Ανηφορικό δρόμο φαίνεται ότι έχουν μπροστά τους τα ελληνικά οινοποιεία, στο τοπίο που διαμορφώνει η πανδημία Covid-19: με τον κλάδο HORECA (ξενοδοχεία, εστιατόρια, catering) να βρίσκεται επί σχεδόν ενάμιση μήνα σε πλήρη αδράνεια λόγω του lockdown, τα οινοποιεία έχουν χάσει τα βασικά σημεία πώλησης των κρασιών τους -απώλεια από την οποία επηρεάζονται πιο «βαριά» οι μικροί του κλάδου. Την ίδια στιγμή, οι οινοποιοί εκφράζουν την ανησυχία τους για το πώς θα λειτουργήσει στην πράξη η εστίαση -αλλά και η ξενοδοχία- το φετινό καλοκαίρι.
«Συνήθως είμαι παθολογικά αισιόδοξος, αλλά θεωρώ ότι έχουμε μπροστά μας ένα καλοκαίρι με πολλή αστάθεια, στη διάρκεια του οποίου δεν ξέρουμε τι μας ξημερώνει» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο οινοποιός Στέλλιος Μπουτάρης, πρόεδρος της ένωσης οινοπαραγωγών «Οίνοι Βορείου Ελλάδος» και συνεχίζει: «η εικόνα είναι κακή. Η HORECA, που για την Ελλάδα αποτελεί ένα πολύ μεγαλύτερο κομμάτι της οικονομίας, σε σχέση με τις βόρειες χώρες, δεν δουλεύει καθόλου και δεν ξέρουμε πώς θα λειτουργήσει την επόμενη ημέρα. Στη λιανική, στα σούπερ μάρκετ, υπήρξε κάποια κινητικότητα τον Απρίλιο λόγω του Πάσχα, αλλά το θέμα είναι τι θα γίνει στην πράξη με τον τουρισμό και τα εστιατόρια. Από την αδράνεια στον κλάδο HORECA επηρεάζονται κυρίως τα μικρά οινοποιεία, που πραγματοποιούν μέχρι και το 90% των πωλήσεών τους σε εστιατόρια κτλ. Ευτυχώς που πολλά από αυτά είναι προσωπικές επιχειρήσεις, που σημαίνει ότι τα “τρέχουν” τα μέλη της οικογένειας και δεν χρειάζεται να πληρώνουν και προσωπικό».
Ο καλός τρύγος, οι γεμάτες αποθήκες και η «απόσταξη κρίσης»
Ποια θα είναι λοιπόν η επόμενη ημέρα για τα οινοποιεία; «Έχουμε μπροστά μας έναν τρύγο, που δείχνει καλός, αλλά προς το τέλος του Ιουνίου θα πρέπει να εξετάσουμε και τα αποθέματά μας, για να δούμε πώς θα διαχειριστούμε τις γεμάτες αποθήκες. Οι αποθήκες μπορούν να αδειάσουν είτε με ενέργειες για να τονώσουμε ζήτηση, τουρισμό, εστιατόρια κτλ, είτε στις τρέχουσες συνθήκες με αυτό που λέμε “απόσταξη κρίσης”, το οποίο στην ουσία συνιστά απόσυρση ποσοτήτων κρασιού που περισσεύουν, για να γεμίσουν οι αποθήκες με τα καινούργια», εξηγεί (σ.σ. ιταλικά και ισπανικά οινοποιεία, μέσω των φορέων τους, ζήτησαν ήδη πρόσφατα ενεργοποίηση της απόσταξης κρίσης, ήτοι των κοινοτικών «εργαλείων» για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας).
Δύο μεγάλα προγράμματα
Παράλληλα, σύμφωνα με τον κ. Μπουτάρη, ετοιμάζονται δύο μεγάλα προγράμματα για την αναζωπύρωση της ζήτησης του κρασιού, στην Ελλάδα και το εξωτερικό αντίστοιχα. Τα προγράμματα είχαν προγραμματιστεί προ κρίσης, αλλά η πανδημία αναδεικνύει τη σημασία τους.
Το πρώτο έχει να κάνει με το ελληνικό επώνυμο κρασί και την υποστήριξη της εκπαίδευσης των ανθρώπων της εστίασης -όπως χαρακτηριστικά επισήμανε ο κ. Μπουτάρης, θα πρέπει, με βάση τις σημερινές ιδιάζουσες συνθήκες, να βρεθεί ενδεχομένως κάποιος τρόπος να στηριχθούν και οι ίδιοι οι εστιάτορες, όχι μόνο το προσωπικό τους.
Το δεύτερο έχει να κάνει με τη δημιουργία καμπάνιας ψηφιακού μάρκετινγκ για την προβολή του ελληνικού κρασιού στο εξωτερικό, με ταυτόχρονη προβολή των επισκέψιμων οινοποιείων και σε συνεργασία με φορείς του τουρισμού, για να ανοίξει δίαυλος επικοινωνίας με τον ξένο καταναλωτή. Τα δύο προγράμματα δεν αναμένεται να αρχίσουν πριν από τον Ιούνιο, σύμφωνα πάντα με τον Στέλλιο Μπουτάρη.
