– Μέγιστη ευελιξία για τη διοχέτευση αχρησιμοποίητων διαρθρωτικών πόρων της ΕΕ για την ελάφρυνση των επιπτώσεων στους πολίτες
– Ενίσχυση της στήριξης για την αλιεία, τις υδατοκαλλιέργειες και τον αγροδιατροφικό τομέα
– Το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους θα συνεχίσει να παρέχει βοήθεια όπου είναι περισσότερο απαραίτητη
Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν πρόσθετα μέτρα ώστε να παρασχεθεί άμεσα και με εξαιρετικά ευέλικτο τρόπο ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για την καταπολέμηση των επιπτώσεων της πανδημίας.
Κατά την έκτακτη σύνοδο της ολομέλειας την Παρασκευή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε με τη διαδικασία του κατεπείγοντος το πακέτο μέτρων της «Πρωτοβουλίας Επενδύσεων για την Αντιμετώπιση του Κορονοϊού+» που πρότεινε η Επιτροπή στις 2 Απριλίου.
Οι προτάσεις που εγκρίθηκαν είναι οι εξής:
Στοχευμένα μέτρα για την ευέλικτη χρήση των κονδυλίων της ΕΕ. Τα μέτρα αυτά θα επιτρέψουν στα κράτη μέλη να μεταφέρουν κονδύλια μεταξύ των τριών κύριων ταμείων συνοχής (δηλ. το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής) μεταξύ διαφορετικών κατηγοριών περιφερειών, αλλά και μεταξύ των προτεραιοτήτων του κάθε ταμείου.
Κατ’ εξαίρεση, θα είναι εφικτό να χρηματοδοτηθούν πολιτικές συνοχής εξ ολοκλήρου από πόρους της ΕΕ για το λογιστικό έτος που ξεκινά 1 Ιουλίου 2020 και λήγει 31 Ιουνίου 2021. Τα μέτρα απλοποιούν ακόμη τη διαδικασία ένταξης προγραμμάτων για να επιταχυνθεί η εφαρμογή τους, να γίνουν τα χρηματοδοτικά εργαλεία απλούστερα στη χρήση τους και να διευκολυνθεί ο λογιστικός έλεγχος.
Τα μέτρα περιλαμβάνουν επίσης ενίσχυση προς τους αγρότες με μορφή δανείων ή εγγυήσεων με ευνοϊκούς όρους, προκειμένου να καλυφθούν λειτουργικά έξοδα μέχρι 200.000 ευρώ, καθώς και με ανακατανομή αδιάθετων αναπτυξιακών κονδυλίων για την καταπολέμηση των συνεπειών της κρίσης του κορονοϊού στις αγροτικές περιοχές. Τα μέτρα εγκρίθηκαν με 689 ψήφους υπέρ, έξι κατά και μία αποχή.
Στοχευμένα μέτρα για την ελάφρυνση των επιπτώσεων της πανδημίας στους τομείς της αλιείας και των υδατοκαλλιεργειών. Το πακέτο των προσωρινών μέτρων περιλαμβάνει ενίσχυση για τους αλιείς που έχουν υποχρεωθεί να σταματήσουν τις δραστηριότητές τους, τους υδατοκαλλιεργητές που έχουν αναστείλει ή μειώσει την παραγωγή τους και τους κατασκευαστές εξοπλισμού για την πρόσκαιρη αποθήκευση εξοπλισμού και προϊόντων υδατοκαλλιέργειας. Προβλέπεται επίσης μερική άρση των περιορισμών για την αλλαγή χρήσης εθνικών επιχειρησιακών κονδυλίων.
Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν ακόμη, μετά την επίτευξη άτυπης συμφωνίας με το Συμβούλιο, σειρά τροπολογιών που επεκτείνουν την κάλυψη των μέτρων σε νέους αλιείς και σε όσους δραστηριοποιούνται από την ξηρά, δηλ. χωρίς τη χρήση βάρκας. Οι βελτιώσεις αυτές τροποποιούν περαιτέρω τα μέτρα προς όφελος των εξόχως απόκεντρων περιοχών για να βελτιωθεί η ικανότητά τους να αντιμετωπίσουν την κρίση, καθώς και για την παροχή χρηματοδοτικής ευελιξίας προς τις χώρες που έχουν ήδη εξαντλήσει τη χρηματοδότηση που τους αναλογεί. Η τροποποιημένη πρόταση εγκρίθηκε με 671 θετικές ψήφους, 10 αρνητικές και 15 αποχές.
Στοχευμένα μέτρα για τη διασφάλιση της λειτουργίας του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (FEAD). Τα μέτρα αυτά συμπεριλαμβάνουν τη δυνατότητα χρηματοδότησης της προμήθειας προστατευτικού εξοπλισμού για εργαζόμενους και εθελοντές, την προσωρινή χρηματοδότηση του ταμείου σε ποσοστό 100% από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, καθώς και την ελάφρυνση των υποχρεώσεων αποστολής εκθέσεων και λογιστικού ελέγχου για όσο διαρκεί η πανδημία.
Κατόπιν άτυπης συμφωνίας με το Συμβούλιο, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν επίσης τροπολογίες για να μπορέσει να παρασχεθεί αρωγή με νέες μεθόδους, όπως η επισιτιστική βοήθεια και η αγορά βασικών αγαθών μέσω ψηφιακών δελτίων ή κουπονιών («vouchers»), για να προστατευθεί η υγεία όλων όσοι εμπλέκονται στη διαδικασία αλλά και για να φτάσει η βοήθεια στους πιο ευάλωτους και αποκλεισμένους συνανθρώπους μας. Τα μέτρα αποσκοπούν στην προστασία των πλέον ευπαθών ομάδων από τον COVID-19 και στην διασφάλιση της παροχής επισιτιστικής βοήθειας και βασικών αγαθών σε αυτούς, με ταυτόχρονο σεβασμό των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης και ατομικής προστασίας. Η τροποποιημένη πρόταση εγκρίθηκε με 686 θετικές ψήφους, επτά αρνητικές και τρεις αποχές.
Επόμενα βήματα
Το Συμβούλιο θα πρέπει να εγκρίνει επίσημα τις θέσεις που ενέκρινε το Κοινοβούλιο. Τα μέτρα θα τεθούν σε ισχύ μετά τη δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ τις προσεχείς ημέρες.
Σύνδεσμοι
Τα κείμενα που υιοθετήθηκαν (17.04.2020)
Οι ευρωβουλευτές ζητούν τη θέσπιση εκτενούς δέσμης μέτρων για τη στήριξη της οικονομίας της ΕΕ μετά την πανδημία, συμπεριλαμβανομένων ομολόγων ανάκαμψης με εγγυήσεις από τον προϋπολογισμό.
Σε ψήφισμα που υιοθετήθηκε την Παρασκευή, το Κοινοβούλιο χαιρετίζει τα δημοσιονομικά μέτρα της ΕΕ και την ενίσχυση της ρευστότητας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας. Πέραν όσων έχουν ήδη γίνει, η Ευρώπη χρειάζεται μια εκτενή δέσμη μέτρων για την ανάκαμψη και την ανοικοδόμηση, τα οποία θα χρηματοδοτηθούν με την αύξηση του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ (Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο – MFF), από τα υφιστάμενα ταμεία και χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ, καθώς και από «ομόλογα ανάκαμψης» με εγγυήσεις από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, λένε οι ευρωβουλευτές. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και ο ψηφιακός μετασχηματισμός θα πρέπει να είναι στο επίκεντρο της προσπάθειας επανεκκίνησης της οικονομίας.
Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ για τον Κορονοϊό
Οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης τη θέσπιση ενός μόνιμου ευρωπαϊκού συστήματος αντασφάλισης ανεργίας και επιθυμούν τη σύσταση ενός Ταμείου Αλληλεγγύης της ΕΕ για τον Κορονοϊό, ύψους τουλάχιστον 50 δισ. ευρώ. Το ταμείο αυτό ώστε θα στηρίξει τις οικονομικές προσπάθειες που καταβάλλουν οι τομείς υγειονομικής περίθαλψης όλων των κρατών μελών κατά τη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης, καθώς και τις επενδύσεις στον τομέα της υγείας μετά την κρίση, προκειμένου να καταστούν τα συστήματα πιο ανθεκτικά και εστιασμένα σε εκείνους που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη.
Αύξηση των αρμοδιοτήτων της ΕΕ για την ανάληψη δράσης σε περιόδους διασυνοριακών απειλών για την υγεία
Η κοινή δράση από την ΕΕ για την καταπολέμηση της πανδημίας είναι απολύτως απαραίτητη, σύμφωνα με το ψήφισμα. Όχι μόνο θα πρέπει η Ευρωπαϊκή Ένωση να βγει από την κρίση ενισχυμένη, αλλά πρέπει και να δοθεί στους θεσμούς της η δυνατότητα να αναλαμβάνουν δράση σε περιόδους διασυνοριακών απειλών για την υγεία. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούν να συντονίζουν την αντίδραση σε ευρωπαϊκό επίπεδο χωρίς καθυστερήσεις, καθώς και να κατευθύνουν τους απαραίτητους πόρους όπου χρειάζεται, είτε πρόκειται για υλικό όπως οι μάσκες, οι αναπνευστήρες και τα φάρμακα, είτε για οικονομική ενίσχυση.
Εκφράζουν ακόμη τη στήριξή τους για την ενίσχυση της παραγωγής στην ΕΕ σημαντικών προϊόντων όπως τα φάρμακα, τα φαρμακευτικά συστατικά, τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, ο ιατρικός εξοπλισμός και τα ιατρικά υλικά, ώστε να είναι η ΕΕ καλύτερα προετοιμασμένη για μελλοντικούς παγκόσμιους κλυδωνισμούς.
