Ρεκόρ επταετίας κατέγραψαν πέρυσι οι εξαγωγές ελληνικών ενδυμάτων, με τις επιχειρήσεις του κλάδου να εξαργυρώνουν σε αυξημένες πωλήσεις την απόφασή τους για έξοδο στις αγορές του εξωτερικού εν μέσω της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Παρότι η έναρξη – ή διεύρυνση – εξαγωγικής δραστηριότητας για πολλές ελληνικές επιχειρήσεις ήταν αρχικά απόφαση ανάγκης βασισμένη στην κάθετη πτώση της εγχώριας κατανάλωσης, τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να αποδίδει σημαντικούς καρπούς σε όρους πωλήσεων και εμπορικής επέκτασης σε νέες αγορές. Παράλληλα, το γεγονός ότι ολοένα περισσότεροι Ευρωπαίοι retailers έχουν αρχίσει να αναζητούν προμηθευτές σε χώρες παραγωγής, που βρίσκονται κοντά ή μέσα στην Ευρώπη, ώστε να έχουν ταχύτερες και φθηνότερες παραδόσεις προϊόντων σε σχέση με εκείνες από την Ασία, ωθεί ελληνικές βιοτεχνίες, οι οποίες είχαν κάποτε αποκτήσει παραγωγική παρουσία στη Βουλγαρία ή την πΓΔΜ, να ξανασκέφτονται την επιστροφή τους στην Ελλάδα, παρότι υπάρχουν αντικίνητρα.
Τα παραπάνω επισημαίνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πλεκτικής και Ετοίμου Ενδύματος Ελλάδος (ΣΕΠΕΕ), Θεόφιλος Ασλανίδης, σύμφωνα με τον οποίο το 2017 ήταν η καλύτερη χρονιά για τις εξαγωγές ελληνικών ενδυμάτων μετά το 2010. Με βάση στοιχεία που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα ο ΣΕΠΕΕ, η αξία των ελληνικών εξαγωγών ενδυμάτων ξεπέρασε τα 603 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση κατά 10,6% έναντι του 2016 (545 εκατ. ευρώ). Οι δε εξαγωγές πλεκτών ενδυμάτων ανήλθαν σε αξία σε 347 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 5,9%. Οι πωλήσεις εξωτερικού των υφαντών ενδυμάτων έφτασαν τα 211 εκατ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση 21,3%, ενώ οι εξαγωγές των λοιπών κατηγοριών ενδυμάτων ανήλθαν σε 45 εκατ. ευρώ (+3,2%).
Θετική πορεία ακολούθησαν, επίσης και οι εξαγωγές όλης της αλυσίδας ένδυσης – κλωστοϋφαντουργίας. Η πρωτογενής παραγωγή (βαμβάκι) κατέγραψε αύξηση των εξαγωγών κατά 10,4%, με την αξία τους να διαμορφώνεται στα 406 εκατ. ευρώ το 2017 έναντι 368 εκατ. ευρώ το 2016. Ομοίως, οι εξαγωγές της κλωστοϋφαντουργίας ανήλθαν το 2017 σε 378 εκατ. ευρώ έναντι 356 εκατ. ευρώ το 2016 (+4,9%). Συνολικά οι εξαγωγές της αλυσίδας ένδυσης – κλωστοϋφαντουργίας ανήλθαν πέρυσι σε αξία σε 1,39 δισ. ευρώ έναντι 1,27 δισ. ευρώ το 2016, καταγράφοντας αύξηση 8,9%, σε σχέση με το 2016.
Ερωτηθείς πού αποδίδει την ανοδική πορεία των εξαγωγών την τελευταία διετία και ιδίως φέτος, μετά από αρκετά χρόνια πτώσης, ο κ. Ασλανίδης απαντά: “Είναι ξεκάθαρο ότι αυτή η άνοδος το 2017 οφείλεται σε δύο παράγοντες. Ο πρώτος, που κατ΄εμέ είναι και ο κυρίαρχος, έχει να κάνει με το γεγονός ότι, ήδη από την έναρξη της κρίσης το 2009, η οποία έπιασε απροετοίμαστες όσες εταιρείες πραγματοποιούσαν πωλήσεις μόνο στην εγχώρια αγορά, οι επιχειρηματίες είδαν τις εξαγωγές ώς μονόδρομο. Αυτόματος πιλότος για να πετύχουν εξαγωγές προφανώς δεν υπήρχε, αλλά το προσπάθησαν και πολλοί το κατάφεραν. Εκτιμώ ότι οι περισσότερες από τις ελληνικές επιχειρήσεις μεσαίου, ή μεγάλου μεγέθους (για τα ελληνικά δεδομένα), που προ κρίσης απευθύνονταν μόνο στην ελληνική αγορά, έχουν πλέον στραφεί και προς τις εξαγωγές, άλλες με μικρές πωλήσεις και άλλες με πολύ ικανοποιητικές. Χρειάστηκε λίγος χρόνος, αλλά την τελευταία διετία οι κινήσεις αυτές έχουν αρχίσει να αποδίδουν”.
