Εκδήλωση με θέμα «Παραπληροφόρηση και Συμφωνία των Πρεσπών» διοργάνωσαν από κοινού το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης της Ελληνικής Δημοκρατίας και το υπουργείο της Κοινωνίας της Πληροφορίας και Διοίκησης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας την περασμένη Παρασκευή.
Στην εκδήλωση απηύθυναν χαιρετισμό ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, Νίκος Παππάς, ο υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, o υφυπουργός ΨΗΠΤΕ, Λευτέρης Κρέτσος από τη μία πλευρά, ο υπουργός της Κοινωνίας της Πληροφορίας και Διοίκησης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, Damjan Manchevski (Ντάμιαν Μαντσέφσκι) και ο αρμόδιος υπουργός για Επικοινωνίες, Λογοδοσία και Διαφάνεια της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, Robert Popovski (Ρόμπερτ Ποπόφσκι), από την άλλη. Επίσης, δημοσιογράφοι και από τις δύο χώρες ανέλυσαν τα φαινόμενα των ψευδών ειδήσεων σχετικά με τη Συμφωνία των Πρεσπών και συζήτησαν πάνω στους τρόπους καταπολέμησής τους.
Ν. Παππάς: «Η Συμφωνία των Πρεσπών βάζει τέλος στους αλυτρωτισμούς»
Ο υπουργός ΨΗΠΤΕ, Ν. Παππάς, στον χαιρετισμό του ανέφερε: «Υποδέχομαι με μεγάλη χαρά σήμερα στην Αθήνα τον Ντάμιαν Μαντσέφσκι, τον Ρόμπερτ Ποπόφσκι και τους δημοσιογράφους από τη Βόρεια Μακεδονία. Και τους υποδέχομαι ως γείτονες αλλά κυρίως ως φίλους. Ως ανθρώπους με τους οποίους μπορούμε να ζήσουμε ειρηνικά, να συνεργαστούμε αρμονικά, να δημιουργήσουμε με επιτυχία το αύριο των χωρών και των λαών μας».
«Η Συμφωνία των Πρεσπών διευθετεί με βιώσιμο και αμοιβαία επωφελή τρόπο ένα ζήτημα το οποίο εκκρεμούσε από τη δεκαετία του 1990» συνέχισε ο Ν. Παππάς, χαρακτηρίζοντάς την ως «μια συμφωνία που βάζει τέλος στους αλυτρωτισμούς». «Οι μόνοι που στέκονται απέναντι σε αυτό που πέτυχαν οι Τσίπρας και Ζάεφ, μαζί με τους Κοτζιά, Ντιμιτρόφ και Κατρούγκαλο, είναι αυτοί που επένδυσαν στο διχασμό και σήμερα μένουν άνεργοι. Αυτοί που επί δεκαετίες έχτισαν καριέρες πάνω στο Μακεδονικό και πιο συγκεκριμένα στο μίσος» υπογράμμισε.
Ο υπουργός ΨΗΠΤΕ σημείωσε ότι βραβείο ψευδών ειδήσεων «θα μπορούσαν να λάβουν και όσοι πορεύτηκαν το τελευταίο διάστημα με τη δημιουργία fake news και διαστρεβλώσεων επί της Συμφωνίας των Πρεσπών. Ως Πολιτεία, δεν προτιθέμεθα να αφήσουμε τον κόσμο να γίνει βορά των πατριδοκάπηλων. Το όπλο μας είναι και θα είναι η αλήθεια» υπογράμμισε κλείνοντας ο υπουργός ΨΗΠΤΕ.
Δ. Τζανακόπουλος: «Το πλέον εμβληματικό επεισόδιο στην εξωτερική πολιτική»
Για μια Συμφωνία που έχει χαρακτηριστεί από όλους ως διπλωματικό παράδειγμα της θέλησης για επίλυση των διαφορών με ειρηνικό τρόπο έκανε λόγο στον χαιρετισμό του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δ. Τζανακόπουλος.
