Είναι γεγονός πως η ίδια η επιχειρηματικότητα προϋποθέτει αισιοδοξία, καθώς εδράζεται ακριβώς στις θετικές προσδοκίες. Ο επιχειρηματίας αναλαμβάνει τη διεκπεραίωση μιας οικονομικής δραστηριότητας, αξιοποιεί ευκαιρίες, επενδύει κεφάλαιο και επιβαρύνεται με κάποιας μορφής ρίσκο με απώτερο σκοπό την επίτευξη κέρδους. Ως εκ τούτου, το σταθερό και σαφές οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον θεωρούνται απαραίτητα για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας.
Ωστόσο, στη χώρα μας οι συνθήκες τα τελευταία δεκατέσσερα χρόνια δεν ευνόησαν τη λειτουργία των επιχειρήσεων. Η εκδήλωση της κρίσης χρέους και η υιοθέτηση συσταλτικών πολιτικών τις οποίες υπαγόρευσαν τα μνημόνια συρρίκνωσαν το διαθέσιμο εισόδημα, περιόρισαν δραστικά την κατανάλωση και άσκησαν ισχυρές καθοδικές πιέσεις στις εγχώριες επιχειρήσεις, πολλές μάλιστα εκ των οποίων αναγκάστηκαν να διακόψουν οριστικά τη λειτουργία τους. Στις παραπάνω εξελίξεις προστέθηκε αμέσως μετά ο αρνητικός αντίκτυπος από την αναπάντεχη κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού.
Ως εκ τούτου, οι δύο κρίσεις που προηγήθηκαν επηρέασαν αρνητικά τη βιωσιμότητα αλλά και τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων. Ίσως κάποιοι υποστηρίξουν πως το εγχώριο επιχειρείν έδειξε αξιοθαύμαστη ανθεκτικότητα απέναντι στις δύο κρίσεις και, στο ίδιο πλαίσιο, θα κατορθώσει τελικά να ανταπεξέλθει και της τρίτης, αυτή της ενέργειας. Το να ενστερνιστεί όμως κανείς μια τέτοια θέση είναι ιδιαίτερα ριψοκίνδυνο. Η συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων που κατάφεραν να παραμένουν όρθιες έως σήμερα είναι ιδιαίτερα ευάλωτες σε νέες αναταράξεις καθώς οι απώλειες λειτουργούν σωρευτικά, τόσο στα πραγματικά μεγέθη όσο και στις προσδοκίες.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, πέρα από το γεγονός ότι αποτελεί μια τραγωδία σε ανθρώπινο επίπεδο την οποία δεν πρέπει ούτε να ξεχνάμε αλλά ούτε και να υποτιμούμε, όξυνε την αβεβαιότητα και προκάλεσε υψηλές αυξήσεις στο κόστος ενέργειας. Οι υψηλότερες χρεώσεις στα τιμολόγια ενέργειας έχουν διογκώσει το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων καθώς έντονα ανοδικά κινήθηκαν οι τιμές των πρώτων υλών, των ενδιάμεσων προϊόντων, των τιμών των προμηθευτών αλλά και οι δαπάνες μεταφοράς. Αν μάλιστα ληφθεί υπόψη το γεγονός πως η λειτουργία της εφοδιαστικής αλυσίδας δεν είχε προλάβει να αποκατασταθεί πλήρως από τις ελλείψεις που σημειώθηκαν κατά την περίοδο έξαρσης της πανδημίας, γίνεται κατανοητό το μέγεθος του προβλήματος.
Σύμφωνα μάλιστα με τα πρώτα ευρήματα της τρέχουσας εξαμηνιαίας έρευνας του ΙΝ.ΕΜ.Υ. της ΕΣΕΕ, το 85% των επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου εκτιμά πως θα επηρεαστεί από «πολύ έως πάρα πολύ» από τις ανατιμήσεις στο κόστος ενέργειας. Το αποτέλεσμα αυτό είναι ενδεικτικό για τις προσδοκίες των επιχειρήσεων, οι οποίες θεωρούν πως οι πληθωριστικές πιέσεις θα διατηρηθούν και στο μέλλον. Συνεπώς, η συρρίκνωση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος θα σημάνει και την πτώση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, εγχώριων και μη, με καθοδικές επιπτώσεις στη ζήτηση αγαθών και υπηρεσιών.
Μάλιστα, η διαστολή των τιμών δεν απασχολεί μόνο την Ελλάδα ή μια μικρή ομάδα χωρών αλλά λαμβάνει παγκόσμιες διαστάσεις, καθιστώντας πλέον την ενεργειακή κρίση συστημική. Ενδεχομένως, μια ηχηρή και ξεκάθαρη απάντηση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης να λειτουργούσε κατευναστικά στο κόστος της ενέργειας και να καταπράυνε τις πληθωριστικές πιέσεις, επιτρέποντας στην επιχειρηματικότητα να αναπνεύσει Προς το παρόν πάντως, η άνοδος των επιτοκίων παρέμβασης, ως μέσο αναχαίτισης του πληθωρισμού, αναμένεται να επιβραδύνει την ανάπτυξη, αρκετοί δε αναλυτές κάνουν λόγο ακόμη και για ύφεση στην ευρωζώνη το επόμενο έτος.
Σε αυτή τη δυσμενή συγκυρία, η ΕΣΕΕ ζητά, ως οφείλει, ξεκάθαρες παρεμβάσεις, όχι για την ενίσχυση της κερδοφορίας, αλλά για την ίδια τη βιωσιμότητα της επιχειρηματικότητας, ιδιαίτερα των μικρομεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων. Είναι βεβαίως ευπρόσδεκτη η στήριξη του εισοδήματος των περισσότερων στην οποία στοχεύει το «πακέτο» των κυβερνητικών εξαγγελιών στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης, όμως χρειάζεται μία επανεστίαση της κυβερνητικής πολιτικής και στις επείγουσες ανάγκες της επιχειρηματικότητας, με συγκεκριμένα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας με πλήρη αξιοποίηση και απορρόφηση των διαθέσιμων πόρων του προϋπολογισμού και των κοινοτικών κονδυλίων, σε συνδυασμό με στοχευμένες φορολογικές ελαφρύνσεις αλλά και ρυθμίσεις των ληξιπρόθεσμων χρεών. Η χώρα μας δεν πρέπει να επιτρέψει στην ενεργειακή κρίση να ανακόψει τον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, ούτε και να καθυστερήσει τη λήψη θαρραλέων αποφάσεων για τη σταθεροποίηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Σε τελική ανάλυση, η επιβίωση της επιχειρηματικότητας ταυτίζεται με την επιβίωση της ίδιας της κοινωνίας και την παροχή θέσεων απασχόλησης και ευημερίας.
86η ΔΕΘ: Χρειάζεται επανεστίαση της κυβερνητικής πολιτικής στις επείγουσες ανάγκες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων
