Στα 1,2 δισ. ευρώ μέτρα για οικονομία και κοινωνία

Το σύνολο των εξαγγελιών του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ ύψους 1,2 δισ. ευρώ (καθαρό δημοσιονομικό κόστος 1 δισ. ευρώ) ενσωματώνονται αναλυτικά στο προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού που κατατέθηκε στη Βουλή από τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα.
Οι εξαγγελίες αυτές (φοροελαφρύνσεις, ενίσχυση οικογένειας κλπ) περιλαμβάνονται στο κεφάλαιο «Αναπτυξιακές και κοινωνικές παρεμβάσεις». Παράλληλα, υπάρχουν και οι «Παρεμβάσεις βελτίωσης του δημοσιονομικού αποτελέσματος», στις οποίες ξεχωρίζουν η θεσμοθέτηση οριζόντιου αυξημένου συντελεστή 30% για δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής για την κατοχύρωση του αφορολόγητου (με την κατάργηση των συντελεστών 15%, 20% και 25% ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος), καθώς και η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών που θα «αγγίξει» και περιοχές της χώρας με πολύ υψηλή αξία ακινήτων (πολυτελείς παραθεριστικές περιοχές).
Το πακέτο των εξαγγελιών του πρωθυπουργού καλύπτεται από δημοσιονομικά ισοδύναμα μέτρα 1,231 δισ. ευρώ, που θα αφορούν, μεταξύ άλλων, στην ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών (επιπλέον έσοδα 642 εκατ. ευρώ), στις νέες αντικειμενικές αξίες (επιπλέον έσοδα 142 εκατ. ευρώ) και στους αυξημένους ελέγχους στις πλατφόρμες Airbnb (επιπλέον έσοδα 60 εκατ. ευρώ). Ενώ, θα υπάρξουν και εξοικονομήσεις δαπανών 500 εκατ. ευρώ.
Αναπτυξιακές και Κοινωνικές Παρεμβάσεις
Οικογένεια και Υπογεννητικότητα
* Χορήγηση επιδόματος ύψους 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που θα γεννηθεί από την 1η Ιανουαρίου 2020, με εξαιρετικά διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια που καλύπτουν το 90% των οικογενειών (κόστος στον προϋπολογισμό 123 εκατ. ευρώ).
* Μετάπτωση στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ 13% των ειδών βρεφικής ηλικίας και των κρανών ασφαλείας (κόστος 12 εκατ. ευρώ).
Φυσικά Πρόσωπα
* Μείωση του εισαγωγικού συντελεστή φορολογίας εισοδήματος στο 9% και αύξηση του αφορολόγητου ορίου για κάθε παιδί (κόστος 281 εκατ. ευρώ).
* Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων πλήρους απασχόλησης κατά περίπου μια μονάδα βάσης (κόστος 123 εκατ. ευρώ).
Επιχειρήσεις
* Μείωση του φόρου εισοδήματος Νομικών Προσώπων από 28% στο 24% από τη χρήση του 2019 (κόστος 566 εκατ. ευρώ).
* Μείωση της φορολογίας των κερδών που θα διανεμηθούν το 2020 από 10% σε 5% (κόστος 69 εκατ. ευρώ).
Οικοδομική Δραστηριότητα
* Αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές για τρία έτη, καθώς και του φόρου υπεραξίας ακινήτων (κόστος 26 εκατ. ευρώ).
* Επιστροφή μέρους των δαπανών για ανακαινίσεις, ενεργειακή και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων που εξοφλούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, η οποία δεν θα επιφέρει επιπλέον δημοσιονομική επιβάρυνση στον προϋπολογισμό.
Παρεμβάσεις βελτίωσης δημοσιονομικού αποτελέσματος
Αποτελεσματικό και λιγότερο δαπανηρό κράτος
* Δραστική αναπροσαρμογή των ορίων δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού, με σκοπό τον περιορισμό της υποεκτέλεσης που παρουσιάστηκε τα προηγούμενα έτη και τη δημιουργία δημοσιονομικού χώρου για την ελάφρυνση του φορολογικού βάρους των πολιτών (δημοσιονομικό όφελος 500 εκατ. ευρώ).
* Θεσμοθέτηση νέου ειδικού αποθεματικού για την εξυπηρέτηση των δαπανών αυξημένης αβεβαιότητας που αφορούν, κυρίως στους τομείς παιδείας, υγείας, κοινωνικής πρόνοιας, άμυνας και ασφάλειας των πολιτών. Το ειδικό αποθεματικό θα χρησιμοποιείται για τη συστηματική ενίσχυση των υπουργείων σε όλη τη διάρκεια του έτους.
