«Οδεύουμε σε καθαρή έξοδο από τα μνημόνια, χωρίς πιστοληπτική γραμμή στήριξης και νέες βαριές δεσμεύσεις για τη χώρα και το λαό, όπως κάποιοι προεξοφλούσαν ότι θα συμβεί και δεν το έκρυβαν μάλιστα με συνεχείς τους δηλώσεις», τόνισε ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, από το βήμα του περιφερειακού αναπτυξιακού συνεδρίου Νοτίου Αιγαίου στη Ρόδο, και σημείωσε ότι οι εκλογές θα γίνουν τον Σεπτέμβριο του 2019.
Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε την πιλοτική εφαρμογή του μεταφορικού ισοδυνάμου από την 1η Ιουλίου του 2018, κάνοντας λόγο για την υλοποίηση μιας δέσμευσης εμβληματικού και ιστορικού χαρακτήρα, ενώ μίλησε αναλυτικά για έργα που υλοποιούνται ή σχεδιάζονται και νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης σε διάφορους τομείς.
«Η ολοκλήρωση του κύκλου των περιφερειακών συνεδρίων συμπίπτει με μια μεγάλη καμπή, μια αλλαγή σελίδας για την χώρα μετά από μια πολύ μακρά περίοδο επιτροπείας και σκληρών δημοσιονομικών περιορισμών» είπε ο κ. Τσίπρας. «Η περιπέτεια για τη χώρα ευτυχώς τελειώνει εδώ». Αφού δε, παρατήρησε πως αυτό δεν είναι φυσικό φαινόμενο, επισήμανε: «Και άλλες φορές το ακούσαμε αυτό. Δεν συνέβη, όμως. Από τότε που πριν 8 χρόνια Ελληνας πρωθυπουργός πήγε στο Καστελόριζο για να ανακοινώσει εν χορδαίς και οργάνοις, ακούγαμε ότι το Πρόγραμμα αυτό θα διαρκέσει λίγους μήνες, θα βγούμε. Τα ίδια και τη δεύτερη φορά. Τώρα λοιπόν δεν υπάρχουν περιθώρια, και το μεγάλο ευτύχημα για τον τόπο είναι ότι τούτη τη φορά, εκεί που άλλοι απέτυχαν φαίνεται ότι εμείς πετυχαίνουμε. Κι αυτό δεν είναι επιτυχία της κυβέρνησης, είναι επιτυχία της χώρας. Κι είναι πολύ σημαντικό ότι η εκχώρηση στοιχειώδους κυριαρχίας στον οικονομικό σχεδιασμό τελειώνει με την ολοκλήρωση και της 4ης αξιολόγησης σε μερικούς μήνες.
Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι «ίσως κάποιοι ενδεχομένως να στενοχωριούνται λίγο με αυτή την εξέλιξη, όχι γιατί θεωρούν αποτελεσματικότερη την πιστοληπτική γραμμή, αλλά γιατί την χρειαζόντουσαν, ώστε να μπορούν να φωνάζουν ότι η χώρα δεν βγαίνει από τη κρίση, δεν μπορεί να ανασάνει και να ανακάμψει» και συμπλήρωσε: «Αλλά αυτοί που στενοχωριούνται, δεν είναι η πρώτη φορά που διαψεύδονται αυτά τα χρόνια. Είναι οι ίδιοι που το 2015 προεξοφλούσαν ότι θα γυρίσουμε στη δραχμή, οι ίδιοι που το 2016 προεξοφλούσαν ότι δεν θα κλείσουν οι πρώτες αξιολογήσεις και θα καταρρεύσει η οικονομία, οι ίδιοι που το 2017 προεξοφλούσαν ότι θα ενεργοποιηθεί ο περίφημος «κόφτης». Τον ξεχάσαμε ευτυχώς όλοι, γιατί δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Αυτοί οι ίδιοι, λοιπόν, δεν κουράζονται φαίνεται διαρκώς να προεξοφλούν αρνητικές εξελίξεις. Ετσι και το 2018 προεξόφλησαν κι ότι δεν θα έχουμε καθαρή έξοδο από τα μνημόνια, αλλά πιστοληπτική γραμμή, δηλαδή νέο μνημόνιο. Δυστυχώς για αυτούς και ευτυχώς για τη χώρα, ατύχησαν σε όλες τους τις αρνητικές προβλέψεις. Παρ’ όλα αυτά επιμένουν. Δεν κουράζονται. Αλλά κούρασαν τον κόσμο με τα ίδια και τα ίδια. Δεν τους ακούει πια κανείς κι ας έχουν τη συντριπτική υπεροπλία των μέσων επικοινωνίας με το μέρος τους. Η συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού δεν έχει το δικό τους το χαβά, ανεξάρτητα από την ιδεολογική του τοποθέτηση, όχι μόνο κουράστηκε με τη γκρίνια και τη μιζέρια, αλλά ζητά από όλους να κοιτάξουμε επιτέλους με μεγαλύτερη αισιοδοξία τις δυνατότητες και τη προοπτική αυτού του τόπου».
