Γιατί τα Σκόπια πήραν «κόκκινη κάρτα» από την Ευρωπαϊκή Ενωση

Τους λόγους που το Παρίσι έβαλε βέτο στις ευρωπαϊκές ενταξιακές διαπραγματεύσεις των Σκοπίων βάζει στο επίκεντρο το Sputnik, συζητώντας με αναλυτές. Ο ρόλος του ΝΑΤΟ και το διπλωματικό παρασκήνιο.
Μπορεί οι Ευρωπαίοι ηγέτες να διαπραγματεύονταν επί ώρες την περασμένη Παρασκευή, ωστόσο, δεν κατάφεραν να πείσουν τον Γάλλο πρόεδρο, Εμμανουέλ Μακρόν, να δώσει από κοινού μαζί τους το «πράσινο φως» για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας, για την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Η «αρνητική» πρόοδος στις μεταρρυθμίσεις που εντόπισαν οι Γάλλοι σε αυτές τις δύο χώρες, αναφορικά με το κράτος δικαίου και τη διαφθορά, καθώς και η γαλλική άρνηση για ένταξη νέων κρατών στην Ευρωπαϊκή Ενωση μέχρι να αναθεωρηθούν οι μηχανισμοί διεύρυνσης, τους οποίους ο Μακρόν χαρακτηρίζει ως «αναποτελεσματικούς και απογοητευτικούς», εμφανίζονται ως οι επίσημες αιτίες για την αναβολή.
«Το μπλοκάρισμα της διαδικασίας από τη Γαλλία έχει κατά τη γνώμη μου τις ακόλουθες ερμηνείες. Η πρώτη ας ονομαστεί «κυριολεκτική». Για την είσοδο στην ΕΕ υπάρχουν κάποιες τυπικές και ουσιαστικές προϋποθέσεις. Εάν θέλουμε να μιλάμε ξεκάθαρα και όχι να -νομίζουμε ότι- κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, ούτε τα Σκόπια, ούτε η Αλβανία θα είχαν την οποιαδήποτε τύχη. Επειδή όμως η αντιμετώπιση του ζητήματος είναι γεωπολιτική, γι’ αυτό υπάρχει η σχετική συζήτηση επί χρόνια και οι αντίστοιχες ενέργειες», επισημαίνει στο Sputnik ο Ζαχαρίας Μίχας, διευθυντής μελετών στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Αμυνας (ΙΑΑΑ-ISDA).
Την ίδια στιγμή, προσπαθεί να σκιαγραφήσει τις τακτικές της Γαλλίας:
«Επίσης, θα πρέπει να τονιστεί, ότι η Γαλλία παγίως τίθεται εναντίον της διεύρυνσης της ΕΕ και προκρίνει την οδό της εμβάθυνσης της Ενωσης. Στο πλαίσιο αυτό, η ενταξιακή πορεία χωρών χωρίς δημοκρατικά διαπιστευτήρια και με πολλαπλά άλλα προβλήματα, δεν είναι επιθυμητή εξέλιξη από το Παρίσι. Οι χώρες αυτές θα αποκτήσουν ισχυρή φωνή.
Η Γαλλία έχει όμως κάθε λόγο και να μην επιθυμεί την ένταξη χωρών γερμανικής επιρροής στην Ενωση, καθώς αυτό θα μπορούσε να επηρεάσει το άτυπο ισοζύγιο ισχύος στο εσωτερικό της ΕΕ που αφορά στον αποκαλούμενο «γαλλογερμανικό άξονα» και την ισχύ καθενός από τα συστατικά του μέρη».
Την ίδια στιγμή εκφράζει την άποψη ότι ίσως οι Γάλλοι επιδιώκουν τη προσέγγιση με τη Ρωσία.
«Συμπληρωματικές ερμηνείες των κινήτρων της Γαλλίας για μπλοκάρισμα της διαδικασίας ένταξης των Σκοπίων στην ΕΕ είναι οι ακόλουθες:
Η μία ενδεχομένως να συνδέεται με την πρόσφατη δήλωση του Γάλλου ηγέτη, Εμανουέλ Μακρόν, σύμφωνα με την οποία η Ευρώπη έχει έρθει η ώρα να βρει έναν νέο κώδικα επικοινωνίας με τη Ρωσία. Στη δήλωση αυτή ο Μακρόν υπονόησε, ότι αμφότερες η ΕΕ και η Ρωσία έχουν συμφέρον και μόνο να κερδίσουν από αυτό.
Η ΕΕ αποτρέπει την υπερβολική εξάρτηση της Ρωσίας από την Κίνα, ενώ πανομοιότυπο είναι και το ρωσικό συμφέρον. Η Μόσχα δεν επιθυμεί να εξαρτάται αποκλειστικά από τη συνεργασία της Κίνας, αν και πάντα η ρωσική στάση θα επιδιώκει την ισορροπία απέναντι σε όλους τους κύριους δρώντες του διεθνούς συστήματος.
