Ιδιαίτερη έμφαση στην ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών δίνουν οι τράπεζες προκειμένου να παραμείνουν ανταγωνιστικές στο νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται διεθνώς από την είσοδο των καλούμενων τρίτων παικτών -που δεν είναι τράπεζες- στην παροχή τραπεζικών προϊόντων και υπηρεσιών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν νεοφυείς επιχειρήσεις από τον κλάδο των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (Financial Technology – Fintech), που με διάφορες εφαρμογές κερδίζουν μερίδια αγοράς σε επιμέρους τομείς τραπεζικών εργασιών.
Στο πλαίσιο αυτό και ο ελληνικές τράπεζες έχουν θέσει ως βασική πρόκληση την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Είναι χαρακτηριστική πρόσφατη αναφορά της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) στις βασικότερες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει το εγχώριο τραπεζικό σύστημα: «Οι νέες τεχνολογίες θα αλλάξουν ριζικά το τραπεζικό σύστημα, τόσο σε ό,τι αφορά την παροχή υπηρεσιών προς τους πελάτες των τραπεζών όσο και σε σχέση με την εισαγωγή νέων επιχειρηματικών μοντέλων τα οποία θα συμπληρώσουν ή, ενδεχομένως, και θα υποκαταστήσουν πλήρως την παραδοσιακή τραπεζική».
Οπως επισημαίνουν τραπεζικά στελέχη, καθοριστικό ρόλο στην άμεση υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών έχει και η ραγδαία αλλαγή του τρόπου με τον οποίο πραγματοποιούνται διεθνώς οι συναλλαγές.
Ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός πελατών δεν επισκέπτεται πλέον το τραπεζικό κατάστημα αλλά πραγματοποιεί συναλλαγές μέσω του internet και μέσω του κινητού του τηλεφώνου (mobile banking), ενώ ταυτόχρονα χρησιμοποιεί το πλαστικό χρήμα και όχι τα μετρητά.
Οπως επισημαίνουν τραπεζικά στελέχη, ακόμη και στην Ελλάδα όπου τα μετρητά κυριαρχούσαν σε σχέση με το πλαστικό χρήμα η τάση πλέον αναστρέφεται σταδιακά, εάν και απαιτείται να διανυθεί ακόμη δρόμος για να πλησιάσουμε χώρες, όπως η Μ. Βρετανία κλπ.
Ειδικότερα στην Ελλάδα, μετά τη θέσπιση περιορισμών στην ανάληψη μετρητών και στη μεταφορά κεφαλαίων τον Ιούνιο του 2015, επιχειρήσεις και καταναλωτές έχουν προσαρμοστεί σε ευρεία κλίμακα στη διενέργεια πληρωμών χωρίς τη χρήση μετρητών.
Στο πλαίσιο αυτό, οι συναλλαγές διενεργούνται μέσω της χρήσης καρτών πληρωμών (χρεωστικών, πιστωτικών, προπληρωμένων), υπηρεσιών μεταφοράς πιστώσεων, και υπηρεσιών άμεσων χρεώσεων.
Επίσης, έχει αυξηθεί κατακόρυφα η αξιοποίηση των εναλλακτικών καναλιών εξυπηρέτησης της πελατείας των τραπεζών (internet, mobile, phone banking, ΑΤΜ, APS) έναντι των τραπεζικών καταστημάτων.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τελευταία στοιχεία της ΕΕΤ από τις τράπεζες μέλη της ο αριθμός και η αξία συναλλαγών μέσω internet banking αυξήθηκε, σε ετήσια βάση, κατά 40% και 29% αντίστοιχα. Ο αριθμός και η αξία συναλλαγών μέσω mobile banking αυξήθηκε, σε ετήσια βάση, κατά 142% και 82% αντίστοιχα. Γενικότερα, ο συνολικός αριθμός των καρτών, σύμφωνα πάντα με τα τελευταία διαθέσιμα συγκεντρωτικά στοιχεία της ΕΕΤ, αυξήθηκε περαιτέρω το πρώτο εξάμηνο 2016 κατά 440 χιλ. (εν συγκρίσει με την αντίστοιχη τιμή αναφοράς του δευτέρου εξαμήνου 2015) και διαμορφώθηκε σε 14,6 εκατ. κάρτες. Η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρείται (κυρίως, όχι όμως αποκλειστικά) στις χρεωστικές κάρτες, καθότι εκδόθηκαν επιπλέον 385 χιλ. (εν συγκρίσει με την αντίστοιχη τιμή αναφοράς του δευτέρου εξαμήνου 2015).
Ο αριθμός των συναλλαγών με κάρτες πληρωμών ανήλθε σε 233 εκατ. (+58% σε ετήσια βάση) και η αναλογούσα αξία σε 26,2 δισ. ευρώ (+4,4% σε ετήσια βάση). Η μέση αξία ανά συναλλαγή μειώθηκε στα 112 ευρώ, από 171 ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2015.
Η χρήση χρεωστικών καρτών συνεχίζει να έχει πρωτεύοντα ρόλο ως υποκατάστατο των μετρητών, με τον μέσο αριθμό συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα να διαμορφώνεται στις 16 συναλλαγές, με μέση αξία ανά συναλλαγή στα 121 ευρώ. Αντίστοιχα, ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά πιστωτική κάρτα διαμορφώθηκε στις 13, με μέση αξία ανά συναλλαγή περίπου στα 60 ευρώ.
Οπως αναφέρει στο ΑΠΕ/ΜΠΕ ο Νίκος Καμπανόπουλος, γενικός διευθυντής της Visa Europe, για Ελλάδα, Κύπρο, και Μάλτα, το 2017 αναμένεται να συνεχιστεί η αύξηση της χρήσης του πλαστικού χρήματος στην Ελλάδα. Σε συνδυασμό μάλιστα με τα μέτρα που ανακοινώθηκαν από την κυβέρνηση για την υποχρεωτική χρήση POS κλπ, θα έχουν ως συνέπεια την αύξηση της αποδοχής των καρτών πληρωμής σε περισσότερες επιχειρήσεις και κλάδους με αποτέλεσμα ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός καταναλωτών να τις χρησιμοποιεί πιο συχνά και για πιο μικρές συναλλαγές. Επίσης, αναμένεται το λανσάρισμα νέων καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών, αναφέρει ο κ. Καμπανόπουλος.
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