Στην πιο ευλογημένη γωνιά του πλανήτη
Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε εξαιρετικά τυχερούς τους κατοίκους των νησιών του Νοτίου Αιγαίου γιατί, όπως είπε, ζουν σε μια ευλογημένη γωνιά του πλανήτη.
Επισήμανε πως στην Περιφέρεια Νότιου Αιγαίου υπάρχουν τρία μνημεία που έχουν χαρακτηριστεί από την UNESCO σαν τόποι διεθνούς πολιτιστικής σημασίας: Είναι η μεσαιωνική πόλη της Ρόδου, η Δήλος και η Πάτμος. Υπάρχουν χιλιάδες άλλα σημεία με τεράστιο ενδιαφέρον, όπως η αστική Ερμούπολη και η Ανω Χώρα της Σύρου, το κάστρο της Νάξου, οι εκατοντάδες νησιώτικοι οικισμοί, οι αρχαιολογικοί τόποι. Είναι ένας τόπος όμορφος, ανέφερε ο κ. Τσίπρας, ένας τόπος ιδιαίτερος, αλλά και ένας τόπος απαιτητικός. Πρώτα από όλα γιατί έχει αυτή τη σπάνια γεωγραφική ιδιομορφία της νησιωτικότητας, των δεκάδων διάσπαρτων νησιών. Που για να υποστηριχθούν και να αναπτυχθούν, χρειάζεται ιδιαίτερη δουλειά, στις συγκοινωνίες, στις υποδομές, στα δίκτυα, σε κάθε τομέα πολιτικής. Επιπρόσθετα, αυτός ο τόπος δεν είναι ιδιαίτερος μόνο γεωγραφικά ή μορφολογικά αλλά και γεωπολιτικά, καθώς βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
«Και ας μην ξεχνάμε ότι κάποια από τα νησιά της Περιφέρειας βρέθηκαν στο μέτωπο της προσφυγικής κρίσης που χτύπησε τη πόρτα μας μετά τη κρίση στη Συρία. Είναι αυτονόητο λοιπόν, ότι τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου χρειάζονται σήμερα ακόμα μεγαλύτερη βοήθεια, στήριξη και υποστήριξη» ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Μεταφορικό ισοδύναμο
Ο κ. Τσίπρας απάντησε στον Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου, Γιώργο Χατζημάρκο, που στην ομιλία του κάλεσε τον κ. Τσίπρα να εγκαταλείψει το μεταφορικό ισοδύναμο και να δώσει πίσω τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ στα νησιά. Οπως είπε, αν ήταν στη θέση του Περιφερειάρχη θα έλεγε στον πρωθυπουργό να προχωρήσει με το μεταφορικό ισοδύναμο, και όταν βγει η χώρα από τα μνημόνια, τότε να δει και το θέμα των συντελεστών του ΦΠΑ. Υπογράμμισε ότι η εξίσωση των συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά δεν ήταν επιλογή της σημερινής κυβέρνησης, αλλά επιμονή των δανειστών και την ιδέα την έβαλαν κάποιοι από το εσωτερικό της Ελλάδας. Στο σημείο αυτό, παρατήρησε ότι το ισοδύναμο περιλαμβάνονταν στο email Χαρδούβελη.
Ο κ. Τσίπρας είπε δεν πρέπει να συσχετίζεται η φορολογική πολιτική με το μεταφορικό ισοδύναμο, πρόσθεσε ότι η νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης για το μεταφορικό ισοδύναμο είναι έτοιμη και συνέχισε: «Πρόκειται για ένα αίτημα πολλών δεκαετιών που υλοποιείται από τη σημερινή κυβέρνηση, κι αυτό έγινε δυνατό γιατί στο κέντρο της δικής μας λογικής, βρίσκεται πάντοτε το ζητούμενο της κοινωνικής δικαιοσύνης και η δημιουργία αναπτυξιακών προϋποθέσεων για ολόκληρη την κοινωνία, έτσι ώστε να έχουν όλοι οι πολίτες, ανεξάρτητα με το πού κατοικούν, ίσες ευκαιρίες και ίσες δυνατότητες μετακίνησης».