Στο πλαίσιο αυτού του κατά τα φαινόμενα «new thinking» της γαλλικής διπλωματίας απέναντι στη Ρωσία (έχει συμβεί ακόμα και επί Ψυχρού Πολέμου στο παρελθόν, γενικά πάντα η Γαλλία διαφοροποιούσε τη στάση της στον τομέα των σχέσεων με την ΕΣΣΔ), θα μπορούσε να η Γαλλία να έχει προβεί σε μια χειρονομία διευκόλυνσης της Μόσχας, είτε μονομερώς, είτε σε συνεννόηση με τη ρωσική διπλωματία».
Μια παρόμοια άποψη εκφράζει στο Sputnik ο αναπληρωτής καθηγητής Γεωπολιτικής Ανάλυσης στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, Κωνσταντίνος Γρίβας.
«Η Γαλλία επανέρχεται σε μια γεωπολιτική κανονικότητα και θεωρεί ότι πρέπει να υπάρξει μια επαναπροσέγγιση με τη Ρωσία. Η αρχιτεκτονική που δημιουργείται στην Ευρώπη αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό από τις γαλλικές ελίτ, οπότε είναι πιθανό η Γαλλία στο πλαίσιο επαναπροσέγγισης της Μόσχας να μη θέλει τη μετατροπή των Βαλκανίων σε αντιρωσικό οχυρό, όπως επιδιώκουν οι πιο ακραίοι μέσα στο ΝΑΤΟϊκό στρατόπεδο».
Παράλληλα, ο Ζαχαρίας Μίχας εκφράζει την άποψη ότι η νέα κυβέρνηση των Σκοπίων ίσως και να επιδιώξει μερική αποκατάσταση των σχέσεων με τη Μόσχα: «Οσον αφορά στο τι θα γίνει από εδώ και πέρα, μετά τον εξαναγκασμό του Ζάεφ από τις εξελίξεις να αναζητήσει εκ νέου την πολιτική νομιμοποίηση της κυβέρνησή του από τον λαό, η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει, ενώ δεν θα αλλάξει τον βασικό προσανατολισμό της χώρας προς την Ευρωπαϊκή Ενωση, είναι πιθανό να αναζητήσει τη μερική έστω αποκατάσταση των σχέσεων Σκοπίων – Μόσχας».
Αναμενόμενο χαρακτηρίζει το γαλλικό βέτο μιλώντας στο Sputnik o διεθνολόγος και βουλευτής της ΝΔ, Αγγελος Συρίγος.
«Μου κάνει εντύπωση το γεγονός ότι υπάρχει έκπληξη για το γαλλικό βέτο στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Δεν ήταν κάτι βιαστικό, ήταν κάτι προγραμματισμένο και γνωστό από την προηγούμενη Δευτέρα ότι η Γαλλία θα ασκούσε βέτο. Οπως επίσης δρομολογημένες ήταν και οι κινήσεις του Ζάεφ να προκηρύξει πρόωρες εκλογές, ώστε να επανεκλεγεί», επισημαίνει.
Επιπλέον, κάνει μια εκτίμηση για το τι μπορεί να σκέφτεται ο πρωθυπουργός της γειτονικής χώρας: «Ο Ζόραν Ζάεφ έχει να αντιμετωπίσει μια σειρά αντιδράσεων στη χώρα του για τη γενικότερη πολιτική που ασκεί εντός και εκτός αυτής. Αρκετοί του προσδίδουν αλαζονικά χαρακτηριστικά και παρόμοιες πολιτικές με αυτές του προκατόχου του Νικολά Γκρουέφσκι. Η νέα συζήτηση για την ενταξιακή διαπραγμάτευση των γειτονικών χωρών είναι προγραμματισμένη για τον Μάιο, ενώ οι εκλογές θα γίνουν τον Απρίλιο. Ο Ζάεφ προσπαθεί να κερδίσει χρόνο και το μήνυμα που θα δώσει είναι: ψηφίστε με για να σας βάλω στην Ευρωπαϊκή Ενωση».
Στην κόντρα Γερμανίας – Γαλλίας αποδίδει το γαλλικό βέτο o Δηµήτρης Καλτσώνης, επίκουρος καθηγητής θεωρίας κράτους και δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, μιλώντας στο Sputnik.
«Η Ευρώπη αναδιατάσσεται, ο γαλλογερμανικός άξονας δεν υφίσταται πλέον, οι δύο πρώην στρατηγικοί εταίροι είναι αντίπαλοι. Πλέον Γαλλία και Γερμανία, βρίσκονται απέναντι η μια στην άλλη όσον αφορά τα ζητήματα της ΕΕ και ειδικά το δίπολο εμβάθυνση ή διεύρυνση. Κάθε μια θέλει να διασφαλίσει τη ζώνη επιρροής της».
Την ίδια στιγμή, προσθέτει ότι το γαλλικό βέτο δεν είναι αρκετό για να επηρεάσει την ουσία της Συμφωνίας των Πρεσπών. «Ολα είναι καταγεγραμμένα και φαίνονται στο Αρθρο 2 παρ. 4 της συμφωνίας που αναγράφει, μεταξύ άλλων ότι: Το Δεύτερο Μέρος θα επιδιώξει ένταξη στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ».