Αναδιαμόρφωση Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων
* Μεταφορά 250 εκατ. ευρώ από το εθνικό σκέλος στο συγχρηματοδοτούμενο, ενισχύοντας τα αναμενόμενα αναπτυξιακά οφέλη, λόγω του υψηλότερου πολλαπλασιαστή του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους, δημιουργώντας (δημοσιονομικό όφελος περίπου 170 εκατ. ευρώ).
Επισκόπηση δαπανών και εσόδων και αύξηση αποτελεσματικότητας Γενικής Κυβέρνησης
* Επισκόπηση δαπανών και εσόδων με σκοπό οι υπηρεσίες που παρέχουν οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης να έχουν μεγαλύτερη ανταποδοτικότητα για τους πολίτες. Ειδικότερα, η επισκόπηση δαπανών και εσόδων καλύπτει περισσότερες από 20 ειδικές δράσεις που αφορούν τομείς όπως η εισιτηριοδιαφυγή, η βελτιστοποίηση μεθόδων είσπραξης δημοτικών εσόδων, η εξοικονόμηση ενέργειας, η ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφων, η αξιοποίηση δημόσιων κτιρίων κ.ά. Επίσης βελτιώνεται η αποτελεσματικότητα των δαπανών και προγραμμάτων του ΟΑΕΔ.
Καταπολέμηση φοροδιαφυγής
* Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, η μείωση της παραοικονομίας και η διεύρυνση της φορολογικής βάσης, επισημαίνεται στο προσχέδιο, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να μειωθούν περαιτέρω τα φορολογικά βάρη στους πολίτες που είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους. Η ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών είναι αποδεδειγμένα το πιο αποτελεσματικό μέτρο σε αυτήν την κατεύθυνση. Για αυτόν τον σκοπό θεσμοθετείται αυξημένος συντελεστής 30% κατά τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Η προσπάθεια αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής δεν είναι άλλωστε υπόθεση αποκλειστικά και μόνο του κράτους. Αφορά ολόκληρη την κοινωνία και ιδίως τους φορολογούμενους πολίτες, η κινητοποίηση των οποίων σε συνδυασμό με τη μείωση των φορολογικών συντελεστών την οποία ενσωματώνει ο προϋπολογισμός του 2020, δημιουργεί το απαραίτητο πλαίσιο περιορισμού της φοροδιαφυγής και εξασφάλισης πρόσθετου δημοσιονομικού χώρου που θα χρησιμοποιηθεί στα επόμενα έτη για τον περαιτέρω περιορισμό των φορολογικών βαρών και την αύξηση των κοινωνικών δαπανών (επιπλέον έσοδα 642 εκατ. ευρώ).
Αναπροσαρμογή αντικειμενικών αξιών ακινήτων
* Η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών με βάση τις πραγματικές αξίες, θα συμβάλλει στην αύξηση της εισπραξιμότητας σε ιδιοκτησίες συγκεκριμένων περιοχών της χώρας, που τώρα το επίπεδο των αντικειμενικών αξιών είναι αρκετά χαμηλότερο έναντι της εμπορικής αξίας, καθώς και σε περιοχές της χώρας με πολύ υψηλή αξία ακινήτων (πολυτελείς παραθεριστικές περιοχές), που έως τώρα δεν λαμβάνονταν υπόψη. Αυτή η παρέμβαση, όπως αναφέρεται στο προσχέδιο, θα δώσει τη δυνατότητα για περαιτέρω μείωση των βαρών στους πολίτες που κατέβαλαν δυσανάλογα υψηλούς φόρους ακίνητης περιουσίας (έσοδα 142 εκατ. ευρώ).
* Ενίσχυση των ελέγχων σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων (π.χ. Airbnb), με επιπλέον έσοδα 60 εκατ. ευρώ.
Επιτάχυνση επίλυσης εκκρεμών φορολογικών διαφορών στα διοικητικά δικαστήρια
* Η ταχύτερη εκκαθάριση των φορολογικών εκκρεμοτήτων των πολιτών θα συμβάλλει στην αύξηση των εσόδων του προϋπολογισμού, καθώς και στην αποσυμφόρηση των διοικητικών δικαστηρίων (επιπλέον έσοδα 50 εκατ. ευρώ).
Ομηρος Εμμανουηλίδης