Η εφαρμογή του μεταφορικού ισοδυνάμου εναρμονίζει το κόστος μετακίνησης των νησιωτών επιβατών και των εμπορευμάτων, από και προς τα νησιά, σε σχέση με το κόστος των χερσαίων μετακινήσεων. Το κόστος αυτό, θα επιδοτείται από πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων με κανόνες συμβατούς για τις κρατικές ενισχύσεις στην ΕΕ. Κι αυτό δεν είναι κάτι απλό και εύκολο, ανέφερε. Η πιλοτική εφαρμογή του μεταφορικού ισοδυνάμου, πρόκειται να ξεκινήσει την 1η Ιουλίου 2018 για μία σειρά από νησιά, ανάμεσα τους όλα τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, η Κως, η Πάτμος, η Αστυπάλαια, η Κάλυμνος, η Κάρπαθος, η Κάσος, η Λέρος, η Νίσυρος, η Σύμη, η Τήλος και το Καστελόριζο. Αλλά και μια σειρά από μικρότερα νησιά, όπως οι μικρές Κυκλάδες.
Η χρηματοδότηση για το 2018 ανέρχεται σε 50 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, και από την 1η Ιανουαρίου 2019 το μεταφορικό ισοδύναμο θα εφαρμοστεί πλήρως, με προϋπολογισμό τουλάχιστον 150 εκατ. ευρώ.
Το μέτρο, εκτός από οικονομικά και κοινωνικά μεγέθη, λαμβάνει υπόψη τον δείκτη νησιωτικότητας, ο οποίος αθροίζει διάφορους παράγοντες, όπως ο βαθμός απομόνωσης, η απόσταση από ηπειρωτικούς λιμένες ή νησιωτικά διοικητικά κέντρα, οι υποδομές παιδείας και υγείας και άλλα. Για τους κατοίκους των νησιών θα δίνεται η δυνατότητα εγγραφής σε ηλεκτρονική πλατφόρμα στην οποία θα δηλώνονται τα στοιχεία και τα ταξίδια τους και θα τους πιστώνεται το ποσό στο τραπεζικό τους λογαριασμό αυτόματα. Για τις πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις θα εισάγονται σε ηλεκτρονική πλατφόρμα τα δεδομένα μεταφοράς εμπορευμάτων και θα επιδοτείται η διαφορά κόστους της θαλάσσιας από την χερσαία μεταφορά.
Το μέτρο αυτό θα καλύψει τις περισσότερες, αν όχι όλες τις μετακινήσεις των κατοίκων των απομονωμένων νησιών και θα δώσει μια ώθηση στις επιχειρήσεις που αγωνιούν να επιβιώσουν, όχι μόνο στον ανταγωνισμό, αλλά και στην απομόνωση. Παράλληλα, η κυβέρνηση εξακολουθεί να εργάζεται για την θεσμική στήριξη της νησιωτικότητας, διερευνώντας την προοπτική να επεκταθεί η ρήτρα νησιωτικότητας σε όλα τα νομοσχέδια που κατατίθενται στην ελληνική Βουλή.
Θα ανοίξει τη συζήτηση και για ειδική αναφορά στις νησιωτικές πολιτικές στο Σύνταγμα, όπως θα διαμορφωθεί στην επικείμενη συνταγματική αναθεώρηση, ώστε οι θετικές εξαιρέσεις που θα θεσπιστούν, να έχουν μόνιμη εφαρμογή και όχι ευκαιριακή.
Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση θα δώσει μάχη στην Ευρωπαϊκή Ενωση ώστε να κατοχυρωθεί η ρήτρα νησιωτικότητας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να υπάρξουν ολοκληρωμένες θεσμικές και αναπτυξιακές παρεμβάσεις, να τεθούν πιο σαφή κριτήρια νησιωτικότητας στην κατανομή των πόρων, αλλά και ένας ξεχωριστός πυλώνας χρηματοδότησης για την διαχείρισή της. Στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα διεκδικεί ενεργά την δημιουργία ενός Ταμείου Νησιωτικής Συνοχής και Ανάπτυξης για τη περίοδο 2021-2027. Παράλληλα, προχωρούν και άλλες θεσμικές παρεμβάσεις, όπως η ίδρυση του Ερευνητικού Ινστιτούτου Νησιωτικής Πολιτικής, για την οποία απομένει η υπογραφή του σχετικού προεδρικού διατάγματος, και η ίδρυση Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού στην Κάλυμνο, για την οποία η σχετική υπουργική τροπολογία έχει συνταχθεί και είναι έτοιμη για κατάθεση.
