Το ιστορικό αντιτορπιλικό ΒΕΛΟΣ στη Θεσσαλονίκη

Το πρώην USS CHARETTE DD5, ένα αντιτορπιλικό στόλου τύπου Fletcher, που έχει γράψει μια λαμπρή ιστορία ως Α/Τ ΒΕΛΟΣ D-16 από το 1959 μέχρι το 1991 για το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό, θα βρεθεί μέσα στις επόμενες ημέρες στη Θεσσαλονίκη και μάλιστα αναμένεται να καταφτάσει, ώστε να είναι επισκέψιμο από το γενικό κοινό και κατά τη διάρκεια της ΔΕΘ.
«Με μεγάλη χαρά, μετά από δύο χρόνια και το πετυχημένο εγχείρημα της αφίξεως και της παραμονής του Θ/Κ «Γ. ΑΒΕΡΩΦ» στη Θεσσαλονίκη, το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό αποφάσισε να φέρει στον Θερμαϊκό, στη Θεσσαλονίκη, το έτερο ιστορικό μας πλοίο, το αντιτορπιλικό ΒΕΛΟΣ που είναι μουσείο αντιδικτατορικού αγώνα», ανακοίνωσε μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ-ΜΠΕ, «Πρακτορείο 104.9FM» ο κυβερνήτης του Θ/Κ «Γ. ΑΒΕΡΩΦ» και Α/Τ ΒΕΛΟΣ, αρχιπλοίαρχος Σωτήριος Χαραλαμπόπουλος ΠΝ.
«Έρχεται το ΒΕΛΟΣ λοιπόν στη Θεσσαλονίκη ώστε να το δει ο κόσμος, ο κόσμος της πόλης, της Βορείου Ελλάδος, να δει αυτό το ιστορικό πλοίο που παράλληλα εκτός από μουσείο αντιδικτατορικού αγώνα είναι, κατά δεύτερον, και ένα κειμήλιο του 2ου ΠΠ καθώς το πλοίο ναυπηγήθηκε στη Βοστόνη των ΗΠΑ, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1941, καθελκύστηκε στις 3 Ιουνίου του 1942 και πολέμησε στον πόλεμο του Ειρηνικού Ωκεανού με μεγάλες επιτυχίες. Βεβαία έχει και ένα τρίτο, και πολύ σημαντικό για εμάς τους Έλληνες χαρακτηριστικό, αφού από όταν το πήραμε το 1959 και το εκσυγχρονίσαμε, επί 32 χρόνια υπηρέτησε το ένδοξό μας ΠΝ σε αποστολές και ασκήσεις με πολύ μεγάλη επιτυχία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Χαραλαμπόπουλος που εξήγησε και τους σχεδιασμούς του ΠΝ για το είδος και την διάρκεια της παραμονής του ιστορικού πλοίου στην πόλη της Θεσσαλονίκης.
«Ξεκινάμε, πρώτα ο Θεός, το Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου το πρωί, ώστε μετά από έναν πλου δύο ημερών να είμαστε ξημερώματα στη Θεσσαλονίκη, ενώ το σημείο στο οποίο θα δέσουμε θα είναι κοντά στο Μέγαρο Μουσική Θεσσαλονίκης, χώρος ο οποίος επιλέχθηκε, ώστε να πριμοδοτήσει το ΒΕΛΟΣ», εξηγεί ο κ. Χαραλαμπόπουλος, που σημειώνει πως το επισκεπτήριο θα ξεκινήσει «μετά από λίγες ημέρες και αφού θα έχουμε προετοιμαστεί μετά από τον κατάπλου των μερικών ημερών».
Το Α/Τ ΒΕΛΟΣ θα είναι επισκέψιμο στο ωράριο που θα είναι αντίστοιχο με εκείνο του Θ/Κ «Γ. ΑΒΕΡΩΦ» τουτέστιν «09:00 το πρωί με 13:00 το μεσημέρι και 5 το απόγευμα με 8 το βράδυ, αλλά και αργίες όπως και σαββατοκύριακα», ενώ προγραμματίζονται και κάποιες εκδηλώσεις από το Πολεμικό Ναυτικό ξεκινώντας μετά και από μια συνέντευξη Τύπου επί του πλοίου. «Την ίδια ώρα προς το τέλος του Σεπτεμβρίου θα έχουμε και μια εκδήλωση αφιερωμένη στην αντιδικτατορική δράση του πλοίου, ενώ τις ημέρες τις 28ης Οκτωβρίου, τη απελευθερώσεως της πόλης Θεσσαλονίκης θα υπάρξει μια εκδήλωση αφιερωμένη στον Β’ ΠΠ γιατί το ΒΕΛΟΣ είναι και ένα κειμήλιο του Β’ ΠΠ οπότε θα πρέπει να το τιμήσουμε και με αυτό τον τρόπο», εξήγησε ο κ. Χαραλαμπόπουλος που τόνισε πως από την Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου τα σχολεία που ενδιαφέρονται θα μπορούν να επικοινωνούν, ώστε να προγραμματίζουν την επίσκεψή τους: «Το Ναυτικό είναι και θα είναι παρόν στη Βόρεια Ελλάδα», καταλήγει ο κυβερνήτης του Α/Τ ΒΕΛΟΣ.
