Ποια είδη κάνουν καλό στην υγεία μας
Περιέχουν βιταμίνες, τα πολύτιμα ω3, είναι πλούσια σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, συμβάλλουν ή δρουν προληπτικά στην αντιμετώπιση πολλών ασθενειών, βοηθούν στη σύλληψη, κι έχουμε άλλους 10 λόγους για να τρώμε θαλασσινά τη Σαρακοστή (εκτός των ψαριών που καταναλώνονται μόνο του Ευαγγελισμού και των Βαΐων).
«Τα ιχθυηρά μπορούν να καταταγούν στις υπερτροφές που καταναλώνει ο Ελληνας σε κάθε ευκαιρία που του προσφέρεται» σύμφωνα με τον ομότιμο καθηγητή στο Τμήμα Γεωπονίας Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Χρήστο Νεοφύτου.
Ο καθηγητής μίλησε σε εκδήλωση της Εκθεσης Τροφίμων (Detrop) στην Θεσσαλονίκη που διοργάνωσε το Παρατηρητήριο Οξειδωτικού Στρες και τόνισε ότι τα ιχθυηρά, στα οποία ανήκουν ψάρια, οστρακοειδή, καρκινοειδή, δεκάποδα είναι τροφές που προσφέρουν μόνο οφέλη στον οργανισμό μας και προάγουν την ομαλή λειτουργία πολλών ζωτικών οργάνων.
«Τα ιχθυηρά ανήκουν στις υπερτροφές γιατί έχουν υψηλή περιεκτικότητα πρωτεϊνών (18-25%) και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων ω3, βιταμινών (Α, Β, Ε, D και Κ), καθώς και ανόργανων αλάτων όπως ασβέστιο, νάτριο, κάλιο, φώσφορο, χαλκό, σίδηρο σελήνιο, ψευδάργυρο, μαγνήσιο και ιώδιο», υπογράμμισε.
Ολοι ξέρουμε, ότι «τα ψάρια κάνουν καλό», αλλά για τις βεβαιωμένες επιδράσεις όλων των θαλασσινών στον ανθρώπινο οργανισμό ο κ. Νεοφύτου συγκέντρωσε και παρουσίασε συγκεκριμένες κατηγορίες μαζί με τα συμπεράσματα τελευταίων ερευνών για να επισημάνει ότι:
- Βελτιώνουν τις λειτουργίες των νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου και μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης γεροντικής άνοιας και Αλτσχάιμερ.
- Συμβάλλουν σημαντικά στο σωστό σχηματισμό των οστών.
- Μειώνουν την κακή χοληστερόλη (LDL) στο αίμα και συνεπώς μειώνουν τον κίνδυνο δημιουργίας αθηρωματικής πλάκας.
- Λειτουργούν ευεργετικά στην πρόληψη της οστεοπόρωσης και μειώνουν τον κίνδυνο απόφραξης των εγκεφαλικών αιμοφόρων αγγείων που είναι η αιτία των ισχαιμικών εγκεφαλικών επεισοδίων.
- Βοηθούν στην όραση χάρη στις υψηλές ποσότητες βιταμίνης Α που περιέχουν, ενώ τα ω3 λιπαρά οξέα συμβάλλουν στην υγεία του αμφιβληστροειδούς χιτώνα.
- Ενισχύουν τον μεταβολισμό καθώς και τη σωστή ανάπτυξη και λειτουργία του νευρικού συστήματος χάρη στην υψηλή περιεκτικότητά τους σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β.
- Μειώνουν τον κίνδυνο για πολλούς τύπους καρκίνου, όπως οισοφάγου, παχέος εντέρου, μαστού και ωοθηκών.
- Είναι χαμηλά σε θερμίδες και χοληστερόλη.