Ακτοπλοΐα
Μια ομάδα εργασίας εξετάζει την αναδιάρθρωση του θεσμικού πλαισίου των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών και τις αναγκαίες αλλαγές στον νόμο, που ισχύει από το 2001. Οι προτάσεις της θα κατατεθούν σύντομα και θα τεθούν σε διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες.
Ηδη, στον νόμο του υπουργείου Ναυτιλίας για τις προγραμματικές συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας, δόθηκε η δυνατότητα στους Δήμους έως 5.000 κατοίκων, καθώς και στις μικρές δημοτικές ενότητες, να μπορούν να πάρουν στα χέρια τους την ακτοπλοϊκή σύνδεση του τόπου τους και να μην εξαρτώνται από τις επιχειρηματικές διαθέσεις και επιδιώξεις.
Στο θέμα αυτό ο πρωθυπουργός έκανε αναφορά στον μεταστάντα Δήμαρχο της Τήλου, Τάσο Αλιφέρη, για τη μάχη που έδωσε.
Για πολλά χρόνια, το κόστος των άγονων γραμμών βρισκόταν περίπου στα 46 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Η σημερινή κυβέρνηση «εξορθολόγησε το σύστημα, έκανε αδιάβλητους διαγωνισμούς και το κόστος από 46 εκατ. ευρώ κατέβηκε στα 10 εκατ. ευρώ». Και οι γραμμές, «όχι μόνο δεν περιορίστηκαν αλλά πύκνωσαν σε ορισμένες περιπτώσεις». Με μέρος των χρημάτων που εξοικονομήθηκαν το 2017, η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας προβαίνει σε διαγωνισμό για την προμήθεια 2 ελικοπτέρων παντός καιρού για πτήσεις μεταφοράς επιβατών από τα μικρά νησιά των Δωδεκανήσων και των Κυκλάδων, στη Ρόδο και τη Σύρο. Ηδη έχουν αναρτηθεί οι προδιαγραφές και προχωρά ο διαγωνισμός.
Υδατοδρόμια σε 25 νησιά του Ν. Αιγαίου
Ο σχεδιασμός θα ολοκληρωθεί με την αδειοδότηση επιτέλους, των υδατοδρομίων σε 25 νησιά του Νοτίου Αιγαίου. Ηδη το σχέδιο νόμου για την απλοποίηση των διαδικασιών βρίσκεται υπό επεξεργασία, και μέσα στον χρόνο θα γίνουν οι διαγωνισμοί για την υλοποίηση τους.
Στόχος είναι όλα τα νησιά, ανεξάρτητα από την τουριστική κίνηση, να έχουν ένα υδατοδρόμιο.
Τουρισμός
Στη Ρόδο ξεκίνησαν ήδη οι πτήσεις τσάρτερ από τον Μάρτιο. Το 2017 αποτέλεσε χρονιά ρεκόρ. Οι αφίξεις αυξήθηκαν κατά 12%, οι διανυκτερεύσεις κατά 16%, οι εισπράξεις κατά 17% και η τάση αυτή, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, θα συνεχιστεί και φέτος, είπε ο πρωθυπουργός.
Οι αφίξεις κρουαζιέρας στα λιμάνια της Μυκόνου, της Σαντορίνης, της Ρόδου και της Πάτμου αντιπροσωπεύουν το 40% της ελληνικής κρουαζιέρας. Ακόμα πιο θετικό είναι το γεγονός ότι οι ανοδικές τάσεις στον τουρισμό συνδυάζονται με αύξηση της επενδυτικής δραστηριότητας στον τομέα αυτό. Σε διάφορα στάδια της διαδικασίας αδειοδότησης βρίσκεται αυτή τη στιγμή ένα μεγάλος αριθμός νέων ή υφιστάμενων ξενοδοχειακών μονάδων, 4 και 5 αστέρων. Πρόκειται για περίπου 108 ξενοδοχεία στα Δωδεκάνησα, καθώς και για 2 εγκαταστάσεις ιαματικού τουρισμού, ένα συνεδριακό κέντρο, ένα σύνθετο τουριστικό κατάλυμα και ξενοδοχείο, στις Κυκλάδες.
