Τα τροχαία δυστυχήματα αποτελούν εδώ και χρόνια μία από τις σύγχρονες «μάστιγες» της ανθρωπότητας, καθώς εκατομμύρια άνθρωποι (περίπου 1,35 εκατ.) κάθε χρόνο χάνουν τη ζωή τους και πολλαπλάσια μένουν καθηλωμένοι σε αναπηρικά καροτσάκια. Και μόνο το νούμερο τρομάζει και προκαλεί έντονο προβληματισμό, όταν η τάση των ανθρώπων είναι να κυκλοφορούν περισσότερο και να κάνουν καθημερινά περισσότερα χιλιόμετρα.
Το μεγάλο στοίχημα των αυτοκινητοβιομηχανιών είναι να μειωθεί αισθητά ο αριθμός των ατυχημάτων. Σε αυτήν την κατεύθυνση συμβάλλουν τα σύγχρονα συστήματα ασφάλειας, όπου η τεχνολογία γίνεται σύμμαχος αυτής της προσπάθειας, καθώς σήμερα ένα σύγχρονο μικρό αυτοκίνητο είναι ασφαλέστερο από ένα μεγάλο πολυτελές αυτοκίνητο της προηγούμενης δεκαετίας.
Αυτή η διαπίστωση στηρίζεται στα στοιχεία έρευνας που έχει δημοσιοποιήσει η Εθνική Διοίκηση Ασφάλειας Κυκλοφορίας, που επιβεβαιώνει ότι τα νεότερα οχήματα τείνουν να είναι ασφαλέστερα από τα παλαιότερα. Σύμφωνα με τα συγκεκριμένα στοιχεία, από το 1984 και νωρίτερα το ποσοστό θανάτων μετά από δυστύχημα στους δρόμους των ΗΠΑ ήταν 55%, την περίοδο 1985-1992 μειώθηκε στο 53%, την περίοδο 1993-1997 έφθασε στο 46%, την περίοδο 1997-2002 μειώθηκε στο 42%, την περίοδο 2003-2007 πήγε στο 36% και την περίοδο 2008-2012 έφθασε στο 31%. Με την ένταξη νέων συστημάτων ασφάλειας με μεγαλύτερο βαθμό στα αυτοκίνητα παραγωγής την περίοδο 2013-2017 οι θάνατοι μειώθηκαν στο 26%. Δηλαδή, βλέπουμε ότι η διαφορά στα ποσοστά θνησιμότητας μεταξύ οχημάτων που κατασκευάστηκαν πριν από το 1984 είναι υπερδιπλάσια από αυτά που καταγράφηκαν για μοντέλα που πωλήθηκαν μεταξύ 2013 και 2017.
Αντίστοιχα είναι και τα στοιχεία για την Ευρώπη, όπου βλέπουμε ότι η μείωση των θανάτων είναι ορατή. Ήδη, το Euro NCAP 2022 ενσωματώνει στα στάνταρς του περαιτέρω συστήματα βελτίωσης που αφορούν την προστασία των πεζών, των σκούτερ και των ποδηλάτων. Συστήματα που θα δούμε στα καινούρια αυτοκίνητα από το 2022 και μετά. Ένα από τα σημεία εξέλιξης των συστημάτων για την αποφυγή ατυχημάτων είναι η συνεργασία των αυτοκινήτων μεταξύ τους, όπου θα μεταφέρεται από το ένα αυτοκίνητο στο άλλο μία σειρά πληροφοριών, ώστε ο οδηγός να είναι ενήμερος για την κατάσταση που επικρατεί σε πολύ κοντινή απόσταση.
Ήδη, πολλές εταιρείες έχουν εντάξει την συνεργασία των αυτοκινήτων μεταξύ τους και κάθε μήνα στις παρουσιάσεις νέων μοντέλων βλέπουμε ότι το αντίστοιχο σύστημα ασφάλειας ενσωματώνεται σε περισσότερα μοντέλα.
Τα επόμενα χρόνια το πρόβλημα αναμένεται να γίνει εντονότερο, εάν αναλογιστούμε την τάση του ανθρώπου να κινείται όλο και περισσότερο. Αυτός αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους που οι αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν αποφασίσει να επενδύσουν στην αυτόνομη οδήγηση, που, σύμφωνα με έρευνες, θα ελαχιστοποιήσει τα θανατηφόρα ατυχήματα.
Κάνοντας μία ανάλυση των δεδομένων της Ελλάδας στα θέματα οδικής ασφάλειας, διαπιστώνουμε ότι σημείωσε εντυπωσιακή μείωση από το 2010 (-41%). Ωστόσο, ο αριθμός των θυμάτων από τροχαία στην Ελλάδα παραμένει πολύ υψηλότερος από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, καθώς έχουμε 69 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκων.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, μόνο το 8% των τροχαίων ατυχημάτων σημειώθηκε σε αυτοκινητόδρομους, το 55% σε αγροτικούς δρόμους και το 37% σε αστικές περιοχές.
Σχεδόν το 14% των ανθρώπων που σκοτώθηκαν στους δρόμους της ΕΕ είναι ηλικίας μεταξύ 18 και 24 ετών, ενώ μόλις το 8% του ευρωπαϊκού πληθυσμού εμπίπτει σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα. Επιπλέον, λόγω των δημογραφικών μεταβολών, το ποσοστό θανάτων ηλικιωμένων (άνω των 65 ετών) αυξήθηκε από 22% το 2010 σε 27% το 2017. Το 76% των θανάτων από τροχαία δυστυχήματα είναι άνδρες και το 24% γυναίκες, το 2% των θυμάτων είναι λιγότερο από 15 ετών.
Η μείωση των ποσοστών οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα συστήματα ασφάλειας των σύγχρονων αυτοκινήτων που πλέον προστατεύουν τους επιβάτες και τους πεζούς περισσότερο από παλαιότερα, ενώ αξιοσημείωτη είναι η βελτίωση της οδηγικής παιδείας των ανθρώπων, που δεν βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με αυτήν που ίσχυε τα προηγούμενα χρόνια. Πάντως, υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης τόσο στα συστήματα ασφάλειας των οχημάτων, οδεύοντας προς την αυτόνομη οδήγηση, όσο και στο επίπεδο της οδηγικής παιδείας. Γιατί το ιδανικότερο όλων είναι να δούμε μετακινήσεις ανθρώπων με μηδενικά ατυχήματα στους δρόμους.
Κυριάκος Παρασίδης
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΠΕ-ΜΠΕ
