Αρχισαν οι εργασίες αναβάθμισης του μεγάλου επιταχυντή του CERN

Τα έργα για την αναβάθμιση του μεγάλου επιταχυντή αδρονίων (LHC) άρχισαν την περασμένη Παρασκευή στο Κέντρο Ευρωπαϊκών Πυρηνικών Ερευνών (CERN).
Στόχος είναι η κατασκευή του νέας γενιάς επιταχυντή υψηλής φωτεινότητας High-Luminosity LHC (HL-LHC), ο οποίος θα επιτρέψει στο CERN να περάσει σε μια νέα φάση της ιστορίας του, βελτιώνοντας από το 2026 την απόδοσή του σημαντικά, καθώς θα καταστεί εφικτή η μεγάλη αύξηση του αριθμού των συγκρούσεων μεταξύ των υποατομικών σωματιδίων.
Η αναβάθμιση θα αυξήσει την πιθανότητα της ανακάλυψης νέων σωματιδίων και ίσως μιας νέας Φυσικής, η οποία θα αφορά π.χ. την υπερσυμμετρία που έως τώρα παραμένει μια ανεπιβεβαίωτη θεωρητική πρόταση ή τη σκοτεινή ύλη ή τις έξτρα διαστάσεις.
Οι πρώτες συγκρούσεις σωματιδίων στον μεγάλο υπόγειο επιταχυντή μήκους 27 χιλιομέτρων, που βρίσκεται σε βάθος 100 μέτρων στα γαλλο-ελβετικά σύνορα, έγιναν το 2010. Δέσμες πρωτονίων ταξιδεύουν σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός από αντίθετες κατευθύνσεις και συγκρούονται μεταξύ τους σε τέσσερα σημεία του τούνελ, όπου υπάρχουν και οι αντίστοιχοι ανιχνευτές των πειραμάτων του CERN, που καταγράφουν τα παραγόμενα σωματίδια (κάπως έτσι βρέθηκε το μποζόνιο Χιγκς το 2012).
Σήμερα ο LHC μπορεί να παράγει έως ένα δισεκατομμύριο συγκρούσεις μεταξύ πρωτονίων το δευτερόλεπτο. Ο μελλοντικός HL-LHC θα αυξήσει κατά πέντε έως επτά φορές αυτό τον αριθμό (γνωστό ως «φωτεινότητα» στους σωματιδιακούς φυσικούς) στη διάρκεια της δεκαετίας 2026-2036.
Στο πλαίσιο της αναβάθμισης, που έχει αρχικό προϋπολογισμό 950 εκατ. ελβετικών φράγκων, πάνω από 1,2 χιλιόμετρα του σημερινού επιταχυντή θα αντικατασταθούν με νέο εξοπλισμό υψηλότερης τεχνολογίας. Μεταξύ άλλων, θα εγκατασταθούν περίπου 130 νέοι ισχυρότεροι μαγνήτες, που θα επιτρέψουν τη μεγαλύτερη συμπίεση της σωματιδιακής δέσμης, κάτι το οποίο θα αυξήσει τις συγκρούσεις μεταξύ των σωματιδίων.
Ηδη άρχισαν οι τεχνικές εργασίες σε δύο σημεία στη Γαλλία και στην Ελβετία, όπου θα κατασκευασθούν νέα κτίρια, νέες υπόγειες αίθουσες και ένα ακόμη τούνελ 300 μέτρων για να τοποθετηθεί ο νέος εξοπλισμός. Στη διάρκεια των εργασιών έως το 2026, οπότε αναμένεται να ολοκληρωθούν, ο νυν μεγάλος επιταχυντής LHC θα συνεχίσει να λειτουργεί, με δύο μακριές ενδιάμεσες διακοπές για συντήρηση.
Το ΑΠΘ φέρνει το CERN στη Θεσσαλονίκη!
Βραδιά εκλαΐκευσης της επιστήμης και ιδιαίτερα της έρευνας που πραγματοποιεί στο CERN, για τους φοιτητές των Πανεπιστημίων της Θεσσαλονίκης, τους μαθητές των Λυκείων και το ευρύτερο κοινό της πόλης οργανώνει η ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Πυρηνικής Φυσικής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ, που συμμετέχει στο πείραμα ATLAS του CERN.
Η εκδήλωση πραγματοποιείται σήμερα Τρίτη 19 Ιουνίου 2018, στις 20:00, στον καλλιτεχνικό χώρο «Υψιλον» (Εδέσσης 5), στη Θεσσαλονίκη, ενώ σύντομες παρουσιάσεις με ενδιαφέροντα βίντεο θα ξεκινήσουν στις 20:30.
Ελληνες και ξένοι επιστήμονες, που εργάζονται στο Διεθνές Ερευνητικό Κέντρο CERN, θα μοιραστούν με το κοινό την εμπειρία της ανακάλυψης του σωματιδίου Higgs.
Το κοινό, με τη σειρά του, μπορεί να θέτει ερωτήσεις. Για παράδειγμα, μπορεί να μάθει για τις πρώτες στιγμές του Σύμπαντος ή για τις μελλοντικές εξελίξεις στον τομέα της Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων.
Οι συμμετέχοντες στο παιχνίδι των σωματιδίων θα μπορέσουν κατανοήσουν πόσο δύσκολο είναι τα σωματίδια να βρουν το «ταίρι» τους και να δημιουργήσουν ένα καινούργιο σωματίδιο.
Η εκδήλωση πραγματοποιείται στο πλαίσιο του 2ου Ετήσιου Συνεδρίου του Ευρωπαϊκού Προγράμματος COST Action VBSCan, που διοργανώνεται από σήμερα έως την Πέμπτη 21 Ιουνίου 2018, στο ΑΠΘ.
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