Στη Ρόδο και την Κω την τριετία 2015-2017 δημιουργήθηκαν 7.700 νέες κλίνες. Από τις 73 προτάσεις που έχουν υποβληθεί στον αναπτυξιακό νόμο στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, οι 66 αφορούν ξενοδοχειακές επενδύσεις με συνολικό προϋπολογισμό 288 εκατ. ευρώ.
Για την αναβάθμιση υφιστάμενων τουριστικών επιχειρήσεων, έχουν ενταχθεί στο Ν. Αιγαίο 234 δικαιούχοι, οι οποίοι επιδοτούνται συνολικά με 13,5 εκατ. ευρώ. Με την επικείμενη ένταξη 128 επιπλέον δικαιούχων, το συνολικό ποσόν θα ανέλθει συνολικά στα 21,1 εκατ. ευρώ. Στο ΕΣΠΑ, είναι ανοιχτή η πρόσκληση των 120 εκατ. ευρώ για την ίδρυση νέων τουριστικών επιχειρήσεων.
Υποδομές
Εργα υποδομών που για χρόνια ήταν στις συζητήσεις και στις εξαγγελίες και στις καλένδες, άρχισαν να δρομολογούνται και σήμερα υλοποιούνται, επισήμανε ο πρωθυπουργός και ανέφερε:
Η σύνδεση της πόλης της Ρόδου με το αεροδρόμιο – η λεγόμενη «μεσογειακή χάραξη», θα έχει ωριμάσει μέχρι το τέλος του χρόνου και θα δημοπρατηθεί το πρώτο δίμηνο του 2019. Η βελτίωση του οδικού δικτύου στην Σαντορίνη, από το αεροδρόμιο έως την Οία, ολοκληρώνεται στις 30 Ιουνίου 2018. Το έργο της επέκτασης του διαδρόμου στο αεροδρόμιο Σύρου έχει δημοπρατηθεί, και η κατασκευή του ξεκινά αμέσως με την υπογραφή της σύμβασης. Ακόμα, μια μεγάλη σειρά από λιμενικά έργα στην Δονούσα, στους Λειψούς, στην Σκάλα της Πάτμου, στην Κω που χτυπήθηκε από τον σεισμό, στην Νίσυρο, στην Κίμωλο και στην Σαντορίνη, βρίσκονται υπό δημοπράτηση. Τα έργα αυτά προωθούνται από το υπουργείο Υποδομών, υποστηρίζοντας τους μικρούς νησιωτικούς δήμους που δεν διαθέτουν τεχνική δυνατότητα και επάρκεια τεχνικών υπηρεσιών για την εκπόνηση των μελετών για την κατασκευή των αναγκαίων αυτών έργων.
Η χρηματοδότησή τους θα υλοποιηθεί από το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.
Στο στάδιο της μελέτης βρίσκονται άλλα δύο λιμενικά έργα, στους Λειψούς και στην Πάρο, που θα δημοπρατηθούν μέσα στο 2018. Σε ότι αφορά τα υδραυλικά και περιβαλλοντικά έργα, στην φάση της μελέτης βρίσκονται:
* Η επιλογή τεχνικού συμβούλου για το φράγμα Κρητηνίας, στην Ρόδο.
* Το διαχειριστικό σχέδιο της Περιφέρειας Νοτίου Αιγίου για την ορθολογική διαχείριση των υδάτινων πόρων.
* Η επέκταση του δικτύου ύδρευσης που συνδέεται με την αφαλάτωση στην Κύθνο.
* Η επεξεργασία και τα δίκτυα υγρών αποβλήτων στην Φολέγανδρο και στο Βαθύ της Σίφνου.
* Η δεύτερη φάση των έργων ύδρευσης της Ρόδου από το φράγμα Γαδουρά.
Τα τρία χρόνια που πέρασαν ολοκληρώθηκαν σημαντικά έργα για τα νησιά, όπως:
* Εργα που σχετίζονται με την διαχείριση υγρών αποβλήτων στην Τήνο, την Θηρασιά, την Δονούσα και την Κάρπαθο.
* Εγκαταστάσεις αφαλάτωσης στην Κύθνο, την Αντίπαρο και στο Καστελόριζο.
* Χώροι διαχείρισης απορριμμάτων στην Νάξο και την Νότια Ρόδο.
