Η ιστορία μίας γυναίκας στην Αθήνα
Η Έρη Τζώλου αφηγείται στο Sputnik πώς πήρε την απόφαση να γεννήσει στο σπίτι, εν μέσω της πανδημίας του κορονοϊού στην Ελλάδα. Η Γιάννα Βασιλάκη, μαία, πιστοποιημένη σύμβουλος γαλουχίας και πρόεδρος του Συλλόγου «Σπίτι Θηλασμού» μιλάει για τη διαδικασία του τοκετού στο σπίτι.
Τον Ιούλιο του 2019, πολύ πριν η Ελλάδα μπει σε καραντίνα για να περιορίσει την εξάπλωση του κορονοϊού, η Έρη Τζώλου βρισκόταν στην Κρήτη για τον γάμο της αδερφής της. Είχε μόλις μάθει ότι είναι έγκυος στο δεύτερο παιδί της. Αυτό που δεν μπορούσε να φανταστεί είναι ότι σχεδόν εννέα μήνες αργότερα, το νοσοκομείο «Αλεξάνδρα» της Αθήνας, όπου ήταν προγραμματισμένο να γεννήσει, θα βρισκόταν σε κατάσταση συναγερμού λόγω ασθενούς που βρέθηκε θετικός στον κορονοϊό.
«Εδώ ο κόσμος πεθαίνει», απάντησε ο γυναικολόγος-μαιευτήρας στο τηλέφωνο, όταν η Έρη επικοινώνησε μαζί του ανήσυχη, έχοντας τις πρώτες συσπάσεις.
«Ήταν Δευτέρα 16 Μαρτίου 2020 και διένυα την 39η εβδομάδα κύησης. Όταν τον πήρα τηλέφωνο και του είπα ότι είδα αίμα, με προέτρεψε να πάω στο Αλεξάνδρα για καρδιοτοκογράφο. Του εξήγησα ότι θα περιμένω να δω πώς θα εξελιχθούν οι συσπάσεις για να πάω την επομένη. Η απάντησή του ήταν ότι εκεί ο κόσμος πεθαίνει και ότι ο ίδιος θα απουσίαζε από το νοσοκομείο την επόμενη μέρα. Κατάλαβα ότι βρισκόταν σε πανικό».
Η Έρη, μιλώντας στο Sputnik, περιέγραψε τον φόβο που την κυρίευσε μετά την επικοινωνία με τον γιατρό της, εν όψει της γέννας. «Ένιωσα χαμένη, φοβισμένη. Με έκανε να νιώσω πολύ άσχημα για τη γέννα μου. Έβαλα τα κλάματα. Όταν καθάρισε το μυαλό μου, εκνευρίστηκα με τον τρόπο που με άδειασε. Δεν είχα σκοπό να τον ξαναπάρω τηλέφωνο, αλλά επικοινώνησε εκείνος μαζί μου, μάλλον επειδή κατάλαβε τι είχε κάνει».
Στις 00:45 της 20ης Μαρτίου, η Έρη έφερε στον κόσμο ένα υγιέστατο κορίτσι, το δεύτερο παιδί της. Δε βρισκόταν, όμως, στην αίθουσα τοκετών του νοσοκομείου Αλεξάνδρα, αλλά στο σαλόνι του σπιτιού της, με τον άντρα της να την κρατάει αγκαλιά, ακούγοντας τραγούδια του αγαπημένου της Κρητικού ερμηνευτή.
«Το αποφάσισα τέσσερις μέρες πριν γεννήσω. Υπήρχε πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μου, αλλά δεν πίστευα ότι είχα τα κότσια να το κάνω. Μετά την επικοινωνία με τον γιατρό μου που με τάραξε, ζήτησα από δύο μαίες να έρθουν στο σπίτι να με εξετάσουν. Εξ αρχής αισθάνθηκα απίστευτη εμπιστοσύνη. Είδαν όλες μου τις εξετάσεις που ήταν άριστες, μου έκαναν καρδιοτοκογράφο για να δουν πώς πάει το μωρό. Μου εξήγησαν ότι τηρούσα όλες τις προϋποθέσεις για να γεννήσω σπίτι, αρκεί βέβαια να συμφωνούσε κι ο σύζυγός μου. Διαφορετικά, είπαν, δεν θα το αναλάμβαναν. Ο σύζυγός μου συμφώνησε, παρά τις αρχικές αμφιβολίες του.