Το ιστορικό προφίλ του Α/Τ ΒΕΛΟΣ
Το πλοίο που θα καταφθάσει στη Θεσσαλονίκη είναι ένα από τα τέσσερα ομοίου τύπου, που παραχωρήθηκαν από τις ΗΠΑ κατά την περίοδο 1959-1960, ενώ του ιδίου τύπου ήταν τα ΑΣΠΙΣ, ΛΟΓΧΗ και ΣΦΕΝΔΟΝΗ. Η παραλαβή του έγινε στις 15 Ιουλίου 1959 στο Long Beach των ΗΠΑ από τον Ανπχο Γ. Μόραλη. Όπως αναφέρει το ΠΝ στην εξιστόρηση των γεγονότων που συνδέονται με το ΒΕΛΟΣ το πλοίο τον Μάιο του 1973 με κυβερνήτη τον Ανπχο Νικ. Παππά κατέφυγε στο Fiumicino της Ιταλίας ως μια εκδήλωση αντιδράσεως προς τη στρατιωτική δικτατορία και στο πλαίσιο του κινήματος του Ναυτικού. Ο κυβερνήτης, 6 αξιωματικοί και 25 υπαξιωματικοί παρέμειναν στο εξωτερικό ως πολιτικοί φυγάδες και αργότερα το πλοίο επέστρεψε στην Ελλάδα με κυβερνήτη τον Πχο Π. Βόσσο. Το Α/Τ ΒΕΛΟΣ παροπλίσθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 1991 και το 1994 χαρακτηρίστηκε ως Μουσείο Αντιδικτατορικού Αγώνα και μετονομάσθηκε σε Α/Τ ΒΕΛΟΣ (Μ.Α.Α.) και όπως εξηγείται στην επίσημη ιστοσελίδα του μεταφέρθηκε αρχικά μεταφέρθηκε στον Πόρο και την 14η Δεκεμβρίου του 2000 στο Ναύσταθμο Σαλαμίνας για εργασίες συντήρησης και μετατροπής του σε Πλωτό Ναυτικό Μουσείο (Π.Ν.Μ.). Από την 26η Ιουνίου 2002 βρίσκεται στο Τροκαντερό Παλαιού Φαλήρου, δίπλα στο Θωρηκτό Γ. Αβέρωφ όπου λειτουργεί ως ζωντανό μνημείο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και της Αντιδικτατορικής Δράσης του Πολεμικού Ναυτικού.
Το αντιτορπιλικό ΒΕΛΟΣ D-16 ναυπηγήθηκε στη Βοστόνη των ΗΠΑ, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και ως USS CHARRETTE DD 581 έλαβε μέρος στις επιχειρήσεις του Αμερικάνικου Ναυτικού κατά των Ιαπώνων στον Ειρηνικό Ωκεανό, κυρίως ως πλοίο υποστηρίξεως αεροπλανοφόρων, καθώς δε και ανθυποβρυχιακής και αντιαεροπορικής προστασίας νηοπομπών. Στο πλοίο απονεμήθησαν δεκατρείς (13) σταυροί μάχης και άλλα παράσημα, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου Το 1958 αφού εκσυγχρονίστηκε στα ναυπηγεία LONG BEACH της Καλιφόρνιας παραχωρήθηκε στο τότε Ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό μαζί με τα προαναφερθέντα τρία ακόμη ομοίου τύπου αντιτορπιλικά τύπου FLETCHER.
Από τις 16 Ιουνίου 1959 δε, όταν και υψώθηκε στο Α/Τ ΒΕΛΟΣ η Ελληνική Σημαία και με πρώτο Κυβερνήτη τον Αντιπλοίαρχο Γ. ΜΟΡΑΛΗ, κατέπλευσε στην Ελλάδα και εντάχθηκε στο Αρχηγείο Στόλου πήρε μέρος στις Εθνικές και διασυμμαχικές ασκήσεις, σε επίδειξη Σημαίας στο εσωτερικό και εξωτερικό, καθώς και στις επιχειρήσεις στη διάρκεια της Ελληνοτουρκικής κρίσης του 1964, 1967, 1974 και 1987. Όταν στις 26 Φεβρουαρίου 1991 το πλοίο παροπλίσθηκε από το ΠΝ και χαρακτηρίστηκε ως Μουσείο Αντιδικτατορικού Αγώνα είχε διανύσει συνολικά 362,662 Ναυτικά μίλια.
Οι επισκέψεις με ξενάγηση, μαθητών και οργανωμένων ομάδων στο «Α/Τ ΒΕΛΟΣ Μ.Α.Α.» προγραμματίζονται μετά από τηλεφωνική κράτηση 210-9888457 / 210-9855410 / 6947159468.
Σωτήρης Κυριακίδης