Οι κάλπες στη γειτονική χώρα έκλεισαν και τα αποτελέσματα… μόνο ευχάριστα δεν μπορούν να χαρακτηριστούν για τον πρόεδρο της Τουρκίας. Τί μέλλει γενέσθαι εφεξής; Υπάρχει κίνδυνος επιδείνωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων;
Οι δημοτικές εκλογές στην Τουρκία φαίνεται ότι επεφύλασσαν μία «μίνι» δυσάρεστη έκπληξη για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ).
Αγκυρα, Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη «κατέληξαν» στα χέρια της κεμαλικής αντιπολίτευσης, αφήνοντας τον πρόεδρο της γειτονικής χώρας με τη… χαρά της επικράτησης στους μικρότερους δήμους.
Τα διεθνή μέσα ενημέρωσης ήδη κάνουν λόγο για «ήττα», ενώ η αντιπολίτευση ψελλίζει τις πρώτες λέξεις περί… εκλογών. Από την πλευρά του, ο «Σουλτάνος» επιμένει στο να διακηρύσσει τη… νίκη της συμμαχίας ΑΚΡ – Εθνικιστών.
Ποιό ήταν τελικά το αποτέλεσμα της τουρκικής κάλπης; Ποιό μήνυμα έστειλαν οι πολίτες στον Ερντογάν; Πόσο ρεαλιστικό είναι το σενάριο των εκλογών. Μα πάνω απ’ όλα, πώς οι εξελίξεις μπορούν να επηρεάσουν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις;
Σ’ αυτά τα ερωτήματα καλούνται να απαντήσουν, μιλώντας στο Sputnik, ο καθηγητής Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Δημήτρης Κερίδης και ο καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών -επίσης- στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Χρήστος Νίκας.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, ο Ερντογάν επιστράτευσε τα ελληνοτουρκικά και την εξωτερική πολιτική, αφήνοντας εκτός «ημερήσιας ατζέντας» την οικονομία και τα εσωτερικά προβλήματα. Εξάλλου, οι αναφορές στην Αγιά Σοφιά ήταν σχεδόν… καθημερινές.
«Ο Ερντογάν προσπάθησε να ερεθίσει και να εκμεταλλευτεί τα ισλαμιστικά αντανακλαστικά των Τούρκων ψηφοφόρων, όπως και τα εθνικιστικά αντανακλαστικά, συμμαχώντας με τους εθνικιστές» εξηγεί στο Sputnik ο κ. Καιρίδης, προσδίδοντας ιδιαίτερη σημασία στην εκλογική συνεργασία με το «Εθνικιστικό Κίνημα».
Η διαφαινόμενη ήττα, επομένως, θα επηρεάσει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις; «Δύσκολο να το πει κανείς, γιατί σήμερα τα πάντα έχουν συγκεντρωθεί σ’ έναν άντρα, και όλα εξαρτώνται από τις διαθέσεις αυτού του άνδρα» επισημαίνει ο έγκριτος καθηγητής.
Και σημειώνει: «Δεν υπάρχει η σιγουριά της γραφειοκρατίας και των μόνιμων δομών, υπάρχει το απρόβλεπτο στοιχείο. Αλλά νομίζω ότι η βασική έμφαση θα είναι η οικονομία, και όχι οι περιπέτειες στην εξωτερική πολιτική».
Στο μεταξύ, ο κ. Νίκας σπεύδει να αναδείξει μία άλλη οπτική του ζητήματος, εκτιμώντας ότι το αποτέλεσμα της Κυριακής αντικατοπτρίζει την «αποτυχία της ρητορικής κατά της Ελλάδας, την αποτυχία της ρητορικής του επεκτατισμού και την αποτυχία της επίδειξης δύναμης στο να συγκινήσει το εκλογικό σώμα».
«Ο τουρκικός λαός, πέραν αυτού του μεγαλοϊδεατισμού και των αμετροεπών δηλώσεων του Ερντογάν και των υπουργών του, φαίνεται ότι δεν ξεχνάει τη δεινή οικονομική κατάσταση που βρίσκεται η χώρα» καταλήγει, υπερθεματίζοντας.
Σχετική αποδοκιμασία του Ερντογάν
Για τον κ. Καιρίδη, το εκλογικό αποτέλεσμα αποτελεί μία «σχετική αποδοκιμασία του Ερντογάν, μετά από 17 χρόνια διακυβέρνησης». Ομως, ποιά ήταν τα αίτια αυτής της εκλογικής ήττας για το Κόμμα Δικαιοσύνη και Ανάπτυξη (ΑΚΡ);
«Κυρίως ευθύνεται η οικονομική κρίση που μαστίζει τώρα την Τουρκία. Πρόκειται για μία σχετική αποδοκιμασία, κατά κύριο λόγο από τα αστικά στρώματα στις ακτές, στην πρωτεύουσα και σ’ ένα μεγάλο κομμάτι της Κωνσταντινούπολης» εξηγεί ο έγκριτος καθηγητής.
