναι light».
Ο δρόμος της Ελλάδας να πείσει την ΕΕ για αυστηρές κυρώσεις έναντι της Τουρκίας έχει έναν σημαντικό σταθμό, που είναι η Σύνοδος Κορυφής των ηγετών της στις 10 και 11 Δεκεμβρίου.
Το θέμα της στάσης της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα τέθηκε από τον Υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, στο συμβούλιο των ομολόγων του στην ΕΕ και όπως ανέφερε ο ίδιος, όλοι οι συμμετέχοντες στο Συμβούλιο διαπίστωσαν ότι η Τουρκία «δεν αντελήφθη το θετικό μήνυμα της Ευρωπαϊκή Ενωσης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου» και «συνέχισε την παραβατική συμπεριφορά της».
Η Τουρκία από τον περασμένο Μάρτιο με τα γεγονότα στον Εβρο, με τις παράνομες NAVTEX στο Αιγαίο και τις κινήσεις του Oruc Reis ακόμα και λίγα ναυτικά μίλια από το Καστελόριζο, έδειξε για μεγάλο χρονικό διάστημα τις πραγματικές διαθέσεις της. Στην κλιμάκωση των προκλήσεών της θα πρέπει να προστεθεί και το άνοιγμα της περίκλειστης πόλης των Βαρωσίων στην Κύπρο και η πρόσφατη επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν στα Βαρώσια.
Η Ελλάδα όλο αυτό το διάστημα προσπαθεί να πείσει τις χώρες-μέλη της ΕΕ για την επιβολή κυρώσεων, ωστόσο ο αγώνας μοιάζει τρομακτικά δύσκολος, ενώ το αποτέλεσμα -μέχρι στιγμής- απογοητεύει τη χώρα μας.
Τελικά μπορεί και θέλει πραγματικά η ΕΕ να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία; Για τον διεθνολόγο Αλέξανδρο Δεσποτόπουλο η ΕΕ μπορεί και δεν θέλει, ούτε τυπικά ούτε ουσιαστικά, να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία.
Τυπικά, όπως εξηγεί, η Σύνοδος Κορυφής δεν μπορεί να αποφασίσει κυρώσεις, αλλά να ορίσει ένα πλαίσιο και να δώσει εντολή στον Υπατο Εκπρόσωπο της Ενωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, Ζοζέπ Μπορέλ, να καταθέσει λίστα με τις κυρώσεις.
«Αυτό θα πάρει τουλάχιστον τρεις μήνες» εξηγεί στο Sputnik ο κ. Δεσποτόπουλος, προσθέτοντας ότι αναμφίβολα «οι κυρώσεις θα είναι «light»». Ο διεθνολόγος επισημαίνει ότι η Ευρώπη έχει αποτύχει να χαράξει κοινή εξωτερική πολιτική και άμυνα στο θέμα κι ότι την «καυτή πατάτα» της Τουρκίας έχει αποφασίσει να την πετάξει στις ΗΠΑ.
Ισχυρές οικονομικές διμερείς σχέσεις
«Η Ευρώπη έχει αποφασίσει να πετάξει την καυτή πατάτα της αντιμετώπισης της Τουρκίας στις ΗΠΑ. Δεν μπορεί να σχηματιστεί μια κοινή γραμμή. Η Ευρώπη έχει αποτύχει να υιοθετήσει μια κοινή εξωτερική πολιτική και άμυνας έναντι της Τουρκίας λόγω των ισχυρών διμερών σχέσεων κάποιων μελών της. Στις αποφάσεις αυτές χρειάζεται ομοφωνία κι αυτή δεν μπορεί να επιτευχθεί για τον απλούστατο λόγο ότι κάποιες διμερείς σχέσεις είναι πολύ ισχυρές» εξήγησε ο κ. Δεσποτόπουλος.
Η λίστα αυτών των ισχυρών διμερών σχέσεων ξεκινά με τη Γερμανία, η οποία αυτή τη στιγμή είναι και η προεδρεύουσα χώρα της ΕΕ. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει ο κ. Δεσποτόπουλος, «το διμερές εμπόριο μεταξύ της Γερμανίας και της Τουρκίας αγγίζει τον χρόνο τα 40 δισεκατομμύρια ευρώ».
«Η Τουρκία είναι ο δεύτερος εισαγωγέας των γερμανικών όπλων, ενώ τρία εκατομμύρια Γερμανοί ψηφοφόροι έχουν τουρκική καταγωγή και του χρόνου η Γερμανία έχει εκλογές» τόνισε.
Και άλλες ευρωπαϊκές χώρες όμως έχουν ισχυρούς οικονομικούς δεσμούς με την Τουρκία, όπως η Ισπανία, «που έχει επίσης σημαντικές διμερείς σχέσεις και εξάγει όπλα μεγάλου όγκου στην Τουρκία, ενώ ισπανικές και ιταλικές τράπεζες έχουν μεγάλη έκθεση -δανεισμό- πολλών εκατομμυρίων στην τουρκική οικονομία».