Την Πέμπτη 19 Μαρτίου πήγα στο προγραμματισμένο ραντεβού μου στο Αλεξάνδρα, με τον γιατρό να καταλήγει ύστερα από την εξέταση, ότι έχουμε δρόμο μπροστά μας. Με ενημέρωσε, επίσης, ότι λόγω των μέτρων για τον κορονοϊό, στον τοκετό θα ήταν μόνο ένας συνοδός μαζί μου. Η μαία του νοσοκομείου με συμβούλευσε εμπιστευτικά να φύγω μια μέρα αφότου θα γεννούσα, και να κάνω όλες τις εξετάσεις του μωρού με παιδίατρο στο σπίτι, διότι το νοσοκομείο είχε κρούσματα κορονοϊού. Μου είπε βέβαια ότι δεν υπήρχαν κρούσματα στη Μαιευτική, λες κι ο ιός έχει σύνορα.
Γυρνώντας σπίτι, πήρα την οριστική απόφαση κι επικοινώνησα με τις μαίες. Τους είπα ότι θέλω να γεννήσω στο σπίτι. Το ίδιο μεσημέρι είχα δεκάλεπτες συσπάσεις, λαμβάνοντας όμως υπόψη τα λεγόμενα του γιατρού, ότι έχουμε δρόμο, δεν ανησύχησα. Γύρω στις 10 το βράδυ, κι ενώ μαζί με τον άντρα μου καθαρίζαμε το σπίτι, ενημέρωσα τις μαίες ότι εξακολουθώ να έχω συσπάσεις. “Κλείσε, ερχόμαστε”, μου είπαν. Στις 11:30 μ.μ. ήρθαν και διαμορφώσαμε τον χώρο. Δε χρειάστηκε ιδιαίτερη προετοιμασία, καθαρό περιβάλλον, ένα νάιλον για να μην λερώσουμε και υποσέντονα. Όλα τα άλλα τα έφεραν εκείνες. Εγώ είχα ανάψει κεράκια κι είχα βάλει τραγούδια του Γιάννη Χαρούλη. Πραγματικά, αισθανόμουν πολύ ήρεμη. Ήταν ωραία που βρισκόμουν στον χώρο μου, μαζί με τον σύζυγό μου και τη μαμά μου σε αυτό το ταξίδι. Οι μαίες με εμψύχωναν συνεχώς, μου έκαναν μασάζ, μου έβαζαν ζεστές κομπρέσες ζεστές και με καθοδηγούσαν στις αναπνοές για τη διαχείριση των ωδίνων».
Η Έρη εξήγησε τον καθοριστικό ρόλο που έπαιξε η πανδημία του κορονοϊού, στην απόφασή της να γεννήσει σπίτι, διαπιστώνοντας τελικά ότι ήταν η καλύτερη εμπειρία που είχε στη ζωή της.
«Είμαι σίγουρη ότι δεν θα είχα τον ίδιο σεβασμό και την ίδια ψυχολογική υποστήριξη στο μαιευτήριο, ειδικά εν μέσω κορονοϊού. Μπορεί να μου έπαιρναν και το μωρό μου. Από την προσωπική μου εμπειρία θα πω, ότι οι μέλλουσες μητέρες θα πρέπει να ενημερωνόμαστε για τα δικαιώματά μας σχετικά με τον τοκετό. Οι μαίες είναι πολύ σημαντικές για την έκβαση του τοκετού, αλλά και στη συνέχεια για τη σωστή καθοδήγηση σχετικά με τον θηλασμό».
Τοκετός στο σπίτι: Πόσο εύκολο είναι, ποιες γυναίκες το επιλέγουν
Η παρουσία δύο εκπαιδευμένων μαιών με κλινική εμπειρία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τον τοκετό στο σπίτι, όπως επίσης και η οργάνωση της μεταφοράς σε νοσοκομείο σε περίπτωση επείγουσας κατάστασης, όπως εξήγησε στο Sputnik, η Γιάννα Βασιλάκη, μαία, πιστοποιημένη σύμβουλος γαλουχίας και πρόεδρος του Συλλόγου «Σπίτι Θηλασμού».
«Ο τοκετός στο σπίτι είναι μια διαδικασία εύκολη και αναφέρεται σε γυναίκες έγκυες χαμηλού κινδύνου, δηλαδή χωρίς ιατρικά προβλήματα, τόσο προϋπάρχοντα, όσο και κατά την κύηση. Συνήθως, τον επιλέγουν γυναίκες δευτερότοκες και γυναίκες που έχουν βιώσει μια γέννα στο νοσοκομείο και δεν θα ήθελαν ξανά αυτήν την εμπειρία. Επίσης, στατιστικά, δείχνουν να το επιλέγουν γυναίκες που αναζητούν μια πιο φυσική διαδικασία. Η γέννα στο σπίτι είναι μια γέννα χωρίς παρεμβάσεις. Σέβεται απόλυτα τον ρυθμό του τοκετού, το σώμα της γυναίκας καθώς και του μωρού. Καθ’ όλη τη διάρκεια της γέννας, το μωρό και η μητέρα παρακολουθούνται από τις μαίες. Η γυναίκα ενθαρρύνεται να κατανοεί το σώμα της και να ακολουθεί το ένστικτό της. Υπάρχει μια αρμονική συνεργασία και υποστήριξη χωρίς βιάση και χωρίς στρες», όπως είπε χαρακτηριστικά η κυρία Βασιλάκη.