Πολλοί γνωρίζουν τις ευεργετικές ιδιότητες ορισμένων συμπληρωμάτων όπως το μουρουνέλαιο και ξέρουν ότι ασβέστιο και φώσφορο περιέχουν τα μικρά ψάρια (σαρδέλα, γαύρος, αντζούγιες, μαρίδα). Ομως πρέπει να καταναλώνονται με το κόκκαλο διευκρίνισε ο κ. Νεοφύτου. Η βιταμίνη D που περιέχουν βοηθάει και στη μείωση του κινδύνου της ακράτειας, ενώ άλλα λιπαρά ψάρια όπως είναι ο σολομός, το σκουμπρί, η σαρδέλα, ο κολιός, η ρέγκα, ο γαύρος, το χέλι, η πέστροφα κ.ά., πλούσια σε ω3, μειώνουν τη σοβαρότητα και τη συχνότητα των ημικρανιών, βοηθούν στην υπέρταση και μειώνουν τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών. Είναι αποδεδειγμένο ερευνητικά ότι συμβάλλουν στην καταπολέμηση των κρυωμάτων και της γρίπης, ενώ πειράματα έχουν δείξει ότι συμπληρώματα ω3 για 3 μήνες βοηθούν στη μείωση των φλεγμονών που προκαλούν ιώσεις και μειώνουν συμπτώματα άγχους που «ρίχνει» το ανοσοποιητικό.
Μύδια, στρείδια, αχινοί, χτένια, καλόγνωμες, γυαλιστερές, κυδώνια, αχιβάδες, χάβαρα, πεταλίδες, φούσκες, πετροσωλήνες, πορφύρες και πίνες αποτελούν εξαιρετική πηγή λιπαρών οξέων, καλή πηγή πολλών βιταμινών, αλλά λίγοι γνωρίζουν ότι αυξάνουν και την πνευματική διαύγεια λόγω του αμινοξέως τυροσίνη που περιέχουν κι ότι έχουν θετική επίδραση κατά της ψωρίασης, των αλλεργιών, του άσθματος, ενώ το ιώδιό τους βοηθά στη βρογχοκήλη και στους ενδοκρινείς αδένες και σαν παράγοντας κατά λοιμωδών νόσων (κοκίτης).
Η άφθονη Β12 που περιέχουν επίσης και τα άλλα ιχνοστοιχεία έχει αποδειχθεί πειραματικά πως βοηθούν στην ενδυνάμωση του ενδομητρίου, μειώνοντας τον κίνδυνο της αποβολής. Είναι καλή πηγή ψευδάργυρου και μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη θεραπεία του κατεστραμμένου δέρματος μετά από τραυματισμό, ενώ διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στην υγεία του προστάτη.
Είναι εξαιρετικά αφροδισιακά, βοηθούν στη σύλληψη. Η υψηλή ποσότητα ψευδαργύρου βοηθά στη διατήρηση υγιούς σεξουαλικής ζωής κι είναι περισσότερο γνωστό ότι αυξάνουν την «λίμπιντο» τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες.
Ο καθηγητής Ιχθυολογίας αναφέρθηκε σε 30 είδη θαλασσινών, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στον τόνο και τα οστρακοειδή επειδή περιέχουν πλούσια ποικιλία θρεπτικών συστατικών -π.χ. το σελήνιο, απαραίτητο για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού, και το ιώδιο που συμβάλλει στην καλή λειτουργία του θυρεοειδή αδένα- και στον σολομό και στον ξιφία που είναι καλές πηγές βιταμίνης Α.
«Τα μέταλλα που περιέχουν τα ιχθυηρά αποτρέπουν τη βλάβη των κυττάρων κι εκτοξεύουν την ελαστίνη, πρωτεΐνη που κρατά το δέρμα σφιχτό, βοηθά στις λειτουργίες του εγκεφάλου, κρατά την καρδιά υγιή. Τροφές πλούσιες σε σελήνιο συμβάλλουν στη μείωση του κοιλιακού λίπους στους ενήλικες, ενώ η ανεπάρκεια ή η έλλειψή του αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης αρθρίτιδας, επιπλοκών του σακχαρώδη διαβήτη, καρδιαγγειακών κ.ά.» τόνισε ο κ. Νεοφύτου.
Ωστόσο, επισήμανε: «Σε συνεργασία με βιταμίνες, το σελήνιο εμποδίζει τη δράση των ελεύθερων ριζών στον οργανισμό, αλλά αν κάποιος το παραξηλώσει ξεπερνώντας την ημερήσια πρόσληψη θα αισθανθεί αίσθημα κούρασης, γαστρεντερικές διαταραχές, άσπρες κηλίδες στα νύχια και θα δει εξανθήματα, τριχόπτωση».
Θανάσης Τσίγγανας