Αναδιάρθρωση του κλάδου
Την εκτίμηση ότι η κρίση που ξέσπασε εξαιτίας της πανδημίας θα έχει ως αποτέλεσμα την αναδιάρθρωση του κλάδου των οινοποιείων, διατυπώνει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο οινοποιός Αγγελος Ιατρίδης, ιδιοκτήτης του Κτήματος Άλφα (Αμύνταιο Φλώρινας), επισημαίνοντας ότι, στο πεδίο των υποδομών, οι εταιρείες που έχουν επενδύσει στον πρωτογενή τομέα θα ξεχωρίσουν μετά την Covid-19.
Ήδη, λέει, η εταιρεία έχει σε εξέλιξη ένα μεγάλο σχέδιο αναδιάρθρωσης του αμπελώνα της, το οποίο είχε προγραμματιστεί πριν ενσκήψει η πανδημία, ενώ συνεχίζει κανονικά τις επενδύσεις της για την επέκταση του οινοποιείου της για τη διαδικασία παραγωγής αφρωδών οίνων (σ.σ. ΠΟΠ Αμυνταίου).
Αναδιάρθρωση αμπελώνα με νέες φυτεύσεις σε 330 στρέμματα
«Κάνουμε νέες φυτεύσεις σε 330 στρέμματα, με κύριο χαρακτηριστικό το Ξινόμαυρο και τη Μαλαγουζιά, προχωράμε τα δίκτυα άρδευσης, τα υποστυλώματα… Επιπλέον, συνεχίζονται κανονικά οι δουλειές πάνω στο αμπέλι. Το αμπέλι δεν μπορείς να το αφήσεις. “Τρέχουμε” παράλληλα την επένδυση για την επέκταση του οινοποιείου και τη διαδικασία παραγωγής αφρωδών οίνων, με τις επενδύσεις σε εξέλιξη ή υπό ολοκλήρωση να ανέρχονται σε 2,5 εκατ. ευρώ», εξηγεί ο Αγγελος Ιατρίδης.
Προσθέτει δε, ότι η εταιρεία «χτίζει» αυτή τη στιγμή σενάρια για την επόμενη ημέρα, με στόχο πρώτον τη βιωσιμότητά της και δεύτερον την ανάπτυξή της, προσπαθώντας να αξιοποιεί όλα τα διαθέσιμα «εργαλεία» της Πολιτείας και των τραπεζών. Με άλλα λόγια, το γνωστό οινοποιείο παραμένει σε εγρήγορση, ώστε να είναι έτοιμο να μπει δυναμικά στην αγορά, όταν η κατάσταση εξομαλυνθεί.
Πτώση 40%-50% στην αγορά τον Μάρτιο
Προς το παρόν, πάντως, το καθολικό «κάθισμα» του κλάδου HORECA (ξενοδοχεία, εστιατόρια, catering), λόγω των μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης της Covid-19 έχει αφήσει το «στίγμα» του στις πωλήσεις.
«Στην Ελλάδα έχουμε έναν πελάτη, το δίκτυο διανομής μας, με τις πωλήσεις να γίνονται πάντα στις αρχές κάθε μήνα. Τον Μάρτιο λοιπόν, αρχίσαμε κανονικά. Παρ’ όλα αυτά, μετά τα μέσα του μήνα, που άρχισε το lockdown, επηρεάστηκε η εικόνα και έχουμε πτώση πωλήσεων (μέσα στην αγορά) της τάξης του 40%-50%. Τον δε Απρίλιο, οι πωλήσεις προς το δίκτυο διανομής είναι μηδενικές. Και στις εξαγωγές μας, που απευθύνονται στον κλάδο HORECA, οι πωλήσεις υπολειτουργούν, μια και πολύ λίγα κράτη έλαβαν διαφορετικά μέτρα από αυτά της ελληνικής Πολιτείας, οπότε εστιατόρια και ξενοδοχεία είναι σχεδόν παντού κλειστά. Είχαμε βέβαια δύο- τρεις αποστολές στη Βόρεια Αμερική και τη Γερμανία, που μας εξέπληξαν ευχάριστα, αλλά αυτός δεν είναι ο κανόνας», εξηγεί.
Οι πρωτόγνωρες καταστάσεις «κυοφορούν» ευκαιρίες
Κατά τον Αγγελο Ιατρίδη και τα οινοποιεία βιώνουν μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Με τα εστιατόρια και τα ξενοδοχεία κλειστά, κρασιά πωλούνται σήμερα κυρίως στα σούπερ μάρκετ, αλλά αυτά δεν είναι ο φυσικός χώρος πώλησής τους, καθώς όταν ο καταναλωτής τα επισκέπτεται, δεν έχει ως πρώτη προτεραιότητα στο μυαλό του να αγοράσει κρασί.
«Ζούμε πρωτόγνωρα πράγματα, αλλά στις πρωτόγνωρες καταστάσεις υπάρχουν πάντα και ευκαιρίες», λέει ο οινοποιός και προσθέτει ότι αισθάνεται αισιόδοξος αφενός λόγω των επενδύσεων σε υποδομή που πραγματοποιεί το Κτήμα Άλφα και αφετέρου λόγω του γεγονότος ότι έχει την παραγωγική δυνατότητα να ικανοποιήσει τη ζήτηση, όταν αυτή επανακάμψει._
Αλεξάνδρα Γούτα
Ανηφορικός ο δρόμος για τα ελληνικά οινοποιεία στο τοπίο που διαμορφώνει η Covid-19