Αλλωστε, κατά τον ίδιο, ο πρόεδρος της γειτονικής χώρας θα πρέπει εφεξής να «στρέψει την προσοχή του στην οικονομία, όπου πρέπει να ληφθούν σκληρά μέτρα για να ελεγχθεί ο πληθωρισμός και η πτώση της λίρας».
«Αυτά θα δημιουργήσουν περαιτέρω ύφεση και η τουρκική οικονομία θα περάσει έναν χρόνο δύσκολο» σπεύδει να συμπληρώσει. Δεν παραλείπει, βέβαια, να διευκρινίσει ότι πρόκειται για εμπόδια, τα οποία «δεν είναι ανυπέρβλητα, ενώ η υπερπήδησή τους εξαρτάται από το πώς θα χειριστεί ο ίδιος την κατάσταση».
Πάντως, τα μέχρι στιγμής δεδομένα δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας, καθώς «ο Ερντογάν έχει επιδείξει μία αντιφατικότητα και έλλειψη προβλεψιμότητας, η οποία έχει τρώσει την εμπιστοσύνη των αγορών».
Από την πλευρά του, ο κ. Νίκας δηλώνει έκπληκτος με το αποτέλεσμα, καθώς δεν ανέμενε μία τόσο εμφανή αποδοκιμασία του «Σουλτάνου». «Θεωρώ ότι ήθελαν να στείλουν ένα σαφές μήνυμα στον Ερντογάν, σε σχέση με τις επιδόσεις της οικονομίας που είναι πολύ κακές το τελευταίο διάστημα».
Και πρόσθεσε: «Οι δημοτικές εκλογές ήταν μία πολύ καλή ευκαιρία για να στείλουν αυτή την προειδοποίηση. Ηταν μία προειδοποίηση για την τουρκική οικονομία, η οποία πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο».
Κάνοντας δε, ειδική μνεία στις διακυμάνσεις της λίρας, η οποία το τελευταίο διάστημα διέρχεται ενός νέου κύματος αναταράξεων, ο καθηγητής σημειώνει με νόημα ότι «οι αγορές εκλαμβάνουν το εκλογικό αποτέλεσμα ως μία ένδειξη έλευσης πολιτικής αστάθειας και έτσι, αντιδρούν αναλόγως».
Κανένα ενδεχόμενο εκλογών
Η αντιπολίτευση, λίγες ώρες μετά το κλείσιμο της κάλπης, έσπευσε να «ψελλίσει» τις πρώτες λέξεις περί… εκλογών. Ομως, η λαϊκή εντολή είναι ακόμη νωπή, καθώς οι τελευταίες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν μόλις τον Απρίλιο του 2018.
Επομένως, κατά πόσο μπορεί να «φαντάζει» πιθανό το σενάριο περί πρόωρων εκλογών; «Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα κυβερνησιμότητας και κανένα ενδεχόμενο εκλογών» διαμηνύει ο κ. Καιρίδης.
Κατά τον ίδιο, άλλωστε, η εκλογική αναμέτρηση της Κυριακής αφορούσε τους δήμους, «δεν ήταν εθνικές και άρα οι πολιτικές ενέργειες είναι πιο περιορισμένης έκτασης».
Από την πλευρά του, ο κ. Νίκας αναρωτιέται αν το αποτέλεσμα της Κυριακής «σηματοδοτεί την αρχή του οριστικού τέλους της παντοδυναμίας του Ερντογάν στα πολιτικά πράγματα της χώρας».
Σε κάθε περίπτωση, κάνει λόγο για «μία ευρύτερη κρίση του πολιτικού, του κοινωνικού και του οικονομικού συστήματος». «Η ανάπτυξη της Τουρκίας, σε μεγάλο βαθμό, ήταν μια φούσκα που έσκασε, ή μια φούσκα που δεν ήταν διατηρήσιμη» σημειώνει, επιπροσθέτως.
Μάλιστα, φθάνει στο σημείο να εκτιμήσει ότι «η επόμενη μέρα θα είναι πολύ δύσκολη» και δεν αποκλείει το ενδεχόμενο προσφυγής της Τουρκίας στην «αγκαλιά» του ΔΝΤ.
«Βλέπω την Τουρκία να προσφεύγει αργά ή γρήγορα στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με ό,τι αυτό συνεπάγεται, και ίσως αυτό να είναι η αρχή του τέλους της παντοδυναμίας του Ερντογάν».
Πηγή Sputniknews, Γεράσιμος Χιόνης
Πώς θα επηρεάσει τα ελληνοτουρκικά το αποτέλεσμα των τούρκικων εκλογών