Ο κ. Τζανακόπουλος είπε συγκεκριμένα ότι η Συμφωνία των Πρεσπών «αναδιάταξε και τον χάρτη της Ευρώπης, βάζοντας τα θεμέλια για την ειρήνη, τη σταθερότητα, την συνεργασία και την συνανάπτυξη». Επίσης, «η διαδικασία ολοκλήρωσής της αποτέλεσαν το πλέον εμβληματικό επεισόδιο στην εξωτερική πολιτική της χώρας τα τελευταία χρόνια».
Ο Δ. Τζανακόπουλος σημείωσε ότι οι παλιές κυβερνήσεις δεν ήθελαν να λύσουν το θέμα, κάνοντας λόγο για μια ευτυχή συγκυρία όπου «Ελλάδα και Βόρεια Μακεδονία προχωρούν με γοργούς ρυθμούς σε αυτές ακριβώς τις αναπτυξιακές ράγες που ευθυγραμμίστηκαν, όταν καταφέραμε να βγούμε από το τούνελ του σκοταδισμού και της μισαλλοδοξίας. Και σε αυτήν ακριβώς τη συγκυρία, ο πρωθυπουργός και η ελληνική κυβέρνηση ετοιμάζονται σε λίγες μέρες να πραγματοποιήσουν το πρώτο επίσημο ταξίδι στη Βόρεια Μακεδονία μαζί με πολυμελή επιχειρηματική αποστολή για την υπογραφή διακρατικών και επιχειρηματικών συμφωνιών. Ηδη λοιπόν τα πρώτα θετικά αποτελέσματα της Συμφωνίας των Πρεσπών Παίρνουν σάρκα και οστά», υπογράμμισε.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μίλησε για το παράδοξο του εθνικισμού το οποίο εκφράστηκε και από τις δύο χώρες, λέγοντας ότι «κανένας εθνικισμός δεν έχει δίκιο. Γιατί ο εθνικισμός δεν έχει ποτέ δίκιο». Επίσης, αναφέρθηκε σε άλλη μία ακόμα μορφή της εναντίωσης στη Συμφωνία των Πρεσπών, αυτήν των fake news. «Γιατί γίνονται πιστευτά; Γιατί παράγουν πολιτικό αποτέλεσμα; Και η απάντηση είναι απλή: Διότι αναπαράγονται στο φόντο των εθνικιστικών αφηγημάτων, των στερεοτύπων, των παραληρημάτων μεγαλείου και των μεγαλοϊδεατισμών» τόνισε ο κ. Τζανακόπουλος, χαρακτηρίζοντάς τον «μεγάλο εχθρό της φιλίας των λαών, της αλληλεγγύης. Αυτόν τον εχθρό έχουμε ευθύνη όλοι μας, οι κυβερνήσεις, οι δημοσιογράφοι, τα μέσα ενημέρωσης να τον νικήσουμε» σημείωσε κλείνοντας.
D. Manchevski: «Η Συμφωνία σημαίνει υπέρβαση ενός ιστορικού προβλήματος»
Ο υπουργός της Κοινωνίας της Πληροφορίας και Διοίκησης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, Damjan Manchevski, στον χαιρετισμό του σημείωσε ότι χαίρεται που μιλά σήμερα, στην Αθήνα, για αυτό το θέμα «γιατί είναι σημαντικό για εμάς να συνεννοηθούμε για τον τρόπο που μιλάμε. Αυτή η Συμφωνία σημαίνει υπέρβαση ενός ιστορικού προβλήματος που εμπόδισε την ώθηση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών». Ο υπουργός αναφέρθηκε στην πρόσφατη επίσκεψη του Ελληνα υπουργού ΨΗΠΤΕ στη Βόρεια Μακεδονία και τις συμφωνίες για τη μείωση του κόστους περιαγωγής στα κινητά τηλέφωνα, κάνοντας λόγο για φιλικές σχέσεις με επιστέγασμα και την επίσκεψη του Ελληνα πρωθυπουργού. Ωστόσο, σημείωσε ότι «ο δρόμος για να φτάσουμε εδώ δεν ήταν εύκολος. Και οι ψευδείς ειδήσεις ήταν ένα εργαλείο στους εχθρούς της Συμφωνίας, στους εθνικιστές και σε αυτούς που θέλουν να διαχωρίζουν τους ανθρώπους. Για αυτό είμαστε εδώ σήμερα» συνέχισε.