«Αρα λοιπόν, η ελληνική κυβέρνηση, καθώς και οι ΗΠΑ, αλλά και η Γερμανία, θα συνεχίσουν να στηρίζουν αυτή την προοπτική», προσθέτει.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Κωνσταντίνος Γρίβας, που όπως τονίζει, ανανεώνεται ο ανταγωνισμός Γερμανίας – Γαλλίας.
«Εχει φτάσει στα όριά του ο Γαλλογερμανικός άξονας, καθώς μετά τη διαφαινόμενή αποχώρηση της Μεγάλης Βρετανίας, έρχονται στην επιφάνεια οι ανταγωνισμοί τους. Η Γαλλία έβαλε βέτο από την πλευρά της πιθανότατα γιατί κατανοεί ότι η ΕΕ είναι ήδη υπερανεπτυγμένη. Πιθανώς οι Γάλλοι θεωρούν ότι οι μικρές γειτονικές μας χώρες θα τεθούν υπό τον έλεγχο της Γερμανίας, άρα αποδυναμώνεται ο δικός τους ρόλος».
«Ολα έγιναν για την ένταξη στο ΝΑΤΟ»
«Με τη Συμφωνία των Πρεσπών άνοιξε ο δρόμος για το ΝΑΤΟ, που για να λέμε όλη την αλήθεια ήταν ο βασικός στόχος των Αμερικανών και μας έμεινε στην πορεία πίσω η Ευρωπαϊκή Ενωση. Οι εξελίξεις στα Σκόπια είναι άλλη μια σε τακτικό επίπεδο ήττα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής αλλά κυρίως της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εχοντας κάνει τις επιλογές της, «σκόνταψε» στην Ευρωπαϊκή Ενωση, παρότι ο κεντρικός στόχος είναι η προώθηση της χώρας στους δυτικούς -γενικά- θεσμούς ασφάλειας και συνεργασίας, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται η ΕΕ, αν και σαφής προτεραιότητα ήταν η ένταξη στο ΝΑΤΟ, ώστε να νομιμοποιείται τυπικά η παρουσία δυτικών δυνάμεων στη χώρα», τονίζει στο Sputnik ο Ζαχαρίας Μίχας.
Το σχέδιο του ΝΑΤΟ έχει οργανωθεί εδώ και πολλά χρόνια επισημαίνει ο Δ. Καλτσώνης.
«Ολα έγιναν τελικά ως συνέχεια του οργανωμένου σχεδίου του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη που είχε ξεκινήσει με τους αιματηρούς βομβαρδισμούς που εξαπέλυσε το ΝΑΤΟ εναντίον της Σερβίας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την δημιουργία του Κοσόβου και τη Βοσνία δύο τουλάχιστον προτεκτοράτων στην περιοχή. Και συνεχίζει με τη γειτονική μας χώρα».
Την δική του άποψή για τον ρόλο του ΝΑΤΟ και το «ψευτοδίλημμά της Ελλάδας» αναδεικνύει ο Κωνσταντίνος Γρίβας.
«Πλέον φαίνεται ξεκάθαρο πόσο ψεύτικο ήταν το ότι η Ελλάδα δεχόταν ασφυκτικές πιέσεις από την ΕΕ για να υπογράψει τη Συμφωνία των Πρεσπών. Υποτίθεται ότι αυτό που είχε περάσει στην ελληνική κοινή γνώμη ήταν ότι η ΕΕ είχε προαποφασίσει να εντάξει τη γειτονική χώρα στους κόλπους της και έτσι οι διαφορές Αθήνας – Σκοπίων θα λύνονταν σε ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο. Ενα πλήρως προπαγανδιστικό ψέμα.
Φαίνεται ότι το δίδυμο ΕΕ – ΝΑΤΟ δεν ίσχυε, αλλά το πραγματικό ενδιαφέρον ήταν η ένταξη στο ΝΑΤΟ. Το πραγματικό ενδιαφέρον ήταν η ένταξη των Σκοπίων σε μία νεοψυχροπολεμική αρχιτεκτονική για να περικυκλώσει τη Ρωσία.
Σε ένα πολυπολικό σύστημα η σύνθεση του δυτικού κόσμου δεν είναι απολύτως συμπαγής: ΕΕ και ΝΑΤΟ δεν έχουν τον ίδιο προσανατολισμό.
Η ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ μπορεί να συμβαδίζει με το τέλος της Συνθήκης INF και την ανάγκη από πλευράς Ηνωμένων Πολιτειών για τη δημιουργία πυραυλικών συστημάτων μεγάλου βεληνεκούς, ώστε να χρησιμοποιηθούν εναντίον της Ρωσίας. Για να το πούμε και απλά λόγια στόχος παραμένει τα Σκόπια να γίνουν το πυροβολείο των ΗΠΑ απέναντι στη Ρωσική Ομοσπονδία».
Πηγή Sputniknews, Λάμπρος Ζαχαρής