Προκειμένου οι εκπαιδευμένες μαίες να αναλάβουν έναν τοκετό στο σπίτι, πρέπει να γνωρίζουν πλήρως το μαιευτικό και ιατρικό ιστορικό της γυναίκας και να έχουν επισκεφθεί το σπίτι της οικογένειας, ώστε να δημιουργήσουν, συζητώντας με τη μέλλουσα μητέρα, έναν ουσιαστικό δεσμό εμπιστοσύνης.
«Κάθε περίπτωση θα πρέπει να εξετάζεται ξεχωριστά και εξατομικευμένα. Επίσης, πρέπει να γνωρίζουν ποιο θα είναι το επόμενο βήμα, αν η γέννα δεν πραγματοποιηθεί τελικά στο σπίτι, και να έχουν μιλήσει με τον γιατρό και πιθανά με το νοσοκομείο».
«Μένουμε σπίτι, γεννάμε σπίτι»
Μέσα στη δύσκολη κατάσταση της πανδημίας του κορονοϊού, το ενδιαφέρον για τοκετό στο σπίτι αυξάνεται, σύμφωνα με την κυρία Βασιλάκη.
«Παρ’ όλα αυτά, προσωπική μου άποψη είναι ότι ο τρόπος με τον οποίο διεξάγεται ο τοκετός στο νοσοκομείο/κλινική και η μη ύπαρξη κέντρων φυσικού τοκετού στη χώρα μας, είναι που οδηγούν τις γυναίκες σε αυτήν την επιλογή. Η κατάσταση στην Ελλάδα για τα δικαιώματα στη γέννα και για τον φυσικό τοκετό είναι απογοητευτικά, όπως φαίνεται και στην έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Πρόληψη και εξάλειψη της έλλειψης σεβασμού και της κακομεταχείρισης των γυναικών κατά τη διάρκεια του τοκετού σε δομές υγείας, η οποία κατατέθηκε τον Ιανουάριο του 2015.
Μόλις το 1% των συνολικών γεννήσεων στη χώρα μας πραγματοποιούνται στο σπίτι. Σε ένα άκρως ιατρο-κεντρικό μοντέλο παρακολούθησης, η εγκυμοσύνη τοποθετείται στην παθολογία. Χάνει τη φυσικότητά της, με αποτέλεσμα να έχει την ανάγκη ιατρικής/νοσοκομειακής φροντίδας. Τούτο έρχεται σε αντίθεση με τη φυσιολογία της κύησης, αλλά και με αυτό που γίνεται σε άλλες προηγμένες χώρες, όπως είναι οι: Γερμανία, Ολλανδία, Σουηδία, Αγγλία, Καναδάς, Αυστραλία και άλλες. Η εγκυμοσύνη είναι μια φυσική διαδικασία, που για το μεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών χρειάζεται απλώς μαιευτική παρακολούθηση. Μόνο ένα 15% με 20% θα χρειαστεί παραπομπή στην ιατρική ειδικότητα».
Η κυρία Βασιλάκη, περιγράφοντας την εγκυμοσύνη και τη γέννα ως μία μεταμορφωτική διαδικασία, υπογράμμισε τη σημασία της προγεννητικής προετοιμασίας, αλλά και της αναζήτησης των καλύτερων δυνατών συνθηκών τοκετού.
«Όταν γεννιέται ένα παιδί γεννιέται και μια μητέρα, αλλά και μια οικογένεια. Η προγεννητική προετοιμασία δίνει γνώση, ενδυνάμωση, στήριξη και ενθάρρυνση. Είναι καθοριστική για τη λήψη της απόφασης, τόσο του τρόπου που θα γεννήσει μια γυναίκα, όσο και στη συνολική εικόνα της γονεϊκότητας. Στα 25 χρόνια που δουλεύω, βλέπω μια ανοδική πορεία στο ενδιαφέρον για γέννα στο σπίτι. Είναι μια πορεία που ξεκινά από την αναζήτηση των γυναικών για μια καλύτερη γέννα και καταλήγει στην εκπαίδευση επαγγελματιών στη φυσική γέννα. Όπως έλεγε ένας δάσκαλός μου, ο Michel Odent, αν θέλαμε να αλλάξουμε τον κόσμο, θα αλλάζαμε τον τρόπο που γεννιούνται τα παιδιά μας».
Ανδρονίκη Τσατσαρώνη- Πηγή sputniknews.gr