«Για να κάνουμε μια ανασκόπηση της κατάστασης και στο τι μπορούμε να κάνουμε για να μη συμβαίνουν αυτά τα φαινόμενα στο μέλλον», είπε ακόμη και ανέφερε ότι η σκόπιμη παραπληροφόρηση για τη Συμφωνία προήλθε από ανθρώπους οι οποίοι είναι γνωστοί, ανάμεσά τους και δημοσιογράφοι, με σκοπό να αποτρέψουν τον κόσμο να συμμετάσχει στο δημοψήφισμα, κάνοντας λόγο για έναν καλά στημένο μηχανισμό. Τέλος, υπογράμμισε ότι το μόνο όπλο απέναντι σε όλα αυτά είναι η πιστή υπηρέτηση της αλήθειας και να μεταλαμπαδεύεται αυτή στον κόσμο. «Οσο μεγάλο και να είναι το πρόβλημα, Τσίπρας και Ζάεφ έδειξαν αν λες την αλήθεια, πάντα θα κερδίζεις γιατί η αλήθεια πάντα κερδίζει».
R. Popovski: «Μαζί δημιουργούμε νέους δρόμους»
Ο υπουργός για Επικοινωνίες, Λογοδοσία και Διαφάνεια της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, Robert Popovski, έκανε λόγο για ένα ιστορικό συμβάν, μετά από 30 χρόνια. «Μαζί δημιουργούμε νέους δρόμους. Ο δρόμος της φιλίας ξεκίνησε μεταξύ των δύο χωρών και κανείς δεν μπορεί να το εμποδίσει» τόνισε. Συμπλήρωσε ότι σήμερα συζητούν με φίλους για το πώς θα υπάρχουν σωστές ειδήσεις, το πώς πολίτες και δημοσιογράφοι θα συνεργαστούν για να υπάρξει ξανά εμπιστοσύνη του κόσμου στους θεσμούς και τις υπηρεσίες.
«Η παραπληροφόρηση σε εθνικό επίπεδο υποθάλπει τις δημοκρατικές διαδικασίες» ανέφερε προσθέτοντας ότι «ο κοινός εχθρός των χωρών που θέλουν να πηγαίνουν μπροστά». Σημείωσε ότι η παραπληροφόρηση κορυφώθηκε την περίοδο του δημοψηφίσματος στη γείτονα χώρα, με ειδήσεις χωρίς κανέναν έλεγχο της πηγής που τις μετέδιδε. «Ως κυβέρνηση» συνέχισε ο υπουργός, «καλέσαμε σε συνεργασία τους πολίτες, να θέτουν ερωτήματα για όλα, από την αρχή της διαδικασίας και παραμένουμε στη θέση ότι πρέπει να υπάρχει διαφάνεια. Είμαστε περήφανοι για την ελευθερία που δίνει η κυβέρνηση στα ΜΜΕ, να παρουσιάζουν ανοιχτά ακόμα και τις διαφωνίες των πολιτών. Αντισταθήκαμε στο ψέμα με την αλήθεια που θα εμβαθύνει τη φιλία και τη συνεργασία μεταξύ των χωρών μας και των πολιτών, και η σημερινή συνάντηση δείχνει ότι οι κυβερνήσεις των δύο χωρών θα είμαστε οι οδηγοί σε αυτό».
Λ. Κρέτσος: «Η παραπληροφόρηση τείνει να γίνει ο κανόνας, και όχι η εξαίρεση»
Ο υφυπουργός ΨΗΠΤΕ, Λευτέρης Κρέτσος, στον χαιρετισμό του ανέφερε ότι «πρόκειται για μια σημαντική εκδήλωση, παρ’ όλο που η έκφραση fake news βρίσκεται στα χείλη όλων, ιδιαίτερα στον στο χώρο της πολιτικής και της δημοσιογραφίας δεν έχουμε να κάνουμε με κάτι καινούργιο. Παραπληροφόρηση υπήρχε από πάντα, το διαφορετικό σήμερα είναι ότι δυστυχώς τείνει να γίνει ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Πολλοί αποδίδουν την μεγάλη εξάπλωσή τους στις δυνατότητες της σύγχρονης ψηφιακής τεχνολογίας. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Είναι και η ανοχή των θεσμών και της κοινωνίας. Είναι και η έλλειψη συνθηκών ανάπτυξης της ποιοτικής δημοσιογραφίας. Είναι και οι στρατηγικές εξυπηρέτησης ισχυρών επιχειρηματικών, πολιτικών και γεωπολιτικών συμφερόντων».
«Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οι ψευδείς ειδήσεις, αλλά και οι πολλές bullsheets, ας το μεταφράσουμε αηδίες, ανοησίες, μωρολογίες, που όχι μόνο λέγονται και γράφονται, αλλά και αναπαράγονται από τους bullsheeters» συνέχισε ο Λ. Κρέτσος. «Το πρόβλημα είναι πώς αξιοποιούνται οι πολλές αηδίες από ποιούς και ποιά Μέσα. Στη σημερινή εποχή ο καθένας μας αποτελεί ένα media outlet γιατί όχι μόνο καταναλώνει αλλά και παράγει μηνύματα και ειδήσεις εύκολα μέσω του διαδικτύου και της διασύνδεσης με άλλους ανθρώπους και κοινότητες ανθρώπων που αυτό εξασφαλίζει».
Επίσης, αναφέρθηκε στον ρόλο της Πολιτείας για τη «δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού πλαισίου δεδομένων για τη διευκόλυνση και την προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας στους τομείς της νοημοσύνης των μηχανών (machine learning) και της τεχνητής νοημοσύνης. Ο δεύτερος άξονας είναι η βελτίωση του νομικού πλαισίου διαφάνειας και λογοδοσίας των πλατφορμών και των πολιτικών φορέων σχετικά με το διαμοιρασμό διαδικτυακού περιεχομένου. Και ο τρίτος άξονας είναι η ενίσχυση των μέσων ενημέρωσης, καθώς και τη βελτίωση των προτύπων που διέπουν τη δημοσιογραφία, την πολιτική διαφήμιση και τις πολιτικές εκστρατείες. Η εμπιστοσύνη του κοινού προς τα μέσα ενημέρωσης, ενδεικτικό στοιχείο ομαλής λειτουργίας της δημοκρατίας, θα πρέπει να ενισχυθεί με τον καθορισμό και την εφαρμογή ισχυρών κανόνων δεοντολογίας για τον Τύπο, βασισμένων στην αρχή της διαφάνειας», υπογράμμισε κλείνοντας ο υφυπουργός ΨΗΠΤΕ.
Οι θέσεις των δημοσιογράφων
Ο Γενικός Γραμματέας της ΕΣΗΕΑ, Σταύρος Καπάκος, τόνισε: «Οδηγούμαστε σε λύσεις που ανοίγουν δρόμους και είμαι αισιόδοξος, γιατί θεωρώ ότι το μέλλον ανήκει σε αυτούς που το προετοιμάζουν. Ο δρόμος δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα, καθώς υπάρχουν κάποιοι και στις δυο χώρες που δεν θέλουν αυτή τη λύση, όμως, σε ότι αφορά τους πολιτικούς πρέπει να δίνουν το σωστό παράδειγμα».
Η εκπρόσωπος των δημοσιογράφων από την Βόρεια Μακεδονία, Katerina Sinadinovska, σημείωσε: «Η Συμφωνία των Πρεσπών είναι ιστορική, αλλά ούτε οι πολιτικοί ούτε τα ΜΜΕ κατάφεραν να πουν ποσό σημαντική είναι. Για τους δημοσιογράφους πρέπει να ισχύει μόνο η αλήθεια. Ορισμένοι από αυτούς ενημέρωναν χωρίς να ελέγξουν τις πληροφορίες τους και παρουσίαζαν ομιλίες μίσους που δεν συνέβαλαν στο καλό κλίμα».
Ο Δημοσιογράφος, Νικόλας Ζηργάνος, ανέφερε: «Η Συμφωνία των Πρεσπών προκάλεσε, όχι μόνο σκληρή αντιπαράθεση, αλλά και ασύμμετρο επικοινωνιακό πόλεμο κυρίως στο διαδίκτυο. Τα fake news είχαν εμφανιστεί στην Ελλάδα πολύ πριν από αυτή. Οταν βγήκε λευκός καπνός ξέσπασε κύμα ψευδών ειδήσεων για το erga omnes και χαρακτήρισαν την συμφωνία προδοτική. Επί κυβερνήσεως Νέας Δημοκρατίας, το 1977, αναγνωρίστηκε η μακεδονική, ως επίσημη γλώσσα και ενώ στη συμφωνία το λέει ρητά συνέχισαν να κατηγορούν την Κυβέρνηση για προδοσία».