Σε φάση ολοκλήρωσης βρίσκονται αντίστοιχα έργα διαχείρισης υγρών αποβλήτων στην Τήνο, την Πάτμο και την Κάρπαθο, και χώροι διαχείρισης στερεών αποβλήτων στην Κέα, και την Σίφνο.
Το Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Νοτίου Αιγαίου υιοθετεί ένα βασικό σενάριο με συνολικό κόστος διαχείρισης της Ανακύκλωσης Στερεών Αποβλήτων 79,3 εκατ. ευρώ για τις Κυκλάδες και 76,9 εκατ. ευρώ για τα Δωδεκάνησα. Στις χρηματοδοτήσεις αυτές περιλαμβάνονται κόστη αποκατάστασης Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ), υποδομές μεταβατικής διαχείρισης, πράσινα σημεία και υποδομές διαχείρισης βιοαποβλήτων.
Στις προσκλήσεις του ΕΣΠΑ, έχουν ενταχθεί έργα που αφορούν τη Μήλο, την Κέα και την Πάρο. Εχουν υποβληθεί και αιτήσεις χρηματοδότησης για έργα σε άλλα 16 νησιά, ωστόσο σήμερα η ανακύκλωση αφορά μόνο το 5% και η τοπική αυτοδιοίκηση πρέπει να επιταχύνει.
Υπάρχουν ακόμα 8 χώροι ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων στην Περιφέρεια που πρέπει να κλείσουν, και μια καλή ιδέα είναι ο όγκος της ανακύκλωσης να συνδεθεί με τα δημοτικά τέλη, ώστε να υπάρχει ένα θετικό κίνητρο και τα τέλη να μειώνονται, όσο επεκτείνεται η ανακύκλωση σε επίπεδο Δήμων.
Ενέργεια
Η διασύνδεση των Κυκλάδων με το ηπειρωτικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα για την νησιωτική ανάπτυξη, καθώς οδηγεί στην απεξάρτηση της παραγωγής ενέργειας από το πετρέλαιο. Στην κατεύθυνση αξιοποίησης του ανανεώσιμου ενεργειακού δυναμικού, θα λειτουργήσει και ο νόμος που ψηφίστηκε πρόσφατα, και αφορά τις Ενεργειακές Κοινότητες. Μια πρωτοβουλία, την οποία διεθνείς οικολογικές οργανώσεις χαιρέτησαν ως σημαντικό βήμα για τον εκδημοκρατισμό του ενεργειακού τομέα και την κοινωνικά δίκαιη οικονομική ανάπτυξη. Και αυτό, γιατί για πρώτη φορά δίνεται η δυνατότητα σε πολίτες, ΟΤΑ και μικρές και μεσαίες τοπικές επιχειρήσεις, να εμπλακούν στον ενεργειακό σχεδιασμό μέσα απ’ την συμμετοχή τους σε ενεργειακά εγχειρήματα.
Ηδη στην Σίφνο υπάρχει η πρώτη Ενεργειακή Κοινότητα που έχει συστήσει ο Ενεργειακός Συνεταιρισμός Σίφνου.
Για νησιά με πληθυσμό λιγότερο από 3.100 κατοίκους, η συμμετοχή των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο συνεταιριστικό κεφάλαιο, μπορεί να είναι έως και 50%, αντί για 40% που είναι στην υπόλοιπη χώρα. Για τα κερδοσκοπικού χαρακτήρα εγχειρήματα, απαιτείται ο ελάχιστος προβλεπόμενος αριθμός μελών να μπορεί να είναι 10, αντί για 15 στην υπόλοιπη χώρα.
Ηδη τρία νησιά έχουν επιλεγεί για την πιλοτική ανάπτυξη ενός έξυπνου ηλεκτρικού συστήματος μέσα από ειδικά τεχνικά έργα. Αλλά και με πολύ μεγάλη διείσδυση ανανεώσιμων πηγών. Τα πρώτα «Εξυπνα Νησιά» που έχουν επιλεγεί είναι το Καστελόριζο, η Σύμη και η Αστυπάλαια.
Παράλληλα, η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά στην πρωτοβουλία για την μετάβαση των νησιών της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην καθαρή ενέργεια και η επιδίωξη είναι στη λίστα των νησιών που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα να είναι η Ρόδος, καθώς και νησιά των Κυκλάδων.