«Η Μάλτα έχει έρθει πάρα πολύ κοντά με την Τουρκία στο θέμα της Λιβύης και σε θέματα χάραξης ΑΟΖ στη Μεσόγειο. Θέλω να πω λοιπόν ότι υπάρχουν πολλά κράτη-μέλη και μάλιστα ισχυρά που έχουν πολύ ισχυρές σχέσεις με την Τουρκία και τα οποία δεν θέλουν να δημιουργήσουν ρήγμα σε αυτές και για τον λόγο αυτό μπλοκάρουν ουσιαστικές κυρώσεις έναντι της Τουρκίας. Δηλαδή δεν αφήνουν την Ευρώπη να αναπτύξει μια δυναμική πολιτική έναντι της Τουρκίας» είπε.
Και πρόσθεσε: «Η Ευρώπη μπορεί να επιβάλει κυρώσεις αλλά δεν θέλει να παίξει τον ρόλο του αντιδραστή (σ.σ. αυτού που αντιδρά) έναντι της τουρκικής προκλητικότητας και παραβατικότητας».
Τα δύο «υπερόπλα» της ΕΕ που όμως δεν θα χρησιμοποιήσει
Προς επίρρωση της νέας αναβλητικότητας στο θέμα των κυρώσεων που εκτιμά ότι θα δείξει η Σύνοδος Κορυφής, ο κ. Δεσποτόπουλος θυμίζει ότι η Γερμανία που έχει την προεδρία της ΕΕ στη «Σύνοδο του Οκτωβρίου μετέθεσε το θέμα γι’ αυτή τη Σύνοδο του Δεκεμβρίου».
«Η Γερμανία που ασκεί την προεδρία της ΕΕ, τον Οκτώβριο ζήτησε και πέτυχε την αναβολή του θέματος των κυρώσεων για τις 10 και 11 Δεκεμβρίου. Θα παρθεί απόφαση για τις κυρώσεις τώρα; Σας λέω ότι δεν θα παρθεί. Η Σύνοδος Κορυφής δεν έχει τέτοια αρμοδιότητα να αποφασίσει κυρώσεις, αλλά αποφασίζει πλαίσιο των κυρώσεων. Ετσι πολύ πιθανόν να αποφασίσει ένα πλαίσιο κυρώσεων και κατά τη διαδικασία θα δώσει εντολή στον Υπατο Αρμοστή τον κ. Μπορέλ και στην Επιτροπή να φέρουν επίσημα τη λίστα των κυρώσεων. Αυτή η διαδικασία διαρκεί τρεις μήνες. Σας θυμίζω ότι οι κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας για το θέμα της κυπριακής ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας είχαμε Σύνοδο Κορυφής στις 15 Ιουλίου και φτάσαμε οι κυρώσεις να έρθουν σε εφαρμογή 11 Νοεμβρίου 2019, δηλαδή τέσσερις μήνες μετά».
Ο κ. Δεσποτόπουλος εκτιμά, επίσης, ότι στη Σύνοδο Κορυφής θα υπάρξει ένα πλαίσιο για την Τουρκία, αλλά οι κυρώσεις αυτές θα έρθουν μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα και ακόμα αν το πλαίσιο είναι αυστηρό, «εντέλει οι κυρώσεις θα είναι light».
«Δεν περιμένουμε να έχουμε απόφαση για εμπάργκο πώλησης όπλων και δεν περιμένουμε η ΕΕ να καταλήξει σε ολικό πάγωμα της τελωνειακής ένωσης με την Τουρκία. Δύο υπερόπλα που θα μπορούσε να ενεργοποιήσει η Ευρωπαϊκή Ενωση» εκτίμησε.
«Η Γερμανία λειτουργεί ως ανάχωμα στις κυρώσεις κατά της Τουρκίας»
Μία άλλη παράμετρος που επισημαίνει ο κ. Δεσποτόπουλος είναι «η συνεννόηση Γερμανίας και Τουρκίας», εξηγώντας ότι η Γερμανία έχει σε μεγάλη βαθμό έχει πάρει αυτό που θέλει από τη Τουρκία και «γι’ αυτό την αφήνει ανενόχλητη» παρότι είναι προεδρεύουσα της ΕΕ.
«Η Γερμανία ανέλαβε την προεδρία της ΕΕ την 1η Ιουλίου. Το Oruc Reis και οι πρώτες NAVTEX παρουσιάστηκαν στην ελληνική υφαλοκρηπίδα και ελληνική ΑΟΖ στις 15 Ιουλίου. Από την ανάληψη της γερμανικής προεδρίας μέχρι τώρα έχουμε πτώση των προσφυγικών ροών από την Τουρκία, κάτι που ενδιαφέρει πάρα πολύ τη Γερμανία, κατά 91%.
Αρα λοιπόν αν δούμε αυτά τα κομμάτια στο παζλ, δεν μπορούμε παρά να συμπεράνουμε ότι στο παιχνίδι της νοτιοανατολικής Μεσογείου υπάρχει ένα momentum κι ένα memorandum μεταξύ Γερμανίας και Τουρκίας. Η Γερμανία λειτουργεί ως ανάχωμα στις αυστηρές κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας και η Τουρκία λειτουργεί ως ανάχωμα έναντι της Γερμανίας για τις προσφυγικές ροές» κατέληξε ο κ. Δεσποτόπουλος.
Πηγή: Sputniknews, Φανή Χαρίση
Διεθνολόγος στο Sputnik: «Η Γερμανία αφήνει ανενόχλητη την Τουρκία – Οι κυρώσεις θα είναι light»