Η Δημοσιογράφος της Βόρειας Μακεδονίας, Sashka Cvetkovska, σημείωσε: «Συγκεκριμένα κέντρα δημιούργησαν το hashtag «μποϊκοτάρω το δημοψήφισμα» (σ.σ.: αναφέρεται στο δημοψήφισμα της γειτονικής χώρας), χωρίς να γνωρίζουμε τη χρηματοδότησή τους, ενώ δημιουργήθηκαν 200 προφίλ στα κοινωνικά δίκτυα σε μία μέρα».
Ο Δημοσιογράφος της ΕΡΤ, Δημήτρης Αλεξόπουλος, ανέφερε: «Η ΕΡΤ προχωρά στην ανίχνευση και την καταπολέμηση των fake news. Είναι σημαντικό να γίνεται πιστοποίηση της είδησης από τους δημοσιογράφους».
Ο εκπρόσωπος του φορέα Metamorphosis, Filip Stojanovski, σημείωσε ότι: «Τα fake news δεν είναι καινούργιο φαινόμενο. Οι νέες τεχνολογίες λειτουργούν πολλαπλασιαστικά. Η κυβέρνηση προσπαθεί με την αλλαγή μηχανισμών να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στα ΜΜΕ», ενώ η εκπρόσωπος του φορέα NGO- MOST, Ροζάνα Αλεξοσκα σχολίασε: «Εχουμε ξεκινήσει ένα πρότζεκτ για την καταπολέμηση των fake news, τα οποία δημιουργούνται προκειμένου να δημιουργήσουν σύγχυση στον κόσμο».
Στην εκδήλωση παρέστησαν ο υφυπουργός Εξωτερικών, Τέρενς Κουίκ, η Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Αννέτα Καββαδία, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου ΨΗΠΤΕ, Γιώργος Φλωρεντής, ο Γενικός Γραμματέας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας του Υπουργείου ΨΗΠΤΕ, Χρήστος Σίμος και η Ειδική Γραμματέας Επικοινωνιακής Διαχείρισης Κρίσεων, Φωτεινή Παντιώρα. Συντόνισε η Δημοσιογράφος Βάλια Καϊμάκη.
Φωτογραφία: Ο Υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, Νίκος Παππάς, πλαισιωμένος από τον Υπουργό της Κοινωνίας της Πληροφορίας και Διοίκησης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, Damjan Manchevski (δεξιά) και τον αρμόδιο Υπουργό για Επικοινωνίες, Λογοδοσία και Διαφάνεια της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, Robert Popovski (αριστερά) πριν από την έναρξη της εκδήλωσης: «Παραπληροφόρηση και Συμφωνία των Πρεσπών»
Ο Ν. Παππάς είπε ότι «έχουμε γίνει μάρτυρες τεράστιας υποκρισίας. Ακουσα εκπρόσωπο εταιρειών της Βόρειας Ελλάδας, εξέχον στέλεχος της αξιωματικής αντιπολίτευσης και αντιδήμαρχο επί του κ. Παπαγεωργόπουλου που έχει καταδικαστεί για υπεξαίρεση. Ο κ. Ζορπίδης αρνείται να ταξιδέψει στη Βόρεια Μακεδονία και να συνοδεύσει τον πρωθυπουργό, ωστόσο ο ίδιος πηγαίνει κανονικά στη γειτονική χώρα, όπως και η εταιρεία του. Επίσης, έχει ταξιδιωτικό γραφείο και στα τελευταία «πακέτα» περιλαμβάνεται εκδρομή στη Βόρεια Μακεδονία, συνεχίζοντας έτσι τις επαγγελματικές του δραστηριότητες. Καλό θα ήταν να κατέβει από το άρμα της υποκρισίας και της πατριδοκαπηλίας».