Πρωτογενής τομέας
Για την στήριξη του πρωτογενούς τομέα στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, έχουν εκχωρηθεί για έργα πόροι ύψους 25,3 εκατ. ευρώ και μαζί με τα 18,8 εκατ. ευρώ του προγράμματος LEADER, το συνολικό ποσό θα φτάσει στα 44,1 εκατ. ευρώ. Στο πλαίσιο του ΠΑΑ 2014-2020 έχουν ενταχθεί έργα συνολικού προϋπολογισμού 74,7 εκατ. ευρώ, από τα οποία έχουν ήδη πληρωθεί περίπου 37,6 εκατ. ευρώ. Παράλληλα έχουν προβλεφθεί ειδικές παρεμβάσεις για την τόνωση της νησιωτικότητας:
Στο μέτρο των νέων αγροτών, όπου το ποσό ατομικής ενίσχυσης αυξάνεται από 17.000 ευρώ σε 22.000 ευρώ, αλλά και στα κριτήρια βαθμολογίας, όπου πριμοδοτούνται επιπλέον τα χαρακτηριστικά της ορεινότητας και νησιωτικότητας του τόπου μόνιμης κατοικίας. Το μέτρο αυτό εφαρμόζεται για πρώτη φορά, και ο προϋπολογισμός του αναμένεται να αυξηθεί στα 70 εκατ. ευρώ.
Για τις νησιωτικές περιοχές, το ποσοστό ενίσχυσης ανέρχεται σε 75% και μπορεί να φτάσει και στο 85%, στις περιπτώσεις των νέων γεωργών και σε συλλογικές επενδύσεις. Στα ίδια επίπεδα θα διαμορφωθούν και οι ενισχύσεις στη μεταποίηση και εμπορία γεωργικών προϊόντων, φτάνοντας μάλιστα, για τις περιπτώσεις δικαιούχων που συνδέονται με συγχωνεύσεις οργανώσεων παραγωγών, μέχρι το 90%. Προγραμματίζονται σημαντικές παρεμβάσεις στην αλιεία και βρίσκεται ήδη σε επεξεργασία νόμος, ο οποίος θα αποτρέπει την παράνομη και λαθραία αλιεία, και θα δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ιχνηλασιμότητα των αλιευτικών προϊόντων. Εργαλείο σε αυτή τη προσπάθεια είναι το Εθνικό Πρόγραμμα Συλλογής Αλιευτικών, για το οποίο υπογράφηκε πρόσφατα η σχετική σύμβαση ανάθεσης. Στο πλαίσιο του Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος για το Νότιο Αιγαίο, διατίθενται 3,2 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία εξαγωγικού συνεργατικού σχηματισμού, που θα προωθεί τα κυκλαδικά προϊόντα αγροδιατροφής.
Χρηματοδοτικά
Το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης δημιούργησε το 2017 τα Ειδικά Αναπτυξιακά Προγράμματα Νοτίου και Βορείου Αιγαίου. Τα προγράμματα που χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους και αποσκοπούν στην στοχευμένη στήριξη των νησιών του Αιγαίου, σημείωσαν μεγάλη επιτυχία, καθώς κατατέθηκαν πολλές και ποιοτικές προτάσεις από όλα τα νησιά. Ετσι, το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης προχώρησε στην αύξηση του προϋπολογισμού τους.
Για το Νότιο Αιγαίο, ο προϋπολογισμός του Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος υπερδιπλασιάζεται από 25 σε 58 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτώντας συνολικά 57 έργα. Αλλα 47 έργα που είχαν υποβληθεί στο Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Νότιου Αιγαίου, εντάσσονται σε άλλα προγράμματα εξασφαλίζοντας άλλα 55 εκατ. ευρώ. Ετσι, ο αρχικός προϋπολογισμός για το Νότιο Αιγαίο, αυξάνεται περισσότερο από τέσσερις φορές.
Στο πλαίσιο του ΠΕΠ έχουν ανακοινωθεί προσκλήσεις για δράσεις ολοκληρωμένης αστικής ανάπτυξης στον Δήμο Ρόδου, προϋπολογισμού 3,2 εκατ. ευρώ, και δράσεις προστασίας των ακτών από τη διάβρωση, και προστασίας και ανάδειξης της φυσικής κληρονομιάς, συνολικού προϋπολογισμού 3,5 εκατ. ευρώ.
Μέχρι σήμερα, στην Περιφέρεια Νότιου Αιγαίου έχουν δοθεί 12.228.000 ευρώ από το πρόγραμμα «Φιλόδημος», και επιπλέον 7,8 εκατ.α ευρώ για την διαχείριση των ληξιπρόθεσμων δανείων των Δήμων και το πρόγραμμα «Αυτοδιοίκηση – Κοινωνική Συνοχή – Ισόρροπη Ανάπτυξη», και 2,6 εκατ. ευρώ για ζημιές από θεομηνίες.