Να παραμείνουν ανοιχτά τα σύνορα για βασικά αγαθά
Οι ευρωβουλευτές επιμένουν ότι τα σύνορα εντός της ΕΕ θα πρέπει να παραμείνουν ανοιχτά για να διασφαλιστεί η κυκλοφορία φαρμάκων και προστατευτικού εξοπλισμού, τροφίμων και βασικών αγαθών. Η ενιαία αγορά της ΕΕ είναι η πηγή «της συλλογικής μας ευημερίας» και είναι κρίσιμης σημασίας για την άμεση και συνεχή αντίδραση στον COVID-19, τονίζει το κείμενο.
Το Κοινοβούλιο ζητά επίσης τη σύσταση ενός Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Υγειονομικής Αντίδρασης, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα υπάρξει καλύτερη αντίδραση σε οποιαδήποτε κρίση στον τομέα της υγείας στο μέλλον. Κοινά αποθέματα εξοπλισμού, υλικών και φαρμάκων θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν με ταχύτητα ώστε να σωθούν ζωές. Οι ευρωβουλευτές θέλουν επίσης να δουν πρόσθετους πόρους της ΕΕ να δίνονται για τη χρηματοδότηση της έρευνας για το εμβόλιο του κορονοϊού.
Χρειάζεται συντονισμός της προσέγγισης για τη μετά τον περιορισμό της κυκλοφορίας εποχή στην ΕΕ
Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ακόμη ότι χρειάζεται συντονισμός για την άρση των περιοριστικών μέτρων, ώστε να αποφευχθεί η εκ νέου έξαρση της πανδημίας. Παροτρύνουν τις χώρες της ΕΕ να αναπτύξουν από κοινού κριτήρια για το τέλος της καραντίνας και άλλων έκτακτων μέτρων, ενώ ζητούν και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δρομολογήσει μια αποτελεσματική στρατηγική εξόδου, η οποία θα περιλαμβάνει δοκιμές ευρείας κλίμακας και εξοπλισμό ατομικής προστασίας για το μεγαλύτερο δυνατό αριθμό πολιτών.
Κράτος δικαίου, δημοκρατία και θεμελιώδη δικαιώματα στην Ευρώπη της πανδημίας: Ουγγαρία, Πολωνία, Ελλάδα
Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν έντονη ανησυχία για την απόφαση της κυβέρνησης της Ουγγαρίας να παρατείνει επ’ αόριστον την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, εξουσιοδοτούμενη να κυβερνά με διατάγματα χωρίς χρονικό περιορισμό και να αποδυναμώσει τον κοινοβουλευτικό έλεγχο σε περιόδους έκτακτης ανάγκης. Ακόμη, τονίζουν ότι και τα μέτρα που έλαβε η πολωνική κυβέρνηση για την αλλαγή του εκλογικού κώδικα είναι παράνομα. Χαρακτηρίζουν τις ενέργειες αυτές, όπως και την απόφαση να πραγματοποιηθούν προεδρικές εκλογές στην Πολωνία εν μέσω πανδημίας, ενέργειες πλήρως ασύμβατες με τις ευρωπαϊκές αξίες.
Καλούν, συνεπώς, την Επιτροπή να αξιολογήσει επειγόντως το κατά πόσο τα επείγοντα μέτρα συνάδουν με τις Συνθήκες της ΕΕ και να αξιοποιήσει πλήρως όλα τα διαθέσιμα εργαλεία και κυρώσεις της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των δημοσιονομικών, για την αντιμετώπιση αυτής της σοβαρής και διαρκούς παραβίασης. Το Συμβούλιο θα πρέπει επίσης να επαναφέρει στην ημερήσια διάταξη τις συζητήσεις και τις διαδικασίες που σχετίζονται με τις εν εξελίξει διαδικασίες του άρθρου 7.
Όσον αφορά την Ελλάδα, εκφράζουν εκ νέου τη βαθιά ανησυχία τους για την κατάσταση των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα, οι οποίοι δεν έχουν πρόσβαση σε επαρκή υγειονομική περίθαλψη και διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο. Ζητούν να θεσπιστούν διατάξεις για την υποδοχή αιτούντων άσυλο υπό κατάλληλες συνθήκες υγιεινής και ιατρικής υποστήριξης και την προληπτική εκκένωση του πληθυσμού που διατρέχει υψηλό κίνδυνο.
Ευρωπαϊκή πηγή ενημέρωσης εναντίον της παραπληροφόρησης
Τέλος, το ψήφισμα τονίζει ότι η παραπληροφόρηση σχετικά με τη νόσο COVID-19 αποτελεί μείζον πρόβλημα για τη δημόσια υγεία. Ως εκ τούτου, η ΕΕ θα πρέπει να δημιουργήσει μια ευρωπαϊκή πηγή πληροφόρησης, σε όλες τις επίσημες γλώσσες, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι όλοι οι πολίτες θα έχουν πρόσβαση σε ακριβείς και επαληθευμένες πληροφορίες. Ακόμη, οι ευρωβουλευτές καλούν τις εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης να λάβουν προορατικά τα αναγκαία μέτρα για να σταματήσουν την παραπληροφόρηση και τη ρητορική μίσους όσον αφορά τον κορονοϊό.
Το κείμενο υιοθετήθηκε με 395 ψήφους υπέρ, 171 κατά και 128 αποχές.