“Κούριερ” της Ευρώπης
Ο δεύτερος παράγοντας σχετίζεται, σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή του ΣΕΠΕΕ, με την καλύτερη πορεία που είχαν πέρυσι οι αμιγώς εξαγωγικές επιχειρήσεις του κλάδου. “Το γεγονός ότι την τελευταία διετία η κατανάλωση στην Ευρωζώνη έχει καλή πορεία, έχει ωφελήσει και τις ελληνικές επιχειρήσεις” σημειώνει, ενώ υπογραμμίζει την τάση που επιδεικνύουν οι Ευρωπαίοι retailers (έμποροι λιανικής) για εξεύρεση προμηθευτών σε χώρες παραγωγής, που βρίσκονται κοντά ή μέσα στην Ευρώπη, ώστε να έχουν ταχύτερες και φθηνότερες παραδόσεις προϊόντων. Οπως λέει, η Ελλάδα θα μπορούσε να λειτουργεί σαν ο “κούριερ” της Ευρώπης στα προϊόντα του κλάδου.
Οι νέοι δεν θέλουν να εργαστούν στη βιοτεχνία ρούχου
Κληθείς να σχολιάσει αν η θετική επιρροή αυτής της τάσης αποτυπώνεται και σε ίδρυση νέων βιοτεχνικών μονάδων επί ελληνικού εδάφους, ο κ. Ασλανίδης επισημαίνει: “Τα τελευταία δύο χρόνια υπάρχουν πολλές ελληνικές εταιρείες που κάποτε είχαν μεταφερθεί στη Βουλγαρία ή την πΓΔΜ και πλέον ενδιαφέρονται να ανοίξουν γραφεία ή να δημιουργήσουν υποδομή στην Ελλάδα. Αυτές οι περιπτώσεις είναι πλέον αρκετές. Αυτό που μας λένε οι επιχειρηματίες είναι ωστόσο ότι η επιστροφή αυτή δεν είναι εύκολη. Ο πρώτος λόγος είναι ότι δεν υπάρχει εργατικό δυναμικό, δηλαδή νέοι άνθρωποι που θα ήθελαν να δουλέψουν στη βιοτεχνία, οι νέοι προτιμούν να εργαστούν σε ένα καφέ, κι αυτό είναι ένα τεράστιο θέμα. Ο δεύτερος λόγος είναι η υπερφορολόγηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας”.
Κατά τον κ. Ασλανίδη, πάντως, τα μηνύματα για τον κλάδο είναι αισιόδοξα, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για όλη την Ευρώπη. “Έχει αρχίσει να διαφαίνεται αισιοδοξία στον κλάδο. Στην Πορτογαλία υπάρχει άνθιση. Στην Αγγλία και τη Γαλλία στήνουν σχολές και μικρά συνεργεία ραφής και ας πρόκειται για χώρες με υψηλό κόστος εργασίας. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα το 2018, πιστεύω ότι αν η κατανάλωση στην Ευρώπη εξακολουθήσει και φέτος να αυξάνεται, τότε οι εξαγωγικές ελληνικές επιχειρήσεις θα έχουν κι αυτές θετική εξέλιξη κατά τη φετινή χρήση”, σημειώνει.
Το “σκωτσέζικο ντους” της κρίσης
Υπενθυμίζεται, ότι η πορεία των ελληνικών εξαγωγών ένδυσης στην οκταετία της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα παραπέμπει σε “σκωτσέζικο ντους”, με το αρνητικό και το θετικό πρόσημο να εναλλάσσονται στη διάρκεια των ετών 2009-2017. Πάντως, την τελευταία διετία η κατάσταση δείχνει να έχει σταθεροποιηθεί. “Αν λάβουμε το 2008 ώς έτος βάσης και μέχρι το 2012, είχαμε συνεχή πτώση στις εξαγωγές ένδυσης, η οποία έφτασε αθροιστικά στο 35%. Το 2013 και το 2014 είχαμε άνοδο εξαγωγών, για πρώτη φορά μέσα στην κρίση, της τάξης του 6,6% για τα δύο χρόνια. Το 2015 ξεκίνησε καλά και συνεχίστηκε καλά στο πρώτο μισό του, αλλά στη συνέχεια η επιβολή των capital controls προκάλεσε σοκ και συμπαρέσυρε σε αρνητικό έδαφος όλη τη χρήση, με αποτέλεσμα να κλείσει με πτώση 4,9%. Ακολούθως, το 2016, σημειώθηκε οριακή άνοδος των εξαγωγών, που ξεπέρασε το 1% και φτάσαμε αισίως στο 2017, με αύξηση κατά 10,6% “, σημείωσε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πλεκτικής – Ετοίμου Ενδύματος Ελλάδος (ΣΕΠΕΕ).
Αλεξάνδρα Γούτα