Επιχειρηματικότητα
Στον Νέο Αναπτυξιακό Νόμο έχουν υποβληθεί προτάσεις από 2 βιομηχανικές επιχειρήσεις στο Νότιο Αιγαίο, συνολικού προϋπολογισμού 3,2 εκατ. ευρώ. Από τις τέσσερις προσκλήσεις του προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα – Επιχειρηματικότητα – Καινοτομία», θα διατεθούν συνολικά 32,6 εκατ. ευρώ σε επιχειρήσεις της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Στο πρόγραμμα «Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ» που ενισχύει την έρευνα και την καινοτομία και τη σύζευξή τους με την παραγωγή, στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου βρίσκονται στο στάδιο της ένταξης 6 προτάσεις συνολικού προϋπολογισμού 1,1 εκατ. ευρώ.
«Η επαναλειτουργία των ναυπηγείων της Σύρου δείχνει ότι η οικονομία ανακάμπτει» παρατήρησε ο πρωθυπουργός.
Υγεία
Στο νοσοκομείο της Ρόδου κατά την περίοδο 2015-2018, διορίστηκαν 95 γιατροί, και το 2017 και 2018 προκηρύχθηκαν 16 θέσεις επιμελητών. Στα νοσοκομεία της Κω, της Σύρου, της Νάξου, της Καλύμνου και της Λέρου, διορίστηκαν 25 γιατροί και καλύφθηκαν αντίστοιχες θέσεις νοσηλευτικού και άλλου προσωπικού. Στα υπόλοιπα νησιά έγιναν 23 διορισμοί επικουρικών γιατρών, προκηρύχθηκαν 31 θέσεις εργασίας μέσω ΑΣΕΠ, και τοποθετήθηκαν ή πήραν παράταση των συμβάσεών τους 29 εργαζόμενοι.
Αποφασιστικής σημασίας για την υγεία στην Περιφέρεια, είναι η στήριξη του ΕΚΑΒ. Η δραστηριοποίηση του ΕΚΑΒ περιλαμβάνει τη λειτουργία τομέων στα μεγαλύτερα νησιά και την κάλυψη όλων των Κυκλάδων με αεροδιακομιδές και πλωτές διακομιδές. Στη Σύρο λειτουργεί από τον Οκτώβριο του 2016 βάση αεροδιακομιδών όλο το χρόνο, 24 ώρες την ημέρα και 7 ημέρες την εβδομάδα. Με την ολοκλήρωση του νέου διαγωνισμού, στο δυναμικό του ΕΚΑΒ θα προστεθούν 9 ασθενοφόρα μικρού όγκου, 1 κινητή μονάδα και 2 ασθενοφόρα για δυσπρόσιτες περιοχές. Προγραμματίζεται και διαγωνισμός για 3 πλωτά μέσα.
Για την στήριξη και βελτίωση των υποδομών, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Ειδικού Σκοπού για το Νότιο Αιγαίο έχουν δεχτεί προτάσεις ύψους 2,1 εκατ. ευρώ, για αναβάθμιση του εξοπλισμού των νοσοκομείων της Περιφέρειας.
Η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση έχει δεχθεί προτάσεις για ένταξη στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, έργων συνολικής αξίας 14,3 εκατ. ευρώ. Μεταξύ αυτών βρίσκεται και το έργο που αφορά την μελέτη, την κατασκευή και τον εξοπλισμό του Γενικού Νοσοκομείου Καρπάθου, προϋπολογισμού 6,1 εκατ. ευρώ.
«Το μεγάλο πάρτι της διαφθοράς και της διαπλοκής στην υγεία πρέπει να τελειώσει και θα τελειώσει», δήλωσε ο πρωθυπουργός «και η κυβέρνηση είναι έτοιμη να συγκρουστεί με μικρά ή μεγάλα συμφέροντα».
Ο κ. Τσίπρας δεσμεύτηκε πως μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2019, που όπως είπε θα γίνουν οι εκλογές, θα επισκεφθεί πάλι τη Ρόδο για να συζητήσει με τους εκπροσώπους των τοπικών φορέων, σε ποιο βαθμό θα έχουν υλοποιηθεί οι εξαγγελίες της κυβέρνησης.
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ
